مرجع تخصصی آب و فاضلاب

ویژگیهای میکروبیولوژیکی آب

مطالعات همه گیر شناسی بیانگر این مسئله است که مصرف آب آلوده چه بصورت مستقیم و چه از طریق استفاده از آن برای مقاصد بهداشت فردی یا تفریح می تواند سلامت انسان را به خطر بیاندازد. لذا برقراری ضوابط و استانداردهائی به منظور ارتقاء سطح بهداشت و پیش گیری از بیماریها ضروری است.

کلیفرم ها

منظور از کلیفر م ها باسیل های گرم منفی، بدون اسپور، هوازی و بی هوازی اختیاری است که ساکن روده بزرگ انسان و حیوانات خونگرم بوده و قادر به تخمیر قند لاکتوز و تولید اسید و گاز در دمای 35 تا 37 درجه سلسیوس می باشد.

کلیفرم های گرماپای

همان کلیفرم های تعریف شده هستند که قادر به تخمیر قند لاکتوز تولید اسید و گاز در دمای 44 تا 45 درجه سلسیوس نیز می باشند . بیشتر شامل گونه های اشرشیاکلی کلبسیلا، آنتروباکترو وسیتروباکتر است.

مقدمه

ويژگيهاي ميكربي آب آشاميدني مبناي قضاوت در مورد تعيين قابليت شرب آبها از نقطه نظر بيولوژيكي قرار مي‏گيرد . البته قضاوت صحيح بدون رعايت ساير جوانب از جمله شرايط و دوره تناوب نمونه برداري نگهداري نمونه‏ها و بالاخره دقت در انجام آزمايشها ميسر نخواهد بود .

اصولا آبي كه بمصرف آشاميدن مي رسد بايد از ميكرو اورگانيسم‏هاي بيماريزاي شناخته شده و همچنين باكتريهاي نشانگر  كه نشانه آلودگي آب با مدفوع است عاري باشد . كلي فرمها مهمترين باكتريهاي نشانگر هستند كه در آزمايش باكتريولوژيكي آبها مورد توجه قرار ميگيرند . گرچه اين باكتريها غير از مدفوع در منابع ديگر نظير آب و خاك نيز ممكن است يافت شوند ولي فراواني بسيارشان در مدفوع انسان و ساير حيوانات خونگرم و دارا بودن ويژگيهاي ديگر است كه باعث مي‏شود اين باكتريها در آزمايشهاي مستمر آبهاي آشاميدني از اهميت خاصي برخوردار باشند . باكتريهاي كلي فرم را مي‏توان چنين تعريف نمود : " كليه باكتريهاي گرم منفي ميله‏اي شكل بدون هاگ كه مي‏توانند در حضور املاح صفراوي رشد كرده و در مدت 24 تا 48 ساعت در دماي 35 تا 37 درجه سانتيگراد از قند لاكتوز اسيد , گاز والدئيد توليد كرده و اكسيد از منفي باشند ". آن دسته از كلي فرم‏ها كه مي‏توانند در دماي 44 درجه سانتي گراد تا مدت 48 ساعت از اسيد آمينه تريپتوفان , اندول توليد نمايند بعنوان اشريشياكلي  شناخته مي‏شوند كه در صورت لزوم مي‏توان آزمايشهاي تائيدي IMVIC را انجام داد .

باكتريهاي نشانگر ديگر مانند استرپتوكوكوس‏هاي مدفوعي  و كلوستريديوم‏هاي  احيأ كننده سولفيت نيز ميتوانند در تعيين منشأ آلودگي آب با مدفوع و ارزشيابي كارآيي روش كلرينه كردن مورد استفاده قرار گيرند .

شمارش كلي باكتري‏ها

شمارش كلي باكتريها در آب داراي اهميت زيادي نيست و بسياري از آبهائي كه كاملا سالم هستند ممكن است داراي تعداد زيادي باكتري باشند . همچنين آبهائي كه قليائي هستند و از لايه‏هاي گچي و آهكي عبور مي‏كنند داراي باكتري‏هاي زيادتري مي‏باشند و بنظر مي‏رسد كه اغلب باكتري‏هاي اين آب‏ها بي ضرر است . بندرت ديده مي‏شود كه آبي فاقد باكتري باشد , ولي ممكن است آب چاه‏هاي بسيار عميق تعداد نسبتأ كمتري باكتري داشته باشد و همچنين اين احتمال وجود دارد كه در هنگام رسيدن آب به سطح زمين تعداد باكتري‏ها زياد تر شود . بنابراين تعدادي از اين باكتري‏ها , آنهائي هستند كه بطور طبيعي در آب زندگي مي‏كنند و شامل كوكسي‏ها , باسيلهاي هاگ دار و بدون هاگ , اسپريل‏ها و قارچ‏هاي ميكروسكپي هستند تعدادي از اين باكتري‏ها در شرايط معمولي آزمايشگاهي رشد نمي‏كنند ولي بسياري از آنها در روي محيطهاي كشت معمولي در دماي 20 تا 22 درجه سانتي گراد و تعدادي ديگر در 37 درجه سانتي گراد رشد مي‏كنند در آبهاي تصفيه يا كلرينه شده‏اي كه در مخازن نگهداري مي‏شوند بويژه در نقاط گرم باكتري‏ها ممكن است تكثير يابند بطور كلي آب چاه‏هاي عميق در مقايسه با آب چاه‏هاي كم عمق از كيفيت بهتري برخوردار هستند و از موارد استثنأ همانطور كه گفته شد چاه‏هاي مناطق آهكي و گچي مي‏باشد كه باكتري‏ها را از خود عبور مي‏دهد .

تغييرات فصلي در تعداد باكتري‏ها بسيار موثر است . معمولا در اولين بارندگي پس از فصل خشك تعداد باكتري‏ها در بسياري از چاه‏ها , چشمه‏ها و رودخانه‏ها بالا مي‏رود ولي پس از مدت بارندگي طولاني اين تعداد كاهش مي‏يابد بنابراين زمان نمونه‏برداري از آب با توجه به وضعيت بارندگي داراي اهميت زيادي است همچنين بايد در نظر داشت كه با استفاده از روشهاي متداول آزمايش معدودي از باكتري‏ها در روي محيطهاي جامد كلني‏هاي قابل رويت بوجود مي‏آورد . از طرف ديگر دماي گرم خانه گذاري و مدت زمان و انتخاب نوع محيط كشت نيز داراي اهميت زيادي است . معمولا آزمايش با استفاده از يك محيط كشت استاندارد نوترينت آگار  در مدت 24 ساعت گرم خانه گذاري در دماي 22 و 37 درجه سانتي گراد انجام مي‏گيرد . تعداد كلني‏هاي 37 درجه سانتي گراد تقريبأ هميشه كمتر از 22 درجه سانتي گراد است . معمولا شمارش در 37 درجه نشانه باكتري‏هاي بيگانه  يا گذرا  است ولي حتي تعداد زياد باكتري در اين درجه نمي‏تواند دليل بر ناسالم بودن آب باشد از آنجائيكه زمان گرم خانه گذاري در شمارش تعداد كل اثر مي‏گذارد لازم است كه اين زمان را تثبيت كرد و معمولا 24 ساعت مي‏باشد بايد توجه داشت كه نتايج گرم خانه گذاري 48 ساعته مي‏تواند بسيار متفاوت باشد زيرا شمارش تعداد كل ميكرو اورگانيزم‏ها افزايش مي‏يابد . شواهدي در دست است كه نشان مي‏دهد اگر در تعداد كل ميكرو اورگانيزم‏ها در هر ميلي‏ليتر بيش از 103 باشد باعث جلوگيري از رشد كليفرمها در محيطهاي كشت مي‏گردد . بهمين دليل شمارش تعداد كل باكتريها در آبهاي لوله‏كشي نشده نبايد از 500 كلني در هر ميلي‏ليتر تجاوز نمايد .

نمونه‏هاي جمع آوري شده بايد در مجاورت يخ قرار گرفته و حداكثر تا 6 ساعت بعد به آزمايشگاه برسد . افزايش دما باعث كاهش تعداد اشريشيا كلي مي‏شود در حاليكه باكتري‏هاي كلي فرم ديگر با استفاده از مواد آلي موجود در آب مي‏توانند تكثير يابند .

کلی فرم ها:

1)مهمترین عضو گروه کلی فرم ها اشرشیا کلی می باشد. اشرشیا کلی در انتهای روده تمام حیوانات خون گرم وجود دارد ولی در روده حیوانات خونسرد معمولا یافت نمی شود. تعداد این میکروارگانیسم ها در معده و قسمتابتدایی روده ها کم و یا اصولا وجود ندارد. اشرشیا کلی در روده حیوانات گوشتخوار و همچنین انسان و میمون بیش از روده علف خواران وجود دارد و مدفوع گاو و اسب خیلی کمتر از مدفوع انسان حاوی این میکروب می باشد.

برخی از سوش های اشرشیا کلی غالبا بی ضرر هستند و برخی دیگر می توانندبه دلیل خصوصیات آنتی ژنی که دارا هستند برای انسان و حیوانات بیماریزا باشند. مع ذالک آن دسته از اشرشیا کلی هایی که ظاهرا بی آزار هستند ، خارج از محیط طبیعی خود می توانند ایجاد اختلالاتی نمایند و از همین جهت به آنها فرصت طلب می گویند. وجود کلی باکتری ها در مواد غذایی نامطلوب است و باعث خطر آلودگی ماده غذایی به باکتری های بیماری زای روده ای می شود. انواع بیماری زای آن دارای پیلی و کپسول هستند و کد ژنتیکی آنها در پلاسمید است. از این جهت برای تعیین کیفیت بهداشتی مواد غذایی ، بخصوص آب و شیر ، اشرشیا کلی به عنوان شاخص بهداشتی پیشنهاد شده و تقریبا مورد قبول همگان نیز قرار گرفته است.  اشرشیا کلی ها باکتری هایی از راسته ی انتروباکتیالس و تیره ی انتروباکتراسه و جنس کلی فرم ها می باشند. باکتری گرم منفی و میله ای می باشد که طول آن به 1 تا 3 میکرون می رسد و در محیط های آزمایشگاهی به خوبی رشد می کند. برای تشخیص آلودگی مواد غذایی به اشرشیا معمولا از محیط های کشت رنگی و دارای خاصیت باکتریو استاتیکی استفاده می شود ، مانند محیط کشت مک کانکی و محیط کشت EMB دارای رنگ سبز متالیک.

2)جنس دیگری از کلی فرم ها ، انتروباکتر ( یا آئروباکتر ) است. این باکتری ها لوله ای و گرم منفی هستند و می توانند در بیشتر محیط های کشت رشد کنند. می توانند گلوکز و لاکتوز را با تولید اسید و گاز تخمیر کنند( در حین تخمیر گاز انیدریدکربنیک را دو برابر گاز هیدروژن تولید می کنند). در حین سوخت و ساز مواد بیشتر بوی نامطبوع و حالت لزج و چسبنده ای را در سطح مواد بوجود می آورند. در محیط کشت کلی فرم ها از لاکتوز استفاده می شود زیرا کلی فرم ها دارای آنزیم بتا گالاکتوزید آز می باشند ، در حالی که بیشتر باکتری هایی که منشا آب یا خاک دارند فاقد این آنزیم هستند. پس به این طریق می توان یک محیط افتراقی را بوجود آورد.  حال اگر بخواهیم اشرشیا کلی و انتروباکتر ها را از هم تمییز بدهیم ، اولین نشانه تولید گاز در لوله های دورهام ، حین کشت در محیط لاکتوزپپتون است زیرا انتروباکتر ها تقریبا دو برابر اشرشیا کلی تولید گاز می کند. اما برای تشخیص دقیق آنها باید از روش های دیگر استفاده کرد. مثلا بر اثر کشت اشرشیا کلی در محیط MBE کلونی هایی با رنگ سبز آبی با درخشش متالیک بوجود می آید درحالی که کلونی های انتروباکتر در همین محیط کشت صورتی رنگ و بدون درخشش است. اما برای تشخیص بهتر آنها از هم ، از آزمایش های بیوشیمیایی مانند آزمایش های IMVIC استفاده می شود.

3)سراشیا(serratia)  باکتری گرم منفی و متحرکی است که به خوبی در محیط های آزمایشگاهی پرورش می یابد.سراشیا دارای کپسول کوچکی است و کلونی های آن دارای رنگیزه سفید _صورتی و یا قزمز می باشد. معمولاً در شرایط اتاق قادر به تولید رنگیزه ( رنگیزه) می‌باشند. رنگیزه قرمز در سطح محیط مولر هینتون بهتر مشاهده می‌شود.  ماده رنگی آن به نام پرودیزوزن یاپیریمین نامیده می‌شود.ماده رنگی پرودیزوزن که در کلونی های سراشیا مارسسنس دیده می شود. سراشیا مارسسنس (Serratia marcescens) از گونه‌های معروف است و از اهمیت بالایی برخوردار است. این باکتری قادر به تخمیر مالتوز - مانیتول و سوکروز می‌باشد.سیترات مثبت و اندول - اوره آز - متیل رد و SH2 منفی است. از خصوصیت پیگمانزایی سراشیا مارسنس به عنوان مارکر ذرات غبار در محیط و در بیمارستان استفاده می‌شودو تولید پیگمان به‌وسیله گرماگذاری در دمای اتاق تشدید می‌شود.

4)کلبسیلا هاباسیلهای گرم منفی - بی هوازی اختیاری- بدون اسپور -بدون حرکت ودارای کپسول بزرگ می باشند .این باکتری گلوکز ولاکتوز را تخمیر می کند و تستهای سیترات - اوره وVPدر آن مثبت است . کلنیهای کلبسیلا در سطح محیط خوندار به صورت موکوییدی (چسبنده) و بزرگ درسطح مک کانکی به صورت کلنی های لاکتوز مثبت(صورتی رنگ) ظاهر می شوند .

نکته : تمام نزادهای کلبسیلا بدون حرکت هستند .

در اینجا ما قصد داریم تا مواد غذایی را از نظر وجود کلی فرم ها بررسی کنیم. برای این کار از محیط های کشت مختلفی استفاده می کنیم و در آخر باکتری ها را با میکروسکوپ بررسی می کنیم..

نمونه  مورد نظر را  روی محیط های EMB و VRBA و BPLSکشت می دهیم. برای این کار از روش کشت خطی استفاده می کنیم. آنس حلقوی استریل شده را درون نمونه مورد نظر فرو می کنیم و با همان روی محیط کشت, کشت می دهیم. برای هر سه پلیت حاوی محیط های ذکر شده همین کار را تکرار می کنیم. در آخر پلیت ها را درون انکوباتور 37 درجه به مدت 48 ساعت می گذاریم.

بعد از گذشت مدت زمان ذکر شده لوله ها و پلیت ها را از انکوباتور خارج می کنیم. لوله های حاوی محیط کشت سبز درخشان را از لحاظ تشکیل گاز درون لوله درهام بررسی می کنیم. برای هر لوله ای که گاز درون لوله درهام تشکیل شده بود ، مثبت می گذاریم و در آخر تعداد مثبت ها را برای هر دسته یادداشت می کنیم و از جدول بیشترین تعداد احتمالی )MPN( باکتری با 95% حدود اطمینان میزان آلودگی را اعلام می کنیم.

پلیت ها را از نظر تشکیل کلونی بررسی می کنیم. تمام کلونی های تشکیل شده کلی فرم است زیرا درون این محیط ها عامل محدود کننده وجود دارد.

برای مشاهده باکتری ها با میکروسکوپ از رنگ آمیزی گرم استفاده می کنیم.

در پلیت هایی که کلی فرم کشت داده بودیم ، کلونی ها رشد کرد و آنها را مشاهده کردیم.

	محیط EMB	محیط BPLS	محیط VRBA
رنگ محیط کشت در پلیت	صورتی	زرد	صورتی
رنگ کلونی ها	سبز آبی با درخشش فلزی	زرد پر رنگ ( پر رنگتر از محیط )	صورتی پر رنگ ( پر رنگ تر از محیط )

یک بار از روی محیط EMB  و یک بار از روی محیط VRBA اسلاید تهیه می کنیم.

همانطور که در میکروسکوپ واضح بود ، باکتری ها گرم منفی بودند و میله ای شکل ، که به طور پراکنده در محیط قرار داشتند.

 استانداردهاي باكتريولوژيكي آب آشاميدني

 آب آشاميدني بايد از باكتري‏هاي كلي فرم عاري باشد . هنگاميكه استانداردهاي باكتريولوژيك توصيه مي‏گردد بايد توجه داشت كه بين آب شبكه‏هاي بزرگ كه توسط عده زيادي از مردم مصرف مي‏شود و چاه‏هاي خانگي يا چشمه‏ها و چاه‏هائي كه توسط عده‏ كمي از مردم مورد استفاده قرار مي‏گيرد تفاوت از نظر نحوه آبرساني وجود دارد . بعنوان مثال : در مورد اجتماعات كوچك ممكن است لوله‏كشي از منبع آب از نظر اقتصادي عملي نباشد . بايد در نظر داشت كه آيا آب لوله‏كشي كلرينه شده است ؟ و نمونه‏برداري قبل و يا بعد از وارد شدن آب به شبكه توزيع  صورت گرفته است . نحوه نمونه‏برداري جهت آزمايش باكتريولوژيك آب داراي اهميت بسياري است .

تقسيم بندي آبهاي آشاميدني

(1 آبهاي لوله‏كشي شده

(2 آبهاي تصفيه شده (نمونه برداري در هنگام ورود به شبكه توزيع )

 آب تصفيه شده بايد فاقد كلي فرم باشد . در مواردي كه اين نوع آبها مورد آزمون قرار مي‏گيرند بايد آزمايش‏هاي تائيدي براي وجود كلي فرم‏ها انجام گيرد . زيرا در پاره‏اي از موارد بعضي از باسيلوسها ممكن است در محيط آبگوشت لاكتوز واكنشي مشابه كلي فرم‏ها توليد كنند .

(3 آبهاي تصفيه نشده  ( نمونه‏برداري در هنگام ورود به شبكه توزيع )

 در اولين نمونه برداري آب يا در يك نمونه اتفاقي وجود تا سه باكتري كلي فرم در 110 ميلي‏ليتر مي‏تواند مورد قبول قرار گيرد در صورتيكه اشريشيا كلي نباشد و مشروط بران كه در نمونه‏برداري‏هاي بعدي تعداد كليفرم‏ها كمتر از 3 باشد . چنانچه سه باكتري كليفرم ثابت ماند و يا افزايش يافت نشانه آن است كه اين نوع آب جهت آشاميدن مناسب نمي‏باشد .

 (4 آبهاي تصفيه شده ( نمونه‏برداري از داخل شبكه توزيع )

 در بسياري از موارد ممكن است آبي كه در هنگام ورود به شبكه توزيع از كيفيت خوبي برخوردار بوده تا رسيدن به دست مصرف كننده ( شير آب منازل ) در اثر اشكالاتي نظير پس زدن آب  و يا آب بندي نبودن محل‏هاي اتصال كه ممكن است در سيستم توزيع وجود داشته باشد به باكتري‏هاي كلي فرم آلوده شود . در حاليكه بطور اصولي بايد نمونه‏هائي كه از داخل شبكه توزيع از جمله منازل برداشت مي‏شود عاري از باكتري كلي فرم باشد .

(5 آبهاي لوله‏كشي نشده

 از منابع آبي لوله‏كشي نشده ( چشمه , قنات , چاه ) با اعمال روشهاي بهسازي مثل دور كردن منابع آلودگي از منبع آب و پوشانيدن سطح چاه حتي در مورد چاه‏هاي كم عمق, در اولين نمونه‏برداري يا در يك نمونه اتفاقي وجود تا 10 باكتري كليفرم در 100 ميلي‏ليتر آب مشروط بر آنكه اشريشيا كلي نباشد و در نمونه‏برداري‏هاي بعدي كمتر از 10 باكتري كليفرم باشد قابل قبول است .

 دفعات نمونه‏برداري بمنظور آزمايش باكتريولوژيكي آب

 دفعات نمونه‏برداري و آزمايش نمونه‏هاي آب بايد كنترل صحيح كيفيت آب را امكان‏پذير سازد .

 آبهاي لوله‏كشي شده

منابع آب كلرينه شده

 ميزان كلر باقيمانده و كيفيت باكتريولوژيك آب بايد بطور مستمر كنترل گردد لازم به تذكر است كه اندازه گيري كلر باقيمانده در آب داراي اهميت بسيار زيادي است در صورت امكان جهت منابع آب بزرگ شهري بهتر است از دستگاههائي كه بطور خودكار ميزان كلر باقيمانده موجود در آب را اندازه گيري مي‏كنند استفاده كرد و بايد اضافه شود كه اين دستگاهها جهت منابع كوچك آب داراي كاربرد نيست به جدول شماره 2 مراجعه گردد .

 منابع آب كلرينه نشده

 آبهاي آشاميدني بايد پيش از وارد شدن به شبكه توزيع كلرينه گردند و ليكن در بعضي از نقاط دور افتاده ممكن است اين كار امكان‏پذير نباشد . آزمايشهاي باكتريولوژي بايد در فواصل زماني تعيين و با در نظر گرفتن تعداد مصرف كنندگان منبع آب انجام نپذيرد .

 مثال 1- از شبكه توزيع منبع آبي كه مورد استفاده هشتاد هزار نفر قرار مي‏گيرد , هر ماه حداقل شانزده نمونه بايد مورد آزمايش قرار گيرد .

 مثال 2- از شبكه توزيع منبع آبي كه مورد استفاده پنج ميليون نفر قرار ميگيرد هر ماه 510 نمونه بايد مورد آزمايش قرار گيرد . كم شدن نسبي تعداد نمونه‏هائي كه مورد آزمايش قرار مي‏گيرد در منابع مورد استفاده جمعيت‏هاي زياد منطقي مي‏باشد زيرا منابع اين قبيل آبها در فواصل كوتاهتري مورد آزمايش قرار مي‏گيرد .

آبهاي لوله‏كشي نشده ( نظير منابع كوچك آب روستائي )

 به منظور ارزشيابي كيفيت باكتريولوژيك  آب اين منابع بايد فواصل حداكثر يكماه مورد نمونه‏برداري قرار گيرند . علاوه بر كنترل ماهيانه در صورت هرگونه تغييري در وضعيت زمين مانند حفاري و غيره منبع آب بايد كلرينه گردد و مجددا مورد آزمايش قرار گيرد . در مورد چاه‏هائي كه تازه حفر شده اند بايد توجه داشت كه در فواصل زماني كوتاه تر مورد آزمايش قرار گرفته شوند .

مسمومیت غذایی
مسمومیت غذایی بر اثر خوردن غذای آلوده یا زیاد خوردن ایجاد می‌شود. علایم آن بیشتر با درگیری دستگاه گوارش همراه است و شدت این بیماری طیف گسترده‌ای دارد. گاهی آن‌قدر خفیف است که نیاز به اقدامات درمانی ندارد و گاهی در کودکان زیر 1 سال، افراد پیر و افراد دارای سیستم ایمنی ضعیف آن‌قدر شدت می‌یابد که جان آن‌ها را تهدید می‌کند. معمولاً مسمومیت غذایی از چند ساعت تا چند روز ادامه می‌یابد و طول مدت بیماری بستگی به عامل مسمومیت دارد.
موجودات میکروسکوپی از طریق آب، هوا، خاک یا راه‌های گوارشی وارد غذای انسان و حیوانات می‌شوند و آن‌ها را آلوده می‌کنند. معمولاً این موجودات تغییری در رنگ، بو و بافت غذا ایجاد نمی‌کنند و افراد، متوجه آلوده بودن غذا نمی‌شوند و آن را مصرف می‌کنند. بهترین راه پیشگیری، حفاظت مناسب از غذاها و رعایت بهداشت است. بیش از 200 عامل بیماری‌زای شناخته‌شده از طریق غذا منتقل می‌شوند.
به طور کلی مسمومیت غذایی به 2 دسته کلی تقسیم می‌شود:
مواد عفونی: شامل ویروس، باکتری و انگل‌ها
مواد سمی: شامل قارچ‌های سمی، حشره‌کش‌ها، برخی گیاهان و غذاهای دریایی
یکی از بیماری‌های شایعی که بر اثر مسمومیت غذایی ایجاد می‌شود اسهال مسافران است. باکتری‌های اشرشیاکلی (E.coli)، کمپیلوباکتر ژژنی (C.jejuni) و شیگلا (Shigella) از عوامل عمده این اسهال عفونی هستند. استفاده از دست‌های آلوده با مدفوع، باعث انتقال این عفونت از طریق آب و غذا می‌شود. در صورت مصرف گوشت خام یا گوشتی که خوب پخته نشده است، احتمال خطر بالایی برای ابتلا به این بیماری وجود دارد. به خصوص همبرگرهایی که بدون رعایت بهداشت تهیه می‌گردند و به خوبی پخته نمی‌شوند می‌توانند این بیماری را انتقال دهند. همبرگر خوب همبرگری است که کاملاً پخته شده باشد و هیچ قسمتی از آن به رنگ صورتی کمرنگ (که علامت کامل پخته نشدن گوشت است) نباشد. برگ‌های خام سبزیجات، میوه با پوست، لبنیات غیر پاستوریزه و غذاهای دریایی نیز جزء عواملی هستند که باعث اسهال مسافران می‌شوند. شیرهای آب یکی دیگر از عواملی است که به ‌راحتی باعث انتقال بیماری می‌شود. در واقع ارتباط مستقیم یا غیر مستقیم با اشیای آلوده می‌تواند این بیماری را انتقال دهد. در آشپزخانه در صورت قرار دادن گوشت خام بر روی میز، حتماً میز را بشویید چون ممکن است با قرار دادن مواد غذایی دیگر این بیماری منتقل شود. اشتباه شایعی که مسافران می‌کنند استفاده از یخ است. با قرار دادن آب در جایخی باز هم قابلیت انتقال میکروب وجود دارد. بهتر است از یخ‌های فروشنده‌های سر راه استفاده نکنید و خودتان با آب سالم اقدام به درست کردن یخ نمایید.
حدود 85 درصد از مسافران به واسطه باکتری‌ها مسموم می‌شوند. اشرشیاکلی شایع‌ترین باکتری ایجاد اسهال مسافران است. در برخی نواحی علت حدود 72 درصد بیماری‌ها، این باکتری است. ویروس‌ها و انگل‌ها نیز در این بیماری سهیم هستند.
معمولاً اسهال مسافران به سرعت ایجاد نمی‌شود و ممکن است 2 تا 3 روز بعد از خوردن یا هنگام بازگشت به منزل ایجاد گردد.
علایم شایع
 مدفوع شل و آبکی، دردهای شکمی، حالت تهوع، استفراغ، فوریت برای رفتن به توالت، تب، سردرد، دفع دردناک و مدفوع خونی از جمله علایم شایع این بیماری هستند.
معمولاً این اسهال و دردهای شکمی 3 تا 4 روز طول می‌کشد، ولی در برخی گونه‌ها ممکن است به 5 تا 10 روز هم برسد. حدود 2 تا 7 درصد عفونت‌های اشرشیاکلی، جان انسان را تهدید می‌کند و می‌تواند باعث مرگ شود. غیر از، از دست دادن آب و املاح زیاد که عارضه همه اسهال ‌است و کم‌خونی که امکان دارد به خاطر خونریزی ایجاد شود. اشرشیاکلی کارهای خطرناک‌تری هم بلد است؛ گاهی اوقات این باکتری ممکن است سندرمی ایجاد کند که باعث تخریب گلبول‌های قرمز ‌شود و در بعضی موارد، نارسایی کلیه ایجاد می‌کند که درمان آن در این حالت پیوند کلیه یا دیالیز طولانی‌مدت است. این سندرم در کودکان و پیران مرگ‌ومیر زیادی را موجب می‌شود.

 آلودگی آب آشامیدنی :

 بطور کلی آب خام حاوی دو دسته میکروارگانیسم است. دسته اول که میکروارگانیسم های دائمی (پایا) نامیده می شوند به طور طبیعی ساکن آب بوده، دارای نیازهای غذایی کمی هستند و بیشتر شامل باکتری های گرم منفی مانند گونه های اسینتو باکتر فلاووباکتریوم  ، کرومو باکتریوم  می باشد. دسته دیگر که میکروارگانیسم های گذرا  نامیده می شوند از محیط اطراف (از طریق خاک، انسان یا حیوان) به آب انتقال می یابند و میکروارگانیسم های بیماری زا در این دسته قرار
می گیرند. میکروارگانیسم هائی کـه از طریق خوردن آب آلـوده ایـجاد بیـمـاری
مي كنند شامل گونه هاي سالمونلا، شیـگلااشرشیاکـلی،ویبـــریوکلرا کمپیلوباکترژژونی کریپتوسپوریدیوم  آنتامباهیستولیتیکا وژیاردیا ، بالانتیدیوم کلی  و آسکاریس  می باشد.  

لازم به ذکر است که کلرینه کردن آب بسیاری از میکروارگانیسم ها را از بین می برد ولی باید توجه داشت که اووسیست یا کیست تک یاختگان و تخم انگل های کرمی به طور قابل ملاحظه ای در برابر کلرینه کردن مقاوم تر از باکتری ها می باشد و جدا سازی آنها از آب طی فرآیند تصفیه در مراحل دلمه سازی ، ته نشینی ، و عبور از صافی های ماسه ای و دیاتومه ای صورت می پذیرد . به علاوه وجود برخی از جلبک های سبز- آبی با تولید سموم متعددی (هپاتوکسین و نوروتوکسین) همراه است که برخی از این سموم باعث مسمومیت و برخی دیگر با ایجاد شوک ناگهانی و خونریزی سریع کبد موجب مرگ می شوند. استفاده از روش های صحیح تصفیه مانند بکار بردن کربن فعال و گندزدائی با اوزون باعث کاهش مقدار سم می شود. بسیاری از ویروس ها ی بیماری زا نیز (مانند آنتروویروس ها  ، هپاتیت A,E)

از طریق آب به انسان انتقال می یابند که با کلرینه کردن صحیح می توان آنها را از بین برد .

 آلودگی استخرهای شنا

آب شناگاهها اگر چه به مصرف شرب نمی رسد اما در صورت تماس بدن انسان با آب آلوده و یا بلع اتفاقی آن موجب انتقال بیماری به انسان می شود و خصوصا در مواردی که آب دارای باقیمانده مواد گندزدائی فعال مانند کلر به مقدار کافی نیست، باعث ایجاد بیماری می شود، علاوه بر باکتری های نشانگر آلودگی مدفوعی (اشرشیاکلی) میکروارگانیسم های بیماری زای دیگر نیز در آب آلوده دیده می شوند این میکروارگانیسم های بیماری زای دیگر نیز در آب آلوده دیده می شوند این میکروارگانیسم ها شامل سودوموناس آئروژینوزا  استرپتوکک های  مدفوعی ، مایکوباکتریوم مارینوم می باشدکه مورداخیر  ایجاد عفونت های مختلف چشم، گوش و پوست (بخصوص در افراد آسیب پذیر و بیمارانی که سیستم دفاعی بدنشان تضعیف شده است) می کند. 

باکتری های نشانگر

شناسایی باکتری های نشانگر یکی از بهترین راه ها برای ارزیابی کارائی روش های گندزدائی آب، است مهمترین باکتری های نشانگر به ترتیب اهمیت شامل اشرشیاکلی، سایر کلیفرم های گرماپای و کلیفرم ها می باشند. وجود این باکتری ها در آب نشان دهنده ناکافی بودن فرآیند تصفیه  و همچنین آلودگی متناوب و اخیر آب با مدفوع انسان و حیوان است. کلیفرم های گرماپای به غیر از اشرشیاکلی می توانند از طریق آب های آلوده با فاضلاب صنعتی، گیاهان در حال فساد و خاک نیز وارد آب شوند. در تعیین منشاء آلودگی آب با مدفوع و ارزشیابی کارائی روش های گندزدائی آب می توان به عنوان یک نشانگر اضافی از استرپتوکک های مدفوعی  و کلستریدیوم های احیاء کننده سولفیت نیزاستفاده نمود. کلستریدیوم ها در مقایسه با کلیفرم ها و استرپتوکک ها نسبت به عوامل فیزیکی و شیمیایی مقاوم تر هستند و اسپور آن برای مدت  طولانی در آب باقی می ماند. بنابر این حضور آن درآب نشان دهنده وقوع آلودگی در گذشته و همچنین ناکافی بودن فرآیند تصفیه است. به هر حال استفاده از باکتری های نشانگر اضافی به عنوان روش کنترل روزمره توصیه نمی شود و استفاده از کلیفرم ها به دلیل سرعت و سهولت جدا سازی و شناسایی، مناسب تر است.

یادآوری- باید توجه داشت که عدم حضور کلیفرم ها و سایر باکتری های نشانگر در آب دلیل قابل شرب بودن آن نیست زیرا آب ممکن است به سایر عوامل بیماری زا مانند ویروس ها، تک یاختگان و کرم ها آلوده باشد مگر آن که فرآیند تصفیه بطور کامل و مطلوب انجام شده باشد.

یادآوری 1- در مواردی که نمونه از نظر کلیفرم مثبت است نمونه برداری باید تکرار شود

.یادآوری 2- درکلیه موارد میزان تیرگی آب بايد حداکثر پنج (NTU  ) و PH بین 5/6 تا 9 باشد همچنین میزان کلر آزاد باقیمانده پس از حداقل نیم ساعت زمان تماس در شرایط عادی (در انتهای شبکه آب رسانی ) باید 8/0 – 5/0 میلی گرم در لیتر و در شرایط اضطراری همه گیری بیماری های روده ای  یک میلی گرم  در لیتر باشد.

ویژگی های باکتریولوژیکی آب استخرهای شنا / ویژگیهای باکتریولوژیکی آب شنا استخرهای شنا باید با جدول زیر مطابقت داشته باشد.

جدول - ویژگی هاي باکتریولوژیکی آب استخرهای شنا

ردیف	نوع باکتری	حد مجاز تعداد باکتری	روش آزمون
1	کل کلیفرم ها	460 در 100 میلی لیتر	استاندارد ملی ایران به شماره 3759
2	اشرشیاکلی	100 در 100 میلی لیتر	استاندارد ملی ایران به شماره 3759
3	استرپتوکک های مدفوعی	100 در 100 میلی لیتر	استاندارد ملی ایران به شماره 3620
4	باکتری های هوازی مزوفیل	200 در هر یک میلی لیتر	در دست تدوین
5	سودوموناس آئروژینوزا	منفی در 100 میلی لیتر	استاندارد ملی ایران به شماره 3140

یادآوری- میزان PH آب استخرهای شنا باید بین 2/7  تا 8 و میزان کلر باقیمانده آزاد بین 1 تا 5/3 میلی گرم باشد.

 

       نوع و نحوه آزمایشات کنترل کیفی

-      محیط های کشت های میکروبی :

1- محیط کشت لاکتوز براث Lactose broth

این محیط به منظور استفاده برای تشخیص کلیفرم ها در آب و فاضلاب بکار برده می شود این محیط از نظر شکل فیزیکی مایع بوده که در لوله های آزمایش تقسیم می شود .

پودر حاضر توسط کارخانه سازنده تهیه شده و به بازار عرضه گردیده است این محیط در دو غلظت   ضعیف وقوی (13گرم درلیتر و 26 گرم در لیتر)تهیه و مورد استفاده قرار می گیرد  پس از تهیه محیط کشت در غلظت های یاد شده آن رادر لوله های آزمایش بزرگ دورهام دار به مقدار 10 میلی لیتر(قوی)و در لوله های متوسط بقدار 10 میلی لیتر (ضعیف) تقسیم می نمایند و پس از مسدود نمودن درب لوله هاباپنبه ودر پوش آلومینیومی آنها را در ظرف مناسب( سبد سیمی) قرار داده و در اتوکلاو در درجه حرارت 121 درجه سانتیگراد بمدت 15 دقیقه آنهارا استریل نموده پس از سرد شدن در یخچال نگهداری می شود لوله ها ئیکه به این منظور تهیه شده اند باید طوری انتخاب شوند که پس از ریختن محیط کشت درون آنه بمقدار لازم بیش از نصف لوله را اشغال ننماید

2- محیط کشت برلیان گرین بیل براث Brilliant green bile broth  2%

این محیط کشت نیز جهت آزمایش تائیدی آب و فاضلاب استفاده می شود رنگ این محیط سبز است و به آن محیط کشت سبز درخشان نیز می گویند این پودر توسط کارخانه های سازنده تهی گردیده و در بازار موجود است برای تهیه محیط آماده مقدار 40 گرم پودحاضر را در یک لیتر آب مقطر حل کرده ودر لوله های متوسط دورهام دار بمقدار 10 میلی لیتر پس از پنبه گذاری وغلاف آلومینیومی در حرارت 121 درجه سانتی گراد بمدت 15 دقیقه آن را استریل نموده و در یخچال نگهداری می کنیم این محیط بصورت مایع باشد

3-محیط کشت E.M.B (Eosin Methylen Blue Agar)

این محیط جهت کشت اختصاصی کلیفرمها مناسب است محیطی  جامد به رنگ بنفش و کلنی های  E.coli روی این محیط به رنگ سبز مایل به بنفش یا جلای فلزی ظاهر می شود که به وضوح قابل رویت است پودر آماده توسط کارخانه های سازنده تهیه شده و به بازار ارائه گردیده است طبق دستور کارخانه سازنده مقدار لازم از پودر مزبور رادر یک لیتر آب مقطر ریخته آن را بخوبی مخلوط نموده سپس آن را حرارت داده تا آگار آن بخوبی حل شود .

آن را در اتوکلاو بمدت 15 دقیقه و حرارت 121 درجه سانتی گراد استریل کرده پس از سرد شدن تا حدود 45 درجه سانتی گراد بقدار 25 میلی لیتر در پلیت های استریل شده تقسیم نموده پس از خنک شدن  و منعقد شدن محیط آن را به صورت وارونه در یخچال نگهداری نمائید از این محیط جهت کشت خطی و تشخیص ای کلی و کلبسیلا استفاده می شود

4- محیط کشت آردوآ آگارR2A.Agar

این محیط کشت برای روشspread plate وpour plate  استفاده می شود. این محیط کشت با مواد مغذی کم شمارش کلنی بیشتری را نسبت به محیط کشت با مواد مغذی زیاد نشان می دهد .

 pHرا با محلول k2hpo4یا kh2po4 جامد قبل از اضافه کردن آگار در حد 2/7 تنظیم می کنند. برای حل شدن آگار محیط کشت را حرارت داده و در 121 درجه ی سلسیوس به مدت 15 دقیقه سترون می کنیم                                  



روش های انجام آزمایشات کنترل کیفی

شمارش احتمالی کلیفرم ها(most probable number)M.P.N

اندیس M.P.N با استفاده از روش چند لوله ای : گروه کلیفرمها باکتریهای هوازی و بیهوازی اختیاری- گرم منفی- بدون اسپور و میله ای شکل هستند که قادرند لاکتوز را در فاصله 48 ساعت در حرارت 5/+ - 35 درجه سانتی گراد تخمیر نموده و ایجاد گاز نمایند. آزمایش کلی فرم ها را به دو روش لوله های تخمیری شامل آزمایش های احتمالی – تائیدی-  تکمیلی انجام داد و یا با روش ممبران فیلتر که در این صورت کلی باکتری های هوازی و بیهوازی اختیاری گرم منفی بدون اسپور – میله ای شکل که قادرند کلنی های تیره رنگ در فاصله 24 ساعت روی محیط کشت  Endo agarکه لاکتوز اضافه شده تولید نماید.

آزمایش استاندارد M.P.N

1-   تست احتمالی Persumptive test

محیط کشت مورد استفاده لاکتوز براث می باشدکه پودر حاضر بصورت تجارتی در بازار وجود دارد آن را برابر دستورالعمل کارخانه سازنده تهیه نموده در لوله های آزمایش تقسیم کرده و در هر لوله یک لوله دورهام بصورت وارونه داخل آن قرار می دهیم و آن را استریل کرده و در یخچال نگهداری می کنند.

روش آزمایش:  انجام آزمایش با روش 9 لوله ای می باشد.

ابتدا سه لوله از محیط های کشت لاکتوز براث قوی( 26/gr/lit) که حاوی 10 میلی لیتر محیط کشت لاکتوزبراث در سمت چپ جا لوله آزمایش قرار می گیرد پس از آن شش لوله دیگر از محیط کشت لاکتوز براث ضعیف (13/gr/lit) هر لوله محتوی 10 میلی لیتر محیط کشت در کنار آنها قرار دارده و از نمونه مورد آزمایش که به صورت استریل تهیه شده و آن را به خوبی مخلوط نموده ایم و به صورت یکنواخت در آمده است با پیپت استریل به ترتیب از چپ به راست در هر یک از سه لوله اول 10 میلی لیتر نمونه اضافه کرده و به هر یک از سه لوله بعدی یک میلی لیتر و به هر یک از سه لوله آخر 1/0 میلی لیتر نمونه مورد آزمایش اضافه کرده کلیه این عملیات باید در شرایط استریل و با دقت انجام شود که از آلودگی های ثانوی مبرا باشد. لوله ها کمی به آرامی حرکت داده تا نمونه و محیط مخلوط شود در لوله های دورهام نباید هیچگونه گاز یا حبابی از هوا وجود داشته باشد سپس آن را در اتو 5/0+ - 35 درجه سانتیگراد به مدت 24 ساعت قرار می دهیم

     در صورتیکه در تمام لوله های دورهام گاز تولید شده باشد آن را مثبت تلقی کرده و اگر تعدادی یا همه آنها فاقد گاز بودند آن را برای مدت 24 ساعت دیگر در اتو باقی می گذاریم پس از انقضا مدت مجدداٌ لوله ها را بازدید کرده و موارد مثبت یا منفی را یادداشت می نمایند , وجود گاز پس از 48 ساعت دلیل بر مثبت بودن آزمایش است و اگر در هیچ یک گازی مشاهده نشد آزمایش احتمالی منفی است, در مورد تخمین تعداد کلیفرم در صورت مثبت بودن برای 100 میلی لیتر نمونه آب به جدول مربوطه مراجعه نموده و تعداد احتمالی کلیفرم را تعیین می نمائیم باید توجه داشت زمانی آزمایش مثبت از اطمینان بیشتر برخوردار است که در اکثر لوله ها گاز تولید شده باشد.

نحوه گزارش: پس از استخراج عدد M.P.N  از جدول مراتب عیناٌ گزارش می گردد. بطور مثال اندیسM.P.N در نمونه مثلاٌ   A برابر است با 11 که معنی و مفهوم آن این است که محتمل ترین تعداد در 100 میلی متر نمونه 11 باکتری می باشد. چنانچه جدول در اختیار نداشته باشیم و یا شمارش مثبت ها با جدول مطابقت نکند (در جدول نگنجد) می توان از این رابطه مقدار M.P.N را محاسبه نمود:

تعداد لوله های مثبت ضربدر 100 تقسیم بر رادیکال مضروب میلی لیتر نمونه در لوله های منفی و میلی لیتر نمونه در تمامی لوله ها

    2- روش آزمایش تاییدی : در این روش از محیط کشت Brilliant green bile broth استفاده می شود این محیط را نیز طبق دستور کارخانه سازنده در لوله های آزمایش حاوی دورهام و محیط کشت مزبور که قبلاٌ تهیه و استریل گردیده استفاده می شود . انجام آزمایش تاییدی منوط به مثبت بودن آزمایش M.P.N  است که در مقابل هر لوله مثبت لاکتوز براث حاوی گاز در لوله دورهام آن یک لوله برلیان گرین در مقابل آن قرار داده و در شرایط استریل و با دقت یک تا دو قطره از محیط لاکتوز براث مثبت به محیط کشت برلیان گرین بیل براث اضافه نموده آن را در دمای 5/0 +-35 به مدت 48 ساعت در انکو باتور قرار داده در صورت ایجاد گاز در لوله های دور هام محیط کشت برلیان گرین آزمایش مثبت تلقی شده یعنی مراحل قبلی تا یید می گردد .

     3-  آزمایش تکمیلی   Completed test

این آزمایش نیز پس از مثبت بودن آزمایش تاییدی انجام می گیرد 

   روش آزمایش : از کلیه لوله های مثبت در آزمایش تاییدی به صورت روش خطی بر روی محیط کشت  E.M.B کشت داده می شود پس از انجام کشت آن را برای مدت 2+ - 24 ساعت در اتو 5/0 + - 35 درجه سانتی گراد قرار داده کلو نی های رشد کرده روی این محیط شکل های  1-مشخص 2- غیر مشخص 3 - منفی تقسیم می شود

1- کلنی های مشخص  Typical  به صورت هسته دار و جلای فلزی یا بدون جلای فلزی می باشد

2-   کلنی های غیر مشخص بدون هسته با رنگ مات که بعد از 24 ساعت صورتی رنگ می شوند 

3-  سایر کلنی های موجود منفی تلقی می شود در بیان نتایج لا مشاهده کلنی های هسته دار با جلای فلزی گزارش اشیرشیا کلی ودیدن کلنی های صورتی رنگ روی این محیط کلبیسلا گزارش می شود برای اطمینان بیشتر  از هر جعبه پتری محتوی کشت یک یا چند کلنی مشخص انتخاب کرده در یک لوله محتوی محیط لاکتوز براث حاوی لوله دورهام کشت داده و قسمتی نیز روی محیط کشت Natural Agar   پس از مدت 24 تا 48 ساعت در اتو 35 درجه سانتی گراد لوله های حاوی لاکتوز براث دارای گاز در لوله دورهام مثبت تلقی می شود واگر از محیط کشت نوترین آگار فروتی تهیه شود وآن را با رنگ گرم رنگ آمیزی نمائید وجود باسیل های گرم منفی بدون اسپور دلیل بر وجود کلی فرم ها می باشد در این صورت آزمایش تکمیلی مثبت است.

اعلام  نتیجه آزمون میکروبی :

در آزمایشگاه  میکروبی آب و فاضلاب روستائی کلیفرم گرماپای با واحدml100 / MPN  احتمالی  و تاییدی بیشتر از 2/2  و نوع میکروب E.coli   یا kellebsilla گزارش می شود و در صورت عدم  تولید گاز و بون تغییر ماندن رنگ در مرحله احتمالی یا احتمالی عدم وجود کلی فرم ها گزارش می شود

همچنین در اعلام نتایج آزمون میکروبی تعداد جمعیت میکروبی (HPC) با واحد (cfu/ml  ) گزارش می گردد. که در صفحه بعد نوع محیط کشت و روش اجرائی بیان می گردد                              

آزمایش HPC (شمارش میکرو ارگانیسم های هترو تروف)

شمارش میکرو ارگانیسم ها ی هتروتروف که پیش از این تحت عنوان شمارش پلیت استاندارد شناخته می شد – روشی است که توسط آن تعداد باکتری های  هتروتروف زنده در آب اندازه گیری شده و جزء تغییرات کیفی به هنگام تصفیه و توزیع آب و یا کیفیت آب استخرهای شنا بررسی می گردد . کلنی های مورد مطالعه با این روش می توانند به صورت دوتایی – زنجیره ای- خوشه ای و یا منفرد تشکیل شوندکه همه انواع آن تحت عنوان واحد های تشکیل دهنده کلنی (CFU ) نامیده می شوند .شمارش نهایی به مقدار موثر انتشار کلنی بستگی دارد از این رو روش کار و محیط کشت به گونه ای باید انتخاب شود که بتواند بیشترین تعداد کلنی را در مدت معینی از گرماگذاری تولید کند در حال حاض سه روش و 4 محیط کشت وجود دارد که بیان می گردد:

روش های 1- پور پلیت 2- کشت سطحی یا اسپرید پلیت 3- صافی غشایی یا ممبران فیلتر

محیط های کشت : Plate count agar-1 2-m HPC Agar   3-R2A Agar 4- NWRI Agar(HPCA)

روش پورپلیت : مقدار1/0 تا 1 میلی لیتر از نمونه یا نمونه ای رقیق شده که به وسیله ی پیپت به پلیت سترون اضافه و سپس محیط کشت آگار مذاب را می افزاییم و پس از مخلوط شدن باید سرد و منجمدگردد سپس گرماگذاری شده و شمارش کلنی انجام می گردد.

روش کشت سطحی : مقدار 1/0 یا 5/0 میلی لیتر از نمونه یا 1/0 یا 5/0 میلی لیتر از رقت مناسب نمونه به محیط کشت حاوی آگار جامد شده موجود در پلیت اضافه می شود . نمونه ی تلقیح شده  بر روی سطح محیط کشت را با یک میله شیشه ای سترون به صورت یکنواخت پخش می گردد.در این روش همه کلنی ها بر روی سطح محیط کشت به وجود آمده و مانع از نفوذ کلنی ها به داخل آگار مذاب می شود . پس از گرماگذاری در دما زمان مناسب – کلنی های باکتری ها را بر روی سطح آگار شمارش می نمایند

روش صافی غشایی : این روش در مورد نمونه های آب با حجم زیاد و کدورت کم و معمولاٌ برای آب هایی با احتمال شمارش کلنی (کمتر از Cfu/ml 10- 1) به کار می رود این روش شوک گرمائی ایجاد نمی کند و هزینه های آن برای تهیه صافی های غشایی بیشتر از دو روش  دیگر برشمرده می شود

 

روش کشت سطحی (Spread Plate):

1- پلیت ها را به ترتیب چیده و علامت گذاری می نمائیم .پلیت شاهد – دو سری پلیت برای هر نمونه مورد آزمایش و نمونه کنترل مثبت برای یک سری از نمونه ها تهیه می کنیم. برای کنترل شرایط سترون از 1/0 میلی لیتر آب رقیق سازی سترون استفاده می گردد.این کار برای اطمینان از سترون بودن پیپت – آگار ورقیق سازی انجام می گیرد

2-   نمونه ها را رقیق سازی می نمائیم

3-    براساس نمونه ها و رقت ها پلیت ها را مرتب می نمائیم

4- نمونه هاو رقت ها را قبل از اینکه با استفاده از پیپت به داخل پلیت منتقل کنیم بایستی به شدت تکان داد

5-  در حالی که پلیت را می چرخانید نمونه یا حجم رقیق شده (1/0 یا5/0 میلی لیتر رابا استفاده از پیپت روی سطح محیط آگار جامد می ر یزیم

6-  نمونه تلقیح شده را روی سطح محیط کشت با استفاده از میله شیشه ای سترون به طور یکنواخت پخش کنید این کار با ثابت نگه داشتن میله شیشه ای بر روی سطح آگار و حرکت دادن پلیت و یا با حرکت دادن میله شیشه ای بر روی سطح محیط کشت انجام می شود در این روش همه کلنی ها بر روی سطح محیط کشت شکل می گیرند

7-   قبل از گرماگذاری اجازه می دهیم تا نمونه تلقیح شده بطور کامل در محیط کشت جذب شود

8-  وقتی سطح محیط کشت آگار خشک شد درب پلیت ها را بسته آنها را بطور وارونه برای انجام آزمایش های اختصاصی به مدت 48 ساعت در  حرارت 35 درجه سلسیوس قرار می دهیم پس از گرماگذاری در دما و مدت زمان مناسب کلنی های مجزا بر روی سطح محیط کشت پدیدار می شوند

محاسبه و گزارش نتیجه ی آزمایش:

برای محاسبه ی شمارش پلیت – کل کلنی های شمارش شده و یا میانگین آن ها(در موردپلیت های دوتائی از یک ضریب رقت یکسان ) در هر پلیت در عکس ضریب رقت ضرب می شود. بهتر است ابتدا تا دو رقم معنی دار (دو رقم سمت چپ ) گرد شده سپس بصورت Cfu/ml گزارش شود.

جدول 1- جدول راهنمای تعیین MPN پنج لوله ای(برای نمونه های آب چاه)

MPN/100	تعداد لوله های مثبت
< 2.2	0
2.2	1
5.1	2
9.2	3
16	4
> 16	5

نتیجه گیری

به طور کلی اشرشیاکلی، علت شایع مسمومیت غذایی است. برخی از گونه‌های آن به صورت طبیعی در روده حیوانات و انسان یافت می‌شود. حدود صدها گونه از اشرشیاکلی وجود دارد که بیشتر آن‌ها همان‌طور که اشاره شد، مضر هستند.
این باکتری از طریق دست‌های آلوده به مدفوع، آب‌های آلوده، گوشت‌های خام و شیر و آب‌میوه غیر پاستوریزه منتقل می‌شود نقش این نکات بسیار مهم است چون به راحتی می‌توان با یک شستشوی ساده  با آب و صابون یا شستشوی مواد غذایی قبل از مصرف جلوی این مسأله را گرفت. کالباس، سوسیس، گوشت نیمه پخته‌شده و کاهو نیز این باکتری را منتقل می‌کنند. پس از ورود باکتری از طریق دهان، این باکتری وارد روده‌ها می‌شود و به سلول‌های مخاط روده‌ می‌چسبد و شروع به تکثیر می‌کند و هنگامی که تعداد آن‌ها زیاد شود، همگی شروع به آزاد کردن سم می‌کنند. سم ناشی از باکتری‌ها، مخاط روده را تخریب و دردهای شدید شکمی و اسهال را ایجاد می‌کند.

راه های تصفیه آب - سه شنبه بیست و ششم بهمن 1389
پهنه بندي سیلاب و مدیریت دشت سيلابی - سه شنبه بیست و ششم بهمن 1389
كاربرد GIS در بررسي و مطالعه سيلاب - سه شنبه بیست و ششم بهمن 1389
حوزه یا حوضه؟!! - سه شنبه بیست و ششم بهمن 1389
ساکنين تپه تاريخي هگمتانه از آب لوله کشي استفاده مي کردند - سه شنبه بیست و ششم بهمن 1389
مدیریت آب شهری، شعار روز جهانی آب سال 2011 اعلام شد - سه شنبه بیست و ششم بهمن 1389
فناوري‌های شیرین سازی آب دریا - سه شنبه بیست و ششم بهمن 1389
الهام از درختان در ساخت سيستم هاي هيدروليكي - سه شنبه بیست و ششم بهمن 1389
باکتري ها و نانوفيلترها؛ چشم انداز آيندۀ فناوري آب پاک - سه شنبه بیست و ششم بهمن 1389
نقشه برداري زميني - سه شنبه بیست و ششم بهمن 1389
تاريخچه عکس برداري هوايي - سه شنبه بیست و ششم بهمن 1389
همه چیز درباره پمپ های آبرسانی - سه شنبه بیست و ششم بهمن 1389
نیمرخ های طولی وعرضی - سه شنبه بیست و ششم بهمن 1389
پمپ های سری و موازی - سه شنبه بیست و ششم بهمن 1389
معرفي سيستم آبرساني قنات و بررسي احياي آن - دوشنبه بیست و پنجم بهمن 1389
ایمنی در کار: اصول و کاربرد در تصفیه خانه های آب - دوشنبه بیست و پنجم بهمن 1389
مضرات نیترات در آب آشامیدنی و حذف آن توسط فرآیند اسمز معکوس - دوشنبه بیست و پنجم بهمن 1389
سیستم های تصفیه فاضلاب - یکشنبه بیست و چهارم بهمن 1389
آموزش GIS - یکشنبه بیست و چهارم بهمن 1389
اثرات بهداشتي استفاده مجدد از فاضلاب - یکشنبه بیست و چهارم بهمن 1389
بكارگيري اشعه UV در گندزدايي آب شهري - شنبه بیست و سوم بهمن 1389
طراحی نرم افزار آبفا 2007جهت تعیین ماده منعقدکننده - شنبه بیست و سوم بهمن 1389
سيستم تيوب هاي ته نشين كننده براي تصفيه آب - شنبه بیست و سوم بهمن 1389
تصفیه فاضلاب شهری - جمعه بیست و دوم بهمن 1389
آزمایش جارتست - جمعه بیست و دوم بهمن 1389
حذف آلودگی های صنعتی از محیط زیست - جمعه بیست و دوم بهمن 1389
معجزه خورشيد در شيرين كردن آب - جمعه بیست و دوم بهمن 1389
معماری تخت جمشید - جمعه بیست و دوم بهمن 1389
بهره برداری از منابع آب - جمعه بیست و دوم بهمن 1389
آب زیر زمینی و محیط زیست - جمعه بیست و دوم بهمن 1389
لایه آب دار - جمعه بیست و دوم بهمن 1389
آلودگی آب های زیر زمینی با فاضلاب - جمعه بیست و دوم بهمن 1389
فرسایش و رسوب گذاری توسط آب های زیر زمینی - جمعه بیست و دوم بهمن 1389
سه را برای بهداشتی کردن آب - جمعه بیست و دوم بهمن 1389
ضرورت مهار آب‌های‌جاری در بحران آب - جمعه بیست و دوم بهمن 1389
آبهای زیرزمینی - جمعه بیست و دوم بهمن 1389
کاویتاسیون در سیالات - جمعه بیست و دوم بهمن 1389
گزارش موردي تهديد رودخانه حبله رود گرمسار بوسيله آلاينده هاي نفتي و… - جمعه بیست و دوم بهمن 1389
داروهایی از فاضلاب و خاک - جمعه بیست و دوم بهمن 1389
آب های فانتزی - پنجشنبه بیست و یکم بهمن 1389
تصفیه آب با امکانات محدود - پنجشنبه بیست و یکم بهمن 1389
Piping پایپینگ - پنجشنبه بیست و یکم بهمن 1389
تصفیه آب و فاضلاب - چهارشنبه بیستم بهمن 1389
راهنمای نمونه برداری و انجام آزمایشات الزامی تصفیه خانه های فاضلاب - چهارشنبه بیستم بهمن 1389
اندازه گیری تری‌ نیتروتولوئنِ(TNT)در آب - چهارشنبه بیستم بهمن 1389
سختی آب Hardness - سه شنبه نوزدهم بهمن 1389
آموزش کامل اتوکد - سه شنبه نوزدهم بهمن 1389
فاضلاب و مسائل مربوط به آن - سه شنبه نوزدهم بهمن 1389
نیروهای هیدرواستاتیک - دوشنبه هجدهم بهمن 1389
نقش آب در انتقال بيماري ها - دوشنبه هجدهم بهمن 1389

مرجع تخصصی آب و فاضلاب