مرجع تخصصی آب و فاضلاب

مقاله اثر لجن فاضلاب بر غلظت تعدادی از عناصر غذایی و ویژگی های شیمیایی خاک
سکینه واثقی - دانشجوی کارشناسی ارشد گروه خاک شناسی دانشگاه صنعتی اصفهان
مجید افیونی - دانشیار گروه خاک شناسی دانشگاه صنعتی اصفهان
حسین شریعتمداری (شناسه پژوهشگر - Researcher ID: ۵۳۹۱)
دانشیار گروه خاک شناسی دانشگاه صنعتی اصفهان
مصطفی مبلی - دانشیار گروه باغبانی دانشگاه صنعتی اصفهان
چکیده مقاله:
لجن فاضلاب به عنوان کود آلی در زمین های کشاورزی ، فواید اقتصادی بی شماری دارد . لجن فاضلاب بر خواص شیمیایی و غلظت عناصر پرمصرف در خاک اثر می گذارد . هدف این تحقیق ، ارزیابی تاثیر لجن فاضلاب بر خواص شیمیایی خاک و غلظت عناصر پرمصرف در خاک های اسیدی و آهکی تحت کشت اسفناج می باشد. این تحقیق ، به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در گلخانه انجام شد . تیمارها شامل لجن فاضلاب ، در سطوح سفر یا شاهد ، 50، 100 و 200 تن در هکتار و یک سطح کود شیمیایی شامل 250 کیلوگرم فسفات دی آمونیوم و 250 کیلوگرم اوره در هکتار ( به صورت سرک ) در چهار خاک از مناطق رشت ، لنگرود ، لاهیجان و اصفهان تحت کشت اسفناج قرار گرفتند. لجن فاضلاب باعث افزایش معنی دار فسفر و پتاسیم قابل جذب ، نیتروژن کل ، درصد ماده آلی ، هدایت الکتریکی و ظرفیت تبادل کاتیونی خاک ها گردید. pH خاک ها با افزایش سطح لجن فاضلاب کاهش معنی داری نشان داد. تاثیر لجن فاضلاب بر عملکرد اسفناج نیز معنی دار بود. بنابراین می توان نتیجه گیری کرد که لجن فاضلاب از پتانسیل کودی زیادی برخوردار است و می توان از آن در باروری خاک استفاده کرد ؛ اما قبل از استفاده از لجن فاضلاب در سطح وسیعی از زمین های کشاورزی باید اثر آن را بر ا فزایش عناصر سنگین مورد توجه قرار داد.
کلیدواژه‌ها:
لجن فاضلاب، ویژگی های شیمیایی خاک ، عناصر غذایی و اسفناج

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

مقاله یک روش آسان و سریع جهت سنجش پتانسیل معدنی شدن نیتروژن در زمینهای تیمار شده با لجن فاضلاب
یزدان لطفی - دانش آموخته کارشناسی ارشد خاکشناسی ، دانشگاه صنعتی اصفهان
فرشید نوربخش - استادیار گروه خاکشناسی ، دانشگاه صنعتی اصفهان
مجید افیونی - دانشیار گروه خاکشناسی ، دانشگاه صنعتی اصفهان
چکیده مقاله:
پتانسیل معدنی شد نیتروژن را می توان معیار مهمی جهت ارزیابی نیتروژن لیبایل (Laibile) خاک در نظر گرفت . تعیین پتانسیل معدنی شدن نیتروژن بسیار وقت گیر و پرهزینه است . لذا جایگزینی روشی آسان تر ارجحیت دارد. هدف از این تحقیق بررسی امکان تخمین پتانسیل معدنی شدن نیتروژن از روش شاخص بیولوژیکی قابلیت جذب نیتروژن در یک خاک آهکی تیمار شده با لجن فاضلاب است . آزمایش در قالب طرح کرتهای خرد شده و در سه تکرار انجام گردید. هر کرت اصلی به سه کرت خرد شده تقسیم شد و اعمال تیمارها در سه سال متوالی به گونه ای بود که بخشی از کرت تنها در سال اول ، بخشی دیگر در دو سال پیاپی و بخش سوم در سه سال متوالی تیمار کودی مشابه دریافت کردند. برای انجام این تحقیق نمونه های خاک ، شش ماه پس از آخرین کوددهی و از عمق 0 تا 15 سانتی متری مزرعه لورک که قبلاً تیمارهای لجن فاضلاب در آن اعمال گردیده بود ، برداشت گردید. تیمارها شامل سطوح لجن فاضلاب (0 ، 25 و 100 تن در هکتار ) و سال های کوددهی (0، 1 ، 2 و 3 سال ) بود. پس از آماده سازی اولیه نمونه ها ، پتانسیل معدنی شدن نیتروژن به روش استانفورد و اسمیت (انکوباسیون به مدت 22 هفته و آبشویی متناوب هر دو هفته یک بار ) اندازه گیری شد. شاخص بیولوژیکی قابلیت جذب نیتروژن ، BINA ، نیز با اندازه گیری آمونیوم حاصل از انکوباسیون یک هفته ای خاک در شرایط بی هوازی و در دمای 40 درجه سانتی گراد اندازه گیری شد . نتایج نشان داد بین شاخص BINA و پتانسیل معدنی شدن نیتروژن همبستگی بالایی (0/938=r ) وجود دارد. همچنین بین شاخص BINA و عملکرد (0/701=r) و جذب نیتروژن توسط گیاه ذرت (0/788=r ) همبستگی های معنی داری مشاهده گردید. نتیجه این که می توان از شاخص BINA به عنوان شاخصی جهت تخمین پتانسیل معدنی شدن نیتروژن در اراضی تیمار شده با لجن فاضلاب استفاده کرد.
کلیدواژه‌ها:
پتانسیل معدنی شدن نیتروژن ، شاخص بیولوژیکی قابلیت جذب نتیروژن ، لجن فاضلاب

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

مقاله تاثیر افزودن لجن فاضلاب بر شدت نیتریفیکاسیون و جذب نیتروژن به وسیله گیاه ذرت
سروش سالک گیلانی - دانشجوی سابق کارشناس ارشد گروه خاکشناسی ، دانشگاه صنعتی اصفهان
فرشید نوربخش - استادیار گروه خاکشناسی ، دانشگاه صنعتی اصفهان
مجید افیونی - دانشیار گروه خاکشناسی ، دانشگاه صنعتی اصفهان
یحیی رضایی نژاد - استادیار گروه خاکشناسی ، دانشگاه صنعتی اصفهان
چکیده مقاله:
لجن فاضلاب در سال های اخیر به عنوان یک کود آلی برای افزایش حاصلخیزی خاک های زراعی مورد استفاده قرار گرفته است . این تحقیق به بررسی تاثیر سطوح و دفعات مختلف استفاده از لجن فاضلاب بر سرعت فرایندهای معدنی شدن و نیتریفیکاسیون در شرایط انکوباسیون آزمایشگاهی و نیز به بررسی جذب نیتروژن به وسیله گیاه ذرت و عملکرد آن در یک ازمایش مزرعه ای پرداخته است. در مزرعه تحقیقاتی لورک نجف آباد ( خاک فاین لومی میکسد ترمیک هاپل آرجید ) سطوح مختلف صفر ، 25 و 50 و 100 مگاگرم در هکتار لجن فاضلاب بین یک تا 3 سال متوالی با سه تکرار تیمار گردید. یک تیمار کود شیمیایی نیز در نظر گرفته شد . کوددهی در سال های 1378، 1379 و 1380 انجام گردید. نمونه های خاک در سال 1380 از عمق 15-0 سانتی متری خاک برداشت گردید. سرعت معدنی شدن ، سرعت نیتریفکاسیون ، عملکرد و جذب نیتروژن در گیاه ذرت اندازه گیری شد . نتایج نشان داد افزودن لجن فاضلاب باعث افزایش معنی دار کربن آلی خاک گردیده است . از سوی دیگر ، روند مشابهی در سرعت معدنی شدن نیتروژن و نیتریفکاسیون مشاهده گردید. الگوی تغییرات عملکرد ذرت و جذب نیتروژن به وسیله این گیاه نیز با افزایش سطح و دفعات افزودن لجن فاضلاب ، افزایش معنی دار نشان داد. رگرسیون ساده خطی نشان داد که بین کربن آلی خاک و سرعت نیتریفکاسیون ارتباط معنی داری وجود دارد (0/001> P و 0/825=r) . همچنین بین جذب نیتروژن به وسیله گیاه ذرت و سرعت نیتریفکاسیون نیز همبستگی معنی داری (0/001>P و 0/856=r) مشاهده گردید. به طور کلی چنین به نظر می رسد که با توجه به ارتباط قوی بین جذب نیتروژن به وسیله گیاه ذرت و سرعت نیتریفیکاسیون می توان از سرعت نیتریفیکاسیون به عنوان یک شاخص آزمون خاک برای سنجش کمی مقادیر قابل جذب نیتروژن به وسیله ذرت استفاده نمود.
کلیدواژه‌ها:
لجن فاضلاب ، نیتریفیکاسیون ، معدنی شدن نیتروژن

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

مقاله امکان سنجی فنی روش آهک زنی جهت تثبیت لجن فاضلاب تصفیه خانه سرکان
مهدی فرزاد کیا (شناسه پژوهشگر - Researcher ID: ۵۲۶۱)
استادیار گروه بهداشت محیط دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی همدان
اکرم جمال - کارشناس بهداشت محیط، دانشگاه علوم پزشکی همدان
چکیده مقاله:
آهکی زنی به لجن یکی از روشهای ساده و ارزان قیمت تثبیت شیمیایی لجنهای فاضلاب به شمار می اید این روش قادر است با افزایش pH لجن تا حدود 12 و نگهداری آن برای مدت بیش از 2 ماه، مقادیر قابل ملاحظه ای از میکروبها را از بین برده و بدین ترتیب از تجزیه میکروبی مواد آلی در این مدت جلوگیری نماید. این فرایند می تواند بعنوان تاسیسات اصلی تثبیت لجن در تصفیه خانه های کوچک و یا تاسیسات مکمل در تصفیه خانه های بزرگ مورد توجه قرار گیرد. هدف از انجام این تحقیق بررسی روند تثبیت لجنهای دفعی یک تصفیه خانه فاضلاب شهری به روش آهک زنی و مقایسه کیفیت لجنهای حاصله با استانداردهای پیشنهادی سازمان حفاظت محیط زیست آمریکا جهت استفاده مجدد و یا دفع بهداشتی لجن می باشد. این تحقیق یک مطالعه تجربی است که در مقیاس آزمایشگاهی به مدت 7 ماه از مرداد تا بهمن 1380 برروی لجنهای خروجی از تصفیه خانه فاضلاب سرکان در دانشگاه علوم پزشکی همدان انجام شد در این پژوهش روند تثبیت آهکی لجن این تصفیه خانه و قابلیت استفاده از آن در یک راکتور 30 لیتری در چهارمرحله مجزا مورد بررسی قرار گرفت.
کلیدواژه‌ها:
لجن فاضلاب، تثبیت آهکی لجن، دفع و استفاده مجدد لجن

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

مقاله بررسی تجمعی آلودگی خاک و گیاه به عناصر سنگین ناشی از کودهای آلی لجن فاضلاب انسانی و کمپوست شهری در اصفهان
علیرضا مرجوی - عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان
چکیده مقاله:
افزایش مواد آلی به هر شکل در خاکهای زراعی نه تنها نگران کننده نمی باشد بلکه باید سرلوحۀ کار هر کشاورزی قرار گیرد. آنچه باعث نگرانی است اضافه شدن بعضی از عناصر سنگین توسط این گونه کودهای آلی است که دست ساخته بشر می باشد. از آنجایی که کودهای لجن فاضلاب و کمپوست زباله های شهری، ترکیبی ناهمگن می باشند احتمال وجود عناصر سنگین در خود را هرچند که ناچیز باشند دوچندان می کنند لذا تجمع بعضی از این عناصر درخاک و گیاه طی دوسال متوالی عرضه این گونه کودها در تحقیق حاضر بررسی گردید. هدف این مطالعه عبارتند از: 1- تعیین میزان عناصر سنگین در کودهای کمپوست شهری و لجن فاضلاب انسانی، 2- بررسی اثرات تجمعی آنها در خاک و گیاه
کلیدواژه‌ها:
آلودگی - خاک - لجن فاضلاب - کمپوست - عناصر سنگین - چغندرقند - ذرت

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

مقاله بررسی میزان فلزات سنگین کل و قابل دسترس از نظر بیولوژیکی (Zn,Cu,Cd,Ni) در لجن فاضلاب شهری و ورمی کمپوست تهیه شده از آن
لیلا حمیدیان - دانشجوی کارشناسی ارشد محیط
عبدالرحیم پرورش - استادیار گروه بهداشت محیط دانشکده بهداشت اصفهان
حسین موحدیان عطار - استادیار گروه بهداشت محیط دانشکده بهداشت اصفهان
چکیده مقاله:
امروزه در جهان و همچنین کشور ما لجن فاضلاب تصفیه خانه های فاضلاب شهری و فراورده های آن (همچون کمپوست و ...) بطور گسترده در کشاورزی مصرف می شود. از نقطه نظر کشاورزی در هنگام استفاده از لجن برروی زمین، بزرگترین عامل نگران کننده غلظتهای بالای فلزات سنگین در لجن فاضلاب می باشد. زیرا کاربرد لجن برروی خاک باعث تجمع فلزات سنگین در خاک و در نهایت مسمومیت گیاه و جمعیت میکروبی خاک و ورودی خاک و ورود فلزات به زنجیره غذایی می شود. بنابراین در این مطالعه به بررسی غلظتهای فلزات سنگین کل و قابل دسترس از نظر بیولوژیکی روی، مس، نیکل، کادمیوم ( چهار فلز مهم از نظر مسائل اکولوژیکی و بین المللی) در لجن فاضلاب و ورمی کمپوست تهیه شده از آن پرداخته شد.
کلیدواژه‌ها:
فلزات سنگین، قابلیت دسترسی بیولوژیکی، ورمی کمپوست، لجن فاضلاب

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

مقاله بررسی وضعیت تثبیت لجن تصفیه خانه فاضلاب سرکان به روش هضم هوازی در واحد نمونه آزمایشگاهی
مهدی فرزادکیا - دانشگاه علوم پزشکی همدان- دانشکده بهداشت- گروه بهداشت محیط
نفیسه نوریه - دانشگاه علوم پزشکی همدان- دانشکده بهداشت- گروه بهداشت محیط
اکرم جمال - دانشگاه علوم پزشکی همدان- دانشکده بهداشت- گروه بهداشت محیط
چکیده مقاله:
لجن به دلیل تغلیظ آلاینده های شیمیایی و پاتوژنهای بیماریزا در شمار مواد زائد خطرناک طبقه بندی می شود. این امر لزوم تصفیه و بی خ طر سازی آن را قبل از دفع روشن می سازد. امروزه روش هضم هوازی لجن به دلیل سادگی در ساخت و بهره برداری مورد توجه متخصصین قرار گرفته است. هدف از این تحقیق ارزیابی کارایی هاضم هوازی در مقیاس آزمایشگاهی جهت تثبیت لجنهای دفعی از تصفیه خانه فاضلاب سرکان در استان همدان می باشد. این تحقیق به مدت 7 ماه از مرداد تا اسفند 1380 در چهار مرحله مجزا بر روی لجنهای دفعی و خام این تصفیه خانه انجام شد. در هر مرحله عملیات هضم هوازی در داخل بیوراکتور به حجم 30 لیتر در آزمایشگاه بهداشت محیط دانشکده بهداشت انجام گرفت، روند ت ثبیت لجن به وسیله آزمایشات و پایشهای لازم در هر دوره به مدت سه هفته مورد بررسی قرار گرفت. نتایج آزمایشات نشان داد که نسبت VS/TS حداکثر در روز پانزدهم به کمتر از 0/6 رسیده و مقدار SOUR نیز حداکثر بعد از گذشت 17 روز به کمتر از 2mgo(2)/gr.vs.h رسیده است. همچنین بعد از گذشت 11 روز مواد فرار 40 درصد کا هش یافته اند. در نهایت یافته های این تحقیق نشان داد که لجن تصفیه خانه مذکور به روش هضم هوازی به خوبی قابل تثبیت بوده و هاضم هوازی توانسته است بعد از گذشت 17 روز معیارهای تثبیت را فراهم نماید. نتایج حاصل از آزمایشات میکروبی و ا نگلی نشان داد که این هاضم توانسته است پس از 22 روز معیارهای کاهش پاتوژن را تا حد کلاس B برآورده کند. بر این اساس لجنهای حاصل از این هاضم پس از گذشت 22 روز در بهترین شرایط قابلیت استفاده در اراضی جنگلی را داشته اما به هیچوجه قابلیت استفاده در اراضی کشاورزی و سبزیکاری را ندارد.
کلیدواژه‌ها:
لجن فاضلاب- تثبیت لجن- هاظم هوازی لجن

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

مقاله بررسی کارایی هاضم هوازی مزوفیلیک در حذف جامدات فرار و عوامل بیماریزا لجن فاضلاب تصفیه خانه اهواز در مقیاس پایلوت
صدیقه کابلی - دانشگاه علوم پزشکی اهواز- دانشکده بهداشت
اعظم احمدپور - دانشگاه علوم پزشکی اهواز- دانشکده بهداشت
افشین تکدستان - دانشگاه علوم پزشکی اهواز- دانشکده بهداشت
نعمت الله جعفرزاده - دانشگاه علوم پزشکی اهواز
چکیده مقاله:
اهداف تصفیه فاضلاب با تغلیظ ناخالصیها به فرم جامد و سپس جداکردن این جامدات از توده مایع می باشد. این جامدات غلیظ موسوم به لجن محتوای بسیاری از مواد نامطلوب از جمله انواع زیادی از میکروارگانیسمهای بیماریزا، مواد فسظاد پذیر و تخم انگلها بوده که رها کردن این ماده در محیط منجر به اشاعه بیماریهای عفونی و تخریب محیط زیست خواهد شد. تا جائیکه متخصصین محیط زیست لجنهای فاضلاب را در شمار مواد زائد خطرناک طبقه بندی نموده اند و تثبیت آنها را قبل از دفع مورد تأکید قرار داده اند. فرآیندهای تصفیه لجن از قبیل هضم هوازی می تواند مقدار زیادی از عوامل بیماریزای موجود در لجن را کاهش دهند هضم هوازی بیشتر جهت تثبیت لجن ثانویه و یا مخلوطی از لجن اولیه و ثانویه بکار می رود. در این تحقیق به منظور بررسی کارایی هاضم هوازی در حذف عوامل بیماریزا و جامدات فرار موجود در لجن و همچنین مقایسه آن با استانداردهای پیشنهادی EPA جهت استفاده مجدد در کشاورزی و دفع لجن پایلوتی از هاضم هوازی ناپیوسته در آزمایشگاه بهداشت محیط دانشکده بهداشت اهواز تهیه شد و در آن لجن ثانویه حاصل از تصفیه خانه چنیبه اهواز به مدت 33 روز هوادهی شد و بعد از گذشت زمان ماند، 1، 4، 8، 13، 26، 33 روز از لجن درون هاضم مستقیماً نمونه برداری شده و جامدات فرار، کلیفرم کل و کلیفرم مدفوعی آن اندازه گیری شد. میزان کاهش آن بعد از زمانهای ماند فوق به ترتیب به 58/72 ، 67/44 و 97/14 درصد رسید. در نتیجه لجن حاصل از هضم هوازی قادر به برآورد مقررات کاهش پاتوژن در کلاس A نمی باشد اما قدر است مقررات کاهش پاتوژن در کلاس B را برآورده کند. از طرفی در زمان ماند کمتر از 8 روز هوادهی مقررات کاهش جلب ناقل را که از طرف U.S.E.PA پیشنهاد شده است را نیز برآورده کرد. میزان شاخص حجمی (SVI) لجن بعد از پایان هوادهی به 184 گرم بر میلی لیتر رسید که قابلیت ته نشینی آن تقریباً مناسب است.
کلیدواژه‌ها:
لجن فاضلاب، هضم هوازی، جامدات فرار، کلیفرم کل، کلیفرم مدفوعی، ناقلین

مرجع تخصصی آب و فاضلاب