سعی بر آن است که مطالب مرجع تخصصی آب و فاضلاب شامل مسایل ، مقالات و اخبار عمران آب و فاضلاب,آب و فاضلاب و به صورت تخصصی فرآیند های تصفیه آب و فاضلاب،مهندسی آب و فاضلاب و صنعت آب و فاضلاب باشد.
دانشنامه آنلاین آب و فاضلاب
رشته های مرتبط:مهندسی عمران آب و فاضلاب،مهندسی تکنولوژی آب و فاضلاب،مهندسی آب و فاضلاب،محیط زیست،مهندسی بهداشت محیط،مهندسی آب،مهندسی شیمی و...
امیرحسین ستوده بیدختی
,.
آنتاموبا هیستولتیکا
۱۳۸۹/۰۳/۱۷
12:0
|
آمیب
ها مهمترین تک یاخته در دسته ریشه پائیان یا Rhizopoda هستند.وسيله حرکتي
آنها پاي کاذب است.فاقد پوشش خارجي هستند،به همين دليل به آنها تک ياخته
هاي عريان هم مي گويند.شکل و جهت مشخصي ندارند بنابراين محور مشخصي هم
ندارند.فاقد دهان و مخرج سلولي هستند بنابراين مواد غذايي را اگر جامد باشد
از طريق فاگوسيتوز و اگر محلول باشد از طريق پينوسيتوز از طريق سطح بدن
دريافت مي کنند.تقسيم در اينها به شکل ساده دوتايي است.تنها آميب انگل
انسان آميبي است بنام آنتاموبا هيستولتيکا.
انتشار جهاني:اين تک ياخته انتشار جهاني دارد.ميزان آلودگي در مناطق داراي آب و هواي گرم و مرطوب بيشتر است بويژه جاهايي که وضعيت بهداشتي مطلوبي ندارند.در ايران هم از تمتم مناطق گزارش شده اما استانهاي شمالي مجاور درياي خزر بخاطر آب و هواي ويژه بيشتر است.مرفولوژي و جايگزيني انگل:اين تک ياخته به دو شکل ديده مي شود:
1)فرم تروفوزوئيتي فعال:شکل مشخصي ندارد همان شکل آميبي است.اندازه آن 15،30-15 و گاهي تا 60ميکرون مي رسد.داراي يک هسته با کاريوزوم(هستک)مرکزي است.خود اين شکل به دو فرم ديده مي شود:1-فرم کوچک يا غير بيماري زا يا مينوتا Minuta که در اين حالت اندازه آن 30-15ميکرون است.اين فرم قادر به ايجاد بيماري نيست يعني غير مهاجم است.2-فرم ديگر آن بزرگ،بيماريزا،مهاجم يا Magna است.اندازه آن ممکن است تا 60ميکرون برسد.در اين حالت ممکن است درون تک ياخته گلبولهاي قرمز ببينيم که ممکن است با هسته اشتباه شود.2)فرم کيستي يا مقاوم:شکل دوم اين آميب کيستي يا مقاوم است.کيست ممکن است داراي 2 هسته يا حداکثر 4هسته باشد که مسئول انتقال بيماري است.
محل اصلي استقرار انگل درون روده بزرگ مي باشد.در تصوير زير فرم کيستي آنتاموباهيستولتيکا را مشاهده مي کنيد.
راه انتقال:انتقال
از طريق دهان بوسيله آب ،مواد غذايي و دستان آلوده به کيست 4 هسته اي
آنتاموبا هيستولتيکاست.بعضي ها معتقدند حيواناتي مثل سگ و ميمون در انتقال
بيماري نقش دارند اما اهميت آنها به اندازه خود انسان در انتقال بيماري
نيست.بيماريزايي و علائم بيماري:زماني
که کيست 4 هسته اي به هر طريقي وارد دستگاه گوارش شود ديواره کيست پاره مي
شود و آميب 4 هسته اي آزاد مي شود.اين آميب يک بار ديگر هسته هاي آن تقسيم
مي شود و در نهايت تعداد هسته ها به 8 عدد مي رسد بعد تقسيم نهايي صورت مي
گيرد و آميب هاي کوچکي بوجود مي آيد (از يک آميب 4 هسته اي 8 آميب 1
هسته اي بوجود مي آيد).اين عمل در روده کوچک اتفاق مي افتد سپس به روده
بزرگ مهاجرت مي کنند و در آنجا مستقر مي شوند.چنانچه شرايط محيطي روده
مناسب باشد بصورت غيربيماريزا به زندگي خود ادامه مي دهند اما اگر شرايط
روده تغيير کند اين آميب به شکل بزرگ يا مگنا يا مهاجم تبديل شده ابتدا به
سلولهاي پوششي روده بزرگ مي چسبد سپس آنزيمي به نام سيتوليزين ترشح مي کند
اين آنزيم باعث تخريب و ليز شدن مخاط روده مي شود.(هيستو:بافت
لتيکا:ليزکننده).به همين دليل به آن هيستولتيکا مي گويند.
علائم اين بيماري ممکن است به دو شکل ظاهر شود:1)علائم روده اي:در علائم روده اي آميب وقتي به مخاط روده مي چسبد و باعث تخريب بافت روده مي شود سبب اختلال در عملکرد روده بزرگ مي شود.بعلاوه اين تخريب باعث خونريزي از مخاط روده خواهد شد.در نتيجه شخص دچار اسهال خوني يا ديسانتري آميبي خواهد شد.همچنين شکم درد،نفخ،تهوع و سوزش در روده بزرگ به دليل زخمهاي ايجاد شده.
2)علائم خارج روده اي:اما چنانچه اين تخريب در مخاط روده عميق تر باشد آميب به بافتهاي عمقي تر نفوذ خواهد کرد.در اينجا هم دو مرحله بوجود مي آيد.الف:در حين عبور از بافتهاي عمقي تر روده بزرگ وارد رگهاي خوني شود و زا طريق جريان خون آميب به قسمتهاي مختلف بدن از جمله کبد،ريه،مغز،کليه،طحال برده شود و در اين اعضا ايجاد آبسه آميبي بکند.(بيشتر در کبد و ريه ايجاد مي شود).
ب:اين آميب روده را سوراخ بکند و به اولين جايي که برخورد مي کند بافت کبد است در نتيجه در اينجا باعث ايجاد آبسه آميبي بکند.يا اينکه وقتي روده را سوراخ بکند وارد فضاي شکمي يا صفاق مي شود.اگر بالا برود پرده ديافراگم را سوراخ کرده و به ريه مي رود و ايجاد آبسه آميبي بکند.البته گاهي ممکن است بافتهاي درون را سوراخ کند و به سطح بدن برود ودر پوست ايجاد زخم بکند.(زخم شبيه به محل برخورد گلوله توپي است که منفجر شده.)هرجا آبسه ايجاد شود علامت آن بافت را داريم.(اختلالات کبدي :آبسه در کبد است،در مغز علائم عصبي:تشنج و صرع،در ريه علائم اختلالات تنفسي است.).تشخيص:معمولا ديدن انگل به يکي از دو شکل تروفوزوئيتي يا کيستي تشخيص را قطعي مي کند.نمونه مورد آزمايش مدفوع است.(ممکن است فقط تروفوزوئيت ديده شود که در اين صورت نقشي در انتقال ندارد). درصورتيکه شخص علائم خارج روده اي داشته باشد تشخيص مشکل خواهد بود و ممکن است با بيماريهاي ديگر اشتباه شود،در اين صورت تستي داريم بنام I.F.A.T(ايمونو فلورسانس آنتي بادي تست).درمان:براي درمان بايد اول ديد فرم روده اي است يا خارج روده اي.براي فرم روده اي مي توان از اين داروها استفاده کرد:
1-مترونيدازول،قرصهاي 250ميلي گرمي 3 بار در روز براي 10 روز.
2-يدوکينول:قرصهاي 650 ميلي گرمي 30بار در روز براي 20 روز.
براي فرم خارج روده اي بايد از داروي ديگري بنام کلروکين استفاده شود.نحوه مصرف به اين شکل است که براي بزرگسالان روز اول و دوم روزي 100گرم و از روز دوم به بعد براي 3 هفته روزي 0.5 گرم يا 500ميلي گرم.براي کوچکترها نصف اين دوز مصرف مي شود.پيشگيري:بايد به اين نکات توجه شود:
1-از خوردن آبهاي آلوده بايد خودداري کرد.(يا جوشاندن قبل از مصرف)
2-مسئله بهداشت فردي بسيار مهم است.شستن دستها قبل از خوردن غذا و بعد از توالت رفتن بسيار مهم است.
3-چون حشرات موذي مثل مگسها و سوسکها در انتقال بيماري مهم هستند بايد با آنها مبارزه کرد.
4-نقش ديگر حيوانات در انتقال بيماري نبايد فراموش شود.
انتشار جهاني:اين تک ياخته انتشار جهاني دارد.ميزان آلودگي در مناطق داراي آب و هواي گرم و مرطوب بيشتر است بويژه جاهايي که وضعيت بهداشتي مطلوبي ندارند.در ايران هم از تمتم مناطق گزارش شده اما استانهاي شمالي مجاور درياي خزر بخاطر آب و هواي ويژه بيشتر است.مرفولوژي و جايگزيني انگل:اين تک ياخته به دو شکل ديده مي شود:
1)فرم تروفوزوئيتي فعال:شکل مشخصي ندارد همان شکل آميبي است.اندازه آن 15،30-15 و گاهي تا 60ميکرون مي رسد.داراي يک هسته با کاريوزوم(هستک)مرکزي است.خود اين شکل به دو فرم ديده مي شود:1-فرم کوچک يا غير بيماري زا يا مينوتا Minuta که در اين حالت اندازه آن 30-15ميکرون است.اين فرم قادر به ايجاد بيماري نيست يعني غير مهاجم است.2-فرم ديگر آن بزرگ،بيماريزا،مهاجم يا Magna است.اندازه آن ممکن است تا 60ميکرون برسد.در اين حالت ممکن است درون تک ياخته گلبولهاي قرمز ببينيم که ممکن است با هسته اشتباه شود.2)فرم کيستي يا مقاوم:شکل دوم اين آميب کيستي يا مقاوم است.کيست ممکن است داراي 2 هسته يا حداکثر 4هسته باشد که مسئول انتقال بيماري است.
محل اصلي استقرار انگل درون روده بزرگ مي باشد.در تصوير زير فرم کيستي آنتاموباهيستولتيکا را مشاهده مي کنيد.
راه انتقال:انتقال
از طريق دهان بوسيله آب ،مواد غذايي و دستان آلوده به کيست 4 هسته اي
آنتاموبا هيستولتيکاست.بعضي ها معتقدند حيواناتي مثل سگ و ميمون در انتقال
بيماري نقش دارند اما اهميت آنها به اندازه خود انسان در انتقال بيماري
نيست.بيماريزايي و علائم بيماري:زماني
که کيست 4 هسته اي به هر طريقي وارد دستگاه گوارش شود ديواره کيست پاره مي
شود و آميب 4 هسته اي آزاد مي شود.اين آميب يک بار ديگر هسته هاي آن تقسيم
مي شود و در نهايت تعداد هسته ها به 8 عدد مي رسد بعد تقسيم نهايي صورت مي
گيرد و آميب هاي کوچکي بوجود مي آيد (از يک آميب 4 هسته اي 8 آميب 1
هسته اي بوجود مي آيد).اين عمل در روده کوچک اتفاق مي افتد سپس به روده
بزرگ مهاجرت مي کنند و در آنجا مستقر مي شوند.چنانچه شرايط محيطي روده
مناسب باشد بصورت غيربيماريزا به زندگي خود ادامه مي دهند اما اگر شرايط
روده تغيير کند اين آميب به شکل بزرگ يا مگنا يا مهاجم تبديل شده ابتدا به
سلولهاي پوششي روده بزرگ مي چسبد سپس آنزيمي به نام سيتوليزين ترشح مي کند
اين آنزيم باعث تخريب و ليز شدن مخاط روده مي شود.(هيستو:بافت
لتيکا:ليزکننده).به همين دليل به آن هيستولتيکا مي گويند.علائم اين بيماري ممکن است به دو شکل ظاهر شود:1)علائم روده اي:در علائم روده اي آميب وقتي به مخاط روده مي چسبد و باعث تخريب بافت روده مي شود سبب اختلال در عملکرد روده بزرگ مي شود.بعلاوه اين تخريب باعث خونريزي از مخاط روده خواهد شد.در نتيجه شخص دچار اسهال خوني يا ديسانتري آميبي خواهد شد.همچنين شکم درد،نفخ،تهوع و سوزش در روده بزرگ به دليل زخمهاي ايجاد شده.
2)علائم خارج روده اي:اما چنانچه اين تخريب در مخاط روده عميق تر باشد آميب به بافتهاي عمقي تر نفوذ خواهد کرد.در اينجا هم دو مرحله بوجود مي آيد.الف:در حين عبور از بافتهاي عمقي تر روده بزرگ وارد رگهاي خوني شود و زا طريق جريان خون آميب به قسمتهاي مختلف بدن از جمله کبد،ريه،مغز،کليه،طحال برده شود و در اين اعضا ايجاد آبسه آميبي بکند.(بيشتر در کبد و ريه ايجاد مي شود).
ب:اين آميب روده را سوراخ بکند و به اولين جايي که برخورد مي کند بافت کبد است در نتيجه در اينجا باعث ايجاد آبسه آميبي بکند.يا اينکه وقتي روده را سوراخ بکند وارد فضاي شکمي يا صفاق مي شود.اگر بالا برود پرده ديافراگم را سوراخ کرده و به ريه مي رود و ايجاد آبسه آميبي بکند.البته گاهي ممکن است بافتهاي درون را سوراخ کند و به سطح بدن برود ودر پوست ايجاد زخم بکند.(زخم شبيه به محل برخورد گلوله توپي است که منفجر شده.)هرجا آبسه ايجاد شود علامت آن بافت را داريم.(اختلالات کبدي :آبسه در کبد است،در مغز علائم عصبي:تشنج و صرع،در ريه علائم اختلالات تنفسي است.).تشخيص:معمولا ديدن انگل به يکي از دو شکل تروفوزوئيتي يا کيستي تشخيص را قطعي مي کند.نمونه مورد آزمايش مدفوع است.(ممکن است فقط تروفوزوئيت ديده شود که در اين صورت نقشي در انتقال ندارد). درصورتيکه شخص علائم خارج روده اي داشته باشد تشخيص مشکل خواهد بود و ممکن است با بيماريهاي ديگر اشتباه شود،در اين صورت تستي داريم بنام I.F.A.T(ايمونو فلورسانس آنتي بادي تست).درمان:براي درمان بايد اول ديد فرم روده اي است يا خارج روده اي.براي فرم روده اي مي توان از اين داروها استفاده کرد:
1-مترونيدازول،قرصهاي 250ميلي گرمي 3 بار در روز براي 10 روز.
2-يدوکينول:قرصهاي 650 ميلي گرمي 30بار در روز براي 20 روز.
براي فرم خارج روده اي بايد از داروي ديگري بنام کلروکين استفاده شود.نحوه مصرف به اين شکل است که براي بزرگسالان روز اول و دوم روزي 100گرم و از روز دوم به بعد براي 3 هفته روزي 0.5 گرم يا 500ميلي گرم.براي کوچکترها نصف اين دوز مصرف مي شود.پيشگيري:بايد به اين نکات توجه شود:
1-از خوردن آبهاي آلوده بايد خودداري کرد.(يا جوشاندن قبل از مصرف)
2-مسئله بهداشت فردي بسيار مهم است.شستن دستها قبل از خوردن غذا و بعد از توالت رفتن بسيار مهم است.
3-چون حشرات موذي مثل مگسها و سوسکها در انتقال بيماري مهم هستند بايد با آنها مبارزه کرد.
4-نقش ديگر حيوانات در انتقال بيماري نبايد فراموش شود.
5-شستن سبزيجات بسيار مهم است.زيرا ممکن است کيستها از اين طريق انتقال پيدا کنند زيرا ممکن است در مزارع از کود انساني استفاده شده باشد.
مطالب تصادفی:
خطرات كار با كلر - یکشنبه بیست و ششم دی 1389
بهداشت آب - یکشنبه بیست و ششم دی 1389
سيستم هاي تصفيه آب براي حذف طعم،بو ومواد شيميائي(تصفيه کننده هاي خانگي) - یکشنبه بیست و ششم دی 1389
مصرف آب در ارتفاعات - یکشنبه بیست و ششم دی 1389
بند پوشالي زرينه رود نماد دانايي گذشتگان در زمینه استحصال آب - یکشنبه بیست و ششم دی 1389