مرجع تخصصی آب و فاضلاب

سنگ آهك از جمله سنگ هاي رسوبي است. رسوبگذاري عملكرد متقابل اتمسفر و هيدروسفر بر روي پوسته زمين است. جنبه مختلف رسوبگذاري (Sedimentation) در قالب پديده هاي هوازدگي، رسوبگذاري، فرسايش و دياژنز تعريف مي شود؛ هرچند هيچ كدام از اين فرآيندها به طور مستقل عمل نمي كنند.

تركيب اصلي سنگ آهك كربنات كلسيم است كه 15-10 درصد سنگ هاي رسوبي را شامل مي شود. اكثر سنگهاي آهك امروزي به طريق آلي تشكيل شده اند ولي برخي از آنان در شرايط ويژه اي در اثر واكنشهاي غيرآلي نيز بوجود آمده اند. مواد حل شدني معمولا با افزايش درجه حرارت سريع تر حل مي شوند ولي قابليت حل شدن كربنات كلسيم (CaCO3) به ميزان CO2 (دي اكسيدكربن) موجود در آب بستگي دارد و چون CO2 موجود در آب گرم كمتر از مقدار آن در آب سرد است لذا آهك در آب گرم زودتر به حداشباع رسيده و سريعتر رسوب مي كند. البته عوامل ديگري همچون وجود گياهان فتوسنتز كننده، توربولانت (آشفتگي) آب و عمق و فشار در ميزان رسوب كربنات كلسيم در آب نيز موثرند. بطورمثال در استخرهاي پرورش ماهي باد مي تواند موجب تلاطم آب گشته و درنتيجه دي اكسيدكربن بيشتري از دست رفته و كربنات كلسيم موجود در آن رسوب كند. كاهش فشار آب نيز دي اكسيد كربن بيشتري را به هوا مي فرستد. بنابراين رسوب كربنات كلسيم در آب هاي كم عمق بيشتر از آب هاي عميق است.

سنگ آهك شيميايي در شرايط بخصوصي در خشكي هم تشكيل مي شود. بطور مثال در دهانه چشمه ها هنگامي كه آب زيرزميني به سطح زمين مي رسد، با محيط كم فشار و گرمتري مواجه شده و به علت جاري شدن، توربولانت آن بيشتر مي شود. تمامي اين فاكتورها در از دست دادن دي اكسيد كربن و رسوب كربنات كلسيم موثرند. سنگ آهك هاي پرحفره و شيري رنگ تراورتن و ستون هاي آهكي درون غارها بدين منوال تشكيل مي شوند.

تركيب شيميايي سنگهاي رسوبي بسيار متغير است، زيرا رسوبگذاري معمولا موجب انشعاب بيشتري مي شود. اگر تركيبات را برحسب اكسيدها در نظر بگيريم خواهيم ديد كه ميزان اكسيد كلسيم (CaO) در سنگ آهك خالص 56% است.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب