مرجع تخصصی آب و فاضلاب

مقدمه

در هر جامعه ای فاضلاب و آلاینده های هوا تولید می شود و فاضلاب تولید شده ضرورتا می بایست دوباره به آن  باز گردد. از نقطه نظر تولید ، فاضلاب به صورت ترکیبی از آب و یا هر مایع دیگر و مواد زائد موجود در آن که در مناطق مسکونی ،تجاری و یا صنعتی تولید می شود تعریف می شود . فاضلاب ها مقدار زیادی مواد خارجی دارند و فاضلاب خانگی از تهیه غذا ،نظافت منزل،شستشوی ترشحات و فضولات بدن ناشی می گردد.عملیات صنعتی نیز باعث آلودگی آب می شود زیرا برخی از محصولات اصلی و فرعی صنعتی بطور عمدی یا غیر عمدی وارد آب می گردد .فاضلابهای سطحی نیز پس از شستشوی خیابانها و آلوده شدن مواد آلی و معدنی وارد شبکه فاضلاب شهری می شوند بنابر این فاضلاب شهری علاوه بر فاضلابهای خانگی مقداری از فاضلابهای مغازه ها ،فروشگاهها ، تعمیرگاه ها  رستورانها و موسساتی مانند آنها را نیز دارد . این مواد ممکن است به آبهای زیرزمینی و یا سطحی نیز نفوذ یابند. هرگاه  فاضلاب  تصفیه نشده تجمع پیدا کند ،تجزیه مواد ارگانیک موجود در آن منتهی به وضعیت آزار دهنده از جمله تولید گازهای بد بو می شود.بعلاوه فاضلاب تصفیه نشده حاوی تعداد زیادی میکروارگانیسم های بیماری زا است که می تواند در بدن انسان رشد کنند. فاضلاب همچنین حاوی مواد غذایی مناسب برای رشد گیاهان بوده و ممکن است حاوی ترکیبات سمی و یا ترکیباتی با قابلیت ایجاد سرطان نیز می باشد . به دلایل فوق حذف سریع و بدون مشکل فاضلاب از منابع تولید کننده آن ،تصفیه ،آماده سازی جهت استفاده مجدد و یا دفع به محیط  ، امری ضروری به جهت سلامتی افراد و نیز محیط زیست است . مهندسی فاضلاب شاخه ای از مهندسی محیط زیست است که د رآن اصول پایه دانش و مهندسی مرتبط با تصفیه فاضلاب بکار برده می شود. انتخاب فرایند تصفیه و نیز نحوه توالی فرایند ها به عوامل زیادی از جمله عوامل زیر وابسته است:

1-     خصوصیات فاضلاب از قبیل pH  ،T.S.S ، B U D و مقدار مواد سمی موجود در فاضلاب

2-     کیفیت مطلوب پساب تصفیه شده

3-     هزینه ها و دسترسی

4-ملاحظات مربوط به ارتقا در کیفیت آب تصفیه شده .

فاضلاب چیست؟

 همه جوامع هم به صورت مایع و هم به صورت جامد ، فضولات تولید می کنند . بخش مایع این فضولات  یا فاضلاب اساسا همان آب مصرفی جامعه است که در نتیجه کاربردهای مختلف آلوده شده است . در ذیل برخی از اختصاصات فیزیکی ،شیمیایی و زیستی فاضلاب را داریم :

اختصاصات فیزیکی شامل دمای زیاد ، کدورت ، رنگ خاکستری می باشد و در درجات تازگی بوی یک نوع کروزون می دهد .

اختصاصات شیمیایی مربوط به مواد آلی ،مواد معدنی و گازها می باشد.

اختصاصات زیستی : روزانه هر فرد تقریبا دویست میلیارد میکروب دفع می کند که میزان دفع میکروبهای بیماریزا بستگی به وضعیت سلامتی فرد دارد هر میلی لیتر فاضلاب خانگی حاوی میلیونها میکروب است.

تصفیه فاضلاب :

فاضلاب جمع آوری شده چه از مراکز جمعیتی یا کارخانجات نهایتا باید به منابع آب و یا خاک باز گردانده شود.در هر مورد باید به این سوال پیچیده باید پاسخ داد که : برای حفظ محیط زیست کدام یک از آلاینده های فاضلاب ، و تا چه حدی باید حذف شوند؟

پاسخ به این سوال مستلزم بررسی شرایط و نیازهای محلی همراه با کاربرد دانش علمی ، قضاوتهای مهندسی متکی به تجربه و رعایت شرایط و مقررات کشوری می شود .

روشهای تصفیه که در آنها کاربرد نیروهای فیزیکی عامل مهمتری است با عنوان فرایند های واحد تصفیه معروفند . در حال حاضر، عملیات و فرایندهای  واحد تصفیه در هم ادغام شده و آنچه را که امروزه مراحل اولیه ،ثانویه و نهایی تصفیه نامیده می شود را تشکیل داده اند.

مراحل اولیه شامل جدا کردن مواد شناور و قابل ته نشینی موجود در فاضلاب می باشد که در تصفیه ثانویه از فر ایندهای شیمیایی و زیست شناختی استفاده می شود.تا قسمت اعظم مواد آلی از فاضلاب جدا شود ، در تصفیه نهایی از واحدهای اضافی عملیات و فراوری استفاده می شود، تا سایر آلاینده ها مانند نیتروژن و فسفر که مقدار آنها در تصفیه ثانویه کاهش چشمگیری پیدا نکرده است حذف شوند.روشهای تصفیه زمینی ،که امروزه بیشتر به سیستم های طبیعی معروف شده اند ، مجموعه ای از مکانیسم های تصفیه ی فیزیکی ،شیمیایی و زیست شناختی را به خدمت گرفته و آب را با کیفیتی مشابه آبی که از تصفیه نهایی فاضلاب حاصل می شود تولید کنند .

مرجع تخصصی آب و فاضلاب