کرمک (انتروبیوس ورمیکولاریس)

درحال مشاهده: کرمک (انتروبیوس ورمیکولاریس)

ادعونی اهدای خون

کرمک (انتروبیوس ورمیکولاریس)

۱۳۸۹/۰۳/۱۹

12:0

امیرحسین ستوده بیدختی

این انگل با نامهای متفاوتی شناخته می شود از جمله:
انتروبیوس ورمیکولاریس   Enterobius vermicularis
اکسیوریس ورمیکولاریس    Oxyuris vermicularis
کرم نشیمن گاهی    Seat worm
کرم سوزنی    Pin worm
کرم نخی    Tread worm

انتشار جغرافیایی:این انگل شیوعش از سایر کرمهای انگلی بیشتر است و علت شیوع بیشتر آن سادگی سیر تکامل و سهولت در پراکندگی تخم آن است.تمام افراد بخصوص اطفال مبتلا می شوند.شدت آلودگی در خانواده های پرجمعیت و فقیر،ساکنین نوانخانه ها ،پرورش گاهها و یتیم خانه هایی که فاقد موازین بهداشتی می باشد بیشتر است(مهدها ، خوابگاهها،سربازخانه ها).
بچه ها نسبت به بزرگتر ها و سفید پوست ها نسبت به سیاه پوست ها بیشتر آلوده می شوند.پراکندگی این کرم در تمام ایران گزارش شده،بیشتر در نواحی شمال غربی و مناطق سردسیر بیشتر است.نسبت آلودگی تا سن 2سالگی در حداقل است ور سن مهد کودک و کودکستان در حداکثر خود بوده است که آقای ظهور و همکاران طبق تحقیقاتی در سال 1368 این مسئله را اعلام کرده انمیزبان اصلی این کرم انسان است.میزبان واسط ندارد و محل جایگزینی روده بزرگ بخصوص سکوم است.

شکل ظاهری:کرمهای سفید رنگ،نخی شکل و شفاف هستند.اندازه ماده 13-10 میلی متر و نرها 2.5میلی متر است. در انتهای قدامی کرمهای بالغ دو باله راسی یا گردنی به نام سفالیک آله Cephalic Alae قرار دارد که در حرکت کرم نقش دارد.انتهای کرم ماده ساده و نوک تیز بوده به همین دلیل به آنها سوزنی یا سنجاقی می گویند ولی انتهای کرم نر پیچ خورده و دارای اسپیکول است.

شکل تخم:تخم این انگل بصورت بیضی نامتقارن است که یک طرف مسطح و طرف دیگر محدب است.
تخم 3 لایه بوده،شفاف ،بی رنگ و سبک است.لایه خارجی آلبومینی و چسبنده بوده و به همین دلیل این تخم می تواند به البسه و سایر جاها چسبیده شود.
تخم هنگام دفع حاوی لارو L1 است.اندازه آن 60-50 میکرون است.تخمهای حاوی لارو L1 پس از خروج از زهدان و قرار گرفتن در ناحیه پری آنال Pri anal پس از 6-2 ساعت به لارو L2 عفونت زا تبدیل می شود که آلوده کننده می باشد.تخمهای انگل حاوی فرم آلوده کننده L2 چنانچه خورده شوند باعث آلودگی میزبان اصلی می شوند. در دستگاه گوارش پوشش تخم حل گشته لارو آزاد می شود و پوست اندازی می کند، تبدیل به کرمهای نر و ماده می شوند و در ناحیه سکوم مستقر گشته جفتگیری می کنند .نرها پس از لقاح از بین می روند و ماده تخم گذاری می نماید.چون احتیاج به اکسیژن و حرارت کمتر از بدن دارند در شب هنگام که بیمار در حالت سکون و آرامش است کرمها از سکون خارج گشته در ناحیه معقد تخم ریزی می کنند ماده مجددا به روده باز می گردد.تخمها به ناحیه معقد چسبیده،آلوده کننده شده چنانچه توسط دست به دهان برده شوند و یا از طریق ریختن در البسه و رختخواب و یا از طریق گرد و غبار و یا تکان رختخواب می تواند میزبان خود را آلوده نماید.
تخم کرمک

بیماریزایی:بیماری ایجاد شده توسط انتروبیوس را اکسیوریازیس Oxyuriasisیا انتروبیازیس Entrobiasis می گویند. کرمهای بالغ در روده ندرتا علائمی ایجاد می کنند و علائم بیشتر به مهاجرت کرمها به قسمت خارجی معقد است که شامل خارش آنوس (نشیمن گاه) است که به آن پرو ریتیس آنی Pruritis Ani می گویند.خارش همراه با التهاب و قرمزی و پوسته پوسته شدن ناحیه نشیمن گاهی می شود که در محل خارش اگزما ایجاد می گردد.خارش معمولا در شبها بیشتر است که نتیجه آن بی خوابی،عوارض عصبی مثل خستگی ،بی قراری و عصبانیت بروز می کند.استقرار کرم در محل آپاندیس سبب تورم آن و ایجاد آپاندیسیت می شود.استقرار کرم در دستگاه تناسلی زنان و دختران می تواند التهاب واژن یا واژینیت نماید نیز باعث التهاب لوله های رحم شود که به آن سالپنژیت می گویند و همچنین التهاب ماهیچه های رحم که به آن آندومتریت می گویند.
سایر علائم گوارشی هستند مثل تهوع،استفراغ،رنگ پریدگی،اسهال همراه با پیچش.عامل خارش دماغ و دندان قروچه شب را انتروبیوس دانسته اند.

تشخیص:1-بهترین راه دیدن خود کرم است.
2-بهترین و عملی ترین آزمایش میکروسکوپی تشخیص کرم انگل استفاده از روش گراهام می باشد.
اساس روش گراهام (یا استفاده از نوار چسب سلوفان شفاف) به این ترتیب است که:
در صبحگاه قبل از تعویض ،شستشو و بیرون آمدن از رختخواب یک قطعه نوار چسب سلوفان شفاف (نوارچسب اسکاچ) را روی ناحیه پری آنال چسبانده بعد از 1 یا 2 دقیقه آن را برداشته روی لام قرار می دهیم ،چنانچه تخم انگل وجود داشته باشد به نوار چسب چسبیده تخم انگل را زیر میکروسکوپ مشاهده می نماییم.
3-آزمایش میکروسکوپی مدفوع ارزشی ندارد چون کرم درون روده تخم ریزی می کند.

درمان:
1-مبندازول
2-پیرووینیوم پاموات Purovinium Pamoat (با نام تجارتی وان کوئین)
درمان بهتر است دسته جمعی و همزمان صورت بگیرد.حتما باید همراه با پیشگیری باشد.

فاکتورهای گسترش دهنده:وجود تخم انگل و انسان است.حالتهای مختلف آلودگی انگلی در انتروبیازیس وجود دارد.

مبارزه و پیشگیری:رعایت اصول بهداشتی مثل شستن دستها قبل از صرف غذا و بعد از اجابت مزاج ، کوتاه کردن ناخنها زیرا در افراد آلوده تخمهای انگل در زیر ناخن قرار گرفته باعث آلودگی می شود.جوشانیدن لباسهای زیر (چون تخم انگل به لباسهای زیر می چسبند)،شستن سبزی و میوه و جلوگیری از ایجاد گرد و غبار.

مطالب تصادفی:

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

موضوعات مرتبط: ایمنی و بهداشت در آب و فاضلاب,شبکه آب و فاضلاب

برچسب‌ها: میکروبیولوژی , کرمک

ادامه مطلب

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

درحال مشاهده: کرمک (انتروبیوس ورمیکولاریس)

کرمک (انتروبیوس ورمیکولاریس)

لیست مطالب

آرشیو موضوعی

برچسب ها

صفحات مهم

لینک دوستان

پیوندها

نویسندگان

آخرین مطالب

آرشیو