مرجع تخصصی آب و فاضلاب

در دو دهه اخیر به ویژه در سال‌های پایانی قرن بیستم آب به‌عنوان یک موضوع مهم در کانون مباحثات و مذاکرات بین‌المللی قرار گرفته است و تقریباً هیچ نشست بین‌المللی که در آن آتیه اداره جهان در هزاره سوم میلادی مطرح می‌باشد را نمی‌توان سراغ گرفت که آب و مدیریت آن به‌صورت یکی از اصلی‌ترین عوامل و عناصر در دستور کار آن قرار نداشته باشد، اگر در گذشته مشکلات و مسائل مدیریت آب در مقیاس محلی مطرح بود اکنون و در آینده این مشکلات در مقیاس ملی و منطقه‌ای و حتی جهانی بروز خواهد نمود در کشور ما نیز حفاظت از منابع آب و خاک و مدیریت مشارکتی بهره‌برداری و نگهداری از تأسیسات آبی موضوع قابل توجه و مهمی است که بایستی جدی تلقی شود و عدم توجه به این امر خسارت فراوانی خواهد داشت که جبران آن بسیار دشوار است.
از طرفی به علت ساختار دولتی مطالعه، اجراء و بهره‌برداری و نگهداری پروژه‌های تأمین، انتقال و توزیع آب بدون مشارکت بهره‌برداران در امور فوق علی‌رغم سیاست‌های کلان دولت در برنامه‌های ۲،۳و۴ در تصویب مفاد قانونی در زمینه اعمال مدیریت بهره‌برداری و نگهداری تأسیسات آبی توسط تشکل‌های مناسب بهره‌برداران، بر اساس تحقیقات و پژوهش‌های انجام یافته به دلیل عدم اجرای مواد قانونی موجود و وجود خلاءهای قانونی دیگر که می‌توان به‌عنوان نمونه به مواردی هم‌چون نحوه ایفای نقش تشکل‌های آب‌بران با هدف کاهش تصدی‌گری دولت، نحوه پایداری تشکل‌های آب‌بران، مکانیزم تعیین هزینه‌های بهره‌برداری و نگهداری از محل آب‌بها و ... اشاره کرد این امر مسکوت مانده است و عدم رعایت موارد ذکر شده باعث فرسوده شدن زودهنگام تأسیسات آبی، کاهش عمر مفید تأسیسات و ابنیه‌ها، کاهش راندمان آبیاری و تولید و سردرگمی بهره‌برداران و در نتیجه تلفات بسیار زیاد آب در این بخش شده است.
در این مقاله به‌طور مشروع به مشکلات موجود، ضرورت‌ها و خلاء‌های قانونی و هم‌چنین مواد قانونی اجراء نشده در این زمینه پرداخته شده است و متعاقب آن با توجه به تجربیات نگارندگان این مقاله پیشنهاداتی جهت ساماندهی نظام بهره‌برداری و چگونگی روند ایجاد تشکل‌های آب‌بران در راستای رویکرد جهانی و سیاست‌های دولت جمهوری اسلامی به منظور ارتقاء فرهنگ مشارکت بهره‌برداران در امور مربوط به مدیریت تأمین، انتقال و توزیع آب و نگهداری تأسیسات آبی ارائه می‌گردد.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب