مرجع تخصصی آب و فاضلاب

دستورالعمل نحوه نگهداري وبهره برداري از سيستم های آبیاری قطره ای

1ـ آبياري طبق برنامه تنظيمي
يك سيستم آبياري قطره اي هرچند كه بر اساس اصول صحيح طراحي واجرا شده باشد ، در صورتيكه هنگام بهره برداري از اين سيستم ، برنامه تنظيم شده رعايت نگردد، بازدهي مطلوبي نخواهد داشت . آبياري سيستم بايستي بر اساس يك برنامه منظم صورت گيرد. بدين منظور معمولا شير فلكه هر قطعه آبياري در روي نقشه
طرح شماره گذاري شده و شماره شير فلكه طبق شيفت بندي بايستي با هم باز شوند و ساعت آبياري در مواقع مختلف در روي جدولي درج مي گردد. بايستي طبق اين جدول تنظيمي شير فلكه ها را باز وبسته نمود .

2ـ كنترل تميزي فيلترها وتشريح كامل روش شستشوي انواع فيلترها در زمان مناسب
2ـ1ـ سيكلون :
در زير هر سيكلون محفظه اي تعبيه گرديده است كه محل تجمع ذرات معلق در آبي كه بوسيله سيكلون از آب جدا شده اند مي باشد . براي تميز كردن سيكلون در هر نوبت آبياري دريچه سيكلون را باز نموده ومحفظه مذكور را تخليه نمود. در صورتيكه اين محفظه پر شود ، سيكلون قادر به جدا سازي ذرات از آب نخواهد بود. اين امر فيلترهاي شن و توري را نيز كثيف خواهد نمود ضمن اينكه چرخش ذرات شن در داخل سيكلون باعث سائيدگي ديواره داخلي سيكلون نيز خواهد شد زمان تميز كردن فيلتر سيكلون به كدورت آب آبياري بستگي دارد هر قدر ناخالصي هاي جامد آب بيشتر باشد فيلترها بايستي زود به زود تميز شوند وهر قدر اين ناخالصي ها كمتر باشد فاصله زماني بين تميزكردن فيلتر ها افزايش مي يابد . معمولا زمان بين دو شستشوي متوالي فيلتر در حين آبياري از طريق تجارت كسب شده در طول زمان استفاذه از سيستم تعيين مي گردد.
2ـ2ـ فيلتر شن
براي تميز كردن فيلتر شن مي توان با ايجاد جريان معكوس آبBACK WASH) ) عمل شستشو را انجام داد . هنگاهي كه آب را با باز وبسته كردن شير فلكه هاي مسير جريان از قسمت خروجي فيلتر وارد آن مي كنيم . در فيلتر هاي شن كه در آنها لايه هاي شن براساس اندازه بصورت مطبق قرار داده نشده اند جهت تسريع شستشو مي توان با يك قطعه چوب بلند ، آهسته شن وماسه را بهم زد بطوريكه چوب به فيلتر صافي كه در انتهاي مخزن وجود دارد برخورد نكند واين عمل را آنقدر ادامه مي دهيم تا آب تميز دريچه كناري فيلتر بيرون بيايد . در اين حالت فيلتر كاملا تميز شده است . لازم به ذكر است درر صورتيكه آب آبياري مستقيما از چاه و يا مخزن سرپوشيده برداشت گردد، نياز به استفاده از فيلتر شن از بين مي رود .زمان شست شوي فيلتر را مي توان از قرائت دو فشار سنج كه قبل وبعد از فيلتر شن تعبيه مي گردد، تعيين كرد بدين ترتيب كه هرگاه اختلاف فشار بين ورودي وخروجي آب به بيش از دو برابر مقدار معمول رسيد زمان شستشو فرا مي رسد.

2ـ3 ـ فيلتر ديسكي :
تميز كردن فيلتر ديسكي با دو روش انجام مي گيرد : روش اول شستشوي سريع كه با بستن شير ورودي وبا باز كردن شير مخصوص شستشو انجام مي گيرد . روش دوم شستشوي كامل كه با باز كردن فيلتر وشستشوي آن همراه است .در داخل فيلتر يك شبكه صافي وجود دارد كه براي تميز كردن آنها ابتدا درب فيلتر را باز كرد .سپس شير تخليه انتهايي را باز نموده تا آب آن خارج شود . در نهايت شبكه صافي را خارج نموده و به آرامي با آب و با استفاده از برس مخصوص آنرا شست وتميز نمود.زمان شستشوي سريع را مي توان پس از هر دور آبياري انجام داد . زمان شستشوي كامل از افت فشار قرائت شده از دو فشار فشار سنج قبل و بعد از فيلتر ديسكي مشخص مي گردد. بدين صورت كه معمولا وقتي افت به دو برابر مقدار معمولي رسيد شستشوي كامل فيلتر انجام مي گردد.
2-4- فیلتر توری
سوراخ های ریز فیلتر ها در دراز مدت بسته میشوند بنابراین هر چند وقت یکبار باید آنها را تمیز نمود. قبل از شروع آبیاری باید شیر فلکه یی را که در قسمت پایین فیلتر قرار دارد باز کرده و آنقدر صبر نمود تا آب صاف از آن خارج شود و بعد از آن شروع به آبیاری نمود. در پایان هر فصل آبیاری باید هر دو توری را از دور استوانه داخلی مخزن به آرامی جدا نموده و با یک برس مویی و آب خالص آن را تمیز نموده و بعد از خشک کردن در جای مناسبی قرار داد تا در فصل آبیاری بعدی بتوان از آن استفاده نمود. زمان شستشوی کامل از افت فشار قرائت شده از دو فشارسنج قبل و بعد از فیلتر توری مشخص می گردد .بدین ترتیب که هر وقت افت به 1.5 برابر مقدار معمولی رسید شستشوی کامل فیلتر انجام میگردد.


3-روش استفاده از تانك كود :
اين تانك ها تحت فشار بوده وتوسط دو شير فلكه كه به ورودي و خروجي آن متصل مي گردد به دستگاه كنترل مركزي بطور موازي بسته مي شود . با اختلاف فشار آب بين ورودي و خروجي تاتك كود ، آب از ورودي تانك كود وارد آن شده و با كود محلول درون تانك مخلوط شده و از طريق خروجي آن وارد شبكه مي گردد. براي ايجاد اختلاف فشار ، شير فلكه بين ورودي وخروجي تانك كود را آنقدر مي بنديم تا اختلاف فشار بين ورودي وخروجي تانك به مقدار مناسب برسد. اختلاف فشار زياد ( حدود 5متر) باعث تخليه سريع كود و اختلاف فشار كم ( حدود 5/1 متر) باعث تخليه آهسته كود از تانك كود مي گردد.
براي تعيين ظرفيت مخزن كود از رابطه زير استفاده مي گردد.
V=( M*A)\ C
كه در آن :
V : ظرفيت تانك كود بر حسب متر.
M : وزن كود كه بايستي در هر آ‎بياري مصرف شود بر حسب كيلو گرم در هكتار
A : مساحت زمين مورد آبياري بر حسب هكتار .
C : غلظت كود مايع بر حسب كيلوگرم در ليتر.
براي پر كردن كود در مخزن نيز ، پس از تعيين نوع وميزان كود مصرفي در هكتار توسط كارشناس بهتر است كود را در يك مخزن ديگر كاملا با غلظت مورد نظر تهيه نموده وكود محلول را داخل تانك كود بريزيم و سيستم را روشن نماييم . سپس با چرخاندن شير فلكه مخصوص تنظيم اختلاف فشار ، اختلاف فشار مورد نظر را در سيستم ايجاد نماييم .سپس با چرخاندن شير فلكه مخصوص تنظيم اختلاف ، اختلاف فشار مورد نظر را ايجاد نماييم .لازم به ذكر است براي جلوگيري از پوسيدگي تانك كود بهتر است آنرا در مواقعي كه كود در سيستم مصرف نمي شود، از آب خالي نموده وداخل آن را تميز نمود.

4ـ كنترل فشار در دستگاه كنترل مركزي
از جمله وظايف اصلي بهره برداران سيستم هاي آبياري تحت فشار در دستگاه كنترل مركزي است.يك سيستم آبياري قطره اي هر چند بر اساس محاسبات دقيق هيدروليكي طراحي وبه نحو مطلوبي اجرا شده باشد، در صورتيكه كاركرد آن با فشار پمپاژ مناسبي توام نباشد ، بازده مطلوبي نخواهد داشت .كنترل فشا ر در دستگاه كنترل مركزي بوسيله فشارسنج هايي كه بر روي آن نصب مي گردد انجام مي گيرد. اين فشارسنج ها در قسمت هاي مختلف دستگاه كنترل مركزي نصب مي گردد. قبل از شروع آبياري كاربر سيستم بايستي شير فلكه هاي مربوط به نوبت آبياري مورد نظر را باز نمايد . سپس لوله مكش پمپ را هوا گيري نموده .آنگاه پمپ را روشن نمايد.در اين هنگام كاربر سيستم بايستي تا ثابت ماندن فشار در مركز كنترل باقي باقي بماند . در صورتيكه فشار قرائت شده در فشار سنج از فشار طراحي شده سيستم بيشتر بود، بايستي بترتيب زير عمل نمايد :

1ـ در صورت نصب شير فلكه تخليه (bypass ) با باز نمودن آن فشار را تا حد مطلوب كاهش داد .
2ـ بازديد از قسمت ها ي مختلف فيلتراسيون (سيكلون، فيلتر شن ، فيلتر ديسكي) به منظور تشخيص گرفتگي آنها .
3ـ اطمينان از باز بودن تمام شيرفلكه هاي مربوط به نوبت آبياري .
4ـ سركشي كلي از قطعه آبياري به منظور مشاهده گرفتگي در خط اصلي ، نيمه اصلي و يا قطره چكان ها .
5 ـ در صورتيكه نيروي محركه پمپ توسط موتورهاي ديزلي تامين مي گردد. بايستي دو موتور را كاهش داد.
درحالتي كه فشار قرائت شده در فشار سنج ها از فشار طراحي شده سيستم كمتر باشد :
1ـ حصول اطمينان از هوا گيري لوله مكش
2ـ كنترل بسته بودن شير فلكه ها ي ساير قطعات آبياري كه در نوبت آبياري قرار ندارند .
3ـ كنترل شبكه به منظور تشخيص تركيدگي احتمالي لوله ها و يا باز شدن اتصالات
4ـ كنترل دور الكترو موتور يا ديزل

5 ـ شستشوي لترال ها با باز كردن انتهاي آنها
از جمله اقداماتي كه در انتها ي هر فصل آبياري بايستي صورت گيرد ، باز كردن انتهاي لوله هاي لترال به منظور شستشوي آنها مي باشد كه اين عمل به منظور از بين بردن رسوباتي است كه احتمالا در طي آبياري در انتهاي لوله و يا در محل نصب قطره چكان ها تجمع كرده اند .در صورتيكه كيفيت آب مناسب نباشد ، اين عمل را مي توان دو يا چند بار در طي فصل آبياري انجام داد .

6ـ كنترل دبي قطره چكان (قطره چكان انتهاي خط) به منظور گرفتگي آنها
روش معمولي كنترل گرفتگي قطره چكان ها ، كنترل دبي آنهاست . براي اين منظور در يك قطعه آبياري در چند نقطه ، در محل ريزش آب ا ز قطره چكان ها، ظرفهايي قرار داده مي شود، ودر مدت معين (مثلا يك ساعت) حجم آب جمع شده اندازه گيري مي شود . در صورتيكه میانگین مقادير اندازه گيري شده در فشار استاندارد كمتراز ريزش استاندارد قطره چكان باشد، قطره چكان دچار گرفتگي شده است ، كه با تعيين نوع رسوب ، مقدار و نوع اسيد مصرفي جهت شستشوي قطره چكان ها مشخص مي گردد.البته لازم به تذكر است كه در مراحل فوق پس ازحصول اطمينان از وجود فشار استاندارد در لوله لترال (يك اتمسفر) انجام مي گيرد.

7ـ نگهداري سيستم در زمستان
نگهداري ومراقبت از سيستم در زمستان از مواردي است كه در صورتيكه بدرستي رعايت گردد باعث افزايش طول عمر سيستم مي شود و براي اين منظور رعايت موارد زير مي تواند مفيد واقع شود:
1ـ در صورتيكه در سيستم آبياري قطره اي انتهاي خطوط اصلي ، غير اصلي وفرعي بيرون از خاك قرار داده شده اند ، انتهاي آنها را باز كرده تا آب آنها تخليه گردد.
2ـ انتهاي لوله هاي 16 ميليمتري (لترال) را باز كرده تا آب آنها تخليه گردد.
3ـ در باغهاي كوچك در صورت تمايل مي توان لوله هاي 16 ميليمتري را از روي زمين جمع كرده و با شروع فصل آبياري آنها را پهن كرد.
4 ـ تانك شن را از شن تخليه كرده و با شروع فصل آبياري شن تميز در آن ريخته شود .
5ـ آب موجود را در پمپ و لوله مكش آ نرا تخليه كرده تا باعث يخ زدگي نگردد.
6ـ سرويس كامل موتور پمپ نيز مي تواند نواقص كوچك احتمالي را در آن برطرف نمايد.

 ضوابط بهداشتی و ایمنی پرسنل تصفیه خانه های فاضلاب - جمعه بیست و نهم بهمن 1389
خواص فیزیکی آب - جمعه بیست و نهم بهمن 1389
تهیه آب اکسیژنه - پنجشنبه بیست و هشتم بهمن 1389
راهنمای بهره برداری و نگهداری تصفیه خانه های فاضلاب شهری - پنجشنبه بیست و هشتم بهمن 1389
آبهای طبیعی - پنجشنبه بیست و هشتم بهمن 1389
اسيديته آب - چهارشنبه بیست و هفتم بهمن 1389
بهره برداری و نگهداری تصفیه‌خانه‌های متعارف آب - چهارشنبه بیست و هفتم بهمن 1389
تصفیه خانه فاضلاب پرکند آباد-مشهد - چهارشنبه بیست و هفتم بهمن 1389
فاجعه زیست محیطی در مجارستان - سه شنبه بیست و ششم بهمن 1389
قيد عبارت "آب آشاميدني" الزامي است - سه شنبه بیست و ششم بهمن 1389
کاربرد مراحل مختلف تصفیه و مقایسه با تصفيه خانه شماره 1 (جلاليه) - سه شنبه بیست و ششم بهمن 1389
دستورالعمل بهره برداری تصفیه خانه جلاليه - سه شنبه بیست و ششم بهمن 1389
خصوصيات كيفي آب آشاميدني - سه شنبه بیست و ششم بهمن 1389
شاخص هاي ميكروبي آب و واحد های تصفيه آب - سه شنبه بیست و ششم بهمن 1389
استفاده از ازن در استخرهای عمومی شنا - سه شنبه بیست و ششم بهمن 1389
شناسایی فسفر در آب - سه شنبه بیست و ششم بهمن 1389
روشهای متداول تصفیه آب - سه شنبه بیست و ششم بهمن 1389
راه های تصفیه آب - سه شنبه بیست و ششم بهمن 1389
پهنه بندي سیلاب و مدیریت دشت سيلابی - سه شنبه بیست و ششم بهمن 1389
كاربرد GIS در بررسي و مطالعه سيلاب - سه شنبه بیست و ششم بهمن 1389
حوزه یا حوضه؟!! - سه شنبه بیست و ششم بهمن 1389
ساکنين تپه تاريخي هگمتانه از آب لوله کشي استفاده مي کردند - سه شنبه بیست و ششم بهمن 1389
مدیریت آب شهری، شعار روز جهانی آب سال 2011 اعلام شد - سه شنبه بیست و ششم بهمن 1389
فناوري‌های شیرین سازی آب دریا - سه شنبه بیست و ششم بهمن 1389
الهام از درختان در ساخت سيستم هاي هيدروليكي - سه شنبه بیست و ششم بهمن 1389
باکتري ها و نانوفيلترها؛ چشم انداز آيندۀ فناوري آب پاک - سه شنبه بیست و ششم بهمن 1389
نقشه برداري زميني - سه شنبه بیست و ششم بهمن 1389
تاريخچه عکس برداري هوايي - سه شنبه بیست و ششم بهمن 1389
همه چیز درباره پمپ های آبرسانی - سه شنبه بیست و ششم بهمن 1389
نیمرخ های طولی وعرضی - سه شنبه بیست و ششم بهمن 1389
پمپ های سری و موازی - سه شنبه بیست و ششم بهمن 1389
معرفي سيستم آبرساني قنات و بررسي احياي آن - دوشنبه بیست و پنجم بهمن 1389
ایمنی در کار: اصول و کاربرد در تصفیه خانه های آب - دوشنبه بیست و پنجم بهمن 1389
مضرات نیترات در آب آشامیدنی و حذف آن توسط فرآیند اسمز معکوس - دوشنبه بیست و پنجم بهمن 1389
سیستم های تصفیه فاضلاب - یکشنبه بیست و چهارم بهمن 1389
آموزش GIS - یکشنبه بیست و چهارم بهمن 1389
اثرات بهداشتي استفاده مجدد از فاضلاب - یکشنبه بیست و چهارم بهمن 1389
بكارگيري اشعه UV در گندزدايي آب شهري - شنبه بیست و سوم بهمن 1389
طراحی نرم افزار آبفا 2007جهت تعیین ماده منعقدکننده - شنبه بیست و سوم بهمن 1389
سيستم تيوب هاي ته نشين كننده براي تصفيه آب - شنبه بیست و سوم بهمن 1389
تصفیه فاضلاب شهری - جمعه بیست و دوم بهمن 1389
آزمایش جارتست - جمعه بیست و دوم بهمن 1389
حذف آلودگی های صنعتی از محیط زیست - جمعه بیست و دوم بهمن 1389
معجزه خورشيد در شيرين كردن آب - جمعه بیست و دوم بهمن 1389
معماری تخت جمشید - جمعه بیست و دوم بهمن 1389
منابع آب ، آبياري باراني و آبياري قطره اي - جمعه بیست و دوم بهمن 1389
آب زیر زمینی و محیط زیست - جمعه بیست و دوم بهمن 1389
لایه آب دار - جمعه بیست و دوم بهمن 1389
آلودگی آب های زیر زمینی با فاضلاب - جمعه بیست و دوم بهمن 1389
فرسایش و رسوب گذاری توسط آب های زیر زمینی - جمعه بیست و دوم بهمن 1389

مرجع تخصصی آب و فاضلاب