زلالساز با تماس لجن (Solid Contact Clarifier)
در انواع زلالسازهای با روش برخورد لجن، عمل اختلاط، انعقاد و تهنشینی در زلالساز انجام میگیرد. در زلالسازهای با تماس لجن، آب ورودی بعد از اختلاط با مواد شیمیایی به منظور سرعت بخشیدن به تشکیل لختهها، در تماس با لجنهایی که قبلا" از تصفیهی آب بهدست آمدهاند و در زلالساز موجودند، قرار میگیرد. این نوع زلالسازها به نامهای مختلفی وجود دارند که به شرح زیر هستند:
- بدون لجنروب و با چرخش لجن
- با لجنروب و با تماس لجن
مزایا و معایب این زلالسازها به شرح زیر میباشند.
معایب:
- طراحی و اجرای ساختمان زلالساز پیچیده است.
- بهرهبرداری از آنها نسبتا" مشکل بوده و نیاز به تخصص خاص دارد.
- با تغییرات مداوم شرایط آب خام در هنگام بهرهبرداری، این نوع زلالسازها نیاز به مراقبت خاص دارند.
زلالسازی با بستر لجن (Sludge blanket)
در این روش، آبی که تا حدی منعقد شده است از درون بستر لجن عبور میکند. به دلیل خاصیت چسبندگی لجن، لختههای آب، جذب بستر شده و آب زلال به طرف بالا جریان مییابد و به این ترتیب زمان تهنشینی کاهش مییابد. جابجایی لجن به تبعیت از سرعت تنظیم شدهی جریان آب، مانع متراکم شدن لجنهای تهنشینی در کف حوض میگردد و تخلیهی قسمتی از لجن که در اثر جذب مواد معلق، سنگین شده و تهنشین شده است به راحتی مقدور است.
دو نوع از این زلالسازها در جهان شناخته شده است که به شرح زیر میباشند:
- زلالسازهای ضربانی ( بدون لجنروب و به طریقهی مکانیکی) (Pulsator clarifier)
- زلالسازهای ته صاف (با لجنروب و به طریقهی هیدرولیکی) (Flat bottomed clarifier)
زلالسازی با بستر لجن دارای مزایا و معایبی به شرح زیر میباشد:
مزایا:
- زلالسازی آب به نحو موثری با داشتن سطح و حجم نسبتا" کم انجام میپذیرد.
- با تغییرات محدود در جریان و کیفیت آب خام، قابلیت تطابق دارد.
- اجرای ساختمانی آن به علت مستطیلی بودن شکل آن آسانتر است.
- بهرهبرداری از این سیستم آسان میباشد.