مرجع تخصصی آب و فاضلاب

آب در زندگي بشر در مواردي، از قبيل آشاميدن، کشاورزي، دامپروري ، توليد نيرو و مصارف صنعتي و شهري کاربرد وسيعي دارد.
پيوند هيدروژني : براي متصل شدن مولکول هاي آب به يکديگر و يا به ساير سطوح، هيدروژن نقش مهم و کليدي را بازي مي کند. به اين عبارت که اتم هيدروژن با اينکه به اکسيژن يک مولکول جذب شده است در همان زمان به اکسيژن مولکول هاي مجاور نيز متصل مي شود به اين پيوند، پيوند هيدروژني مي گويند.

خواص فيزيکي آب :

نقطه انجماد: انجماد مايعات در درجه حرارت معيني شروع شده که اين درجه حرارت را نقطه انجماد مايع مي نامند. نقطه انجماد در شرايط متعارف صفر مي باشد.
نقطه جوش : به عبارتي نقطه جوش دمايي است که در آن دما، آب از حالت مايع به حالت بخار تبديل مي شود. نقطه جوش آب خالص در شرايط متعارفي 100 سانتي گراد با وجود ناخالصي ها و املاح نقطه جوش را افزايش مي دهد.
وزن مخصوص آب : وزن يک سانتي متر مکعب آب خالص را وزن مخصوص آب مي نامند که در 4 سانتي گراد معادل يک مي باشد. وزن مخصوص آب در حالت جامد (يخ) حدود 92/0 گرم بر سانتي متر مکعب و وزن مخصوص آب صفردرجه 9987/0 گرم بر سانتي متر مکعب است.

کشش سطحي

وجود پيوند هيدروژني بين مولکول هاي H2o باعث بوجود آمدن نيرويي مي شود که کشش سطحي ناميده مي شود.

خاصيت اسمزي

عبور مولکول هاي آب از طريق پرده نيمه تراوا را اسمز مي گويند.
لزوجت : عبارتست از نيروي مقاومتي که مايع در مقابل جريان يافتن از خود نشان مي دهد. آب به عنوان يک مايع داراي لزوجت بوده بدين معني که حرکت لايه هاي آب بر روي يکديگر با مقاومت همراه است. در نزديکي سطوح ذرات، لزوجت آب بسيار زياد مي باشد و اين امر سبب کندي حرکت يا حتي توقف کامل آب مي شود.
افزايش دما باعث کاهش لزوجت و فشار باعث ازدياد آن مي شود.

خواص شيميايي آب :
قابليت هدايت الکتريکي :

آب خالص قابليت هدايت الکتريکي ندارد ولي با حل املاح هدايت الکتريکي آن افزايش مي يابد در مسايل مربوط به آب و خاک با اندازه گيري هدايت الکتريکي محلول خاک و آب آبياري توسط دستگاه هدايت سنج (کنداکتيومتر) درجه شوري يا ميزان املاح را مشخص مي کنند. قابليت هدايت الکتريکي آب با افزايش دما ازدياد پيدا مي کند.

شناخت املاح محلول و غير محلول :

يکي از خواص شيميايي مهم آب خاصيت حلاليت زياد اين ماده مي باشد. اغلب موادي که در خاک هستند در آب حل مي شود. به عمل پراکنده شدن يکنواخت دو يا چند جسم در يکديگر انحلال مي گويند و در اين صورت سيستم حاصل محلول ناميده مي شود.

گردش آب در طبيعت :

چرخه آب در طبيعت يا دور هيدرولوژيکي، فرايند پيوسته اي است که آب از سطح اقيانوس ها و درياها و درياچه ها تبخير شده و به روي خشکي کشيده مي شود و پس از متراکم شدن به صورت باران، برف، تگرگ، ريزش مي نمايد و بالاخره به دريا برمي گردد.

بيلان آبي :

چرخه آب در طبيعت به صورت يک سيستم بسته است. آب هاي زير زميني از اين قاعده مستثني نيست. برداشت آب از چاه ها، جاري شدن آب در قنوات و چشمه ها سبب تخليه ي آب هاي زير زميني مي گردد. گرچه اين آبها به مصرف شرب و کشاورزي و صنعت مي رسد، ولي سرانجام وارد چرخه مي گردد.
بيلان آبي را مي توان با فرمول کلي زير نشان داد :
P = کل ريزش هاي جوي
ET = کل تبخير و تعرق
I = نفوذ سطحي
R = کل آب جاري
P = ET + I + R

منابع و ذخاير آب :
منابع آب را مي توان به صورت زير تقسيم بندي کرد:

1 – نزولات آسماني ( باران، برف، تگرگ)
2 – آب هاي ديگر اتمسفر ( مه و شبنم)
3 – آب هاي جاري (سيلاب و رودخانه)
4 – آب هاي زير زميني ( چشمه ، چاه و قنات)
قسمت 1 و2 منشأ کليه آبها روي زمين اند. قسمت 3و4 در واقع ذخاير آب هستند ولي در اصطلاح ، منظور از منابع، بيشتر هما ذخاير است.

انواع آب هاي سطحي :

منظور از آب هاي سطحي، آب نهرها، رودخانه ها، سيلاب ها، و ... مي باشد که به طرق مختلف ممکن است از آنها در آبياري استفاده نمود.

منشأ آب هاي زير زميني :

1- منشأ اصلي آب هاي زيرزميني از ريزش جدي است. زيرا مقداري از آب باران و برف به درون زمين راه مي يابد.
2- بعضي از آبهاي زير زميني نيز از سرد شدن بخار ماگما پديد مي آيند. اين گونه آبها در نواحي آتشفشاني زيادند.
3 – آب دريا همزمان با عمل رسوب گذاري در منافذ و لابه لا ي مواد رسوبي محبوس مي ماند. اين قبيل آب هاي شور در بسياري از معادن نفت همراه با آن دريافت مي شوند.

منابع آب هاي زير زميني :

1 – چشمه :
زماني که آب زير زميني به سطح زمين برسد و جرياني کم و بيش مداوم داشته باشد، تشکيل چشمه را مي دهد.
برخي از چشمه ها در دامنه کوهها و تپه ها، ظاهر مي شوند. برخي ديگر به طور طبيعي تشکيل چشمه هاي آرتزين را داده اند.

2 – قنات :
قنات عبارتست از يک رشته چاه هاي (ميله)،واقع در يک زمين شيب داراست که انتهاي آنها به کانالي افقي ( کوره) و شيبدار متصل است که موجب جريان آب از سفره هاي آب زيرزميني کم عمق به ويژه در زمين هاي آبرفتي دامنه کوهها به دشت مي گردد.

شناخت قنات :

1 – به اولين چاه حفر شده به داخل لايه آبدار مادر چاه اطلاق مي گردد.
2 – محلي را که آب از دهانه قنات خارج مي شود مظهر قنات مي نامند.
3 – چاه هاي بين مادر چاه و مظهر قنات که جهت تسهيل در حفره کوره ولايروبي قنات ايجاد مي شوند را «ميله يا چاه هاي تخليه و تنفس» گويند.
4 – خشکه کار و تره کار قنات به بخشي از طول کوره که از آبخانه مي گذرد، مي گويند.
5 – کول براي جلوگيري از ريزش کوه استفاده مي شود.
6 – حدفاصل بين دو ميله را «پشته» مي گويند.
7 – حريم قنات در تمام طول قنات 12 مي باشد.

چاه ها :

چاه ها سوراخ هايي هستند که تا زير سطح دستيابي حفر مي گردند، اگر اين سطح، به سطح زمين نزديک باشد، چاه را سطحي و کم عمق مي گويند.

انواع چاه :

چاه نيمه عميق :
در يک منطقه گاه ممکن است لايه هاي مختلفي در آب زيرزميني وجود داشته باشد که روي يکديگرقرار گرفته به وسيله لايه نفوذ ناپذير از هم جدا شده باشند، چنانچه ضمن حفاري در يک منطقه که لايه هاي آب متفاوتي دارد، چاه فقط به لايه اول برسد، اين چاه نيمه عميق است.

چاه عميق :
اين چاه ها صرفاً براي کشاورزي، استفاده در قطب هاي صنعتي و يا آب مشروب شهرهاي بزرگ حفر مي شوند. چاه هاي عميق را چاه هاي لوله اي نيز مي گويند و علت اين است که جداره اين چاه ها به منظور جلوگيري از ريزش لوله گذاري مي شود.

چاه هاي آرتزين :
چنانچه آب زيرزميني بين دو لايه غير قابل نفوذ قرار گيرد و منطقه تغذيه آب در ارتفاعات بلند واقع شده باشد اين آب تحت فشار قرار مي گيرد. اگر در چنين محل هايي چاه حفرشود، به هر صورت سطح آب داخل چاه نسبت به سطح دستيابي آب زيرزميني بالاتر آمده و ممکن است به صورت فوران خارج شود که به آن چاه آرتزين مي گويند.

 آﻳﻴﻦ ﻧﺎﻣﻪ اﻳﻤﻨﻲ ﻣﺨﺎزن آب و اﺳﺘﺨﺮﻫﺎ - پنجشنبه سوم شهریور 1390
پروسه تولید آب معدنی - سه شنبه یکم شهریور 1390
مدیریت منابع آب زیر زمینی با بهره گیری از فن آوری انرژی اتمی - سه شنبه یکم شهریور 1390
نرخ گذاری آب - سه شنبه یکم شهریور 1390
نگرانی جهانی از خصوصی سازی آب - سه شنبه یکم شهریور 1390
دستیابی به آب سالم یک نیاز اساسی بشر و در نهایت یک حق انسانی است - سه شنبه یکم شهریور 1390
فرصت‌ها و تهدیدهای تجارت جهانی آب - سه شنبه یکم شهریور 1390
اقتصاد و امنیت آب - سه شنبه یکم شهریور 1390
آب در آسیای مرکزی - سه شنبه یکم شهریور 1390
تهیه آب شیرین با بهره گیری از حرارت تلف شده نیروگاه ها و آب شور - سه شنبه یکم شهریور 1390
یونسکو پیش‌ بینی‌ کرد؛ ایران‌ ۲۰۲۵، کشور کم‌ آب‌ - سه شنبه یکم شهریور 1390
بحران آب در جهان و عواقب ناشی از آن - سه شنبه یکم شهریور 1390
نگاهی به وضع موجود آب در جهان - سه شنبه یکم شهریور 1390
یک قطره تا بحران آب - سه شنبه یکم شهریور 1390
جایگاه اقتصاد آب - سه شنبه یکم شهریور 1390
ضرورت تغییر در قوانین و مقررات آب - سه شنبه یکم شهریور 1390
روش های مقابله با بحران آب - سه شنبه یکم شهریور 1390
آلودگى آب و خطرات ناشی از آن - سه شنبه یکم شهریور 1390
بیماری‌ هائی که از طریق آب استخر منتشر می‌شوند - سه شنبه یکم شهریور 1390
آلودگی آب هادر ایران - سه شنبه یکم شهریور 1390
خالص کردن آب - پالايش آب به مقدار زياد - سه شنبه یکم شهریور 1390
خالص کردن آب - پالايش آب به مقادير کم - سه شنبه یکم شهریور 1390
آب‌هاى زيرزمينى - سه شنبه یکم شهریور 1390
آب‌هاى سطحى - سه شنبه یکم شهریور 1390
مراقبت از کيفيت آب آشاميدنى - سه شنبه یکم شهریور 1390
اقدامات بهداشتى استخرهاى شنا - سه شنبه یکم شهریور 1390
بررسی روشهاي مختلف کاهش حجم پساب صنایع نساجی - سه شنبه یکم شهریور 1390
باكتري‌ها، رمز توسعه سامانه‌ هاي پالايش فاضلاب - سه شنبه یکم شهریور 1390
گازهای موجود در چاه - دوشنبه سی و یکم مرداد 1390
ERP در صنعت آب،مطالعه موردی: شرکت آب و فاضلاب استرالیا - دوشنبه سی و یکم مرداد 1390
معرفی سامانه جدید اختراعی ارشک (ARASHK) در مطالعات کاربردی منابع آب زیرزمینی - دوشنبه سی و یکم مرداد 1390
برنامه چهارم توسعه، برنامه پنجم، پروژه‌های آب و فاضلاب و کشاورزی - دوشنبه سی و یکم مرداد 1390
گزیده ای از قوانین آب در برنامه چهارم توسعه مرتبط با صنعت آب - دوشنبه سی و یکم مرداد 1390
دستگاه اندازه گیری خوردگی برای اولین بار در ایران با عملکرد جدید مطابق با علم روز دنیا - دوشنبه سی و یکم مرداد 1390
بررسی روشهای تصفیه آب و فاضلاب در کشورهای توسعه یافته - شنبه بیست و نهم مرداد 1390
تاثیر آب و سيستم آبرساني در مرغ داری ها - چهارشنبه بیست و ششم مرداد 1390
روش اندازه‏ گيري مقدار آمونياك درپاك كننده‏ ها - چهارشنبه بیست و ششم مرداد 1390
روشهاي اجراي شبكه فاضلاب - سه شنبه بیست و پنجم مرداد 1390
بررسی چند پدیده در تصفیه فاضلاب - دوشنبه بیست و چهارم مرداد 1390
پیشینه آسیابها وتونلها - یکشنبه بیست و سوم مرداد 1390
فليم فتومتري - پنجشنبه بیستم مرداد 1390
بهينه سازي مصرف آب - چهارشنبه نوزدهم مرداد 1390
روشهاي حذف عوامل ناخواسته از آب - چهارشنبه نوزدهم مرداد 1390
تثبيت لجن فاضلاب شهري با استفاده از آهك - چهارشنبه نوزدهم مرداد 1390
انواع شیر آلات درسیستم آبرسانی و فاضلاب - چهارشنبه نوزدهم مرداد 1390
انواع اتصالات لوله درسیستم آبرسانی و فاضلاب - چهارشنبه نوزدهم مرداد 1390
انواع لوله سیستم در آبرسانی و فاضلاب - چهارشنبه نوزدهم مرداد 1390
آشنایی کوتاه با نقش آب در شوشتر - چهارشنبه نوزدهم مرداد 1390
سيستم اطلاعات جغرافيايي (GIS) - چهارشنبه نوزدهم مرداد 1390
مهندسی رودخانه - چهارشنبه نوزدهم مرداد 1390

مرجع تخصصی آب و فاضلاب