مرجع تخصصی آب و فاضلاب

طراحی کامل تصفیه خانه فاضلاب شهری برای ۱ میلیون نفر

فرضیات:

• مصرف سرانه آب: ۲۰۰ لیتر/نفر/روز (استاندارد جهانی).

• ضریب تبدیل آب به فاضلاب: ۸۰٪ → ۱۶۰ لیتر/نفر/روز.

• دبی فاضلاب:

  ۱۶۰,۰۰۰مترمکعب/روز(۱.۸۵مترمکعب/ثانیه)

۱. روش سنتی

واحدها و محاسبات:

۱. آشغالگیری (Screening):

• سرعت عبور: ۰.۶ متر/ثانیه.

• سطح مقطع:

  A≈۳.۰۸ مترمربع→ابعاد:۲×۱.۵ متر

• مساحت کل: ۵۰ مترمربع.

۲. ته نشینی اولیه (Primary Sedimentation):

• زمان ماند: ۲ ساعت.

• حجم مخزن:

  V=۱.۸۵×۷۲۰۰=۱۳,۳۲۰ مترمکعب

• تعداد مخازن: ۴ عدد.

• ابعاد هر مخزن: ۴۰ × ۲۰ × ۴ متر → مساحت کل: ۳,۲۰۰ مترمربع.

۳. لجن فعال (Activated Sludge):

• زمان ماند: ۸ ساعت.

• حجم مخزن:

  V=۱.۸۵×۲۸,۸۰۰=۵۳,۲۸۰ مترمکعب

• تعداد مخازن: ۶ عدد.

• ابعاد هر مخزن: ۵۰ × ۳۰ × ۴ متر → مساحت کل: ۹,۰۰۰ مترمربع.

۴. ته نشینی ثانویه (Secondary Sedimentation):

• مساحت مشابه ته نشینی اولیه: ۳,۲۰۰ مترمربع.

۵. کلرزنی:

• زمان تماس: ۳۰ دقیقه.

• حجم مخزن: ۳,۳۳۰ مترمکعب → مساحت: ۵۰۰ مترمربع.

مساحت کل روش سنتی: ≈ ۱۶,۰۰۰ مترمربع.

۲. روش نوین (MBR - Membrane Bioreactor)

واحدها و محاسبات:

۱. بیوراکتور غشایی:

• شار غشا: ۲۵ لیتر/مترمربع/ساعت.

• مساحت غشا:

  A≈۲۶۶,۶۶۷ مترمربع

• تعداد ماژولها: ۵۰۰ عدد → مساحت واحد: ۲,۰۰۰ مترمربع.

۲. تهنشینی اولیه: ۱,۵۰۰ مترمربع.
۳. سیستم UV: ۳۰۰ مترمربع.

مساحت کل روش نوین: ≈ ۳,۸۰۰ مترمربع.

۳. روش بهینه (هضم بیهوازی + انرژی سبز)

واحدها و محاسبات:

۱. هضم بی هوازی (Anaerobic Digestion):

• زمان ماند: ۲۰ روز.

• حجم مخزن:

  V=۱۶۰,۰۰۰×۲۰=۳,۲۰۰,۰۰۰ مترمکعب.

• تعداد مخازن: ۸ عدد → ابعاد: ۶۰ × ۴۰ × ۱۰ متر → مساحت: ۱۹,۲۰۰ مترمربع.

۲. فیلتراسیون زیستی (Biofilters):

• مساحت: ۵,۰۰۰ مترمربع.

۳. پنلهای خورشیدی:

• انرژی مورد نیاز: ۱۰ مگاوات → مساحت: ۵۰,۰۰۰ مترمربع.

مساحت کل روش بهینه: ≈ ۷۴,۲۰۰ مترمربع.

۴. هزینه ها

روش هزینه اجرا (میلیون دلار) هزینه بهره برداری سالانه (میلیون دلار)

سنتی۱۲۰ ۲۵

نوین۲۵۰ ۲۰

بهینه۱۸۰ ۱۲

هزینه کل پس از ۳ سال:

• سنتی: ۱۲۰ + (۲۵ × ۳) = ۱۹۵ میلیون دلار.

• نوین: ۲۵۰ + (۲۰ × ۳) = ۳۱۰ میلیون دلار.

• بهینه: ۱۸۰ + (۱۲ × ۳) = ۲۱۶ میلیون دلار.

۵. نتیجه گیری

• بهترین روش پس از ۳ سال:

  • روش سنتی با ۱۹۵ میلیون دلار کمترین هزینه را دارد، اما روش بهینه با ۲۱۶ میلیون دلار از نظر پایداری و کاهش هزینه های بلندمدت (مانند تولید انرژی از هضم بیهوازی) برتری دارد.

  • روش نوین (MBR) به دلیل هزینه بالای غشاها، گرانترین گزینه است.

جزییات مساحت واحدها:

• سنتی: ۱۶,۰۰۰ مترمربع.

• نوین: ۳,۸۰۰ مترمربع.

• بهینه: ۷۴,۲۰۰ مترمربع (شامل ۵۰,۰۰۰ مترمربع پنل خورشیدی).

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

محاسبه دبی مورد نیاز

• مصرف سرانه جهانی: ۲۰۰ لیتر/نفر/روز

• جمعیت: ۱,۰۰۰,۰۰۰ نفر

• دبی روزانه:

  ۲۰۰,۰۰۰مترمکعب/روز

• دبی ثانیهای:

  ۲.۳۱۵≈مترمکعب/ثانیه

۱. روش سنتی

واحدها و محاسبات فنی

الف) آشغالگیری (Screening)

• دبی: ۲.۳۱۵ مترمکعب/ثانیه

• سرعت عبور از میله ها: ۰.۶ متر/ثانیه

• سطح مقطع کانال:

  A=QV=≈۳.۸۶ مترمربع

• ابعاد کانال:

  • عرض: ۲ متر

  • عمق: ۱.۹۳ متر

  • طول: ۲۰ متر

• مشخصات میله ها:

  • فاصله میله ها: ۳۰ میلیمتر

  • تعداد میله ها: ۵۰۰ عدد (فولاد ضدزنگ)

ب) انعقاد و لخته سازی (Coagulation/Flocculation)

• زمان ماند: ۳۰ دقیقه

• حجم مخازن:

  V=Q×t=۴,۱۶۷ مترمکعب

• تعداد مخازن: ۳ عدد

• ابعاد هر مخزن:

  • طول: ۱۸ متر

  • عرض: ۱۹ متر

  • عمق: ۴ متر

• مواد مصرفی:

  • آلوم (کمک منعقدکننده): ۶,۰۰۰ کیلوگرم/روز

  • همزن های مکانیکی: ۹ عدد (هر مخزن ۳ همزن)

ج) ته نشینی (Sedimentation)

• زمان ماند: ۴ ساعت

• حجم مخازن:

  V==۳۳,۳۳۳ مترمکعب

• تعداد مخازن: ۴ عدد

• ابعاد هر مخزن:

  • طول: ۴۵ متر

  • عرض: ۴۶ متر

  • عمق: ۴ متر

• مواد مصرفی:

  • سیستم جمع آوری لجن: ۴ عدد (هر مخزن ۱ سیستم)

د) فیلتراسیون شنی (Sand Filtration)

• سرعت فیلتراسیون: ۵ مترمکعب/مترمربع/ساعت

• مساحت فیلترها:

  A≈۱,۶۶۶ مترمربع

• تعداد فیلترها: ۱۰ عدد

• ابعاد هر فیلتر:

  • طول: ۱۲ متر

  • عرض: ۱۴ متر

  • عمق بستر شنی: ۱ متر

• مواد مصرفی:

  • شن و ماسه: ۱۶,۶۶۰ مترمکعب

  • آب برگشتی شستشو: ۱۰,۰۰۰ مترمکعب/روز

ه) کلرزنی (Chlorination)

• زمان تماس: ۳۰ دقیقه

• حجم مخزن: ۴,۱۶۷ مترمکعب

• مواد مصرفی:

  • کلر: ۴۰۰ کیلوگرم/روز

جدول خلاصه روش سنتی

واحدابعاد (متر)مساحت (مترمربع)مواد مصرفی

آشغالگیری۲ × ۲ × ۲۰ ۴۰فولاد ضدزنگ (۵۰۰ میله)

انعقاد/لختهسازی۱۸ × ۱۹ × ۴ ۳۴۲آلوم (۶ تن/روز)

تهنشینی۴۵ × ۴۶ × ۴ ۲,۰۷۰سیستم لجن‌روب (۴ عدد)

فیلتراسیون۱۲ × ۱۴ × ۱ ۱,۶۶۶شن (۱۶,۶۶۰ مترمکعب)

کلرزنی۲۰ × ۲۰ × ۵ ۴۰۰ کلر (۴۰۰ کیلوگرم/روز)

۲. روش نوین (نانوفیلتراسیون)

واحدها و محاسبات فنی

الف) غشاهای نانوفیلتراسیون (UF/RO)

• ظرفیت هر ماژول: ۴۰۰ مترمکعب/روز

• تعداد ماژولها:

  ]۵۰۰ عدد]

• فضای مورد نیاز: ۱۰,۰۰۰ مترمربع

• مواد مصرفی:

  • غشاهای پلیمری: ۵۰۰ عدد (تعویض سالانه ۱۰٪)

  • پمپهای فشار بالا: ۵۰ عدد

ب) ضدعفونی با UV/ازن

• تعداد لامپهای UV: ۲۰۰ عدد

• ژنراتور ازن: ۵ دستگاه (ظرفیت ۱۰۰ کیلوگرم/روز)

• مواد مصرفی:

  • انرژی الکتریکی: ۱,۰۰۰ مگاوات/ساعت/روز

جدول خلاصه روش نوین

واحد ابعاد (متر) مساحت (مترمربع) مواد مصرفی

نانوفیلتراسیون ۵۰ × ۲۰۰ ۱۰,۰۰۰ غشا (۵۰۰ عدد)

UV/ازن ۲۰ × ۳۰ ۶۰۰ لامپ UV (۲۰۰ عدد)

۳. روش بهینه (ترکیبی)

واحدها و محاسبات فنی

الف) لخته سازی با هوای محلول (DAF)

• ظرفیت: ۲۵,۰۰۰ مترمکعب/روز

• تعداد واحدها: ۸ عدد

• ابعاد هر واحد: ۲۰ × ۳۰ × ۵ متر

• مواد مصرفی:

  • هوای فشرده: ۱,۰۰۰ مترمکعب/روز

ب) فیلتراسیون گرانشی

• مساحت فیلترها: ۱,۰۰۰ مترمربع

• ابعاد: ۲۵ × ۴۰ متر

ج) UV خورشیدی

• پنل های خورشیدی: ۵,۰۰۰ مترمربع

جدول خلاصه روش بهینه

واحدابعاد (متر)مساحت (مترمربع)مواد مصرفی

DAF۲۰ × ۳۰ × ۵۶۰۰هوای فشرده (۱,۰۰۰ مترمکعب)

فیلتراسیون۲۵ × ۴۰۱,۰۰۰شن (۱۰,۰۰۰ مترمکعب)

UV خورشیدی۱۰۰ × ۵۰۵,۰۰۰پنل خورشیدی (۵,۰۰۰ مترمربع)

۴. هزینه ها

الف) روش سنتی

• فرآیندها: آشغالگیری، انعقاد و لخته سازی، ته نشینی، فیلتراسیون شنی، کلرزنی.

• هزینه های اجرا:

  • سرمایه گذاری: ۱۵۰ میلیون دلار (با فرض ۷۵۰ دلار به ازای هر مترمکعب ظرفیت روزانه).

• هزینه بهره برداری سالانه:

  • انرژی، مواد شیمیایی، نیروی انسانی: ۳۰ میلیون دلار (۰.۴ دلار به ازای هر مترمکعب).

ب) روش نوین

• فرآیندها: غشاهای نانوفیلتراسیون (UF/RO)، ضدعفونی با UV/ازن، اتوماسیون.

• هزینه های اجرا:

  • سرمایهگذاری: ۳۰۰ میلیون دلار (۱,۵۰۰ دلار به ازای هر مترمکعب).

• هزینه بهره برداری سالانه:

  • انرژی بالا، تعویض غشاها: ۲۵ میلیون دلار (۰.۳۵ دلار به ازای هر مترمکعب).

ج) روش بهینه

• فرآیندها: لخته سازی با هوای محلول (DAF)، فیلتراسیون گرانشی، UV خورشیدی، کنترل هوشمند.

• هزینه های اجرا:

  • سرمایه گذاری: ۲۰۰ میلیون دلار (۱,۰۰۰ دلار به ازای هر مترمکعب).

• هزینه بهره برداری سالانه:

  • صرفه جویی در انرژی و مواد: ۱۵ میلیون دلار (۰.۲ دلار به ازای هر مترمکعب).

روش هزینه (میلیون دلار)

سنتی ۲۴۰

نوین ۳۷۵

بهینه ۲۴۵

۵. نتیجه گیری نهایی

• روش بهینه با وجود هزینه اجرای بالاتر نسبت به روش سنتی (۲۰۰vs ۱۵۰ میلیون دلار)، به دلیل کاهش ۵۰ درصدی هزینه های بهره برداری (۱۵vs ۳۰ میلیون دلار)، در پایان سال سوم به صرفه تر است.

• مزایای روش بهینه:

  • کاهش مصرف انرژی (UV خورشیدی).

  • کاهش مواد شیمیایی (DAF و فیلتراسیون هوشمند).

  • عمر طولانیتر تجهیزات.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

شبکه های آب:

1. انواع شبکه های آبی

• شبکه های شهری:

  • آب شرب: انتقال و توزیع آب تصفیه شده به مصرف کنندگان.

  • آب اطفای حریق: لوله کشی با فشار بالا برای استفاده در مواقع اضطراری.

  • فاضلاب: جمع آوری و انتقال فاضلاب به تصفیه خانه ها.

  • آب باران (سیلابی): مدیریت رواناب برای جلوگیری از سیلاب.

• شبکه های روستایی:

  • آبیاری: شبکه های تحت فشار یا کانال های باز برای کشاورزی.

  • سیستم های غیرمتمرکز: چاه ها، مخازن محلی، و سیستم های جمع آوری آب باران.

2. روش های طراحی

• روشهای سنتی:

  • استفاده از استانداردها (مثل AWWA یا استانداردهای ملی).

  • طراحی دستی بر اساس دبی و فشار مورد نیاز.

• روشهای مدرن:

  • نرمافزارهای شبیه سازی هیدرولیک (EPANET، WaterGEMS، SWMM).

  • GIS و BIM برای نقشه برداری و مدلسازی سه بعدی.

  • طراحی پایدار: استفاده از روش های سازگار با محیط زیست (مثل WSUD).

• مبانی طراحی:

  • تأمین فشار و دبی کافی در نقاط بحرانی.

  • افزونگی (Redundancy) برای اطمینان از قابلیت اطمینان.

3. محاسبات و فرمول ها

• معادلات پایه:

  • معادله پیوستگی: (دبی = سطح مقطع × سرعت)

  • Q=A⋅v.

  • دارسی-وایسباخ:​ (افت فشار اصطکاکی)

  • (hf=f⋅(L/D)⋅(v^2/2g

  • hf​=f⋅DL​⋅2gv2.

  • هیزن-ویلیامز: (برای جریان در لوله ها)

  • v=0.849⋅C⋅R^0.63⋅S^0.54 .

  • برنولی:

  • P1​+1/2ρv12​+ρgh1​=P2​+1/2​ρv22​+ρgh2​.

• محاسبات شبکه:

  • روش هاردی-کراس برای حل شبکه های حلقوی.

  • تخمین مصرف آب: سرانه مصرف (مثلاً ۲۰۰ لیتر/نفر/روز).

  • طراحی مخازن: حجم بر اساس نیاز روزانه و ذخیره اضطراری.

4. بهینه سازی

• روشهای ریاضی:

  • الگوریتم های ژنتیک (GA) و بهینه سازی ازدحام ذرات (PSO).

  • برنامه ریزی خطی و غیرخطی برای کمینه سازی هزینه.

• استراتژی های عملی:

  • مدیریت فشار با شیرهای کاهنده فشار (PRV).

  • کاهش نشت: استفاده از حسگرهای صوتی یا IoT برای شناسایی سریع.

  • استفاده از انرژی تجدیدپذیر در پمپاژ (مثل پنل های خورشیدی).

5. عوامل مؤثر در طراحی

• عوامل فنی:

  • توپوگرافی (اختلاف ارتفاع بین منبع و مصرف کننده).

  • کیفیت آب و خوردگی لوله ها (انتخاب مواد: PVC، چدن داکتیل، HDPE).

• عوامل انسانی و محیطی:

  • رشد جمعیت و الگوی مصرف.

  • تغییرات اقلیمی (خشکسالی، بارش های شدید).

• قوانین و استانداردها:

  • رعایت حداقل فشار (مثلاً ۱۵ متر ستون آب در شبکه شهری).

  • الزامات زیست محیطی (مانند جلوگیری از نشت فاضلاب).

6. ساخت و اجرا

• مراحل اجرا:

  1. مطالعات اولیه (ژئوتکنیک، هیدرولوژی).

  2. طراحی تفصیلی و اخذ مجوزها.

  3. حفاری و نصب لوله ها (روشهای بدون حفاری در مناطق شهری).

  4. تست فشار و ضدعفونی شبکه.

  5. راه اندازی و آموزش بهرهبرداران.

• اجزای کلیدی:

  • لوله ها: انتخاب جنس بر اساس هزینه و دوام.

  • پمپ ها و مخازن: تأمین فشار و ذخیرهسازی.

  • شیرآلات: کنترل جریان و ایزوله کردن بخشها.

• فناوریهای نوین:

  • سیستمهای SCADA برای مانیتورینگ لحظهای.

  • روش های بدون حفاری (مثل میکروتونلینگ).

نکات کلیدی

• تعمیر و نگهداری: بازرسی دورهای و جایگزینی لولههای فرسوده.

• اقتصاد پروژه: توازن بین هزینه اولیه و عمر مفید شبکه.

• مشارکت عمومی: آموزش جامعه برای کاهش مصرف و گزارش نشت.

برای جزئیات بیشتر در هر بخش، میتوان از منابعی مانند استاندارد AWWA M31، نرمافزار EPANET، یا کتاب "طراحی شبکه های آبرسانی" استفاده کرد.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

شبکه فاضلاب: طراحی، نکات، فرمولها، روشها و چالشها

1. اصول طراحی شبکه فاضلاب

• نکات کلیدی طراحی:

  • محاسبات هیدرولیکی: تعیین دبی جریان، سرعت جریان، و شیب لوله برای جلوگیری از رسوبگذاری یا سرریز.

  • انتخاب مصالح: لوله های بتنی، PVC، HDPE، یا چدنی بسته به شرایط خاک، بار ترافیکی، و مقاومت شیمیایی.

  • شیب بهینه: معمولاً بین ۰٫۵ تا ۲ درصد برای جلوگیری از رسوب (با استفاده از فرمول مانینگ).

  • هماهنگی با زیرساختهای موجود: اجتناب از تداخل با خطوط آب، گاز، و کابلها.

  • ملاحظات زیستمحیطی: مدیریت روانابهای سطحی، جلوگیری از نفوذ فاضلاب به آبهای زیرزمینی.

2. فرمولها و محاسبات

• فرمول مانینگ (Manning):

  V=(1/n)⋅R2/3⋅S1/2

  • V: سرعت جریان (m/s)

  • n: ضریب زبری مانینگ (مثلاً ۰٫۰۱۳ برای بتن)

  • R: شعاع هیدرولیک (نسبت سطح مقطع به محیط تر)

  • S: شیب لوله.

• روش منطقی (Rational Method):

  Q=C⋅i⋅A

  • Q: دبی اوج (m³/s)

  • C: ضریب رواناب (بین ۰ تا ۱)

  • i: شدت بارش (mm/h)

  • A: سطح زهکشی (ha).

3. انواع شبکه فاضلاب

• فاضلاب ترکیبی (Combined): انتقال همزمان فاضلاب خانگی و آب باران (منسوخ در مناطق مدرن).

• فاضلاب بهداشتی (Sanitary): انتقال فاضلاب خانگی و صنعتی.

• شبکه آب باران (Stormwater): مدیریت روانابهای سطحی با استفاده از کانالها یا لوله های باز.

4. چالشهای طراحی

• تغییرات اقلیمی: افزایش شدت بارشها و نیاز به ظرفیت بیشتر.

• رشد جمعیت: نیاز به توسعه شبکه بدون اختلال در خدمات موجود.

• محدودیت های جغرافیایی: طراحی در مناطق کوهستانی یا شهری شلوغ.

• مصالح نامناسب: خوردگی لولهها در خاک های اسیدی یا شور.

5. نگهداری شبکه

• روشهای متداول:

  • پاکسازی: جتینگ (فشار آب بالا) برای حذف رسوبات.

  • بازرسی: استفاده از دوربینهای CCTV یا ربات های هوشمند.

  • کنترل ریشه: قطع ریشههای نفوذی با دستگاه های مکانیکی یا مواد شیمیایی.

  • ترمیم نشتی: تزریق رزین اپوکسی یا گراوتینگ.

6. روشهای بازسازی و افزایش قطر

• فناوریهای بدون حفاری (Trenchless):

  • لوله کشی جایگزین (Pipe Bursting): جایگزینی لوله قدیمی با لوله جدید با قطر بزرگتر.

  • لوله کشی پیوسته (CIPP): نصب لایههای رزینی درون لوله موجود برای تقویت آن.

  • اسپیرال وایندینگ (Spiral Winding): استفاده از نوارهای پلیمری مارپیچ برای افزایش استحکام.

• روشهای حفاری:

  • حفاری افقی (HDD): مناسب برای عبور از زیر جاده ها یا رودخانه ها.

  • میکروتونلینگ: حفاری دقیق با قطر کوچک برای مناطق شهری.

7. روشهای حفاری برای ایجاد یا اصلاح شبکه

• حفاری باز (Open-Cut): مناسب برای مناطق کمتراکم با هزینه پایین.

• حفاری مکانیزه: استفاده از دستگاه های TBM (تونلزنی ماشینی) برای پروژه های بزرگ.

• حفاری عمودی: برای اتصال لوله ها به چاه های عمیق.

8. چالش های بازسازی

• اختلال در ترافیک: نیاز به برنامهریزی برای کاهش تأثیر بر زندگی شهری.

• هزینه بالا: فناوری های بدون حفاری گرانتر از روش های سنتی.

• هماهنگی با ذینفعان: مدیریت تعارض با مالکین خصوصی یا سازمانها.

9. ملاحظات نوین

• شبکه های هوشمند: استفاده از سنسورهای IoT برای پایش لحظه ای وضعیت لوله ها.

• زیرساخت های سبز: استفاده از باغ های بارانی یا سطوح نفوذپذیر برای کاهش بار شبکه.

با رعایت این اصول و انتخاب روشهای مناسب، میتوان شبکههای فاضلاب پایدار و مقاوم در برابر چالشهای آینده طراحی و نگهداری کرد.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

غشاهای اسمز معکوس نسبت به عبور ذرات معلق نامحلول، روغن، آلودگیهای بیولوژیکی و آلی بسیار آسیب پذیر هستند. لذا جهت محافظت از ممبرانهای RO، ضروری است که آلایندهای فیزیکی، بیولوژیکی، آلی و شیمیایی از آب ورودی به بخش اسمز معکوس جدا شوند.

جداسازی ذرات معلق نامحلول از طریق فرایندهای مختلفی نظیر انعقاد و لخته سازی، فیلتراسیون فیزیکی و جداسازی غشایی(اولترافیلتراسیون) در بخش پیش تصفیه انجام می شود. انتخاب فرایند جداسازی وابسته به کدورت(Turbidity)، مقدار ذرات نامحلول(TSS) و توزیع اندازه ذرات(Particle Size Distribution) انجام می شود. فیلترهای شنی، کربنی و بسترهای مختلط روشهای متداول فیلتراسیون برای محدوده کدورت متوسط و ذرات معلق بزرگتر از ۱۰۰ -۲۰۰  میکرومتر هستند که با توجه به قیمت پایین و اشغال فضای کم، در بسیاری از واحدهای تصفیه آب صنعتی به کار گرفته می شوند.

اولترافیلتراسیون یکی دیگر از فرایندهای مورد استفاده در پیش تصفیه است.
در این فرایند، آب حاوی ذرات معلق از غشاهای UF عبور کرده و ذرات نامحلول آن تا یک صدم میکرومتر جدا می شوند. ممبرانهای UF توانایی جداسازی ذرات با
جرم مولکولی بالا، کلوییدها و تمامی ذرات با سایز بالاتر از ۲۰-۱۰ نانومتر از جمله باکتریها، ویروسها و میکروبها را دارا هستند. علی رغم کیفیت بسیار
بالای جداسازی ذرات در دستگاه های اولترافیلتراسیون، قیمت بالا و دشواریهای بهره برداری بهره گیری از آنها را در بخش پیش تصفیه دستگاه های تصفیه آب
صنعتی محدود کرده است.

مهمترین ویژگیهای بخش پیش تصفیه دستگاه های آب شیرین کن صنعتی عبارتند از:

رعایت کامل معیارهای استاندارد طراحی
پیش بینی کلیه ملزومات شستشوی شیمیایی یا معکوس
پیش بینی کلیه تجهیزات کنترلی جهت پایش و بهره برداری
قابلیت تعمیرات و نگهداری آسان

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

مقاله برنامه کامپیوتری برای طراحی شبکه جمع آوری فاضلاب شهری
علی دهنوئی - کارشناس ارشد اداره کل حفاظت محیط زیست استان اصفهان
احمد بادکوبی - استادیار دانشکده فنی و مهندسی ، دانشگاه تربیت مدرس
امیر تائبی - دانشیار دانشکده عمران، دانشگاه صنعتی اصفهان
چکیده مقاله:
طراحی شبکه فاضلاب با روشهای دستی و کامپیوتری انجام می شود که روش دستی به علت نیاز به زمان زیاد و امکان اشتباه در محاسبات، جای خود را به برنامه های کامپیوتری داده است. این برنامه ها دارای محدودیت هایی هستند که مهمترین آنها عبارتند از: (1) عدم انجام برآورد اقتصادی بین گزینه های مختلف، (2) عدم انجام طراحی براساس خوردگی در لوله ها، (3) عدم کاهش عمق ریزش در آدمروهای ریزشی و (4) عدم امکان استفاده از نظر و سلیقه طراح در طرح. به منظور رفع این محدودیت ها، برنامه ای طرح ریزی شد که از اهداف مهم آن می توان به (1) انجام برآورد اقتصادی بین گزینه های مختلف و ارائه اقتصادی ترین گزینه، (2) طراحی فاضلابروها براساس خوردگی در آنها، (3) کاهش عمق ریزش در آدمروهای ریزشی، (4) امکان استفاده از عمق ثابت در طرفین لوله ها و (5) امکان فاضلابروها برای حالتهای بدون بارندگی و با بارندگی اشاره نمود.
کلیدواژه‌ها:
فاضلاب - شبکه جمع آوری فاضلاب- برنامه کامپیوتری

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

مباني هيدروليكي شبكه جمع آوري فاضلاب

اساس محاسبات جمع آوري فاضلاب در اين طرح رابطه مانينگ
ضريب n بستگي به جنس فاضلابروها دارد و تغييرات عمق جريان اثر محسوسي در مقدار آن ندارد. اين ضريب براي فاضلابروها بين 0.01 تا 0.015متغيراست.

براي اين كه شبكه فاضلاب بتواند در دوره بهره برداري كارآئي لازم را داشته باشد لازم است از يك سو ته نشين مواد معلق سبب گرفتگي فاضلابروها نشود و از سوي ديگر مواد معلق سخت مانند شن و ماسه موجب فرسايش كف فاضلابروها نگردد براي جلوگيري از بروز موارد ياد شده، رعايت تمهيدات فني زير در طراحي شبكه فاضلاب ضروريست.

 - سرعت حداقل

با تكيه بر نتايج حاصل از آزمايشات مختلف و با توجه به وزن مخصوص مواد آلي موجود در فاضلاب، حداقل سرعت لازم براي جلوگيري از ته نشيني اينگونه مواد در فاضلاب حدود 0.3متر در ثانيه و حداقل سرعت لازم براي جلوگيري از ته نشيني مواد معلق معدني مانند شن و ماسه حدود 0.6تا 0.75متر در ثانيه مي باشد.

البته محاسبه و تعيين حداقل سرعت موجود در فاضلابروهاي شهرها و كنترل آن مسئله بسيار مهم و پيچيده اي است زيرا به علت نوسانهاي توليد فاضلاب ممكن است در ساعتهايي از شب سرعت واقعي در برخي از فاضلابروها نزديك به صفر رسيده و ته نشين شدن مواد معلق در آن اجتناب ناپذير گردد. ولي بايد در ساعتهايي از روز سرعت جريان در آن به اندازه اي زياد شود كه مقطع لوله، دست كم براي يكبار در شبانه روز پر گردد و مواد ته نشين شده شسته شوند، كه در اين طرح با استفاده از نتايج آزمايشگاهي و تجارب موجود كوشش مي شود تا حداقل سرعت ياد شده در فاضلابروها رعايت گردد.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

با بزرگ شدن شهرها و افزایش جمعیت آنها و گسترش صنایع و کارخانه ها از سوی دیگر، مسئله آلودگی محیط زیست روز به روز اهمیت بیشتری پیدا می کند.
با گسترش زندگی ماشینی و به علت بی توجهی افراد به منابع همگانی هر روز انواع بیشتری از آلودگی محیط زیست آدمیان و حیوانات را آلوده تر و زندگی را تهدید می کند.
وجود فاضلاب ها یکی از عوامل آلودگی محیط زیست هستند و لذا بایستی آنها را جمع آوری و از شهرها بیرون آورد. نخست باید آنها را پلایش و تصفیه کرد و سپس به گردش آب در طبیعت برگرداند.

جمع آوری گنداب ها و پساب ها از شهر ها از دیدگاه های ذیل لازم و ضروری است:
-    بهداشت همگانی
-    نظم محیط زیست
-    کاربرد مجدد فاضلاب
-    تغذیه سفره های آب زیر زمینی

3-2- تعیین مقدار فاضلاب تولید شده در یک شهر (دبی طرح):
1-فاضلاب های خانگی که شامل آب حاصل از شستشو، حمام، پخت و پز و ... می باشد.
2-فاضلاب های صنعتی شامل آب حاصل از استفاده در کارخانه ها و کارگاه ها.
3-فاضلاب های ناشی از بارندگی، روان آب های سطحی

مرجع تخصصی آب و فاضلاب