مرجع تخصصی آب و فاضلاب

آزمايشگاه ميکروبي:

ويژگيهای ميکروبي آب آشاميدني مبنای قضاوت در مورد تعيين قابليت شرب آبها از نقطه نظر بيولوژيکي قرار مي گيرد. البته قضاوت صحيح بدون رعايت ساير جوانب از جمله شرايط و دوره تناوب نمونه برداری، نگهداری نمونه ها و بالاخره دقت در انجام آزمايشها ميسر نخواهد بود.

اصولا آبي که به مصرف آشاميدن مي رسد بايد از ميکروارگانيسم های بيماريزای شناخته شده و همچنين باکتريهای نشانگر که نشانه آلودگي آب با مدفوع است عاری باشد. کليفرمها بهترين باکتری های نشانگر هستند که در آزمايش باکتريولوژيکي آبها مورد توجه قرار مي گيرند.

باکتريهای نشانگر ديگر مانند استرپتوکوکوس های مدفوعي و کلستريديومهای احيا کننده سولفيت نيز مي توانند در تعيين منشا آلودگي آب با مدفوع و ارزشيابي کارآيي روش کلرينه کردن مورد استفاده قرار گيرند.

شمارش کلي باکتريها: شمارش کلي باکتريها در آب دارای اهميت زيادی نيست و بسياری از آبهايي که کاملا سالم هستند ممکن است دارای تعداد زيادی باکتری باشند. بندرت ديده شده که آبي بدون باکتری باشد، ولي ممکن است آب چاههای بسيار عميق تعداد نسبتا کمتری باکتری داشته باشند.

بطور کلي آب چاههای عميق در مقايسه با آب چاههای کم عمق از کيفيت بهتری برخوردار هستند.

دفعات نمونه برداری

دفعات نمونه برداری و آزمايش نمونه های آب بايد کنترل صحيح کيفيت آب را امکان پذير سازد.

«جدول حداقل تعداد نمونه براي آزمون باكتري هاي نشانگر آلودگي مدفوعي در شبكه توزيع»

آب‌هاي لوله کشي نشده (نظير منابع کوچک آب روستايي): به منظور ارزشيابي کيفيت باکتريولوژيکي آب اين منابع بايد فواصل حداکثر يکماه مورد نمونه برداری قرار گيرند. علاوه بر کنترل ماهيانه در صورت هر گونه تغييری در وضعيت زمين مانند حفاری و غيره منبع آب بايد کلرينه گردد و مجددا مورد آزمايش قرار گيرند. منبع: استاندارد ملي ايران - شماره 4208 - تجديد نظر اول - سال 1386 - كيفيت آب - نمونه برداري از ‌آب براي آزمون هاي ميكروبيولوژي - آيين كار

«تعداد موارد سنجش روزانه كلر آزاد باقيمانده در شبكه‌هاي لوله كشي آب ‌آشاميدني بر حسب جمعيت»

رديف	جمعيت (نفر )	تعداد نمونه در سال
1	5000>	12
2	5000 تا 100000	12 به ازاي هر 5000 نفر
3	101000 تا 500000	12 به ازاي هر 100000 نفر به علاوه 120 نمونه اضافي
4	500000<	12 به ازاي هر 100000 نفر به علاوه 180 نمونه اضافي

يادآوري 1- پايش روزمره كيفيت آب آشاميدني در نقطه مصرف مستلزم اندازه گيري مقدار كلر آزاد باقيمانده در آن، pH

، كدورت و دما است.

يادآوري 2- در شبكه‌هايي كه از منابع و مخازن متعدد تامين آب مي شوند در تعيين نمونه هاي كلر سنجي، جمعيت تحت پوشش محدوده هر كدام ملاك محاسبه است.

استاندارد ملي ايران - شماره 1053 - تجديد نظر پنجم - سال 1388

رديف	جمعيت (نفر )	تعداد موارد سنجش كلر آزاد باقيمانده
1	تا 10000	1 تا 2
2	10000 تا 50000	3 تا 5
3	50000 تا 100000	6 تا 10
4	100000 تا 500000	11 تا 15
5	بيش از 500000	به ازاي هر 100000 نفر يك نمونه + 15

·

«ويژگي های ميكروبيولوژي آب آشاميدني»

رديف	نوع آب	نوع باکتری	حد مجاز در 100 ميلي ليتر
1	کليه آب های آشاميدني	اشرشياكلي يا کليفرم های گرما پای	منفي
2	آب تصفيه شده براي استفاده در سيستم توزيع	اشرشياكلي يا کليفرم های گرما پای	منفي
3	آب تصفيه شده موجود در سيستم توزيع	اشرشياكلي يا کليفرم های گرما پای	منفي

·

يادآوري1- در صورتي كه اشرشياكلي از نمونه آب جدا شود، بايد بررسي و اقدام لازم انجام شود.
·

يادآوري2- با وجود اينكه اشرشياكلي شاخص دقيق تري براي آلودگي مدفوعي مي باشد، جستجوي باكتري هاي كليفرم گرما پاي نيز به عنوان جايگزين، قابل قبول مي باشد، در صورت لزوم، آزمون هاي تاييدي مناسب بايد انجام شود.
·

كل باكتري هاي كليفرم شاخص مناسبي براي كيفيت بهداشتي ذخاير آب نيست، به ويژه در مناطق گرمسيري كه باكتري هايي كه از نظر بهداشتي داراي اهميت زيادي نيستند در تمام ذخاير آب تصفيه نشده ديده مي شود.
·

يادآوري3- در هيچ زماني ميزان كدورت آب نبايد بيش از 5 واحد كدورت نفلومتري (NTU

) باشد، در آب هاي صاف سازي شده كدورت نبايد بيش از يك واحد كدورت نفلومتري (NTU

) و ميزان pH

بين 5/6 تا 9 و همچنين ميزان كلر آزاد باقيمانده، پس از حداقل نيم ساعت زمان تماس در شرايط عادي (در انتهاي شبكه آب رساني) بايد بين 5/0 تا 8/0 ميلي گرم در ليتر و در شرايط همه گيري بيماري هاي روده اي يك ميلي گرم در ليتر باشد.
·

منبع: موسسه استاندارد و تحقيقات صنعتي ايران - استاندارد شماره 1011 - ويژگيهای ميکروبيولوژی آب آشاميدني
·

دفعات نمونه برداری آب استخرهای شنا:

·

به منظور ارزشيابي کيفيت باکتريولوژيکي آب استخرهای شنا بايد فواصل حداکثر دو هفته نمونه برداری و آزمايش انجام گردد.

·

«ويژگي های ميكروبيولوژي آب استخرهای شنا»

رديف	نوع ميكروارگانيسم	حد مجاز تعداد باکتری
1	ياكتري هاي هتروتروف	200 در هر ميلي ليتر
2	اشرشياکلي يا كليفرم هاي گرما پاي	كمتر از 1 در 100 ميلي ليتر
3	استافيلوكوكوس	50 در 100 ميلي ليتر
4	آنتروكوك هاي روده اي	100 در 100 ميلي ليتر
5	سودوموناس آئروژينوزا	كمتر از 1 در 100 ميلي ليتر

·

يادآوري1- ميزان قليائيت كل آب استخر هاي شنا نبايد بيش از 150 ميلي گرم در ليتر باشد.
·

يادآوري2- محدوده pH

مناسب براي آب استخر شنا 2/7 تا 8 مي باشد.
·

يادآوري3- كدورت آب استخر شنا نبايد بيش از 5/0 NTU

باشد.
·

يادآوري4- ميزان كلر آزاد باقيمانده در آب استخر هاي شنا بايد 1 تا 3 ميلي گرم در ليتر باشد.
·

منبع: موسسه استاندارد و تحقيقات صنعتي ايران - استاندارد شماره 9412 - ويژگيهای ميکروبيولوژی آب استخر هاي شنا

«ويژگيهای باکتريولوژيکي آب معدني»

رديف	نوع باکتری	حجم نمونه	حد مجاز تعداد باکتری
1	کل کليفرمها	پاسخ نمونه در 250^cc	صفر در 100 ميلي ليتر
2	کليفرمهای مقاوم به گرما	" " " "	" " " " "
3	استرپتوککهای مدفوعي	" " " "	" " " " "
4	کلستريديومهای احياء کننده سولفيت	" " " "	" " " " "
5	سودوموناس	" " " "	منفي در 100 ميلي ليتر
6	باکتريهای هوازی مزوفيل	24 ساعت در 20^oc گرمخانه گذاری شده	حداکثر 20 عدد در يک ميلي ليتر
7	" " "	24 ساعت در 37^oc گرمخانه گذاری شده	حداکثر 100 عدد در يک ميلي ليتر

«ويژگي هاي باکتريولوژي آب اشاميدني بسته بندي شده»

نوع ميکروارگانيسم	بيشينه مجاز	روش آزمون
کل کليفرم ها	منفي در صد ميلي ليتر	طبق استاندارد ملي ايران 3759
اشرشياکلي	منفي در صد ميلي ليتر	طبق استاندارد ملي ايران 3759
ميکروارگانيسم هاي قابل کشت در دماي 2±22	100 در هر ميلي ليتر	طبق استاندارد ملي ايران 5271
ميکروارگانيسم ها قابل کشت در دماي 2±36	20 در هر ميلي ليتر	طبق استاندارد ملي ايران 5271

يادآوري 1- ميکروارگانيسم هاي قابل کشت تنها در زمان بسته بندي و يا بيشينه دوازده ساعت پس از بسته بندي (در صورت نگه داري در دماي پنج درجه سلسيوس) مي تواند مورد ملاک قرار گيرد.

·

« جدول حد استاندارد ميکروبي آب معدني»

حد مجاز شمارش کلي باکتري ها در مظهر چشمه (شمارش باکتري هاي هتروتروفيک)

دماي گرمخانه گذاري (درجه سلسيوس )	زمان گرمخانه گذاري (ساعت )	حداکثر تعداد مجاز در هر ميلي ليتر
22-20	72	20
37	24	5

حد مجاز شمارش کلي باکتريها (حداکثر تا 12 ساعت پس از بطري شدن)

دماي گرمخانه گذاري (درجه سلسيوس )	زمان گرمخانه گذاري (ساعت )	حداکثر تعداد مجاز در هر ميلي ليتر
22-20	72	100
37	24	20

حد مجاز آلودگي باکتريايي

آزمون اول
نوع ميکروارگانيسم	حجم آزمون	تفسير نتايج	روش استاندارد
اشرشياکلي يا کليفرم گرماپاي	250*1	در هيچيک از نمونه ها نبايد وجود داشته باشد	استاندارد ملي ايران به شماره هاي 3760-3759
کليفرمهاي غير مدفوعي	250*1	در صورتيکه تعداد باکتري کمتر از 2 باشد، آزمون دوم بايد انجام شود	استاندارد ملي ايران به شماره هاي 3760-3759
استرپتوککهاي مدفوعي	250*1	در صورتيکه تعداد باکتري کمتر از 2 باشد، آزمون دوم بايد انجام شود	استاندارد ملي ايران به شماره هاي 3619-3620
سودوموناس آئروژينوزا	250*1	در صورتيکه تعداد باکتري کمتر از 2 باشد، آزمون دوم بايد انجام شود	استاندارد ملي ايران به شماره 3140
بي هوازي ها يا احياء کننده سولفيت	50*1	در صورتيکه تعداد باکتري کمتر از 2 باشد، آزمون دوم بايد انجام شود	در دست تدوين مي باشد

..

آزمون دوم
n تعداد نمونه مورد آزمون	نوع ميکروارگانيسم/حداکثر تعداد	C نمونه آلوده قابل قبول (1)	M ميکروارگانيسم در يک نمونه	m ميکروارگانيسم در ساير نمونه ها
4	کليفرم هاي مدفوعي و غير مدفوعي	1	2	0
4	استرپتوککهاي مدفوعي	1	2	0
4	سودموناس آئروژينوزا	1	2	0
4	بي هوازي احياء کننده سولفيت

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

درحال مشاهده: آزمایش میکروبی آب

آزمایش میکروبی آب

لیست مطالب

آرشیو موضوعی

برچسب ها

صفحات مهم

لینک دوستان

پیوندها

نویسندگان

آخرین مطالب

آرشیو