مرجع تخصصی آب و فاضلاب

جنس کلبسیلا:

این باکتری ها مانند همه اعضای خانواده انتروباکتریاسه گرم منفی و هوازی و بی هوازی اختیاری اند.اغلب انتروباکتریاسه ها از مسیر مختلط اسیدی در محیط بی هوازی تخمیر را انجام می دهند امااعضای جنس کلبسیلا این کار را از مسیر تخمیر بوتاندیول انجام می دهند وچرخه هوازی تولید انرژی را مانند سایر انتروباکتریاسه ها از مسیر چرخه کربس پیش می برند.

  این ارگانیسم ها غیر متحرک،دارای کپسول،که کپسول در کلبسیلا بزرگ و منظم است به همین دلیل کلونی آنها بزرگ وبسیار موکوییدی وباطولانی شدن زمان کشت تمایل به یکی شدن دارند که می تواند یکی از راههای شناسایی  آنها نسبت به سایر انترو باکتریاسه ها باشد..سه آنتی ژن مهم درانتروباکتریاسه ها وجود دارد که شامل آنتی ژن O یا آنتی ژن سو ماتیک یا لیپو پلی ساکاریدی،آنتی ژن H یا آنتی ژن تاژکی،آنتی ژن K  یا آنتی ژن کپسولی که از میان آنها در جنس کلبسیلا دو آنتی ژن O,K  وجود دارد که از میان آنها آنتی ژن K مهمترین ابزار

 تعیین سرو تیپ گونه های کلبسیلا است.

کلبسیلا به علت مشابهت آنتی ژن نوع 2 پلی ساکارید کپسولی با نوع 2پلی ساکارید پنموکوک ها می تواند واکنشهای متقاطع با آنها ایجاد کند.کپسول ارگانیسم را در مقابل فاگوسیتوز و قدرت کشندگی سرم طبیعی مقاوم می کند.بر طبق آزمایشات تجربی سوش های کپسول دار قدرت ویرولانس بیشتری دارند.تنها توکسین تولید شده توسط این جنس اندوتوکسینی مشابه با باکتری های گرم منفی روده ای یعنی انتروتوکسین است که بر روده اثر می کند که میزان مرگ با اندو توکسین تولید شده توسط باکتری های روده ای در حدود 18 تا 100 هزار نفر در سال گزارش شده است. 

جنس کلبسیلا را به 5 گونه تقسیم بندی می کنند:

مهمترین آنها کلبسیلا پنمونیه است که قبلا به عنوان علت پنومونی لو بار کلاسیک شناخته می شد اما عامل اصلی آن استرپتوکوک پنمونی می باشد.

کلبسیلا پنومونیه در دستگاه تنفس و در مدفوع حدود 5% افراد سالم وجود دارد همچنین می تواند در ریه تراکم همراه با نکروز و خون ریزی شدید بو جود آورد ،گاهی عفونتهای ادراری ،باکتریمی با ضایعات موضعی ایجاد می کند و عامل اصلی سپتی سمی بخش کودکان بیمارستانی است.

کلبسیلا اوزنا، که از مخاط افراد مبتلا به اوزنا جدا شده است(اوزنا آتروفی بدبو و پیش رونده لایه مخاطی است).

کلبسیلا اسکلروماتیس، در بیماران مبتلا به رینو اسکلروما(بیماری تخریبی گرانولومای بینی و حلق میباشد)بدست آمده است.دو مورد ذکر شده سوش های غیر فعال کلبسیلا پنومونیه می باشند و یک گونه محسوب نمی شوند.

کلبسیلا اوکسی توکا ،عامل عفونتهای بیمارستانی در ابتدا تحت عنوان کلبسیلا پنمونی اندول مثبت تقسیم بندی

می شد.

کلبسیلا تری ژنا ،فقط از منابع طبیعی جدا شده است لذا توجه زیادی به آن نمی شود.

کلبسیلا پلانتی کولا ،نیز یک ارگانیسم محیطی است اما در عفونتهای دستگاه ادراری و عفونتهای زخم شرکت می کند.

کلبسیلا گروه 47 ،اولین بار از دستگاه تنفس جدا شده است اما گاهی از نمونه خون نیز جدا می شود.

اعضای جنس کلبسیلا معمولا تست لایزین دکربوکسیلاز و سیترات مثبت دارند و به استثنای کلبسیلا اسکلروماتیس و بیشتر سوش های کلبسیلا اوزنه بقیه ارگانیسم های این جنس تخمیر کننده لاکتوز هستند.

 این باکتری ها به طور کلی به این صورت است(+،+/-،-،+/-) .IMViCتست

 این باکتری ها به صورت تخمیر لاکتوز (+) ،رنگ آمیزی گرم منفی و میله ای شکل هستند.EMBتست

  این باکتری به صورتTSIتست تخمیر لاکتوز ،سوکروز و گلوکز مثبت است یعنی  بالا و پایین لوله به علت تولید اسید حاصل از تخمیر به رنگ زرد در می آید و   H2S(-) است.این باکتری ها همچنین اوره آز مثبت اند که یکی از عوامل افتراقی اعضای این جنس از گونه های کلی فرم می باشد.

درمان اختصاصی واحدی برای آنها وجود ندارد اما سولفانامیدها،آمپی سیلین،سفالوسپورین وآمینو گلیکوزیدها به طور مشخص اثرات ضد میکروبی بر روی باکتری ها رودهای دارند البته اکثر گونه های کلبسیلا پنومونیه  به آمپی سیلین و کاربنی سیلین مقاوم اند ،معمولا به سفالوسپورین حساس اند،تست های سنجش نسبت به آنتی بیوتیک نیز در درمان آنها لازم است باسیلهای رودهای همچنین به علت تولید نکردن اسپور در مقابل حرارت ، خشکی و غلضت های ناچیز مواد ضد عفونی کننده مثل فنل ها ، فرمالدهیدها وترکیبات هالوژن از بین میروند.

***باکتری های خانواده  انتروباکتریاسه از هر کجای  بدن به غیر از مدفوع جدا شوند بیماری زا محسوب

می شوند.!!!!