مرجع تخصصی آب و فاضلاب

بررسی فرآیندهای حذف برخی از مواد آلاینده خاص از آب و روش‌های تصفیه متناسب با آن‌ها می‌پردازد.

مقدمه

آب یکی از ضروری‌ترین منابع برای حیات و فعالیت بشر است. با این وجود، آب به دلیل تماس با منابع مختلف آلاینده، ممکن است حاوی مواد مضر برای سلامت انسان باشد. فرآیندهای تصفیه آب با هدف حذف این مواد آلاینده و بهبود کیفیت آب انجام می‌شوند. در این مقاله به بررسی روش‌های حذف برخی از مواد آلاینده خاص و فرآیندهای تصفیه متناسب با آن‌ها می‌پردازیم.

حذف فلزات سنگین

فلزات سنگین مانند سرب، کادمیوم و جیوه می‌توانند به دلیل فعالیت‌های صنعتی و کشاورزی وارد منابع آب شوند و برای سلامت انسان بسیار مضر هستند. مراحل کلیدی حذف فلزات سنگین عبارتند از:

تبادل یونی

این فرآیند شامل عبور آب از بسترهای حاوی یون‌های متحرک است که با فلزات سنگین موجود در آب تبادل می‌شوند و این فلزات جذب بستر می‌شوند. این روش بسیار مؤثر است و می‌تواند فلزات سنگین را به طور کامل از آب حذف کند.

رسوب‌دهی شیمیایی

مواد شیمیایی به آب اضافه می‌شوند که با فلزات سنگین واکنش داده و ترکیبات نامحلولی تشکیل می‌دهند که به راحتی قابل ته‌نشینی و حذف هستند. این روش مخصوصاً برای حذف فلزات سنگین بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرد.

حذف نیترات‌ها و فسفات‌ها

نیترات‌ها و فسفات‌ها می‌توانند از منابع زراعی و پساب‌ها به آب وارد شده و موجب رشد سریع جلبک‌ها و افت کیفیت آب شوند. روش‌های حذف این مواد شامل:

اسمز معکوس

در این روش، آب با استفاده از غشاهای نیمه‌تراوا تحت فشار عبور داده می‌شود که باعث حذف نیترات‌ها و فسفات‌ها از آب می‌شود. این روش بهره‌وری بالا دارد اما هزینه‌بر است.

فیلتراسیون زیستی

این روش با استفاده از میکروب‌ها و باکتری‌های مفید، نیترات‌ها و فسفات‌های موجود در آب را به مواد بی‌ضرری تبدیل می‌کند. فیلتراسیون زیستی روشی پایدار و کارآمد برای حذف نیترات‌ها و فسفات‌ها است.

حذف مواد آلی و میکروآلاینده‌ها

مواد آلی و میکروآلاینده‌ها شامل ترکیبات شیمیایی مصنوعی مانند مواد دارویی، آفت‌کش‌ها و مواد شیمیایی صنعتی هستند که می‌توانند به منابع آب وارد شوند. روش‌های حذف این مواد عبارتند از:

جذب توسط کربن فعال

کربن فعال به دلیل سطح بسیار بالای جذب، می‌تواند مواد آلی و میکروآلاینده‌ها را به خود جذب کند. این روش بسیار مؤثر است و به طور گسترده در تصفیه آب استفاده می‌شود.

اکسیداسیون پیشرفته

اکسیداسیون پیشرفته شامل استفاده از مواد اکسیدکننده قوی مانند پراکسید هیدروژن و ازون برای تبدیل مواد آلاینده به ترکیبات بی‌ضرر است. این روش مخصوصاً برای حذف مواد آلی و میکروآلاینده‌ها کاربرد دارد.

نتیجه‌گیری

فرآیندهای تصفیه آب به منظور حذف مواد آلاینده خاص فرایندهای پیچیده‌ و متنوعی هستند که با توجه به نوع آلاینده‌ها انتخاب می‌شوند. حذف فلزات سنگین با تبادل یونی و رسوب‌دهی شیمیایی، نیترات‌ها و فسفات‌ها با اسمز معکوس و فیلتراسیون زیستی، و مواد آلی و میکروآلاینده‌ها با جذب توسط کربن فعال و اکسیداسیون پیشرفته از جمله روش‌های مؤثر برای تأمین آب سالم و ایمن هستند.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب