فتوسيستم ( Photosystem )
درون غشاي تيلاكوئيد مجموعههاي گيرندهي نوري وجود دارد كه از تعدادي پروتئين، مولكولهاي كلروفيل، كاروتنوئيدها و ساير رنگيزههاي كمكي ساخته شدهاند. اين مجموعهها را فتوسيستم مينامند.
دو نوع مولكول كلروفيل a در اين فتوسيستمها شناخته شده است. يك نوع كلروفيل a كه حداكثر جذب نوري آن در طول موج 700 نانومتر است (P700) و نوع ديگر كلروفيل a كه حداكثر جذب نوري آن در 680 نانومتر است (P680). مجموعهي گيرندهاي كه كلروفيل P700 دارد، فتوسيستم I و مجموعهي گيرندهاي كه كلروفيل P680 دارد، فتوسيستم II نام دارد.
توليد ATP در واكنشهاي نوري فتوسنتز
در واكنشهاي نوري ابتدا فتوسيستم II فعال ميشود. الكترونهاي برانگيخته از فتوسيستم II وارد زنجيرهي انتقال الكترون ميشوند.
يكي از اجزاي اين زنجيره يك پمپ غشايي پروتئيني است. الكترونهاي برانگيخته هنگام عبور از اين پمپ مقداري از انرژي خود را از دست ميدهند. پمپ غشايي با استفاده از اين انرژي يونهاي هيدروژن (+H) را از استروما به فضاي داخل تيلاكوئيد ميفرستد؛ اين يونهاي هيدروژن و يونهاي هيدروژن حاصل از تجزيهي آب سبب ميشوند كه pH فضاي درون تيلاكوئيد تا حدود 5 كاهش يابد و اين درحالي است كه pH استروما حدود 8 است. در نتيجهي اين شيب غلظت، يونهاي هيدروژن از طريق پروتئينهايي در غشاي تيلاكوئيد، از فضاي درون تيلاكوئيد خارج و وارد استروما ميشوند. اين پروتئينها علاوه بر آن كه كانال يوني هستند عمل آنزيمي نيز دارند، بهطوري كه هنگام عبور دادن يونهاي هيدروژن از بخش كانال خود با افزودن گروه فسفات به ADP، مولكول پر انرژي ATP را ميسازند.
به ساخته شدن ATP در واكنشهاي نوري فتوسنتز فتوفسفريلاسيون
(Photophosphorylation) ميگويند.
كمبود الكتروني فتوسيستم II با تجزيهي آب جبران ميشود.
فتوسيستم ها و نقش آنها در واكنش هاي نوري
در بيشتر كلروپلاست ها دو نوع واحد عملي بنام فتوسيستم I و II وجود دارد. هر واحد فتوسيستم I داراي بيش از 200 مولكول كلروفيل a ، مقدار كمي كلروفيل b و رنگدانه كارتنوئيد و يك مولكول عمل كننده مركزي كلروفيل a بنام p700 مي باشد. اگر چه همه رنگدانه ها در فتوسيتم قادر به جذب فوتون نور هستند ولي تنها ولكول p700 مي تواند انرژي نوري را مورد استفاده قرار دهد. ساير رنگدانه هاي فتوسيستم، نور را جمع كرده و به مولكول عمل كننده مركزي منتقل مي كنند به همين دليل به آنها رنگدانه هاي آنتني گويند. اولين گيرنده هاي الكترون در فتوسيستم I ، پروتئين هاي حاوي سولفور آهن مي باشند . به اين معني كه اين پروتئين ها ابتدا الكترون را از p700 مي گيرند.
واحد فتوسنتزي فتوسيستم II شامل كلروفيل a ، بتا كاروتن و مقدار كمي كلروفيل b و يك مولكول عمل كننده مركزي كلروفيل a بنام p680 مي باشد ( اعداد 700 و 680 حداكثر طول موجهاي جذبي كلروفيل است).اولين گيرنده الكترون در فتوسيستم*II فئوفيتين(pheophytin ) يا فئو نام دارد. برخورد نور به كلروفيل ها منجر به فرايند انتقال الكترون ها در فتوسيستم هاي I و II و انجام واكنش هاي مهمي مي شود كه مهمترين آنها عبارتند از :
هنگامي كه يك فوتون نور با مولكول p680 فتوسيستم IIبرخورد مي كند، الكترون آن به سطح انرژي بالاتري مي رود. اين عمل را برانگيختگي الكترون گويند.الكترون برانگيخته شده ، توسط فئوفيتين گرفته شده و به گيرنده دوم فتوسيستم IIيا گيرنده Q منتقل مي شود. كمبود الكترون هاي مولكول p680 توسط تجزيه آب جبران مي شود بدين ترتيب كه با تجزيه مولكول هاي آب ، يك مولكول اكسيژن و 4 پروتون و 4 الكترون ايجاد مي شود. تجزيه مولكول هاي آب در حضور يونهاي منگنز و آنزيم هاي موجود در غشاي تيلاكوئيدي صورت مي گيرد و فتوليز ناميده مي شود
منابع:
1- جليلي ،ف .م.ج ،ملكوتي .و ر،كسرايي. 1379. نقش تغذيه متعادل در عملكرد و اجزاي عملكرد كلزا در كشت پاييزه در خوي. مجله خاك و آب، جلد 12، شماره 12، صفحات 35 الي 41
2-رشدي،م. و س رضادوست. 1381 .بررسي اثرات پتاسيم و عناصر كم مصرف روي،بر وآهن بر خصوصيات كمي وكيفي آفتابگردان در كشت دوم.گزارش نهايي طرح پژوهشي دانشگاه آزاد اسلامي واحد خوي.20 صفحه
3– سالار ديني ع ، حاصلخيزي خاك ، انتشارات دانشگاه تهران شماره 1739 چاپ ششم 428 صفحه
4- سپهر،ا. و م.ج ملكوتي،. 1376 .بررسي اثرات پتاسيم ،منيزيم و گوگردوعناصر ريز مغذي بر روي افزايش عملكرد و بهبود كيفيت آفتابگردان.پاياننامه كارشناسي ارشد . دانشگاه تربيت مدرس.108 صفحه.
5- صلاحي ،م . و م.ج ،ملكوتي 1379 .بررسي تاثير برخي از عناصر غذايي بر افزايش عملكرد آفتابگردان در كنبد كاووس. مجله علمي پژوهشي خاك و آب . ويژه نامه زراعت. جلد 12. شماره 13. موسسه تحقيقات خاك و آب . تهران
6- ضيائيان : عبدالحسن و محمد جعفر ملكوتي 1377 . بررسي اثرات كودهاي محتوي عناصر ريز مغذي و زمان مصرف آنها در افزايش توليد ذرت . نشريه علمي پژوهشي خاك و آب ، جلد 12 ، شماره 1 ، تهران ، ايران
7- عرشي ،ي 1373. علوم تكنولوژي كشاورزي آفتابگردان. ترجمه . انتشارات اداره كل پنبه و دانه هاي روغني ايران. 248 صفحه.
تصفیه آب مصرفی بویلرهای صنعتی - جمعه یکم مهر 1390
اسمز معكوس Reverse Osmosis - جمعه یکم مهر 1390
ماهی ها در آب هم می میرند - جمعه یکم مهر 1390
بررسی کاربرد سیستم اطلاعات جغرافیایی (جی آی اس) در فعالیتهای صنعت آب و برق - جمعه یکم مهر 1390
استقرار و پیادهسازی نظام نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه تأسیسات آب شرب کشور - چهارشنبه سی ام شهریور 1390
توسعه آبزی پروری راهکاری برای استفاده بهینه از آب - چهارشنبه سی ام شهریور 1390
زباله های شهری - چهارشنبه سی ام شهریور 1390
تهیه نقشه ژئومورفولوژی - سه شنبه بیست و نهم شهریور 1390
ژئومورفولوژی - سه شنبه بیست و نهم شهریور 1390
بیماریهای ناشی از آلودگی آبها به برخی عناصر - سه شنبه بیست و نهم شهریور 1390
چگونه کیفیت آب مصرفی را بالا ببریم؟ - سه شنبه بیست و نهم شهریور 1390
قدر این گوهر بدانیم - سه شنبه بیست و نهم شهریور 1390
بیست لیتر آب برای زنده ماندن - سه شنبه بیست و نهم شهریور 1390
دریا را گل نکنیم - سه شنبه بیست و نهم شهریور 1390
انقراض نسل رودها به بهای؟ - سه شنبه بیست و نهم شهریور 1390
نوع جدید ابر جاذب ها به حل بحران کمبود آب کمک میکنند - یکشنبه بیست و هفتم شهریور 1390
تاریخچه آب انبار - شنبه بیست و ششم شهریور 1390
بررسی آبیاری و تاریخچه آن - شنبه بیست و ششم شهریور 1390
فاضلاب و تصفیه آن - شنبه بیست و ششم شهریور 1390
آب و بیماری - شنبه بیست و ششم شهریور 1390
مديريت تقاضاي آب - شنبه بیست و ششم شهریور 1390
هیدرولیک - پنجشنبه بیست و چهارم شهریور 1390
آب و منابع آب - پنجشنبه بیست و چهارم شهریور 1390
روش های آبیاری - پنجشنبه بیست و چهارم شهریور 1390
نقش مطالعات پايه منابع آب در مديريت سيلاب - پنجشنبه بیست و چهارم شهریور 1390
خداحافظی با سفره ها - چهارشنبه بیست و سوم شهریور 1390
آلودگی مسیل ها و راه های جلوگیری - چهارشنبه بیست و سوم شهریور 1390
حصبه یا تیفوئید - چهارشنبه بیست و سوم شهریور 1390
تصفیه فاضلاب صنایع لبنی - چهارشنبه بیست و سوم شهریور 1390
پمپ های آبرسانی - چهارشنبه بیست و سوم شهریور 1390
دستورالعمل لازم جهت اپراتوری و مراقبت سیستم پمپاژ - چهارشنبه بیست و سوم شهریور 1390
ازن - سه شنبه بیست و دوم شهریور 1390
معرفی انواع شاخص هاي خشكسالي - سه شنبه بیست و دوم شهریور 1390
استفاده از گياهان براي تصفيه فاضلاب - سه شنبه بیست و دوم شهریور 1390
گزارشي از واحد تصفيه پسآب به روش تبخير - سه شنبه بیست و دوم شهریور 1390
اصول تصفیه آب و پسابهای صنعتی - سه شنبه بیست و دوم شهریور 1390
معرفی ماده دی اکسید تیتانیوم و خواص آن (فوتوکاتالیست) - سه شنبه بیست و دوم شهریور 1390
آب و بیماری های قلبی - سه شنبه بیست و دوم شهریور 1390
قنات میراث فرهنگی و علمی ایرانیان - سه شنبه بیست و دوم شهریور 1390
توسعه فن آوری آب شیرین کن، راهی برای مبارزه با کمبود آب - سه شنبه بیست و دوم شهریور 1390
یک بار سرمایه گذاری برای همیشه - سه شنبه بیست و دوم شهریور 1390
سدها جوابگو نیستند - سه شنبه بیست و دوم شهریور 1390
مدیریت منابع آبی ایران؛ دغدغه ها و امیدها - سه شنبه بیست و دوم شهریور 1390
مصائب آب آشامیدنی در اهواز - سه شنبه بیست و دوم شهریور 1390
دریاچه ارومیه در اغما - سه شنبه بیست و دوم شهریور 1390
همه مشکلات خزر - سه شنبه بیست و دوم شهریور 1390
لزوم مدیریت تقاضای آب در ایران - سه شنبه بیست و دوم شهریور 1390
بسترسازی برای مشارکت در تشکل های آب بران - سه شنبه بیست و دوم شهریور 1390
نقدی بر عملکرد مدیریتی وزارت نیرو در بخش آب - سه شنبه بیست و دوم شهریور 1390
آزمایش اسیدیته - سه شنبه بیست و دوم شهریور 1390