بررسي ميزان آلودگي آبهاي آشاميدني بسته بندي وآبهاي معدني مناطق غرب استان تهران در سال 1386
مقدمه:
آب علاوه بر آنكه مهمترين منبع حيات در كره زمين به شمار مي رود در زندگي انسان نيز نقش تعيين كننده و اساسي دارد. آب توسط انسان براي آشاميدن ،شستشو و نظافت ،كشاورزي و صنعت مورد استفاده قرار مي گيرد.آلودگي آب به انواع عوامل بيماري زا به ويژه باكتريها و ويروسها را ميتوان يكي از طرق اصلي انتقال بيماريها و شيوع بيماريهاي عفوني وگوارشي در يك جمعيت دانست.آب آشاميدني بايد عاري از ميكروارگانيسم هاي بيماري زا باشد. ميزان آلودگي آب به ميكروب را ميتوان به روشهاي آزمايشگاهي معين كرد.مهمترين معيار در مورد تشخيص آلودگي آبهاي آشاميدني ، وجود ميكروبهاي روده اي در آن است كه خود نشانه آلوده بودن به مدفوع ميباشد. امروزه وجود كليفرمهاي مدفوعي در آب شاخص آلودگي آب به فاضلاب شناخته شده است.
اكثر باكتريهايي كه معمولا در آب وجود دارند عبارتند از كلي فرمها،اشرشياكلي،سودوموناس ائروژينوزا ،انتروكوكوس فكاليس ،كلستريديومهاي احياء كننده سولفيت وانواع قارچها.
مواد و تجهيزات:
1-دستگاه فيلتراسيون غشايي
2- ممبران فيلتر با منافذ 45/0 ميكرون
3-محيط كشت ويولت رد بايل آگار يا مكانگي آگار
4- محيط كشت ستريمايد آگار حاوي گليسرول
5-محيط كشت KF آگار
6- محيط كشت SPS آگار(سولفيت پلي ميكسين سولفو ديازين آگار)
7-محيط كشتYGC آگار(Yeast Extract glucose chloramphenicol agar)
8-محيط كشت بريليانت گرين براث
9-محيط كشت آب پپتون بدون ايندول
10-معرف كواكس
11- محيط هاي تست IMVIC
روش كار:
حداقل 1500 ميلي ليتر ازآب آشاميدني يا آب معدني را توسط صافي غشايي با منافذ 45/0 ميكرون و پمپ خلا صاف كرده سپس صافي را به پنج قسمت مساوي تقسيم كرده و هر قسمت روي يكي از محيط هاي زير قرار مي گيرد. قسمت اول روي محيط مكانگي اگار جهت شناسايي كلي فرمها قسمت دوم روي محيط ستريمايد آگار براي جستجوي سودوموناس آئروژينوزا ،قسمت سوم جهت شناسايي انتروكوكوس فكاليس روي محيط كشت KF آگار، قسمت چهارم روي محيط SPS آگار براي شناسايي كلستريديوم هاي احياء كننده سولفيت و قسمت آخر روي محيط YGC آگار براي شمارش كپكها و مخمرها قرار مي گيرد. سپس محيط هاي مكانگي ،ستريمايد و KF آگار در دماي 35 تا 37 درجه سلسيوس به مدت 48 ساعت و محيط YGC آگار در دماي 25 درجه سلسيوس به مدت 3 تا 5 روز گرمخانه گذاري ميگردد
در محيط SPS آگار بعد از قرار دادن قسمتي از كاغذ صافي روي محيط قشر نازك ديگري از محيط SPS روي صافي ريخته، بعد از بسته و سرد شدن آگار پليت را به همراه ورقه گاز پكA و انديكاتور اكسيژن كه جهت اطمينان از حصول شرايط بي هوازي مورد استفاده قرار مي گيرد درون جار بي هوازي قرار داده و به مدت 48 ساعت در دماي 35 تا37 درجه سلسيوس گرمخانه گذاري نموده پس از اين مدت زمان كليه پليتها مورد بررسي قرار ميگيرد.
در صورت رشد سودوموناس آئروژينوزا در محيط ستريمايد آگاركلني هايي با پيگمان سبز- آبي ،فلورسنت تحت UV ،اكسيداز مثبت،كاتلاز مثبت مشاهده مي گردد.
در محيط كشت KF آگار درصورت رشد انتروكوكوس فكاليس كلني هاي صورتي ،قرمز ،ارغواني،شاه بلوطي رنگ كه تستهاي تاييدي شامل كوكسي گرم مثبت ،كاتالاز منفي ،توانايي رشد در 5/6 %نمك
در محيط SPS آگار كلني هاي سياه رنگ در صورت رشد،تستهاي تاييدي شامل كاتالاز منفي، آزمايش شير ليتموس:ايجاد لخته طوفاني،گرم مثبت.
در محيط مكانگي آگار كلني هاي كلي فرم در صورت رشد قرمز با هاله رسوبي ارغواني
در محيط YGC آگار كلني هاي كپك در صورت رشد پرزدار و پنبه اي شكل ،كلني هاي مخمر سفيد صورتي كرم رنگ قوام دار موكوئيدي همراه با بوي ترشيدگي.
براي شناسيي اشرشياكلي توسط لوپ استريل مقداري از كلني هاي رشد كرده در محيط مكانگي آگار را به محيط بريليانت گرين براث منتقل كرده 24 ساعت در دماي 37 درجه سلسيوس گرمخانه گذاري نموده در صورت ايجاد گاز در لوله دورهام يك لوپ از محيط برداشته و به محيط كشت آب پپتون بدون ايندول منتقل كرده و 24 ساعت در بن ماري 42 درجه سلسيوس قرار داده ،سپس چند قطره معرف كواكس به محيط اضافه نموده در صورت ايجاد هاله ارغواني(واكنش ايندول مثبت)نتيجه آزمون اشرشياكلي مثبت گزارش ميگردد. لازم به ذكر است كه براي تاييد اشرشياكلي بايدتستهاي تاييدي IMVIC نيز انجام شود.
در مورد آبهاي آشاميدني بسته بندي و آبهاي معدني طبق استانداردهاي ملي موجود در ايران نتايج كليه آزمونهاي ميكروبي بايد منفي باشد(هيچگونه ميكروارگانيسمي رشد نكند)فقط در مورد كپكها ومخمرها مجموعا تا 102مجاز مي باشد.
نتايج:
با توجه به آزمونهاي ميكروبي انجام شده در آزمايشگاه ميكروب شناسي معاونت دارو و غذا دانشگاه علوم پزشكي ايران بر روي نمونه هاي ارسالي از مناطق غربي تهران ،شهريار و رباط كريم طي سال 1386 نتايج ذيل حاصل گرديد:
از 23 نمونه ارسالي آب آشاميدني بسته بندي وآب معدني ، 33% آلودگي ميكروبي داشتند كه اين آلودگي ها شامل كلي فرم ، سودوموناس آئروژينوزا ، اشرشياكلي ،انتروكوكوس فكاليس، كپك و مخمر و كلستريديوم هاي احياء كننده سولفيت بودند.
همه نمونه هاي آلوده ،از نظر كلي فرم مثبت بودند. 5% نمونه هاي آلوده ، آلودگي به كلستريديوم هاي احياء كننده سولفيت داشتند6/6% آلوده به انتروكوكوس فكاليس ،4% آلوده به سودوموناس آئروژينوزا ،3% آلوده به اشرشياكلي بودند ، ميزان آلودگي به كپك ها ومخمر ها نيز 2/2%بوده است.
اين بررسي ها با توجه به استاندارد هاي مربوطه انجام گرفته است.نمونه هاي ارسالي يا بصورت كنترل مستمر و يا نمونه شكايتي به آزمايشگاه معاونت دارو و غذا ارسال شده اند.
بحث:
با توجه به مصرف فراگير آبهاي بسته بندي به جاي آب لوله كشي قابل شرب سلامت اين فراورده حائز اهميت مي باشد. منابع تامين آب بسته بندي بايد از محل دفع فاضلاب و زباله ها فاصله داشته و از دسترس حيوانات دور باشد.
نظر به اينكه كارخانه هاي توليد آب بسته بندي شده براي گندزدايي مجاز به استفاده از كلر نميباشند واز گاز ازن (O3 ) كه از اكسيژن بدست مي آيد يا اشعه ماوراءبنفش(UV) و يا استفاده از روش فيلتراسيون با منافذ كمتر از 45/0 ميكرون از جنس سراميك يا استات سلولز و ... جهت گندزدايي استفاده مي نمايند. لذا اطمينان از صحت و سلامت گندزدايي اهميت بسزايي دارد.
همچنين بررسي آلودگي ميكروبي بطري هايي كه جهت بسته بندي آبهاي آشاميدني و معدني مورد استفاده قرار ميگيرند نيز الزامي است.
واژه هاي كليدي: آب آشاميدني-آب معدني-آلودگي ميكروبي-فيلتراسيون
منابع و ماخذ:
1-http://www.britishbotteled water.org
2-http://shc.sums.ac.ir/
3-http://www.fdo.ir/lab/fa
4-استاندارد آب آشاميدني و ويژگيهاي ميكروبيولوژيك شماره 1011
5-استاندارد آب معدني-روش آزمون ميكروبيولوژي شماره 5869
6-استاندارد ويژگيهاي باكتريايي آب معدني طبيعي شماره 4403
گردآورندگان:فرنوش پوستي- مريم ميرزابيگي- دكتر طاهره فرامرزي -حميرا رهبرآراسته
فلوئور در تصفیه خانه های آب - سه شنبه بیست و یکم تیر 1390
معرفی انواع سد ها و سفره های آب زیرزمینی - سه شنبه بیست و یکم تیر 1390
شناسائي و كاهش آب بحساب نيامده در شبكه هاي آبرساني شهري 4 - سه شنبه بیست و یکم تیر 1390
شناسائي و كاهش آب بحساب نيامده در شبكه هاي آبرساني شهري 3 - سه شنبه بیست و یکم تیر 1390
شناسائي و كاهش آب بحساب نيامده در شبكه هاي آبرساني شهري 2 - سه شنبه بیست و یکم تیر 1390
شناسائي و كاهش آب بحساب نيامده در شبكه هاي آبرساني شهري 1 - سه شنبه بیست و یکم تیر 1390
روناب - شنبه هجدهم تیر 1390
فاضلاب و زباله شهري - شنبه هجدهم تیر 1390
استفاده مجدد از فاضلاب در كشاورزي و چالش هاي بهداشتي - شنبه هجدهم تیر 1390
بررسی روش اقتصادی انتخاب لوله - شنبه هجدهم تیر 1390
آب زیرزمینی - شنبه هجدهم تیر 1390
اساس کار پمپ - شنبه هجدهم تیر 1390
حفاظت آب Water Conversion - شنبه هجدهم تیر 1390
دلايل فني تخريب سدها - شنبه هجدهم تیر 1390
نگاه «محیط زیستی» از کجا آمده؟ - پنجشنبه شانزدهم تیر 1390
اقتصاد مهندسي - پنجشنبه شانزدهم تیر 1390
خوردگی - پنجشنبه شانزدهم تیر 1390
جذب سطحی اسید استیک روی زغال فعال - پنجشنبه شانزدهم تیر 1390
حملات شيميائي و حفاظت از منابع آب - چهارشنبه پانزدهم تیر 1390
آب شرب سالم - چهارشنبه پانزدهم تیر 1390
بررسي نحوه بهره برداري از دستگاههاي كلرزني به عنوان روشی جهت گندزدائي آب شرب - چهارشنبه پانزدهم تیر 1390
لاگون هوادهي - چهارشنبه پانزدهم تیر 1390
آلودگي آب شهري - چهارشنبه پانزدهم تیر 1390
اسپكتروفتومترها - دوشنبه سیزدهم تیر 1390
تعیین غلظت آهن در آب به روش اسپکتر و فتومتری - دوشنبه سیزدهم تیر 1390
خوردگی فلزات - دوشنبه سیزدهم تیر 1390
اهميت آب - دوشنبه سیزدهم تیر 1390
كيفيت آب (Water Quality) - دوشنبه سیزدهم تیر 1390
لوله كشي سيستم فاضلاب و تصفيه استخر - دوشنبه سیزدهم تیر 1390
تاثير آبهاي زير زميني بر توسعه منابع طبيعي - دوشنبه سیزدهم تیر 1390
اهميت آب در روند توسعه کشورها - دوشنبه سیزدهم تیر 1390
چالش هاي فراروي مديريت آب ايران در توسعه پايدار - دوشنبه سیزدهم تیر 1390
اهمیت مدیریت لجن در تصفیه خانه های آب - دوشنبه سیزدهم تیر 1390
ارزیابی پمپ های گریز از مرکز و عوامل ایجاد کاویتاسیون - شنبه یازدهم تیر 1390
سيستم دفع فاضلاب ساختمان ها - شنبه یازدهم تیر 1390
انواع کاویتاسیون در پمپ ها - شنبه یازدهم تیر 1390
آلودگی های زیست محیطی شهر مشهد و راهکار های کاهش آن - شنبه یازدهم تیر 1390
فيزيولوژي جذب آب در گياهان - جمعه دهم تیر 1390
بررسي شوري خاک در سيستم هاي مختلف آبياري - جمعه دهم تیر 1390
تاثير آبياري بر رشد گياهان گلخانه اي - جمعه دهم تیر 1390
اندازه گیری جامدات در آب و فاضلاب - جمعه دهم تیر 1390
روش اندازه گیری سیانید (تیتراسیون) - جمعه دهم تیر 1390
اندازه گیری سولفات به روش توربیدیمتری - جمعه دهم تیر 1390
اندازه گیری فسفات به روش کلرید استانوز - جمعه دهم تیر 1390
اندازه گیری فنل به روش فوتومتریک (اسپکتروفتومتر) - جمعه دهم تیر 1390
اندازه گیری نیتریت به روش رنگ سنجی - جمعه دهم تیر 1390
اندازه گیری نیترات به روش اسپکتروفتومتر - جمعه دهم تیر 1390
اندازه گیری آمونیاک به روش نسلر - جمعه دهم تیر 1390
کيفيت خاک مراتع - فرسايش آبي - جمعه دهم تیر 1390
سیستم لوله های فاضلابی - پنجشنبه نهم تیر 1390
مصرف آب در ارتفاعات - یکشنبه بیست و ششم دی 1389
بند پوشالي زرينه رود نماد دانايي گذشتگان در زمینه استحصال آب - یکشنبه بیست و ششم دی 1389
پسماند های ناشی از تصفیه آب و روش های دفع آن - یکشنبه بیست و ششم دی 1389
ایمنی در حفاری و گودبرداری - یکشنبه بیست و ششم دی 1389
ضدعفونی آب در برنامه های کوهنوردی - یکشنبه بیست و ششم دی 1389
شبکه فاضلاب شهرستان بابل - شنبه بیست و پنجم دی 1389
عمق نصب فاضلاب روها - شنبه بیست و پنجم دی 1389