کیفیت منابع آب کارست
می باشد. مطالعات كیفی منابع آب كارستی در كشوری مثل ایران كه 11% سطح آن را سازند های آهكی می پوشاند از اهمیت خاصی بر خوردار است.
به طورکلی منابع آب کارست ازنظرکیفی بسیارمطلوب می باشد.بنابراین مهمترین موضوع حفاظت ازکیفیت خوب این منابع است .
جهت حفظ و نگهداری منابع کارست از آلودگی لازم است رفتار آلاینده ها و همچنین عوامل طبیعی که این رفتارها را کنترل می کنند،شناخته شوند.
مهمترین مسائلی که با آلودگی منابع آب کارست ارتباط پیدا می کند عبارتند از :
1) شناخت مهمترین منابع آلوده کننده و آشنایی با خصوصیت آنها.
2) تعیین انواع اصلی آلوده کننده ها درمنابع کارست .
3) رفتارسنجی آلوده کننده ها در کارست .
عوامل بالقوه آلایندگی منابع آب کارست:
آبخوانهای کم عمق درسفره های کارستی به شدت توسط آلودگی ها آسیب پذیر هستند. از آنجا که شبکه درز و شکاف دار و شکستگی ها وساختارهای انحلالی و تخلخلی ثانویه توسعه یافته و کاربری زمین به صورت سنتی و جاذبه های توریستی و گردشگری ناشی ازمورفودینامیک های آهکی با دیوارهای پرشیب و شگفت انگیز ،آبشارهار و تند آب های جذاب و تماشایی و غارها و مغاره های متعدد موجب هجوم افراد به دامنه طبیعت می گردد که آلودگی محیط زیست و در پی آن آلودگی منابع آب را به همراه خواهد داشت .
1) فعالیتهای کشاورزی و کاربری غیراصولی زمینی درقلمروهای کارستی
کاربری اراضی دربخش کشاورزی و باغداری به صورت سنتی باعث آسیب پذیری قشر خاک روی سنگ کارست می گردد . استفاده از سموم دفع آفات و کودهای شیمیایی و حیوانی درمزارع و باغات خطر آلوگی آبها را در دراز مدت به ویژه در محل رودخانه ها افزایش می دهد.
افزایش مساحت دیم زارها و شخم اراضی شیب دار به ارتفاعات بالاتری درقلمرو و کارستی کشیده شده و در نتیجه سنگ کارست ورخنمون یافته و پوشش خاک روی آنها فرسایش یافته از آنجا که پوشش خاک روی سنگ کارست عامل مهمی در پالایندگی آبها می باشد با از بین رفتن این پوشش خاک زه آب های آلوده از روی اراضی زراعی و یا فضولات دامی حل شده در آب قادرند و به درون سنگ کارست نفوذ کنند .
بیشترین و در عین حال معمولترین نتیجه فعالیتهای کشاورزی افزایش نیترات در آب زیرزمینی می باشد.
قابلیت انحلال زیاد نیترات در آب موجب می شود که درفازآبی قابلیت حرکت زیادی داشته باشد و به سختی جذب کلوئیدهای رسی خاک گردد وقتی آب درخاک حرکت می کند نیترات واقع درمنافذ خاک رادرخود حل می کند و به عنوان یک آلوده کننده به آب زیرزمینی می رسد . نیترات در آبهای شدیداًاکسیداسیون حالت پایدارنیتروژن است و بدون تبدیل و تأخیردرآب زیرزمینی به حرکت خود ادامه می دهد. بیماری مت هموگلوبین درکودکان ایالات متحده گزارش شده است که از آب با نیترات بالای ppm 45 برای آشامیدن استفاده می کرده اند. حداكثر مقدار مجاز نیترات برای آب آشامیدنی 50 میلی گرم بر لیتر گزارش شده است.
مطالعات صورت گرفته درمناطق مختلف ایران به منظورتصفیه آلودگی یون نیترات ناشی ازمصارف بیش ازحد کودهای شیمیایی نیتراته نشان می دهد که غلظت نیترات دراین مناطق بیش ازحد مجاز می باشد . منشاء نیترات در آب زیرزمینی فعالیت های انسانی و نفوذ پسابها و فاضلابهای شهری وآبشوئی کودهای شیمیایی مصرفی درفعالیتهای کشاورزی است .
2) فاضلابهای شهری و خانگی
به طور کلی مناطق شهری با تراکم های مختلف جزء منابع آلوده کننده آبهای زیرزمینی می باشند بیشترین تأثیر توسط ابنیه های است که فاضلاب آنها مستقیماً وارد آب زیرزمینی می گردد و هیچگونه سیستم جمع آوری و تصفیه فاضلاب ندارند و مستقیماً بر روی سطوح کارستی قراردارند و یا نزدیک به نواحی کارستی که درجه کارستیفیکاسیون بالایی دارند ، می باشند.
شکافهای سنگی و سنگچال ها و حفرات منطبق بر درزه ها مناسب ترین موقعیت را برای تخلیه فاضلابها دارند. انتقال فاضلابها به دورن سیستمهای درز و شکاف سازندهای کارستی خطرآلودگی سیستم زهکشی کارست را به همراه دارد. درهندوستان زهکشی فاضلابها به درون سنگچال های کارستی حومه شهر رایپور منجربه آلودگی بیولوژیکی آب و بیماری های ناشی از آن گردید
آلودگی های ناشی ازفاضلاب های شهری عمدتاً شامل ترکیبات ارگانیک ،فسفاتها،آمونیوم ،نیترات،باکتری ها،ویروسها و پاک کننده ها و ضدعفونی کننده ها می باشد .
یکی دیگرازمنابع مهم آلودگی که خیلی هم معمولی می باشد و ترکیبی ازآلاینده ها ی متعدد را شامل می شود . روانابهای سطحی می باشد که درسطح شهرجاری می شوند .
جریانهای ناشی ازبارندگی که ازپشت بام منازل سرازیرمی گردد حاوی مقادیرقابل توجهی مس و روی می باشد که حاصل عملکرد بارنهای اسیدی است .
3) پسابهای صنعتی
اکثرکارخانجات به دلیل عدم وجود سیستم مناسب تصفیه فاضلاب صنعتی فاضلاب خود را درمحیط آزاد تخلیه می کنند . نتایج حاصل ازبارآلودگی صنایع نشان می دهد که میزان فلزات سنگین (کروم- کادمیوم و آهن و سرب و روی) درپسابهای صنعتی موجب آلودگی آب های زیرزمینی و ازتهدیدکننده های جدی محیط زیست محسوب می شود .یون های فلزی در آب های زیرزمینی تحت تاثیر چندین پروسه مثل اكسیداسیون ،احیا جذب ،انحلال وبارندگی كنترل می شوند .جذب این یونها بستگی به اسیدیته و فشار دی اكسید كربن دارد.
4) دفن زباله ها و مواد معدنی درشکافها و سنگ چالهای کارستی :
وجود شکافهای بزرگ کارستی و ویژه سنگچالها موقعیت مناسبی را برای مدفون کردن زباله ها دارند ، دراین نواحی به علت زیاد بودن قابلیت هدایت هیدرولیکی درجهت عمودی آبهای نفوذی با سرعت به ناحیه اشباع می رسند و باعث آلودگی منابع آب کارست می گردند . آلوده کننده هایی که ازمحل دفن زباله ها و مواد معدنی حاصل می شوند شامل نیتروژن آلی و آمونیوم وCOD می باشد ضمناً ترکیبات غیرآلی (برای مثال کلروسدیم ) به بیش ازیک گرم درلیترمی رسند.
درمحل دفن مواد معدنی فلزاتی مانند آهن و منگنز میتواند به راحتی وارد منابع آب کارست گردنند . شرایط حضورگازهایی مثل نیتروژن ،متان و سولفید هیدروژن درمحل دفن زباله ها وجود دارد که می توانند درآلوده نمودن منابع آب کارست موثر باشند .
5) منابع شورکننده عمومی ترین آلوده کننده آبهای شیرین زیرزمینی :
هدایت الکتریکی آب درسازندهای کارستی اگرتوسط گنبدهای نمکی ،تبخیری یا سازندهای نمکی نا خالص نشده باشند کمتر از 500 میکروموس است .
منابع احتمالی شوری آبهای زیرزمینی عبارتند از نمک محلول ،پیشروی آب شور دریا و دریاچه ها، بلورنمک و لایه هایی از سنگهای نمکی ،شورابهای حوضه های نفت و گاز ،جریان بازگشتی آبیاری و تبخیر..
همچنین کاربرد نمک جهت جلوگیری از یخ زدگی درجاده ها و بزرگراهها،استفاده می شود می تواند باعث آلودگی آب گردد.اگر نمك از جاده هایی كه در اثنای زمستان بر روی آنها پاشیده می شود، تراوش كند، حل شده و به داخل منطقه اشباع جریان می یابد. دربسیاری از نقاط جهان ، استخراج منابع آب زیرزمینی برای مصارف مختلف دراثرکاهش کیفیت آبها مختل شده است .
6-هیدرو كربن ها دیگر منابع آلوده کننده:
نشت مواد هیدرو کربن از تانکرهای گازوئیل ودیگر مواد نفتی در داخل پمپ بنزین ها یا بنزین نشتی از یك تانكر انبار زیر زمینی می تواند سبب آلودگی منابع آب گردد.
آلاینده های غیر قابل اختلاط سبک و سنگین شامل:
DNAPL ها ( هیدروکربن های هالوژنه سنگین) که معمولا از آب سنگین تر می باشند و روانگرایی آنها کمتر از آب است و اغلب آنها حلالیت کمی در آب دارند. تری کلرواتیلن TCE یكی از رایج ترین این آلوده کننده ها میباشد که مقدار یک قاشق چای خوری آن در 6.6 لیتر آب حل شود میتواند حجمی برابر 1450000 لیتر آب را آلوده کند. یک مجرای سیلابی را نشان می دهد که DNAPL به درون درز و شکاف های باز نشت کرده است. به محض رسیدن مواد DNAPL به ناحیه اشباع چون این مواد سنگین تر از آب هستند در تمام طول مجرا به کف آن فرو می روند و فرو رفتگی ها را پرمی کنند . این مواد آهسته همراه جریان آب حرکت می کنند.
LNAPL ها ، هیدروکربن های معطر اجزاء اصلی محصولات نفتی مختلف مثل بنزین, گازوئیل, کروزین و ... میباشند. اغلب این ترکیبات سبکتر از آب هستند و حلالیت انها در آب کم است. این مواد به سرعت در آب حرکت می کنند. اگر نشت مداوم مثل نشت آلودگی از یک مخزن ذخیره زیرزمینی وجود داشته باشد لایه واضحی از مواد روی سطح آب تشکیل خواهد شد و غلظت اجزاء محلول آنها تا فاصله چندین صدمتری نقطه نشت اهمیت قابل توجهی پیدا می کند. اگر نشت آلودگی در یک فاصله زمانی کوتاه رخ دهد در این صورت یک جبهه از مواد آلوده کننده به سمت پائین دست و نسبتا سریع حرکت خواهد کرد وسیستم در یک زمان کوتاه مورد هجوم آلودگی قرار می گیرد.
رفع این نوع آلودگی در آبخوان ها ی كارستی بسیار مشكل است.
آجـر - پنجشنبه بیست و نهم اردیبهشت 1390
بتن - پنجشنبه بیست و نهم اردیبهشت 1390
محافظت از پي منشاء ، پيشرفت و توسعه آن - پنجشنبه بیست و نهم اردیبهشت 1390
مقاومت مصالح - پنجشنبه بیست و نهم اردیبهشت 1390
حفظ کيفيت منابع آب - پنجشنبه بیست و نهم اردیبهشت 1390
انتخاب فرآيند مناسب جهت تصفيه آب - پنجشنبه بیست و نهم اردیبهشت 1390
مزایا استفاده ازغشاءها - پنجشنبه بیست و نهم اردیبهشت 1390
واحد تصفیه پساب پتروشيمي فجر - پنجشنبه بیست و نهم اردیبهشت 1390
ستونهای جذب سطحی - پنجشنبه بیست و نهم اردیبهشت 1390
مفاهيم تصفيه آب و پساب - چهارشنبه بیست و هشتم اردیبهشت 1390
مطالعه سیالات درگیر - چهارشنبه بیست و هشتم اردیبهشت 1390
مراحل پی سازی - یکشنبه بیست و پنجم اردیبهشت 1390
پروتوزوئرها - یکشنبه بیست و پنجم اردیبهشت 1390
شبکه جمع آوری فاضلاب - یکشنبه بیست و پنجم اردیبهشت 1390
منابع آب هاي زيرزميني - یکشنبه بیست و پنجم اردیبهشت 1390
انعقاد و لخته سازی - یکشنبه بیست و پنجم اردیبهشت 1390
تصفيه فوري آب - جمعه بیست و سوم اردیبهشت 1390
تصفيه دوزيستي به كمك محيط زيست مي آيد - جمعه بیست و سوم اردیبهشت 1390
نوعي جاذب جديد براي تصفيه فاضلاب - جمعه بیست و سوم اردیبهشت 1390
سيستم جديد تصفيه آب - جمعه بیست و سوم اردیبهشت 1390
تصفیه خانه های قارچی شکل که با تكيه بر نور خورشيد فاضلاب شهري را تصفيه ميكنند - جمعه بیست و سوم اردیبهشت 1390
تصفيه فاضلاب خانگي در منازل و ساختمانهاي شهري - جمعه بیست و سوم اردیبهشت 1390
تصفيه پساب هاي نساجي با گياه آزولا - جمعه بیست و سوم اردیبهشت 1390
نحوه تصفیه آب و پساب صنعتی در پتروشیمی مبین - جمعه بیست و سوم اردیبهشت 1390
آنالیز ابعادی (دیمانسیونی) - جمعه بیست و سوم اردیبهشت 1390
قدیمی ترین سازه آبی جهان - جمعه بیست و سوم اردیبهشت 1390
جریان آب زیرزمینی و تخلیه طبیعی آب - جمعه بیست و سوم اردیبهشت 1390
خصوصیات کلی آب دریا - جمعه بیست و سوم اردیبهشت 1390
مراحل طراحی سیستم های آبیاری - جمعه بیست و سوم اردیبهشت 1390
هیدروفلوم (Hydroflume) چیست؟ - جمعه بیست و سوم اردیبهشت 1390
اهمیت زهکشی و استفاده بهینه از آب - جمعه بیست و سوم اردیبهشت 1390
بتن کانال های آب و فاضلاب - جمعه بیست و سوم اردیبهشت 1390
سختي گيری - سه شنبه بیستم اردیبهشت 1390
قليايت زدایی - سه شنبه بیستم اردیبهشت 1390
هوازدا - سه شنبه بیستم اردیبهشت 1390
کلرزنی - سه شنبه بیستم اردیبهشت 1390
انواع صافی ها - سه شنبه بیستم اردیبهشت 1390
زلال سازی - سه شنبه بیستم اردیبهشت 1390
مشکلات سيستم هاي خنک کننده - سه شنبه بیستم اردیبهشت 1390
نگهداري و راهبري دستگاههاي اسمز معکوس - سه شنبه بیستم اردیبهشت 1390
سیالات - شنبه هفدهم اردیبهشت 1390
مخازن انباره ها - جمعه شانزدهم اردیبهشت 1390
صافي ها و فيلترها - جمعه شانزدهم اردیبهشت 1390
تصفيه مصنوعي فاضلاب - جمعه شانزدهم اردیبهشت 1390
اصول تصفيه آب - جمعه شانزدهم اردیبهشت 1390
پديده کاويتاسيون در پمپهای گريز از مرکز - پنجشنبه پانزدهم اردیبهشت 1390
میکروب شناسی خاک - پنجشنبه پانزدهم اردیبهشت 1390
کنترل کیفی و کالیبراسیون لوپ میکروب شناسی - پنجشنبه پانزدهم اردیبهشت 1390
اندازه گیری راندمان و هد پمپ - پنجشنبه پانزدهم اردیبهشت 1390
مصارف و کاربرد های زئولیت ها - پنجشنبه پانزدهم اردیبهشت 1390
کروماتو گرافی تبادل یونی - چهارشنبه یازدهم اسفند 1389
خوردگی، زیانها و روشهای کنترل آن - سه شنبه دهم اسفند 1389
تماس دهنده های زیستی چرخان (ROTATING BIOLOGICAL CONTACTORS - سه شنبه دهم اسفند 1389
آب شناسی - سه شنبه دهم اسفند 1389
محروميت ۴/ ۱ ميليارد انسان از دسترسي به آب سالم - سه شنبه دهم اسفند 1389
مبانی کلرزنی - دوشنبه نهم اسفند 1389
راکتور بسته ی متوالی SBR) Sequencing Batch Reactor) - دوشنبه نهم اسفند 1389