فاضلاب كشتارگاه

درحال مشاهده: فاضلاب كشتارگاه

ادعونی اهدای خون

فاضلاب كشتارگاه

۱۳۹۰/۰۱/۲۲

21:3

امیرحسین ستوده بیدختی

پساب ناشي از كشتار حيوان و شستشوي لاشه گوسفند و گاو و مرغ داراي چربي و خون و مايعات و جامدات داخل بدن حيوان مي باشد كه در مجموع از بار آلودگي نسبتاً بالايي برخوردار است .

فاضلاب كشتارگاهي بسيار شبيه به فاضلاب خانگي است و ليكن از غلظت بشتري برخوردار مي باشند . اين نوع فاضلابها بطور كلي از مواد آلي تشكيل شده اند و حاوي مواد معلق و جامد بسيار زيادي هستند و همچنين از BoD5 بالايي برخورداند .

اين فاضلابها اگر وارد مجراي ابهاي سطحي شوند به سرعت توليد بوي نامطبوع خواهند كرد كه از آنها در تثبيت اين چنين فاضلابهايي احتياج به اكسيژن مي باشد آلودگي شديدي را متوجه محيط زيست و موجودات آن مي كنند .

چنانچه خون حيوان در مرحله اوليه جدا شده و بطور مجزا خشك گردد و وارد فاضلاب نشود مشخصات فاضلاب آنها بشرح جدول 1-1 خواهد بود .

مشخصات فاضلاب كشتارگاهها

فاضلاب    PH                       77-6

مواد معلق و شناور      800-500 mg / lit

Bo D                  2700 -1500 mg / lit

CoD                   4000-2000 mg / lit

مقدار فاضلاب در كشتارگاههاي مختلف تابعي از نحوه كشتار وصرفه جويي در مصرف آب مي باشد . ولي معمولاً در حدود 7 الي 9 متر مكعب به ازاي هر تن گوشت برآورده شده است .

در كشتارگاه ها مقدار پساب ايجاد شده در حدود 10الي 15 ليتر به ازاي هر راس مرغ برآورد گرديده است .

بدليل شرايط خاص و كيفيت كاملاً بيولوژيكي اين فاضلابها روشهاي تصفيه گوناگون قابل اعمال است . روشهاي لاگوني – بيولوژيكي هوازي و تركيبي از اين روشها با موفقيت بكار برده شده است .

روشهاي كم هزينه از قبيل سيستمهاي لاگوني نياز به زمين در وسعت زياد داشته و فقط در مواردي كه زمين ارزان در اختيار است و منطقه دور از شهر مي باشد قابل اعمال محسوب می گردد. روشهاي لاگوني – بيهوازي –بيولوژيكي هوازي و تركيبي از اين روشها با موفقيت به كار برده شده است .

بعنوان مثال براي كشتارگاههاي با تعداد 100 راس گوسفند و 200 راس گاو در روز زمين مورد نياز حدود 7 هكتار بالغ خواهد شد .

هزينه اجزاي سيستم لاگوني بدون احتساب ارزش زمين معمولاً كمتر از ساير روشها بوده و نياز به اپراتور متخصص نيز در كمترين حد مي باشد . روشهاي متداولي از قبيل لجن فعال شده و يا فيلترها با موفقيت بسيار زيادي در تصفيه خانه هاي اين نوع فاضلابها بكار برده شده اند . اين روشها هزينه تاسيساتي و نياز به متخصصين در حد بيشتري دارند و در مقابل زمين كم و كيفيت تصفيه بسيار بالا است .

در نقاط نزديك به شهر و مراكز جمعيت استفاده از روشهاي مكانيكي بيولوژيكي تقريباً اجنتاب ناپذير است و كاربرد تلفيقي از روشهاي بي هوازي و هوازي بسيار متداول مي باشد .

تكنيك هاي تصفيه بي هوازي از جمله بيوفيلترهاي بي هوازي ، هاضم هاي دو مرحله اي و غيره براي تصفيه پساب كشتارگاهي بطور وسيعي بكار برده شده اند ولي هر يك از اين روشها به تنهايي براي تصفيه اين نوع فاضلاب كافي نيست و لذا نياز به تصفيه مرحله دوم كه هوازي مي باشد براي رسانيدن كيفيت پساب تصفيه شده به استاندادرهاي قابل قبول ضروري است .
تصفیه فاضلاب و مشابه در کشورهای دیگر

فانا و ملهوترا جهت تصفيه فاضلاب كشتارگاههاي كوچك از روش هوازي استفاده كرده و گزارش كردند كه يك بركه تثبيت با زمان ماند 21 روز قادر به كاهش فاضلاب ورودي تا حدود 92% بوده است .

براي تصفيه فاضلاب كشتارگاه هاي كوچك در شهرك مگ پور هندوستان كه بطور متوسط داراي كشتار روزانه 150 راس حيوان بود و فاضلابي به حجم حدوداً 1405 متر داشت از يك مخزن ته نشيني ساده با زمان نيم ساعت و ترقيق جهت رسيدن به CoD مورد نظر و يك تصفيه غير هوازي به روش تمامي در مقياس آزمايشگاهي استفاده گرديد با زمان 24 ساعت مقدار متوسط BOD5 خروجي 329 ميلي گرم در ليتر بود . مجدداً پساب اين ازمايش رشد و تكثير جلبك را ادامه دادند و نتيجه گرفتند كه تصفيه غير هوازي و بهره برداري از جلبك در كاهش BOD فاضلاب شكارگاهها مي تواند كارايي خوبي داشته باشد .

در يكي از كشتارگاههاي تگزاسي كه روزانه بيش از 450 كشتار دام دارد كل فاضلاب توليدي حدود 5/1 ميليون ليتر در روز مي باشد . تاركوئين گزارش كرده است كه در فاضلاب توليدي اين كشتارگاه 5BoD بستگي به غلظت چربي و نيتروژن دارد . از مهمترين تفاوتهايي كه بين فاضلاب كشتارگاه و فاضلاب خانگي وجود دارد بالا بودن غلظت چربيها و غلظت نيتروژن و تفاوت حداقل و حداكثر غلظتها براي اين عوامل مي باشد كه در فاضلاب خانگي مشاهده نمي گردد .

وجود تكه هاي استخوان در حدود چند سانتي متر در فاضلاب كشتارگاها از مسايل مهمي است كه توسط توريها از ورود اب به مرحله تصفيه جلوگيري نمود در غير اينصورت باعث تخريب پمپها مي گردند . 4

كميت فاضلاب كشتارگاهها :

ميزان فاضلاب كشتارگاه هارا در رابطه با فاضلابهاي صنعتي اعداد مختلفي ذكر كرده اند به عنوان مثال در گزارشهاي مهندسين مشاور اعداد 12 ليتر براي هر كيلوگرم گوشت توليدي را ذكر كرده اند و يا 3/0 تا 4/0 متر مكعب براي هر دو گوسفند ذكر كرده اند ولي اين اعداد كه توسط بيشتر شركتهاي مهندسين مبناي طراحي قرار مي گيرد براساس كار كشتارگاههاي خارج از كشور مي باشد .

بديهي است كه روش و سيستم كشتار در كشورهاي مختلف متفاوت است و نحوه بررسي كار و صنعتي بودن يا نبودن در ميزان فاضلاب توليدي بسيار موثر است و اين اعداد نمي تواند الگوي مناسب جهت طراحي در ايران قرار گيرد . نخستين ميزان فاضلاب توليدي كشتارگاها مي تواند از دو روش برآورد ميزان آب مصرفي و اندازه گيري توسط سرريز مثلثي شكل كه در مسير كانالهاي خروجي فاضلاب كار گذاشته مي شود صورت گيرد .5

كيفيت فاضلاب :

بطور كلي منشاء فاضلاب صنعتي كشتارگاه موارد زير مي باشد .

1-فاضلاب مرحله ذبح كه شامل مقدار زيادي خون با BoD بسيار بالا مي باشد

2-فاضلاب عمليات قبل از پوست كني كه هنگام جدا سازي سر و پاچه بوجود مي آيد .

3-فاضلاب بوجود آمده هنگام باز كردن شكم ومحتويات آن كه شامل خونابه ، ذرات چربي و مواد جامد مي باشد .

4-فاضلاب قسمت تخليه محتويات روده

5-فاضلاب قسمت تميز كردن شكمبه كه حاوي مواد جامد و نيز مواد شناور مثل ذرات گاه مي باشد .

6-فاضلاب شستشوي سالنها

7-فاضلاب شستشوي سكوي باربري و كف كاميون

پارامتر	كشتارگاه I	II	متوسط
H	8/6	5/6	8/6
مواد معلق شناور	470	385	410
كل املاح	225	1900	2000
BoD	1850	1700	1750
CoD	2300	2200	2250
ازت كلي	360	320	320
فسفر كل	75	90	85
چربي و روغن	110	95	105

روشهاي زير جهت كم كردن بار آلي فاضلاب كشتارگاه پيشنهاد مي شودكه :

-جدا سازي و بازيافت خون

-جدا سازي واحد تميز كردن شكمبه و ته نشین كردن فاضلاب آن در يك حوضچه مجزا با زمان كوتاه

-بكار بردن شبكه ها روي كانالهاي كف سالن و جلوگيري از ورود تكه هاي گوشت و چربي به كانال

خون و مسئله بازيافت آن :

يكي از عوامل كه بار آلي فاضلاب كشتارگاه را بسيار بالا برده خون گوسفند و گاو در هنگام ذبح مي باشد به دليل داشتن مواد آلي زياد دارايBoD خيلي بالاست امروزه در كشتارگاه هاي صنعتي به هيچ وجه خون را وارد فاضلاب نكرده بلكه آنرا باز يافت و جدا سازي مي كنند .

بهر حال خون در هنگام بازيافت به صورتهاي زير به مصرف مي رسد .

-تخليص و جدا سازي پروتئين

-خشك كردن در شرايط خاص و به عنوان يك ماده افزودني جهت خوراك دام و طيور

-استفاده از آن در كودسازي به روش سنتي

-استفاده از خون در فرايند كمپوست

-استفاده از خون و امعاء و احشاء بعنوان ماهي در حوضچه هاي پرورشي بعضي از انواع ماهي مثل قزل آلا

اقدام ديگري كه ميتوان جهت جدا سازي خون و كم كردن بار آلي فاضلاب انجام داد اين است كه خون را جدا سازي نموده ودر يك واجد مجزا ترقيق و ترتيب شيميايي نموده كه البته خود نياز به يك تاسيسات جداگانه داشته كه بسيار گران تمام مي شود .

با توجه به اينكه معمولاً مديريت اداره كشتارگاه ها با شهرداري ها مي باشد شهرداري مي توانند در صورتيكه در برنامه آتي دفع زباله كمپوست سازي نيز وجود دارد از خون درفرايند كمپوست استفاده نمايد كه بنظر مي رسد بهترين روش خواهد بود .

جهت جدا سازي و بازيافت خون بايستي اقدامات زير انجام شود .

-تخصيص دادن يك قسمت از كشتارگاه جهت ذبح

-احداث كانال جهت هدايت خون به مخزن مربوطه

-تهيه و نصب يك مخزن در محل مناسب جهت جمع آوري خون

روش تصفيه فاضلاب كشتارگاهها :

روش تصفيه اين نوع فاضلاب ها به طور عمده روش تصفيه بيولوژيكي مي باشد . استفاده از ته نشين مقدماتي براي كاهش ضايعات و مواد معلق و شناور مفيد مي تواند باشد ولي بطور عمده روش تصفيه بيولوژيكي بر كاهش بار آلي فاضلابها مطرح خواهد بود . به دليل بالا بودن غلظت BOD فاضلاب استفاده از سيستم هاي دو مرحله اي براي رسيدن به استاندارد هاي قابل قبول تقريباً ضروري است .

سيستم هاي لاگوني – هوازي – لجن فعال – هوادهي گسترده – هوادهي تدريجي – هوادهي متعارف – هوا دهي مرحله اي – هوا دهي لجن برگشتي –تثبيت تماس – فرايند كراس – راكتورهاي غير هوازي .

انتخاب روش تصفيه :

بطور كلي عواملي كه در انتخاب روش تصفيه موثر مي باشد عبارتند از :

1-هزينه كلي شامل اجرا و بهره برداري

2-قابليت اجرا از نوع تكنولوژي بكاررفته و شرايط محيطي

3-مشخصات بهره برداري

4-تجهيزات مورد نياز

5-سطح تكنولوژي محل

6-تاثير تغييرات ظرفيت فاضلاب و توسعه آينده سيستم

7-درجه تصفيه

با توجه به موارد بالا و شرايط فعلي كشور و بخصوص شهرداري هاي كوچك بايستي تصفيه خانه اي راه اندازي شود كه با توجه به غلظت بالاي فاضلاب كشتارگاه راندمان بسيار بالايي داشته باشد و عمليات بهره برداري و نگهداري آن ساده باشد .

بطور كلي با دو كارگر معمولي بتوان آنرا نگهداري و بهره برداري كرد . و تا حد ممكن نياز به هزينه هاي ارزي و ريالي بالا نداشته باشد و جهت نيل به اين اهداف بايستي سعي كرد كه تصفيه خانه تا حد امكان نيازمند تجهيزات ميكانيكي و ماشين آلات پيشرفته نبوده و در صورت نياز از تجهيزات و وسايل استفاده شود كه بهره برداري و نگهداري آن ساده باشد و امكان ساخت و تعمير و تهيه لوازم يدكي آن در داخل كشور فراهم باشد و ساخت و تعميرات آنرا در سطح وسيعي در كشور انجام دهند . روشهاي از نظر نياز تجهيزاتي به گونه اي دسته بندي شده اند كه روش هوادهي ممتد و انواع آن در اولويت اول قرار دارند يعني نياز اين روش به تجهيزات در كمترين حد نسبت به ساير روشها مي باشد .

روشهاي متعارفي هوادهي تدريجي و مرحله اي به تجهيزات اوليه و ثانويه و هوادهي نياز دارند .

سيستم اختلاط كامل نسبت به فرايندهاي بالا به دليل احتياج به اختلاف كامل نياز به تجهيزات بيشتري دارند . اين چهار فرايند ذكر شده و نيز روشهاي تثبيت شمالي از نظر تجهيزات تعيين تصفيه لجن نيز مشابه مي باشد در روش اكسيژن خالص نياز به تجهيزات بسيار پيچيده و تكنولوژي پيشرفته مي باشد و روش تجهيزات اضافي براي هوادهي لجن انتقالي به حوضهاي هوادهي لجن نياز دارد .

اثرات فاضلاب و ضايعات دامي بر محيط زيست :

فاضلاب اين منابع به دليل پراكنده شدن باكتريها و ويروسهاي بيماريزا وهمينطور آلوده شدن آبها سحطي و زيرزميني و تجمع حيوانات موذي تهديد كننده سلامت افراد جامعه مي باشد .

فاضلاب كشتارگاهها دليل داشتن رنگ و و كدورت جلوه زشت و ناپسندي را ايجادمي كندميزان مواد ايجاد كننده بو ممكن است به حدي باشد كه اثرات نامطلوبي را به محيط زيست انساني بوجود آورد .

بدليل دارا بودن BoD,CoD بالا. اكسيژن محلول رودخانه بطور چشمگيري كاهش يافته و باعث از بين رفتن ماهيان آبزي مي گردد . اين عامل حتي در پديده شكوفايي جلبكها نقش بسزايي داشته و مرگ ماهيان را دو چندان مي كند .

خوشبختانه اخيراً در كشتارگاههاي طيور ضايعات بازيافت شده و با عمليات پخت بصورت پودر گوشت براي درست كردن غذاي طيور آبزيان و دامداري بكار مي رود .

استخوان دامها نيز براي استفاده از پودر استخوان بكار برده مي شود ولي اين روش به دليل سوزاندن استخواني باعث آلودگي هوا شده و حتي بوي ازاد دهنده آن منطقه اطراف خود را تحت الشعاع قرار مي دهد .

با توجه به موارد فوق مي توان اينگونه استنباط كرد كه با توسعه اطلاعات فن آوري مي توان اغلب مشكلات زيست محيطي را مهار كرده و يك توازن معقول بين تكنولوژي و حفظ محيط برقرار كرد .

مشخصات فاضلاب توليدي كشتارگاه بر حسي ساده و پيچيده بودن آنها متفاوت است . منبع توليد فاضلاب كشتارگاههاي دامي و طيور قسمت ذبح حيوانات ، شستشو احياء و احشاء وشستشوي زمين و سرويس هاي بهداشتي كاركنان مي باشد .

فاضلاب كشتارگاه بسيار قوي بوده و با داشتن بار آلي بسيار بالا شامل خون و پروتئين و… باعث ايجاد مشكلات حاد در منطقه مي گردد . فاضلابهاي توليد شده در اين صنايع وارد سيل ها ، رودخانه ها و مزارع مجاور مي گردد و باعث آلودگي شديد اين صنايع شده و خط آلودگي آبهاي سطحي و زير زميني را به دنبال دارد .

از مهمترين شاخصهاي الودگي فاضلاب اين صنايع بالا بودن ميزان TDS, COD , BOD رنگ و كدورت و الاينده هاي ميكروبي مي باشد .

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

موضوعات مرتبط: فاضلاب,شبکه جمع آوری,تصفیه و خطوط فاضلاب

برچسب‌ها: فاضلاب صنعتی , فاضلاب كشتارگاه

ادامه مطلب

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

درحال مشاهده: فاضلاب كشتارگاه

فاضلاب كشتارگاه

لیست مطالب

آرشیو موضوعی

برچسب ها

صفحات مهم

لینک دوستان

پیوندها

نویسندگان

آخرین مطالب

آرشیو