مواد میکروب زدایی استخرها، خطر بروز آسم و سرطان را تشدید می کنند
به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز ، طبق آخرین مطالعات محققان دانشگاه ایلینویز، یک شیرجه در استخر در یک روز داغ تابستانی شاید آنقدرها هم که تصور می کنید برای شما بی خطر نباشد، چون آزمایشات نشان می دهد که استفاده از ترکیبات و مواد ضدعفونی کننده استخرهای شنا می تواند خطر ابتلا به آسم و سرطان مثانه را افزایش دهد.
این مواد گندزدا که برای جلوگیری از سرایت بیماریها به آب استخر اضافه میشوند میتوانند با ادرار و حتی موی شناگرها واکنش داده و باعث ابتلا به آسم و سرطان مثانه شود.
محصولاتی مانند ضد آفتابها و روغنها دارای نیتروژن هستند که میتوانند با گندزداها واکنش داده و مواد شیمایی سمی تولید کنند که باعث جهش ژنی میشوند.
این جهشهای ژنی میتواند باعث نواقص مادرزادی شده، روند پیر شدن را تسریع کرده و منجر به مشکلات تنفسی شوند. حتی در صورت مواجه دراز مدت با این مواد شیمایی احتمال بروز سرطان هم وجود دارد.
یک گروه از محققان از دانشگاه ایلینویز نمونههایی از آب شیر و آب استخر را با استفاده از تکنولوژی دی.ان.ای مقایسه کرده و متوجه شدند آب استخرها بیشتر باعث بروز آسیبهای سلولی در انسانها میشوند.
محقق ارشد این مطالعات پروفسور مایکل پلوا در این باره گفت: همه انواع منابع آبی در معرض مواد ارگانیک مانند برگهای در حال فساد، میکروبها و دیگر اشکال حیاتهای مرده هستند.
آﻳﻴﻦ ﻧﺎﻣﻪ اﻳﻤﻨﻲ ﻣﺨﺎزن آب و اﺳﺘﺨﺮﻫﺎ
فصل اول: (تعاریف)
مخزن: به کلیه محلهای طبیعی و مصنوعی جمعآوری و ذخیره آب مخزن اطلاق میشود. مانند انواع استخرها، محلهای ذخیره آب و پسآب، حوضچههای پرورش ماهی و میگو و موارد مشابه.
ـ مخازن آب برحسب موقعیت مکانی به سه دسته زیر تقسیم میشوند:
الف) مخزن آب هوائی: بسته به شرایط و نیازها با مصالح مناسب، در ارتفاع و بالاتر از سطح زمین ساخته میشود.
ب) مخزن آب زمینی: با توجه به شرایط و نیازها، مانند استخرها در سطح زمین و با مصالح مورد نظر احداث میشود.
ج) مخزن آب زیرزمینی: این نوع مخازن در زیر سطح زمین با مصالح مورد نظر و برای مصارف خاص ساخته میشود.
مخازن آب برحسب نوع مصالح به شش دسته تقسیم میگردند:
1ـ مخازن بتنی.
2ـ مخازن فلزی.
3ـ مخازن با مصالح بنایی.
4ـ مخازن پلاستیکی.
5ـ مخازن فایبرگلاس.
6ـ مخازن با مصالح مرکب.
اقدامات بهداشتى استخرهاى شنا
الف- مساحت لازم
توصيه شده براى هر شناگر ۲/۲ متر مربع مساحت استخر در نظر گرفته شود.
ب- بررسى و مراقبت
براى استفادهٔ شناگران و آگاهى از قوانين و مقررات دولتى دربارهٔ استفاده از استخرها، بايد مقررات مربوطه در جائى که در معرض ديد همگان باشد به ديوار نصب شود.
اين مقررات عبارتند از:
۱. به کسانى که دچار بيمارىهاى پوستى و قرمزى چشم، سرماخوردگي، ترشح گوش و بينى يا هر گونه بيمارى واگير ديگر هستند اجازهٔ شنا داده نشود.
۲. به همهٔ کسانى که به استخر مىروند اکيداً توصيه شود پيش از ورود به استخر مثانهٔ خود را تخليه کنند و در صورت لزوم به مستراح هم بروند.
۳. پيش از ورود به استخر لازم است تن خود را لخت کرده و زير دوش تميز کنند.
لوله كشي سيستم فاضلاب و تصفيه استخر
آب استخر بايد بگونه اي در جريان باشد كه آب آلوده وارد تصفيه خانه شده و آب تصفيه شده جايگزين آن شود.بدين منظور آب تصفيه شده از قسمت كم عمق استخر كه معمولا بعلت تراكم افراد در اين قسمت آلوده ترين قسمت استخر است وارد استخر مي شود ؛ وبالعكس ، از قسمتهاي عميق وسرريزها آب آلوده به تصفيه خانه برمي گردد.
در طول يك عمليات تصفيه معمولي ، آب از طريق دو يا چند فاضلاب اصلي در كف استخر و چندين فاضلاب سطحي لبه استخر به سمت سيستم تصفيه يا تخليه هدايت مي شود.
سيستم فاضلاب اصلي معمولا در پايين ترين نقطه استخر قرار داده مي شود.بنابراين تمامي سطح استخر به سمت آن شيب دارد.بيشترين آلودگي و آشغالهايي كه به كف مي روند از طريق اين فاضلابها به بيرون هدايت مي شوند.سيستم فاضلاب سطحي نيز همانند فاضلابهاي اصلي عمل مي كنند فقط آنها آب را از بالاترين سطح استخر مي مكند(0.5 سانتي بالاي آب).كفابروها يا اسكيمرها كار جمع آوري تمامي آلودگي هاي سطح آب مانند مو ، روغن بدن وبرگ را انجام مي دهند.در اين سيستم يك در ب مسدودكننده شناور (لولايي) در ورودي عبور گاه آب به سمت داخل تعبيه شده وكار آن گرفتن موثر آشغالهاي سطح آب است و در نهايت آب از ميان صافي كه آشغالهاي بزرگتر را مي گيرد عبور مي كند.بعلاوه ورودي اصلي سيستم فاضلاب سطحي داراي يك ورودي همسان ساز آب نيز مي باشد تا از ورود هوا به پمپ ها (در صورت پايين آمدن سطح آب تا زير ورودي اصلي) ممانعت گردد.اين سيستم هاي ايمن معمولا داراي تعداد زيادي مكنده سطحي واصلي مي باشدتا خطر مكش ونگه داشتن افراد وهوا گرفتن پمپ ها در مقابل اين فاضلابها برطرف گردد.البته در مواردي كه تاسيسات بزرگ است اين آلودگي ها از طريق سريزهاي (سرپوش مشبك(gutter) پيرامون استخر جمع آوري مي شوند.
سيستم های تصفيه آب استخرها
تصفيه شيميايی:
آب استخرهای شنا مجموعه ای از انواع باکتريها، چربيها، نمکهای محلول در آب، گرد و غبار ، ذرات معلق و ... را درخود دارند. لذا ضدعفونی کردن اين آب جهت تامين بهداشت عمومی بسيار ضروری و مهم می باشد. معمولی ترين ماده ای که به آب استخر اضافه می گردد تا آن را ضدعفونی و قابل استفاده نمايند، کلر است. کلر بصورت گاز و يا پودرهای گرانولی قابل تهيه بوده و با توجه به درصد خلوص آن قابليت تزريق و اضافه نمودن به آب را دارا است. در صورتيکه از گاز کلر استفاده می گردد لزوما به دليل مسموميت شديد ناشی از تنفس اين گاز که گاهاً منجر به مرگ سريع می گردد استفاده تجهيزاتی که مخصوص تزريق آن به آب می باشد، ضروری است. گاز کلر معمولا در سيلندرهای 40 و 60 و 80 کيلوگرمی با درصد خلوص بالای % 95 قابل تهيه می باشد. نشت يابی سيستم و لوله های ارتباطی توسط محلول آمونياک دستگاه مربوطه ( کلريناتور) در صورت استفاده از اين سيستم را نبايد فراموش کرد. کلريناتورهای گازی با مارکها و شکل های ظاهری قابليت تنظيم گذر حجمی گاز را داشته و بر اساس ميزان نياز به سيستم نصب می گردد. بر اساس تجربه ثابت گرديده که گاز کلر به محض وارد شدن به داخل آب، در آن حل نمی گردد و حبابهای کلر در سطح آب پاره شده و فضا را به شدت مسموم می نمايند، لذا در اختيار داشتن ميزان کافی فشار آب در حدود 3 اتمسفر طول مسيری بيش از 15 متر و وجود آب در جريان داخل لوله حداقل شرايطی است تا گاز کلر بصورت کامل در آب حل گردد. لذا استفاده از کپسول گاز بدون تجهيزات مخصوص و استفاده از شيلنگ پلاستيکی و تزريق گاز از طريق اسکيمرهای استخر به هيچ وجه توصيه نمی گردد. خلوص بالای اين گاز، پايش گاز کلر پس از تزريق و حل شدن در آب و مقرون بصرفه بودن محاسن استفاده از اين شکل از کلر می باشد.
پودر گرانولی کلر که معمولا با % 70 خلوص در بازار عرضه می گردد، نيازمند تانک ذخيره، پمپ مخصوص تزريق کلر مايع (کلر خشک + آب) با قابليت تنظيم دبی کلر مايع از لوازم مورد نياز تزريق پودر کلر به آب می باشد. به دليل خورندگی بالای محلول کلر غليظ بر روی شبکه لوله کشی و پمپ ها، تزريق آن بصورت دستی و ازطريق لوله مکش پمپ تصفيه روشی است نادرست که درآينده هزينه های سنگينی را به دنبال دارد. به هرحال در هر صورتيکه کلر به آب اضافه گردد ميزان کلرين آزاد در آب نبايد بيش 1 ppm تا 1.5 ppm باشد.در تصويه شيميايی آب استخرهای شنا و جکوزي ها، کنترل ميزان ph آب امری است حياتی و ضروری. در صورتی که ميزان ph از کنترل خارج گردد، آب استخر به سمت اسيدی و يا قليايی شدن خواهد رفت. در اينصورت آب مناسب شنا نبوده و تغيير رنگ آب کاملا محسوس خواهد بود ( شيری و يا سبز رنگ شدن آب استخر ). بر اساس ميزان درجه اسيدی يا قليايی بودن آب لازم است افزودنی هايی به آن اضافه نمود تا ph آب تحت کنترل درآيد. ميزان ph مناسب جهت آب استخر شنا 7.2 تا 7.4 می باشد.
آلودگی های استخر شنا و روشهای رفع آن
آلودگی های استخرهای شنا به 3 گروه تقسیم می می شوند:
1- آلودگیهای فیزیکی ،2- آلودگیهای شیمیایی، 3- آلودگیهای میکروبیولوژی
1- آلودگیهای فیزیکی:
مواد نامحلول و کلوییدی که توسط شناگران و از فضای اطراف وارد آب استخر می شود، موجب کدورت آب میگردد و غذای میکروارگانیزم ها را تامین می کند. اولین مشخصه آب استخر پاک و عاری از آلودگی میکربی زلال بودن و شفافیت کامل آن است. به عبارت دیگر، آلودگی آب استخر نسبت مستقیم با کدورت آن دارد.
2- آلودگیهای شـیمیایی
کلر با مواد آلی بدن مانند عرق، ادرار، چربی پوست و مو و همچنین مواد بهداشتی از قبیل دئودورانت، لوسیون، عطر، کرم، پودر و سایر مواد آرایشی بانوان ایجاد مواد کلرآمینه می نماید.
استفاده از ازن در استخرهای شنا
يكي از اساسي ترين اهداف تصفيه آب گند زدائي يا ضد عفوني نمودن آب جهت مناسب نمودن براي شرب مي باشد. تاكنون براي گند زد ائي آب روشهاي مختلفي ارائه گرديده است كه مهمترين آنها كلرزني ، ازن زني و استفاده از دي اكسيد كلر ، برم ، يد ونيز اشعهUV مي باشد.عمومي ترين روش گند زدائي در جهان كلر زني مي باشد كه از دلايل عمده استفاده از آن مي توان موثر بودن در غلظت پائين ، ارزان و در دسترس بودن ونيز داشتن باقيمانده در آب پس از عمل گند زدائي را نام برد.

با توجه به تشكيل تركيبات آلي كلرينه و ساير تركيبات تري هالومتان در اثر گند زدايي با كلر كه عوارض نامطلوبي را براي مصرف كنندگان به همراه دارد استفاده از گند زدا هاي جديد روز به روز ابعاد وسيع تري مي يابد.ازن از جمله تركيباتي است كه با توجه به خواص ويژه خود ، نزديك به يك قرن است كه بعنوان گند زدا در آب آشاميدني توسط كشورهاي اروپايي مورد استفاده قرار گرفته است .
مراحل اجراي استخرهای شنا
از این رو اجرای استخرهای شنا به عنوان یک فیلد جدید در پروژه های عمرانی مورد توجه شرکت های ساختمانی قرار گرفته است که طبعا مهندسان و متخصصان تاسیساتی نیز در کنار آن بهره هایی خواهند داشت. به طور کلی مراحل اجرای یک استخر از ابتدا تا پایان کار در زیر آورده شده است.
مراحل اجرا:
1- خاکبرداری وتراز سطح خاک:در این مرحله باید دقت شود تا حداقل کف موتور خانه هم تراز با نقطه عمیق استخر باشد تا عملیات آبرسانی ،تصفیه و... به سهولت امکان پذیر باشد.