مرجع تخصصی آب و فاضلاب

مقاله بررسی کمی و کیفی فاضلاب شهرک صنعتی جهان آباد میبد یزد جهت امکان سنجی قابلیت تصفیه توسط فرآیندهای بیولوژیکی
مهرداد فرخی - استادیار دانشکده بهداشت ، دانشگاه علوم پزشکی گیلان
افشار فروغ شمس - کارشناس ارشد مهندسی محیط زیست و مدیر امور فاضلاب شرکت مهندسین مشاور ت
سامان احمدی زاد - کارشناس ارشد مهندسی بهداشت محیط دانشکده علوم پزشکی ، دانشگاه تربیت م
چکیده مقاله:
برای رسیدن به اهداف توسعه پایدار در صنعت کشور ، پیشگیری از آلودگی ، تمرکز منابع آلاینده و بکارگیری تجهیزات کنترل آلودگی به عنوان راهبری استراتژیک به منظور کاهش اثرات نامطلوب زیست محیطی در دستور کار کشورها قرار گرفت . یکی از راهکارها برای جامه عمل پوشاندن به این اهداف تمرکز واحدهایصنعتی در یک منطقه جغزافیایی به منظور امکان کنترل خروجی های آلاینده های این واحد هاست. به همین منظور احداث شهرکهای صنعتی به عنوان یک رویگرد ویژه جهت تمرکز منابع آلاینده مورد توجه قرار گرفته ، چرا که با تمرکز واحدهای صنعتی امکان استفاده از تجهیزات کنترل زیست محیطی به نحو کار آمدترب فراهم می گردد . یکی از عوامل مخرب محیط زیست ، فاضلاب صنایع است این فاضلاب ها حاوی عناصر شیمیایی و میکروبهای گوناگون بوده که در صورت رها شدن در محیط خسارات جبران ناپذیری به منابع آب و خاک در سطح و زیر زمین وارد می کنند و باعث بیماری انسان و صدمه به اکوسیستم می گردد. از آنجا که منابع آب وحفظ آن در یک کشور بسیار حائز اهمیت است شرکت شهرکهای صنعتی تهران مطالعات خود را بر اجرای طرحهای حفاظت محیط زیست و محیط منابع آب و به سامان درآوردن معضل فاضلاب های صنعتی متمرکز نموده است . هم اکنون شرکت شهرکهای صنعتی تهران احداث تصفیه خانه های فاضلاب صنعتی را در دست اقدام دارد از این میان ساخت تصفیه خانه ها فاضلاب شهرک صنعتی جهان آباد میبد یزد در فاز اول نیز مد نظر می باشد . اهداف عمومی احداث تصفیه خانه های فاضلاب صنعتی عبارتند از حفظ محیط منطقه و اراضی مجاور ، جلوگیری از تغییر اکوسیستم ، استفاده ازپساب تصفیه شده برای آبیاری فضای سبز و مصارف صنعتی . در راستای اهداف کاهش صنایع آلاینده موجود در شهر میبد یزد و انتقال آنها به شهرک صنعتی ، شهرک صنعتی جهان آباد میبد در سال 1370 به بهره برداری رسید این شهرک در 30 کیلومتری یزد قرار گرفته و مساحت کلی آن 338 هکتار است که در حال حاضر در ان 58 واحد صنعتی فعال وجود دارد که واحدهای عمده فعال در این شهرک صنایع شیمیایی و کانی غیر فلزی است . جهت تدوین ضوابط طراحی تصفیه خانه و به منظور دستیابی به عملکرد بهینه جهت حذف آلاینده های مختلف از پساب های صنعتی مطالعات مختلفی صورت پذیرفت . تصفیه خاه فاضلاب این شهرک صنعتی با ظرفیتی روزانه معادل 864 مترمکعب فاضلاب در فاز اول احداث می گردد. در حال حاضر کیفیت فاضلاب ورودی به این تصفیه خانه معادل فاضلاب شهری با جمعیت بالغ بر نه هزار نفر است . لازم به ذکر است که در این تصفیه خانه بر اساس مطالعات انجان شده و متناسب با نشخصات کمی و کیفی فاضلاب شهرک سیستم تلفیقی لجن فعال با رشد چسبیده (IFAS) همراه با راکتور بی هوازی با جریان رو به بالا (UABR) انتخاب شده است. واحدهای عملیاتی این تصفیه خانه به ترتیب عبور جریان شامل ایستگاه پمپاژ فاضلاب خام همراه با آشغالگیرهای دستی ، کانال دانه گیر ، واحد متعادل ساز ، واحد بی هوازی UABR ، فرایند هوازی IFAS ، حوض های ته نشینی و واحد کلر زنی می باشد.
کلیدواژه‌ها:
تصفیه پذیری ، فاضلاب صنعتی ، لجن فعال رشد چسبیده ، UABR

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

مقاله بررسی عملکرد رآکتورهای ناپیوسته با عملیات متوالی (SBR) در تصفیه فاضلابهای صنعتی حاوی فلزان سنگین نیکل ، کروم و سرب
امیر حسام حسنی - دانشکده محیط زیست ، واحد علوم و تحقیقات ، دانشگاه آزاد اسلامی
آرزو نجائی - دانشکده محیط زیست ، واحد علوم و تحقیقات ، دانشگاه آزاد اسلامی
چکیده مقاله:
به منظور سنجش کارایی و پی بردن به عملکرد رآکتورهای ناپیوسته با عملیات متوالی (SBR) در تصفیه فاضلابهای صنعتی حاوی ترکیبات فلزات سنگین ( کروم ، سرب و نیکل ) ، از دو رآکتور استوانه ای شکل مجهز به سیستم هوشمند که توسط لجن فعال خط برگشتی تصفیه خانه فاضلاب شهرک قدس راه اندازی گشت ، استفاده شد. این مطالعه نشان داد که : درصد حذف COD در راکتورهای ناپیوسته با عملیات متوالی در زمان سازگاری میکروارگانیسمها حدود 96 درصد می باشد و دوره خو گرفتن میکروارگانیسم در این سیستم کم است ، درصد حذف فلزات سنگین (کروم ، سرب و نیکل) در راکتورهای ناپیوسته با عملیات متوالی در غلظت 0/1 میلی گرم در لیتر به ترتیب 79% ، 81% ، 78% است و با افزایش تدریجی غلظت فلزات سنگین (کروم ، سرب و نیکل) تا 200 میلیل گرم در لیتر میکرو ارگانیسم ها عملا کارایی خود را در حذف فلزات سنگین و COD از دست می دهند ، در هر مرحله افزایش غلظت فلزات سنگین (کروم ، سرب و نیکل) سبب کاهش درصد حذف COD و فلزات سنگین می گردد و پس از سازگاری میکروارگانیسم ها با تغییرات ایجاد شده درصد حذف COD و فلزات سنگ مجددا افزایش می سابد اما از بهترین شرایط حذف COD در غلظت قبلی تجاوز نکرده ، ردکل درصد حذف CODدارای یک سیر نزولی می باشد ، در راکتورهای ناپیوسته با عملیات متوالی میزان کروم ، سرب و نیکل جذب شده بر روی لجن در غلظت 0/1 میلی گرم در لیتر 5/47 میلی گرم کروم بر گرم لجن خشک ، 7/82 میلی گرم سرب بر گرم لجن خشک و 6/85 میلی گرم نیکل بر گرم لجن خشک است و با افزایش تدریجی غلظت این فلزات مقدار جذب این فلزات بر روی لجن نیز افزایش یافته چنانچه در غلظت 200 میلی گرم در لیتر فلزات سنگین (کروم ، سرب و نیکل) ، میزان جذب این فلزات بر روی لجن 890/32 میلی گرم کروم بر گرم لجن خشک ، 1450/45 میلی گرم سرب بر گرم لجن خشک و 1210/47 میلی گرم نیکل بر گرم لجن خشک است که نشانگر ویژگی تجمع این فلزات است ، درصد عمده حذف فلزات سنگین (کروم ، سرب و نیکل) در رآکتورهای ناپیوسته با عملیات متوالی ، حذف بیولوژیکی می باشد و درصد جزئی از این ترکیبات به واسطه جذب سطحی بر روی لجن از سیستم خارج می گردند که مقدار آن در مقایسه با حذف بیولوژیکی این ترکیبات چندان قابل ملاحظه نیست.
کلیدواژه‌ها:
تصفیه بیولوژیکی هوازی، فاضلاب صنعتی ، رآکتورهای ناپیوسته با عملیات متوالی ، فلزات سنگین

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

مقاله بررسی وضعیت فاضلاب های شهری و صنعتی در ایران
جلال الدین شایگان - دانشکده مهندسی شیمی و نفت - دانشگاه صنعتی شریف
عباس افشاری -
چکیده مقاله:
در این مقاله فاضلاب های ایجاد شده تحت سه عنوان فاضلاب شهری ، فاضلاب صنایع بزرگ آلوده کننده ، و فاضلاب شهرک های صنعتی دسته بندی شده اند. تا پایان سال 81 فقطه 50 تصفیه خانه شهری در سطح کشور در حال بهره برداری بوده اند که در پایان سال 82 تعداد آنها به 75 تصفیه خانه افزایش پیدا کرده است . بدین ترتیب از میزان 3/9 میلیارد متر مکعب در سال فاضلاب شهری ایجاد شده در کشور ، تنها 9 درصد آن تصفیه و 91 درصد دیگر بدون تصفیه وارد چاه های جذبی ، رودخانه ها و یا زمین های کشاورزی می شود. میزان فاضلاب صنایع آلوده کننده کشور در سال 1382 بالغ بر 91 میلیون متر مکعب بوده است که تنها 31 درصد آن تصفیه و بازیافت شده و بقیه بدون تصفیه رها می شود. تا پایان سال 1382 در شهرک های صنعتی ایران تعداد 10 تصفیه خانه فاضلاب به مرحله راه اندازی رسیده است و عملیات احداث 15 تصفیه خانه فاضلاب نیز در مراحل مختلف عملیات اجرایی می باشد. میزان کل بار آلودگی شهرک های صنعتی ایران 30/14 هزار تن BOD در سال است که از این میزان بار آلودگی 24/1 درصد در سیستم های بی هوازی - هوازی و 26/8 درصد درسیستم های هوای تصفیه می شود. پیش بینی شده است که برای تکمیل سیستم های تصفیه فاضلاب های شهری به 60 هزار میلیارد ریال سرمایه گذاری نیاز است و در صورت انجام این سرمایه گذاری علاوه بر مصون ماندن منابع آبی کشور از خطر آلودگی ، بیش از 500 هزار هکتار از زمین های کشاورزی از این طریق آبیاری خواهد شد . در بخش پایانی مقاله علاوه بر تبیین نقش دولت ، موانع و چالش های موجود مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و پیشنهاداتی به منظور رفع این موانع ارائه شده است .
کلیدواژه‌ها:
فاضلاب شهری ، فاضلاب صنعتی ، فاضلاب شهرک های صنعتی

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

مقاله بررسی وضعیت فاضلاب های صنعتی - تولیدی در صنایع استان تهران
علی ترابیان - دانشیار دانشکده محیط زیست دانشگاه تهران
مریم مهجوری - کارشناس ارشد محیط زیست
چکیده مقاله:
طی سال های 1373 تا 1378 یک طرح تحقیقاتی تحت عنوان «مطالعه و بررسی فاضلاب های صنعتی استان تهران » به اجرا درآمد که در مقاله حاضر مهمترین نتایج این تحقیق ارائه شده است . در این طرح ، صنایع غذایی ، نساجی ، شیمیایی ، فلزی و تولید محصولات کانی غیرفلزی مورد مطالعه قرار گرفتند که شامل 330 محل مراجعه بودند. روش اجرای تحقیق به صورت تکمیل پرسشنامه و نمونه برداری از فاضلاب بود. نتایج و اطلاعات به دست آمده نشان می دهد که مثلاً برای صنایع غذایی ، نساجی و فلزی به ترتیب 8٪ ، 18٪ و 17٪ تصفیه به صورت مطلوب انجام می گیرد و به استانداردهای تخلیه توجه شده است. در بخش صنایع شیمیایی ، چهار گروه عمده صنایع دارویی ، صنایع تولید محصولات بهداشتی آرایشی ، صنایع تولید رنگ و صنایع کاغذسازی بررسی شدند که در میان صنایع دارویی و کاغذسازی برای هرکدام ، تنها یک کارخانه تصفیه کامل انجام می داد. اما هیچ کدام از صنایع تولید محصولات بهداشتی - آرایشی و صنایع تولید رنگ ، دارای تصفیه خانه کامل نبودند. حداکثر تخلیه پساب ها در صنایع غذایی و نساجی به ترتیب 62/4٪ و 48/8٪ به آب های سطحی و در صنایع فلزی و تولید محصولات کانی غیرفلزی به ترتیب 86٪ و 83٪ به آب های زیرزمینی بود.
کلیدواژه‌ها:
فاضلاب صنعتی ، صنایع غذایی ، صنایع شیمیایی ، صنایع فلزی ، صنایع کانی غیرفلزی ، صنایع دارویی ، صنایع بهداشتی - آرایشی ، صنایع رنگ ، صنایع کاغذسازی ، استان تهران

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

مقاله بررسی میزان نیترات و نیتریت در چاههای آب واحدهای صنعتی منطقه تهران- کرج

  علی اصغر فرشاد - استادیار دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی ایران

  کرامت اله ایماندل - استاد اسبق دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران

  علی محمدی (شناسه پژوهشگر - Researcher ID: ۵۲۷۶)

کارشناس بهداشت محیط دفتر سلامت محیط و کار وزارت بهداشت

چکیده مقاله:

نیترات بعنوان آخرین مرحله اکسیداسیون ترکیبات نیتروژن دار محسوب میشود که عامل بیماری متهموگلوبینمیا در نوزادان می باشد. و احتمال تشکیل ترکیبات سرطان زای نیتروزآمین از آن بعنوان یکی از شاخصهای شیمیایی آلودگی آب به فاضلابها و پسمانده های جامد مورد توجه است. با توجه به نقش فاضلاب در آلودگی منابع زیرزمینی و از جمله آلودگی این قبیل منابع ترکیبات نیترات و نیتریت در زمستان سال 1377 از میان 300 واحد بزرگ صنعتی غرب تهران(حد فاصل تهران- کرج)، تعداد 100 واحد انتخاب و از منابع آبهای زیرزمینی آنها بمنظور سنجش میزان نیتریت و نیترات نمونه برداری بعمل آید. نتایج حاصل که براساس آخرین چاپ کتاب روشهای استاندارد برای آزمون های آب و فاضلاب انجام گرفت، حاکی از آن است که میانگین غلظت نیترات در آبخوان منطقه 51/96 میلی گرم در لیتر با انحراف معیار 20/157 میلی گرم در لیتر از حداکثر 85/49 تا حداقل 5/9 میلی گرم در لیتر و میانگین مقدار نیتریت 16/18 میکروگرم در لیتر با انحراف معیار 43/06 میکرو گرم در لیتر از حداقل 0/29 تا حداکثر 314/22 میکرو گرم در لیتر متغیر است. مقایسه داده های به دست آمده با یافته های سایر محققان در تعیین مقدار نیتریت و نیترات در چاههای مورد بررسی مقادیر اندازه گیری شده نیترات و نیتریت بیش از رهنمود سازمان جهانی بهداشت و آخرین استاندارد ملی کشور است. محاسبات آماری به منظور تعیین ارتباط معنی داری بین فاصله محل تخلیه فاضلاب ها و عمق آب با محتوی نیترات و نیتریت چاههای آب مورد بررسی نشان داد.که ارتباط معنی دار آماری بین مقادیر نیترات با عمق آب برقرار بوده(r=0/44 و P-VALUE=0/340) و با افزایش عمق آب، غلظت نیترات آنها کاهش می یابد، در حالی که بین فاصله چاههای جاذب با غلظت نیترات در چاه آب مورد بررسی (P-VALUE=0/26) و نیتریت آب(P-VALUE=0/82) رابطه معنی داری برقرار نیست. رسم منحنی هم غلظت نیترات در منطقه غرب تهران و، مقایسه آن با منحنی های مشابه رسم شده در سال 1373 نشان می دهد که در این سال در تمامی مناطق غرب غلظت نیترات آبهای زیر زمینی از 20 تا 80 میلی گرم در لیتر نیترات و حتی مناطق با محتوی بیش از 80 میلی گرم در لیتر نیترات نیز شناسائی گردیده اند. که موید روند روبه فزونی آلودگی آبخوان منطقه غرب تهران در اثر تخلیه بی ضابطه فاضلابهای شهری و صنعتی به لایه های آبدار این منطقه می باشد.

کلیدواژه‌ها:

نیتریت-نیترات-فاضلاب صنعتی - چاه آب

 

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

مقاله تصفیه بیولوژیکی فاضلاب کارخانه شیر پاستوریزه سازی با روش SBR
انوشیروان محسنی - استادیار دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مازندران
حسین بازاری - کارشناس ارشد مهندسی عمران- محیط زیست
چکیده مقاله:
یک سیستم هوازی راکتور بسته مرحله ای جهت تصفیه فاضلاب کارخانه شیر پاستوریزه مورد بررسی قرار گرفت. راکتور مورد نظر با فاضلاب کارخانه شیر و فاضلاب مصنوعی در شرایط مختلف استفاده شد. راندمان حذف COD برای فاضلاب کارخانه شیر بالای 90% بدست آمد. بهترین غلظت اکسیژن محلول در سیستم بین 3-2 میلی گرم در لیتر بوده است. از مطالعه مورد نظر چنین استنباط می شود که سیستم هوازی راکتور بسته مرحله ای قابلیت تصفیه مطلوب فاضلاب شیر پاستوریزه را دارا می باشد.
کلیدواژه‌ها:
راکتور بسته مرحله ای، COD، فاضلاب کارخانه شیر، فاضلاب صنعتی

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

مقاله بر آورد بار آلودگی فاضلابهای صنعتی: ارائه روش و مطالعه موردی
امیر تائبی - دانشیار دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه صنعتی اصفهان
علی دهنوئی - کارشناس ارشد اداره کل حفاظت محیط زیست استان اصفهان
چکیده مقاله:
در کشور ما و خصوصاً در چند شهر بزرگ صنعتی آن، فاضلاب بسیاری از صنایع، بدون تصفیه موثر و کافی به محیط پذیرنده هدایت شده و علاوه بر به مخاطره انداختن بهداشت عمومی، باعث آلودگی منابع آب و خاک می گردند. لذا انجام تحقیقات جدی و کاربردی در خصوص برخورد با معضل تصفیه این فاضلابهای ضرورت دارد. در این تحقیق به منظور بررسی میزان آلاینده های فاضلاب صنعتی صنایع مختلف ، اهداف: (1) ارائه الگوی کلی به منظور طبقه بندی صنایع به لحاظ کیفیت فاضلاب تولیدی آنها، (2) ارائه الگوی کلی به منظور برآورد بار آلودگی صنایع مختلف و (3) مطالعه موردی صنایع استان اصفهان به عنوان یکی از قطبهای مهم صنعتی کشور به منظور برآورد بار آلودگی فاضلابهای صنایع آن، مد نظر قرار گرفته اند. به منظور دستیابی به اهداف تعیین شده، صنایع برحسب نوع تولیدات، به ده گروه اصلی طبقه بندی شدند که صنایع هر یک از گروهها نیز برحسب کیفیت فاضلاب آنها به زیر گروههایی تفکیک شدند. از بین صنایع هر زیر گروه مولد فاضلاب صنعتی، تعدادی به عنوان نمونه در صنایع استان اصفهان انتخاب و از فاضلاب آنها، حداقل یک و حداکثر سه نوبت نمونه برداری شد. هم چنین از پساب واحدهایی که دارای تصفیه خانه بودند. نمونه گیری به عمل آمد و سپس پارامترهای کیفی فاضلاب واحدهای مورد بررسی، در آزمایشگاه تعیین شدند. براساس نتایج جمع آوری شده، بار آلودگی واحد در هر کارخانه تعیین و از آنجا بار آلودگی واحد در هر یک از زیر گروهها تعیین گردید. سپس بار آلودگی سالانه در هر زیر گروه و هر گروه از صنایع مولد فاضلاب صنعتی استان اصفهان تعیین شد.براساس نتایج به دست آمده مشخص گردید که (1) کیفیت فاضلاب صنایع در هر یک از زیر گروهها با هم تفاوتهای گسترده ای دارد به طوری که این موضوع، صحت طبقه بندی انجام شده را به اثبات می رساند(2) بار آلودگی واحد تعیین شده در هر زیر گروه از صنایع را می توان به صورت تقریبی در هر استان برای تعیین بار آلودگی سالانه فاضلاب صنایع آن به کاربرد،(3) مقایسه بار آلودگی تولیدی و ورودی به محیط توسط صنایع استان اصفهان، نشاندهنده آن است که در شرایط فعلی بخش اعظم بار آلودگی فاضلابهای صنایع استان اصفهان(حدود سه چهارم) بدون تصفیه وارد محیط پذیرنده آنها می گردد و (4) صنایع نساجی و چرم علاوه بر اینکه بیشترین تعداد را در صنایع استان به خود اختصاص داده، بیشترین سهم را نیز در آلودگی محیط داراست.
کلیدواژه‌ها:
فاضلاب صنعتی، بار آلودگی الانه ، بار آلودگی واحد ، کیفیت فاضلاب ، مطالعه موردی

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

مقاله تاثیر دما و بارهیدرولیکی در نیتریفیکاسیون فاضلابهای با غلظت آمونیاک بالا در سیستمRBCp
بهمن یارقلی - عضو هیات علمی موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی کرج
مهدی برقعی - استاد دانشکده مهندسی شیمی دانشگاه صنعتی شریف
چکیده مقاله:
صنایع غذایی، نفت و پتروشیمی، صنایع نظامی و کشتارگاههای دام و طیور، از صنایع پر مصرف آب بوده و فاضلابی با غلظت آمونیاک بالا تولید می کنند که قابل تصفیه در سیستم های رایج نیستند. با توجه به رشد سریع این صنایع و اثرات سوء ناشی از ورود پساب آنها به محیط زیست، ضرورت استفاده از روشهایی با هزینه کم و راندمان بالا احساس می شود. نیتریفیکاسیون مرحله اول و مهم ترین مرحله حذف بیولوژی ترکیبات آمونیاکی بوده که قابل اجرا در سیستم های بیوفیلمی است. این سیستمها به ویژه راکتورهای RBCp با نیاز به حداقل زمین و انرژی ، راهبری ساده، عدم نیاز به هوادهی و برگشت لجن، نسبت به سایر روشها اولویت دارند. با توجه به حساسیت سیستم های RBCp به دما و بار هیدرولیکی و اختلاف دمائی موجود در سطح کشور آزمون راکتور RBCp در شرایط دمائی و بار هیدرولیکی مختلف ضروری می باشد. در این تحقیق با ساخت سیستم RBCp در مقیاس آزمایشگاهی ، آنرا با فاضلاب سنتیک با ترکیبی مشابه با فاضلابهای صنعتی راه اندازی کرده و به بررسی اثر دما و بار هیدرولیکی در عملکرد آن پرداخته شد. نتایج نشان داد در محدوده دمایی 12/5 الی 22/5 درجه سانتیگراد میزان نیتریفیکاسیون افزایش سریعی داشته ولی از 22/5 الی 32/5 درجه سانتیگراد افزایش ناچیز است. همچنین مشاهده شد با افزایش بار هیدرولیکی راندمان نیتریفیکاسیون کاهش می یابد.
کلیدواژه‌ها:
نیتریفیکاسیون- RBCp - آمونیاک - فاضلاب صنعتی - دما - نیتروباکتر- نیتروزموناس

مرجع تخصصی آب و فاضلاب