واحد تصفیه پساب پتروشيمي فجر
1- بخش تصفيه پساب روغني با نمك پائين (LOW TDS)
1-1- شرح فرايند قسمت تصفيه فيزيكي و شيميايي پساب
پساب شيميايي با نمك پايين از طريق يك خط 18 اينچ وارد واحد شده و به طرف يك چاله روغني (AD-6803) هدايت ميشود. در اين چاله همچنين آبهاي ناشي از دور ريز سيستمها وجريانهاي برگشتي از مخزن ذخير ه (AD-6801) وارد ميشود. اين چاله مجهز به يك غربال ميلهاي (Bar Screen) با شكافهايي به عرض 10mm ميباشد كه ذرات بيشتر از اين قطر را جدا ميكند. جريان ورودي پس از عبور از غربال از طريق نيروي ثقل بطرف API هدايت ميشود. براي چاله روغن دو دريچه سرريز بطرف مخرن ذخيره طراحي شده است. جريان ورودي در حدود 420 متر مكعب برساعت ميباشد كه اگر بيشتر از اين مقدار شود از طريق دريچه هاي سرريز به مخزن ذخيره هدايت ميشود.حوضچه ذخيرهسازي جهت ذخيره مقادير اضافي و سرريزها ونيز ذخيره پسابهاي خارج از Spec ( طراحي) مورد استفاده قرار ميگيرد. اين حوضچه داراي دو لاين سرريز 14 اينچي ميباشد كه از طريق آنها پساب اضافي بطرف خور هدايت ميشود.حوضچه ذخيرهسازي مجهز به دو پمپ تخليه (P-6801 A/B) و دو عدد پمپ جمعآوري روغن (P-6831 A/B) ميباشد كه جريان ورودي پمپ هاي تخليه از كف حوضچه و پمپ هاي روغن از سطح آن مي باشد.
پمپ هاي تخليه از نوع سانتريفوژ جهت برگردان محتويات حوضچه ذخيرهسازي بطرف چاله روغن به هنگام كمشدن جريان ورودي واحد مورد استفاده قرار ميگيرند. پمپ هاي جمعآوري روغن، روغن را توسط دو قيف از سطح آب جمعآوري و به چاله روغن هدايت ميكنند. قيفها شناور بوده و پمپها از نوع مارپيچي جابجايي مثبت ميباشند.به منظور كنترل پسابهاي ورودي، در ابتداي شيفت از ورودي واحد نمونه گيري شده و نمونه جهت انجام تستهاي COD، Phenol ، Oil و .... به آزمايشگاه واحد ارسال ميگردد. چنانچه هر يک از موارد مذکور خارج از محدوده مجاز باشد، سريعا با نمونه گيري از خروجي پساب مجتمع ها، مجتمع ارسال کننده متخلف شناسايي و از طريق هماهنگي با کشيک ارشد نسبت به بستن خروجي مجتمع مذکور اقدام خواهد شد.جريان پساب پس از عبور از غربال ميلهاي به طرف حوضچه هاي جدا كننده روغن (AD-6814 A/B) ارسال ميگردد. حجم در نظر گرفته شده براي API بگونهاي است كه اين امكان را فراهم ميكند كه روغن و ذرات ناخالص در اثر نيروي ثقل از پساب جدا شوند.هر حوضچه API مجهز به يك عمل كننده الكتريكي اسكرابر- اسكيمر ( SK-6801 A/B) ميباشد. وقتي كه دستگاه اسكرابر از سمت ورودي حوضچه به طرف خروجي حركت ميكند تيغههاي اسكيمر(سطح روب) روغن شناور را به طرف غلاف قابل چرخش انتهاي حوضچه حركت ميدهند. در جهت عكس اسكراپر ته حوضچه( كف روب ) لجن ته نشين شده را به طرف چاله هاي لجن در ابتداي ورودي به حوضچه حركت ميدهد. هر حوضچه دو چاله لجن دارد. اسكراپر و اسكيمر بصورت تمام اتوماتيك هستند و چهار عدد سوئيچ بالا و پايين رفتن تيغههاي آنها را كنترل ميكنند.غلاف قابل چرخش انتهاي حوضچه API كه جهت تخليه روغن شناور به كار ميرود بصورت ثابت يا مقطعي قابل تنظيم بوده و چگونگي بهرهبرداري از آن به ميزان روغن شناور بستگي دارد. جهت بهرهبرداري مداوم بايستي لبه تيغه غلاف از لبه ديواره سرريز آب تقريباً 5/2 سانتيمتر بالاتر تنظيم گردد. به همراه روغن تخليه شده مقداري كمي آب نيز گرفته ميشود كه به همراه روغن و توسط نيروي ثقل به تانك جمعآوري روغن برگشتي سرازير ميشود.
لجن هاي كف حوضچه API بوسيله دستگاه اسكراپر به طرف چاله هاي لجن در ورودي حوضچه هدايت ميشود. شيب كف حوضچه نيز به اين كار كمك ميكند. براي تخليه لجن از هر چاله يک لاين در نظر گرفته شده است كه لجنها را به چاله اصلي جمعآوري لجن هدايت ميكنند. لجن جمعآوري شده در چاله جمعآوري لجن توسط دو پمپ از نوع مارپيچي به طرف تانك هاضم لجن( AD-6807) پمپاژ ميشود.جريان پساب پس از عبور از دو تانك جدا كننده API (كه در اين جا تقريبا كليه روغنهاي نامحلول از پساب جدا شدهاند) توسط نيروي ثقل به حوضچههاي يكنواختسازي (AD-6802 A/B) ارسال ميگردد. دو عدد حوضچه يكنواختسازي بعنوان متعادل كننده جريانات با غلظتها و PH هاي مختلف كه روزانه وارد واحد ميشود عمل ميكنند و جرياني با تغييرات يكنواخت جهت واحدهاي پايين دستي فراهم ميكنند. دو عدد همزن عمقي (زير سطح مايع) جهت همزدن پساب و يكنواخت كردن پسابهاي ورودي و جلوگيري از واكنش دنيتريفيكاسيون در اين حوضچهها تعبيه شده است. اين همزنها به صورت مداوم و با توجه به سطح مايع در سرويس قرار ميگيرند.
در خروجي حوضچه هاي يکنواخت سازي يک حوضچه خنثيسازي جهت خنثي كردن PH پساب ورودي به حوضچه DAF (DISOLVED AIR FLOTING) پيشبيني شده است.در اين حوضچه از يك اندازه گيرنده سطح مايع(LIT) جهت نشان دادن و كنترل سطح مايع در حوضچههاي يكنواختسازي استفاده ميشود. از يك اندازهگير PH نيز جهت كنترل اتوماتيك و فرمان استارت و استپ به پمپهاي تزريق شود و اسيد استفاده ميشود. پمپ هاي P-6810 A/B تزريق سود و پمپهاي P-6813 A/B تزريق اسيد را بعهده دارند. لازم به ذكر است كه جهت خنثي سازي و تنظيم PH پساب از محلول 25 درصد سود يا محلول 96 درصد اسيد سولفوريك استفاده ميشود. PH پساب خروجي از حوضچه يكنواخت سازي بايد بين 6.5 تا 8 باشد.
همچنين حوضچه خنثيسازي مجهز به دو پمپ از نوع سانتريفوژ ميباشد كه فشار لازم جهت انتقال آب را از حوضچه خنثي سازي به DAF (AD-6804 A/B) فراهم ميكنند. جريان حقيقي بوسيلة شير كنترل جريان كه قبل از ورودي به چاهك توزيع DAF نصب شده است تنظيم ميشود. در خروجي پمپهاي حوضچه خنثي سازي يك اندازهگيرنده جريان قرار دارد كه بر روي شير كنترل فرمان باز يا بسته كردن ميفرستد و مقدار جريان عبوري را تنظيم مينمايد.بعد از شير كنترل محل تزريق محلول پلي الكتروليت (پليمركاتيوني) به عنوان يك منعقده كننده قرار دارد. هدف از تزريق پليالكتروليت لختهسازي مواد معلق و يا روغنهاي محلول (امولسيون درآب) ميباشد. پمپ هاي تزريق (P-6819 A/B) محلول2/0 درصد پليالكتروليت را به مسير خروجي پمپ هاي حوضچه خنثي سازي تزريق مي کنند. محل استقرار پمپهاي تزريق پلي الكتروليت و تانك محلولسازي آن در ساختمان مواد شيميايي قرار دارد. مقدار تزريق پلي الكتروليت بستگي به جريان عبوري و مقدار مواد معلق (T.S.S ) دارد. با تزريق پلي الكتروليت به جريان عبوري و بهم خوردن جريان در لوله عمل مقدماتي انعقاد و لختهسازي انجام گرفته و جريان به سمت چاهك توزيع DAF هدابت ميشود.حوضچه DAF در حقيقت بعنوان مرحله بعدي حذف روغن( محلول ) و ساير مواد معلق عمل ميكند.پساب ابتدا وارد چاهك توزيع شده و بصورت مساوي از دو تيغه به دو مسير ورودي به هر دو حوضچه DAF وارد ميشود. جريان پساب بعد از توزيع وارد قسمت لختهسازي ميشود. در اين قسمت پساب به آرامي به هم زده ميشود. ذرات ريز روغنهاي محلول و ساير مواد معلق در اينجا به طور كامل با پلي الكتروليت مخلوط شده و ذرات بزرگتري را بوجود ميآورند كه ميتوانند تهنشين شده و يا بر سطح آب شناور شوند.در اين دو قسمت دو همزن عمودي قرار دارند كه با همزدن آب باعث تماس ذرات كوچك و تشكيل ذرات بزرگتر ميشوند. اين همزنها همواره در سرويس قرار دارند.
سرريز قسمت لختهسازي وارد قسمت تلاطم گير و تنظيم حوضچه DAF شده و از آنجا و از طريق دريچه نزديك به كف حوضچه وارد آن ميشود و با جريان آب برگشتي كه از درام تحت فشار آب و هوا بر ميگردد تركيب ميشود. مخلوط پساب ورودي DAF و پساب برگشتي از طريق تيغههاي سوراخ داري كه باعث آرام شدن و يكنواخت شدن جريان ميگردند وارد قسمت شناورسازي DAF ميگردند. در اين قسمت ذرات سنگين تهنشين مي شوند . ذرات سبك روغني نيز با چسبيدن حبابهاي ريز هوا به آنها به سطح آب آمده و شناور ميشوند.
هر كدام از حوضچههاي شناورسازي به يك پاروي روغنگير(اسكمير)(SK-6802 A/B) مجهز ميباشد. اين پاروها لايه ايجاد شده از روغن در سطح آب را بطرف كانالي كه در ابتداي حوضچه ميباشد به جلو ميرانند. اين پاروها به طور مداوم در سرويس قرار دارند. همچنين هر يك از اين حوضچهها مجهز به يك پاروي كف روب (اسكراپر) ميباشند كه با حركت به طرف حوضچه جمعآوري لجن در ابتداي قسمت شناور سازي ، لجنهاي تشكيل شده در كف را به طرف آن ميرانند. شيب زياد كف حوضچه نيز به اين كار كمك مي كند. اسكراپرها همواره و با يك سرعت ثابت در سرويس قرار دارند.آب پس از سرريز از ديواره خروجي قسمت شناورسازي به دو قسمت تقسيم ميشود. يك قسمت جهت جريان برگشتي DAF و ديگري ارسال به واحدهاي تصفيه بيولوژيك در مراحل پايين دست.در قسمت جريان برگشتي با تزريق هوا به جريان پساب خروجي از قسمت شناورسازي جريان برگشتي تأمين ميشود. جريان پساب برگشتي از هر يك از قسمتهاي شناورسازي بوسيله چهار عدد پمپ (P-6806 A/B/C/D) از نوع سانتريفوژ تا 6 بار افزايش فشار مييابد و وارد دو درام (D-6801 A/B) تحت فشار ميشود. جريان برگشتي بوسيله يك اندازه گيرنده جريان كه در خروجي پمپها قرار دارد اندازهگيري شده و توسط يك شير كنترل كه در قسمت خروجي درام قرار دارد تنظيم ميشود. در حالت نرمال فقط دو پمپ در سرويس قرار دارد يعني براي هر درام يك پمپ. جريان خروجي از پمپها در حدود 30 متر مكعب بر ساعت كنترل ميشود.جريان خروجي از هر يك پمپها پس از مخلوط شدن با هواي سرويس (Plant Air) كه از شبكه هواي سرويس تأمين ميشود از قسمت بالاي درام وارد آن ميشود. محفظه درام با رينگهاي پال ( Pall ) پرشده است . آب برگشتي از قسمت بالا روي سطح رينگهاي پال توزيع ميگردد و در قسمت پايين جمع ميشود. فشار درام روي 6 بار تنظيم شده است. اين فشار باعث مخلوط شدن هوا با آب ميشود. ارتفاع آب در اين درام بين 2- 5/1 متر كنترل ميشود. هواي مورد نياز بين 10- 3 متر مكعب بر ساعت تنظيم ميشود.
جريان آب برگشتي پس از اشباع شدن با هوا از قسمت زير درام خارج شده و وارد لوله توزيع جريان برگشتي ميشود. اين لوله در ورودي و در قسمت پايين حوضچه شناورسازي DAF نصب شده است و باعث توزيع جريان برگشتي در عرض ورودي به حوضچه ميگردد. با برداشته شدن فشار از جريان برگشتي، حبابهايي ريز از هوا تشكيل و آزاد ميشود كه از انبساط هوا در آب اشباع بوجود آمدهاند. حبابها به ذرات روغن در پساب چسبيده و آنها را به سطح آب ميرسانند.همانطور كه گفته شد ذرات معلق سنگين به آرامي به كف حوضچه شناورسازي سقوط ميكنند و توسط پاروهاي اسكراپر و شيب كف به يك چاله كوچك كه در ابتداي قسمت شناورسازي قرار دارد هدايت ميشوند.لجن جمعآوري شده در اين چالهها توسط نيروي ثقل آب و از طريق دو لوله كه هر كدام متعلق به يكي از حوضچههاست به چاله اصلي جمعآوري لجن (AD-6825) تخليه ميشود. اين چاله در كنار خود DAF و چسبيده به آن قرار دارد. خروجي هر لوله لجن بوسيله Pen Stock بسته ميشود.
سرباره شناور روغني (Scum) نيز كه با چسبيدن ذرات ريز هوا به حبابهاي ريز روغن و مواد معلق سبك، بر سطح آب تشكيل ميشود بوسيله پاروهاي اسكيمر به داخل يك كانال كه در ابتداي حوضچه شناورسازي قرار دارد هدايت ميشود و از آنجا توسط نيروي ثقل خود به چاله جمعآوري سرباره روغني
(AD-6824) تخليه ميشود. اين چاله در كنار DAF و چسبيده به چاله جمعآوري لجن قرار دارد. اين چاله مجهز به يك همزن ميباشد كه با افزايش سطح سرباره روغني و رسيدن به حد مطلوب در سرويس قرار ميگيرد.
جهت بهبود جداسازي آب و روغن موجود در سرباره در مراحل پايين دست، به چاله جمعآوري سرباره ماده پليمري Emulsion Breaking تزريق ميشود. همزن موجود در چاله توزيع يكنواخت و سريع اين پليمر را فراهم ميكند. اين ماده با شكستن پيوندهاي هيدروژني موقت بين ذرات روغن و آب و به همچسباندن ذرات روغني به همديگر حالت امولسيوني (انحلال روغن در آب) را از بين ميبرد و باعث سـهولت جداسازي آب و روغن خواهد شد. محلول اين ماده توسط دو عدد پمپ از نوع ديافراگمي (P-6825 A/B) كه در كنار DAF قرار دارند تزريق ميشود.جهت تخليه چالههاي جمعآوري لجن و سرباره روغني سه پمپ از نوع مارپيچي (P-6807 A/B/C) در نظر گرفته شده است. بدين ترتيب كه لجن توسط پمپ A به تانك هاضم لجن و سرباره روغني توسط پمپ C به تانك جمعآوري روغنهاي برگشتي پمپاژ ميشود. پمپ B نيز كه در بين دو پمپ مذكور واقع است ميتواند جهت پمپاژ هر دو نوع سيال استفاده شود.پساب خروجي از DAF توسط نيروي ثقل به طرف حوضچه اختلاط اوليه (P-6810) ارسال ميگردد. همچنين پساب بهداشتي با دبي بين 69 - 19 متر مکعب بر ساعت توسط يك لاين تحت فشار به حوضچه اختلاط اوليه وارد ميشود. لجن برگشتي و مواد مغذي همچون اسيد فسفريك و اوره نيز در اينجا اضافه ميشود.حوضچه اختلاط اوليه و حوضچه هوادهي بعنوان مراحل تصفيه بيولوژيكي پساب خروجي از DAF و پسابهاي بهداشتي عمل ميكنند.
1-2-شرح فرايند قسمت تصفيه بيولوژيك
پساب خروجي از DAF از نزديكيهاي كف حوضچه اختلاط و لاينهاي ارسال پساب بهداشتي، اوره، اسيد فسفريك و لجن برگشتي به بالاي حوضچه اختلاط اوليه و درون يك قيف وارد ميشوند. در ابتداي هر شيفت كاري از حوضچه اختلاط نمونه گيري شده و جهت آناليز به آزمايشگاه واحد ارسال مي گردد.جريانات تركيبي توسط يك همزن در اين حوضچه مخلوط ميشوند و از طريق يك كانال و تيغههاي توزيع كننده وارد حوضچههاي هوادهي بيولوژيك ميشود. در اين قسمت دو حوضچه هوادهي وجود دارد. هر يك از حوضچههاي هوادهي در حقيقت پر از باكتريهاي تجزيه كننده پساب ميباشد كه خوراك و انرژي مورد نياز خود را از تجزيه و اكسيداسيون مواد محلول در پساب بدست ميآورند و خود تكثير و توليدمثل مييابند.
اكسيژن مورد لزوم جهت باكتريها از طريق مخلوط كردن هوا در آب تأمين ميشود.اين كار توسط شش هواده سطحي (MA-6801 A/B/C و MA-6802 A/B/C) (هر حوضچه سه هواده) انجام ميشود. اين هواده ها علاوه بر تأمين اكسيژن مورد نياز باكتريها عمل مخلوط كردن پساب درون حوضچهها و تقسيم يكنواخت خوراك جهت باكتريها و جلوگيري از فعاليت باكتريهاي بيهوازي را نيز به عهده دارند. در حوضچه هوادهي از يكD.O meter نيز استفاده ميشود. اين دستگاه ديجيتالي براي اندازهگيري اكسيژن محلول در آب و ارسال هشدار براي اپراتور اتاق كنترل در خصوص تغيير زمان سرويسدهي هواده ها مورد استفاده قرار ميگيرد. لازم به ذكر است كه اكسيژن محلول در حدود 2 - 4 PPM كنترل ميگردد.باكتريها جهت رشد و تكثير به چهار عنصر مهم كربن، اكسيژن، نيتروژن و فسفر نياز دارند. كربن از طريق تجزيه هيدروكربنهاي موجود در پساب تأمين ميشود.اكسيژن نيز از طريق دميدن و مخلوط كردن هوا در آب تأمين ميشود.جهت تأمين نيتروژن و فسفر نيز محلولهاي 30 درصد اوره(توسط پمپ P-6808 A/B) و75 درصد اسيدفسفريك(توسط پمپ P-6817 A/B) در صورت نياز باكتريها تزريق ميشود. ميزان تزريق هر كدام از محلولهاي اوره و اسيد فسفريك بستگي به ميزان خوراك و تستهاي نيتروژن و فسفر كه توسط آزمايشگاه واحد انجام ميشود، دارد. در صورت کاهش بيش از حد COD، به منظور تامين کربن مورد نياز باکتريها، متانول به صورت دستي تزريق مي شود و در صورت افزايش بيش از حد نيز رقيق سازي و يا کاهش دبي ورودي به حوضچه اختلاط در دستور کار قرار مي گيرد. در هر دو صورت اقدامات انجام شده در دفتر نوبتکاري ثبت مي گردد.باكتريهاي هوازي موجود در حوضچههاي بيولوژيك (هوادهي) مواد هيدروكربني محلول در پساب را به CO2 تبديل ميكنند كه يك گاز بدون بو است. پساب تصفيه شده كه مقداري لجن فعال به همراه دارد پس از عبور از حوضچههاي هوادهي از طريق ديوارهاي تيغهاي انتهاي حوضچهها سرريز كرده و توسط نيروي ثقل به طرف زلال ساز [1](AD-6813 A/B) ارسال ميگردد. خروجي مشترك از حوضچههاي هوادهي بصورت مساوي در هر يك از شفاف كنندهها توزيع ميگردد. پساب از طريق يك لاين به مركز زلال ساز وارد ميشود. در مركز زلال ساز يك توزيع كننده بتوني قرار دارد كه پساب را از طريق سوراخهاي خود به صورت مساوي و در جهات مختلف وارد مخزن دايرهاي شكل زلال ساز ميكند. در حقيقت پساب به گونهاي وارد زلال ساز ميشود كه باعث بر هم زدن آب نخواهد شد. لجن فعال پس از ورود به زلال ساز با زمان ماندي كه به آن داده ميشود به آرامي از پساب تصفيه شده جدا شده و تهنشين ميگردد.پساب زلال شده نيز از طريق ديوارههاي كنگره اي كه دور تا دور زلال ساز قرار گرفته سرريز كرده و با پساب زلال شده زلال ساز ديگر تركيب شده و به مرحله بعد ارسال ميگردد.
براي جمعكردن لجن، هر زلال ساز مجهز به يك لجنروب (SK-6804 A/B) ميباشد كه حول مركز آن ميچرخد.
اين دستگاه يك دوم قطر حوضچه را پل ميزند و توسط يك الكتروموتور گردان كنگره اي حركت ميكند.
يك پاروي تيغهاي ( اسكراپر ) روي دستگاه در قسمت پايين و در ته زلال ساز قرار دارد كه لجنهاي تهنشين شده در كف حوضچه را بطرف چاله لجن كه در مركز زلال ساز و در زير توزيع كننده قرار دارد پارو ميكند. پاروي ديگري كه در بالاي سطح آب حركت ميكند (اسكيمر) لجنهاي شناور روي سطح آب را جمع و بطرف قيف جمعآوري سرباره حركت ميدهد. مجموعه اين دستگاه به طور دائم در سرويس قرار دارد.
لجن تهنشين شده و جمع شده در چاله لجن توسط فشار سطح آب به سمت پمپهاي لجن برگشتي (C/P-6805 A/B) ارسال ميگردد. اين سه پمپ كه از نوع سانتريفوژ هستند وظيفه پمپاژ لجن و برگشت آن به حوضچههاي هواده اي را دارند. اين لجن با عنوان لجن برگشتي خوانده ميشود.پمپ A جهت زلال ساز A و پمپ C جهت زلال ساز B استفاده ميشود. پمپ B نيز ميتواند به تناوب جهت هر يك از زلال ساز ها مورد استفاده قرار گيرد. سرباره و لجن شناوري كه از سطح زلال ساز ها جمع و درون قيفها ميريزد نيز وارد قسمت جمعآوري سرباره ميشود كه در كنار زلال ساز B قرار دارد. لجن جمعآوري شده در اين تانك توسط دو عدد پمپ از نوع سانتريفوژ (P-6809 A/Bبه تانك هضم لجن فرستاده ميشود.
جهت دفع لجن اضافي تهنشين شده، از لاين اصلي ورودي پمپ هاي لجن برگشتي يك لاين كوچك جدا شده است كه وارد تانك جمعآوري سرباره ميشود. ميزان دفع لجن بر اساس نتايج آزمايشگاه ( تستهاي SST ، SVI ، MLSS و MLVSS ) مي باشد.خروجي زلال ساز از طريق نيروي ثقل بطرف حوضچه كلرزني (AD-6811) جريان مييابد. بر سر راه لاين خروجي زلال ساز ها به حوضچه كلرزني يك لاين كوچك تزريق آب ژاول جهت تأمين كلر آزاد وجود دارد. جنس اين لاين به جهت خورنده بودن آب ژاول از جنس PVC انتخاب شده است.هدف از تزريق آب ژاول (جهت تأمين كلر آزاد) گندزدايي و از بين بردن كليه ميكروارگانيسم هاي باقيمانده در پساب ميباشد. جهت اينكار از محلول آب ژاول داراي 12 درصد كلر استفاده ميشود. ميزان تزريق آب ژاول بايد به گونهاي تنظيم شود كه بعد از 10 دقيقه حدود 0.1 PPM كلر در آب باقيمانده باشد. تزريق آب ژاول از طريق دو پمپ از نوع رفت و برگشتي ديافراگمي (P-6820 A/B) انجام ميشود. از پمپ هاي تزريق آب ژاول علاوه بر تزريق آب ژاول به ورودي حوضچه كلرزني ميتوان جهت تزريق به تانك ذخيره آب تصفيه شده نيز استفاده كرد. اين پمپ ها در كنار زلال ساز B قرار دارند.آب ژاول مورد استفاده از طريق تانكرهاي مخصوص به واحد حمل و در يك تانك به گنجايش2700 ليتر ذخيره ميشود. تخليه تانكرها و ذخيره آب ژاول در تانك واحد از طريق دو پمپ از نوع سانتريفوژ(P-6824 A/B) انجام ميشود. لازم به ذكر است كليه لاينهاي به كار رفته در مورد آب ژاول از نوع PVC ميباشد.آب خروجي از حوضچه كلرزني كه اينك آب تصفيه شده خوانده ميشود از طريق تيغه سر ريز به خروجي واحد هدايت شده و به خور ميريزد. از اين آب ميتوان جهت آب باغباني و يا رقيقسازي ساير پسابهاي ورودي به واحد نيز استفاده كرد.جهت اينكار از دو پمپ سانتريفوژ (P-6812 A/B) استفاده ميشود كه آب را به ساير قسمتهاي واحد در صورت نياز پمپاژ ميكنند.
جهت مصارف باغباني پمپ هاي خروجي حوضچه كلرزني آب را به سمت فيلترهاي شني (FT-6801 A/B/C/D) پمپاژ ميكنند.
قسمت فيلتراسيون وظيفه حذف ذرات معلق باقيمانده خروجي از قسمت زلال سازي را بر عهده دارد. جهت اين كار از چهار فيلتر شني تحت فشار استفاده ميشود. اين فيلترها بصورت موازي كار ميكنند. جهت نتيجهگيري بهتر از سيستم فيلتراسيون در حذف مواد معلق ميتوان به جريان بالا دستي آن پليالكتروليت کاتيوني تزريق كرد. آب خروجي از فيلترها به سمت تانك ذخيره (AD-6805) هدايت ميگردد. جهت جلوگيري از رشد ميكروارگانيزمها و جلبكها در تانك ذخيره ميتوان آب ژاول را به ورودي تانك تزريق نمود. تانك ذخيره آب تصفيه شده به عنوان ذخيرهاي جهت آب باغباني و يا ذخيرهاي جهت شستشوي معكوس فيلترها استفاده ميشود.هر يك از فيلترها مجهز به يك اندازه گيرنده اختلاف فشار ميباشند كه اختلاف فشار بين ورودي و خروجي فيلتر را اندازهگيري ميكند. هرگاه اختلاف فشار دو طرف فيلتر به 2/0 ميلي بار رسيد اخطاري جهت از سرويس خارج كردن فيلتر و نياز آن به شستشو به اتاق كنترل ارسال ميشود.
جهت شستشوي معكوس فيلترها از دو عدد پمپ سانتريفوژ (P-6815 A/B) استفاده ميشود كه آب را از تانك ذخيره آب تصفيه گرفته و در جهت عكس كاركرد نرمال فيلترها پمپاژ ميكنند. اين آب به قسمت پيش تصفيه برگشت داده ميشود.جهت انجام بهتر عمل شستشوي معكوس ميتوان به همراه آب از هوا نيز استفاده كرد. هواي مورد نياز جهت اين كار توسط دو دمنده ( كمپرسور يا Blower ) كه در كنار فيلترها قرار دارند تأمين ميشود.ميزان جريان آب جهت شستشوي فيلترها در حدود270 متر مكعب بر ساعت كنترل ميشود. اين كار بوسيله يك شيركنترل كه در خروجي پمپهاي شستشوي معكوس واقع است انجام ميگيرد.
جهت پمپاژ آب موجود در تانك آب فيلتر شده، از سه عدد پمپ از نوع سانتريفوژ (P-6816 A/B/C) استفاده ميشود. آب پمپاژ شده از طريق يك لاين 6 اينچ از واحد خارج و به شبكه سراسري آب تصفيه جهت مصارف باغباني در منطقه ويژه ميپيوندد.
اين قسمت شامل قستمهاي هضم ، تغليظ و دفع لجن مي باشد.لجن از سه محل به طرف قسمت ابتدايي يعني قسمت هضم لجن فرستاده مي شود، اين محل ها عبارتند از : لجن ته نشين شده در كف API، لجن ته نشين شده در كف DAF و لجن دفعي از قسمت بيولوژيكي واحد كه از كف زلال سازها تأمين مي شود.
در حوضچه هضم لجن (Digester) كه يك مخزن دايره اي شكل است يك همزن - هواده (MA-6804) با قدرت زياد نصب شده است. اين هواده بر روي سه شناور كه در اطراف آن قرار دارند نصب شده است ، بدين طريق هوازن به سهولت به همراه سطح لجن مي تواند بالا يا پائين رود.هر سه شناور از جنس پلي اتيلن فشرده هستند كه پر از هوا بوده و مي توان با تخليه هوا از آنها مقدار فرورفتگي آنها را در سطح لجن را تنظيم نمود هوازن با حركت خود بر روي سطح لجن وظيفه دميدن هوا و مخلوط كردن با لجن را بر عهده دارد بدين ترتيب ادامه تصفيه بيولوژيكي لجن در اين قسمت ميسر مي گردد.جهت خارج كردن لجن از قسمت هضم لجن و فرستادن آن به قسمت تغليظ از دو پمپ از نوع سانتريفوژ(p- 6814 A/B ) استفاده مي شود.در قسمت تغليظ از يك مخزن دايره اي شكل [2](AD-6812) استفاده مي شود.با زمان ماندي كه در اين قسمت به لجن داده مي شود لجن به آرامي ته نشين مي شود و آب موجود در آن جدا مي شود. لجن ته نشين شده توسط يك پارو كه تمام قطر مخزن را شامل مي شود به مركز تانك هدايت شده و دريك چاله جمع مي شود. آب جدا شده نيز از يك ديواره كنگره اي شكل سرريز كرده و خارج مي شود.لجن ته نشين شده در كف Thickener توسط دو پمپ مارپيچي (P-6811 A/B) به سمت قسمت دفع لجن فرستاده مي شود. در قسمت دفع لجن از دو دستگاه خشك كننده لجن (CE-6801 A/B) استفاده مي شود .
اين دو دستگاه از نوع سانتريفوژي با قدرت زياد بوده كه با چرخاندن سريع لجن عمل آبگيري كامل آن را انجام مي دهند.لجن آبگيري شده از ته دستگاه خارج مي شود و توسط يك نقاله از نوع مارپيچي به داخل كاميون حمل لجن انتقال مي يابد.آب دفعي از دستگاهها نيز به يك تانك زير زميني كه در كنار آنها قرار دارد هدايت شده و توسط يك پمپ عمقي از نوع سانتريفوژ (p-6833) كه در كف تانك قرار دارد دوباره به (تغلیظ کننده Thickener) پمپاژ مي شود.لجن دفعي توسط كاميون جهت دفن از واحد خارج مي شود و زير نظر محيط زيست مجتمع به مكان تعيين شده حمل مي گردد.
1-4- شرح فرايند قسمت جمع آوري روغن برگشتي[3] (AD- 6815)
اين تانك جهت ذخيره و جدا كردن مخلوط آب و روغن بوسيله نيروي ثقل مورد استفاده قرار مي گيرد بدين ترتيب كه روغن به علت اينكه از آب سبكتر است در بالا و آب در پائين قرار مي گيرد.مخلوط آب و روغن از طرف API و چاله جمع آوري سر باره در DAF به اين تانك وارد مي شود.جهت سهولت در جداشدن آب و روغن از يك سيستم گرمايش استفاده مي شود. گرماي لازم از طريق يك كويل حرارتي در عمق تانك كه بخار با فشار كم(LPS) در آن جريان دارد تأمين مي شود . بخار لازم از طريق شبكه بخار با فشار كم (LPS) تأمين و پس از كاهش دما و ميعان توسط شبكه جمع آوري مايعات بخار با فشار كم (LPC) جهت بازيافت ، جمع آوري و از واحد خارج مي گردد.مقدار بخار ورودي توسط يك شير كنترل كه در بيرون تانك و سر راه بخار قرار دارد با توجه به دماي داخل تانك تنظيم مي شود. مقدار دبي جرمي بخار در حالت نرمال 140 كيلوگرم بر ساعت و ماكزيمم آن 200 كيلو گرم بر ساعت است.مشخصات ديگر بخار نيز عبارتند از : فشار bar 6 ، دما 175 سانتيگراد .اندازه گيري دماي داخل تانك توسط يك ترموكوپل انجام مي گيرد. با تغيير ميزان بخار ورودي ، دماي سيال درون مخزن حدود 80-50 سانتيگراد نگه داشته مي شود.مخلوط آب و روغن پس از ورود به تانك با گرفتن گرما و تفكيك اجزاء بطرف قسمتهاي جداكننده در خروجي جريان مي يابد. آب جدا شده كه در پايين قرار دارد با عبور از زير يك ديواره نازك و سرريز از يك تيغه بوسيله نيروي ثقل بطرف حوضچه جمع آوري دورريزها (Collection Sump) ارسال مي گردد. روغن جدا شده از سطح مخلوط با عبور از يك تيغه سر ريز به قسمت جمع آوري روغن مي ريزد. روغن جمع آوري شده در قسمت جمع آوري روغن جهت سوزاندن توسط دو پمپ از نوع جابجايي مثبت (p-6827 A/B) (فشار مركب) به تانك ذخيره روغن TK-9301كوره زباله سوز ارسال مي گردد.
2- شرح فرايند تصفيه پسابهاي روغني با نمك بالا (HIGH TDS)
پساب روغني پتروشيمي خوزستان به دليل داشتن TDS بسياربالا ( حداكثر 127000ppm) بصورت مجزا از ساير پسابها تصفيه مي گردد. براي اين كه تصفيه بيولوژيكي اين پساب ميسر گردد اين جريان با آب تصفيه شده اي كه توسط پمپ هاي حوضچه هاي كلر زني تأمين مي شود مخلوط شده و رقيق مي گردد تا TDS آن به حدود ppm 20000 برسد. پساب با TDS بالا وارد حوضچه اختلاط (AD-6820) مي گردد و در اين جا با آب تصفيه شده مخلوط مي شود. اوره و اسيد فسفريك به عنوان مواد مغذي جهت باكتريها و ميكروارگانيزمها در همين جا در صورت نياز اضافه مي شود.اين جريان در حوضچه اختلاط به دو قسمت مساوي تقسيم مي شود ودر دو قسمت موازي جريان مي يابد. هر مسير تصفيه شامل دو لاگون (حوضچه هاي بزرگ تصفيه هوازي) بصورت سري مي باشد. يك لاگون اختلاط كامل (AD-6821 A/B) كه بوسيله يك لاگون اختياري (AD-6822 A/B) دنبال مي شود. لاگونها بصورت جريان پيوسته عمل مي كنند و اجرام بيولوژيكي برگشتي بوجود نمي آيند.لاگون هاي اختلاط كامل هر كدام به چهار هواده مجهز مي باشند. اين هواده ها جهت مخلوط كردن پساب و تهيه اكسيژن براي باكتريها به كار مي روند. در ادامه لاگونهاي اختياري هر كدام مجهز به شش هواده مي باشند كه همان وظيفه قبلي را دارند ولي قدرت آن از هواده هاي قبلي كمتر است. از طرف ديگر لاگونهاي اختياري حجم لازم جهت ذخيره و ته نشيني لجن را فراهم مي كنند.نگراني اصلي درباره طراحي اوليه سيستم اين بود كه در سيستم تهيه شده بوسيله اسناد پيشنهادي قبلي زمان ماندي جهت حوضچه هاي اختلاط كامل براي لجن فعال در نظر گرفته نشده بود. اين بدان معني بود كه زمان ماند لجن برابر زمان ماند هيدروليكي حوضچه بود كه فقط حدود يك روز بود ، بنابراين سيستم در ارتباط با وضعيت سازش ميكروارگانيزمها شرايط نامطلوبي مي يافت. اصلاح طراحي تجهيزات لاگون امكان بهره برداري به روش S.B.R (رآكتور مقطعي مرحله اي) را فراهم آورد. بنابراين براي لجن هاي داخل لاگون هاي اختلاط كامل زمان ماند ايجاد شد. با اين طريق و با افزايش سن لجن وضعيت سازگاري ميكروارگانيزمها با پسابهاي مختلف مثل پسابهاي با نمك بالا و غيره بهبود پيدا مي كند. جريان عبوري از لاگونها اختلاط كامل بصورت سري بوده و موازي نمي باشد. اين بدان معني است كه طبق فاز يك بهره برداري ، آب وارد يك لاگون اختلاط كامل با چهار هواده مي گردد كه اين هواده ها همگي در سرويس قرار دارند. Pen Stock كانال خروجي اين لاگون نيز بسته مي شود. بنابراين آب از طريق ديواره باز (دريچه) وارد لاگون اختلاط كامل ديگر مي شود. درمرحله دوم فقط دو هواده از لاگون اختلاط كامل در سرويس بوده و هواده هاي ديگر كه در نزديكي خروجي مي باشند از سرويس خارج مي شوند در نتيجه اين بخش از حوضچه بعنوان بخش ته نشيني مورد استفاده قرار مي گيرد. لجن فعال در كف حوضچه ته نشين شده و آب تصفيه شده از طريق خروجي سر ريز خواهد كرد.سيكل بهره برداري به روش S.B.R اصلاح شده بدان معناست كه ساختمان جريان بصورت پريودي تغير خواهد كرد. يك سيكل كامل شامل دو فاز حدود 4 تا 6 ساعت طول مي كشد.
جريان پساب پس از خروج از حوضچه اختلاط كامل از يك تيغه سر ريز كرده واز طريق كانال به سمت حوضچه هاي اختياري هدايت مي شود.در حوضچه هاي اختياري همانطور كه گفته شد شش هواده وجود دارد كه وظيفه اختلاط ودميدن اكسيژن را دارا هستند. در اين حوضچه ها مرحله نهايي تصفيه پساب انجام مي شود. در نهايت پساب از طريق تيغه انتهايي سرريز كرده واز طريق يك كانال خروجي از لاگون ها خارج شده و بهAD-6823 مي ريزد و از آنجا به طرف خور هدايت مي شود. از قسمتهاي مختلف بخش High TDS در زمانهاي مشخص شده نمونه گيري به عمل مي آيد و به آزمايشگاه ارسال مي گردد. در صورت افزايش بار آلودگي ، رقيق سازي يا كاهش دبي ورودي در دستور كار قرار مي گيرد.
نویسنده:مهرداد افشار
آب معدنی مفید یا مضر ؟ - شنبه بیست و پنجم تیر 1390
آب معدنی واقعا بهداشتی تر است ؟ - شنبه بیست و پنجم تیر 1390
آب، امنیت غذایی، بحران ها و راهبردها - شنبه بیست و پنجم تیر 1390
بهداشت آب - شنبه بیست و پنجم تیر 1390
حذف نيترات از آبهاي آلوده با كمك نانوذرات آهن - جمعه بیست و چهارم تیر 1390
طراحی کانال (آبراهه) ها - پنجشنبه بیست و سوم تیر 1390
هيدروليک کانال (آبراهه) های روباز - پنجشنبه بیست و سوم تیر 1390
صافىها و سيستمهاى تصفيه آب در کشاورزی - پنجشنبه بیست و سوم تیر 1390
هيدروليک قطرهچکانها - پنجشنبه بیست و سوم تیر 1390
هيدروليک لاترالها - پنجشنبه بیست و سوم تیر 1390
سيستم پمپاژ - پنجشنبه بیست و سوم تیر 1390
اجزاء و خصوصیات سيستمهای آبيارى - پنجشنبه بیست و سوم تیر 1390
طراحى سيستم آبيارى - پنجشنبه بیست و سوم تیر 1390
آئروموناس در آب - پنجشنبه بیست و سوم تیر 1390
طراحى سيستم آبيارى در کرتهاى مسطح - پنجشنبه بیست و سوم تیر 1390
کاربرد هالوژن و ترکيبات آن - پنجشنبه بیست و سوم تیر 1390
جدا کردن باکتريها از آب با استفاده از نانوغشاي جديد - پنجشنبه بیست و سوم تیر 1390
يافتن عوامل موثر در حذف فلزات سنگين از آب - پنجشنبه بیست و سوم تیر 1390
راهبردهاي جديد تصفيه آب با استفاده از فناوري نانو - پنجشنبه بیست و سوم تیر 1390
مالكيت منابع آبي - چهارشنبه بیست و دوم تیر 1390
سازمان هاي حافظ آبهاي آشاميدني و جلوگيري از آلودگي آبهاي عمومي - چهارشنبه بیست و دوم تیر 1390
سدهاي لاستيكي - چهارشنبه بیست و دوم تیر 1390
دستگاه های تصفیه فاضلاب در صنایع غذایی - چهارشنبه بیست و دوم تیر 1390
مدیریت نگهداری شبکه های آبرسانی و آبیاری - چهارشنبه بیست و دوم تیر 1390
ساختار سياست جزايي حقوق آب ايران - چهارشنبه بیست و دوم تیر 1390
فلوئور در تصفیه خانه های آب - سه شنبه بیست و یکم تیر 1390
معرفی انواع سد ها و سفره های آب زیرزمینی - سه شنبه بیست و یکم تیر 1390
شناسائي و كاهش آب بحساب نيامده در شبكه هاي آبرساني شهري 4 - سه شنبه بیست و یکم تیر 1390
شناسائي و كاهش آب بحساب نيامده در شبكه هاي آبرساني شهري 3 - سه شنبه بیست و یکم تیر 1390
شناسائي و كاهش آب بحساب نيامده در شبكه هاي آبرساني شهري 2 - سه شنبه بیست و یکم تیر 1390
شناسائي و كاهش آب بحساب نيامده در شبكه هاي آبرساني شهري 1 - سه شنبه بیست و یکم تیر 1390
روناب - شنبه هجدهم تیر 1390
فاضلاب و زباله شهري - شنبه هجدهم تیر 1390
استفاده مجدد از فاضلاب در كشاورزي و چالش هاي بهداشتي - شنبه هجدهم تیر 1390
بررسی روش اقتصادی انتخاب لوله - شنبه هجدهم تیر 1390
آب زیرزمینی - شنبه هجدهم تیر 1390
اساس کار پمپ - شنبه هجدهم تیر 1390
حفاظت آب Water Conversion - شنبه هجدهم تیر 1390
دلايل فني تخريب سدها - شنبه هجدهم تیر 1390
نگاه «محیط زیستی» از کجا آمده؟ - پنجشنبه شانزدهم تیر 1390
اقتصاد مهندسي - پنجشنبه شانزدهم تیر 1390
خوردگی - پنجشنبه شانزدهم تیر 1390
جذب سطحی اسید استیک روی زغال فعال - پنجشنبه شانزدهم تیر 1390
حملات شيميائي و حفاظت از منابع آب - چهارشنبه پانزدهم تیر 1390
آب شرب سالم - چهارشنبه پانزدهم تیر 1390
بررسي نحوه بهره برداري از دستگاههاي كلرزني به عنوان روشی جهت گندزدائي آب شرب - چهارشنبه پانزدهم تیر 1390
لاگون هوادهي - چهارشنبه پانزدهم تیر 1390
آلودگي آب شهري - چهارشنبه پانزدهم تیر 1390
اسپكتروفتومترها - دوشنبه سیزدهم تیر 1390
تعیین غلظت آهن در آب به روش اسپکتر و فتومتری - دوشنبه سیزدهم تیر 1390
اندازه گيري سختي كل Total Hardness - یکشنبه هفتم فروردین 1390
اندازه گيري نيترات NO3- - یکشنبه هفتم فروردین 1390
اندازه گيري مواد معلق در آب ( TSS) - یکشنبه هفتم فروردین 1390
اندازه گيري كل مواد محلول در آب ( TS ) - یکشنبه هفتم فروردین 1390
اندازه گيري كل مواد محلول در آب ( TDS) - یکشنبه هفتم فروردین 1390
اندازه گيري كلريد - یکشنبه هفتم فروردین 1390
اندازه گيري اسيديته - یکشنبه هفتم فروردین 1390
اندازه گيري سولفات SO42- - یکشنبه هفتم فروردین 1390
اندازه گيري قليائيت - یکشنبه هفتم فروردین 1390
اندازه گيري سختي موقت - یکشنبه هفتم فروردین 1390
اندازه گيري نيتريت N- NO2- - یکشنبه هفتم فروردین 1390
اندازه گيري فسفات PO43- - یکشنبه هفتم فروردین 1390
اندازه گيري آمونياك - یکشنبه هفتم فروردین 1390
اندازه گيري نيتروژن كل Total Nitrogen - یکشنبه هفتم فروردین 1390
اندازه گيري BOD 5 - یکشنبه هفتم فروردین 1390
اندازه گيري اكسيژن مورد نياز واكنشهاي شيميايي (C . O . D) - یکشنبه هفتم فروردین 1390
تعيين ضريب تخليه جريان سنج يا لوله ونتوري (ونتوري متر) - یکشنبه هفتم فروردین 1390
نقش ميكروارگانيسم ها در حذف آلودگي هاي نفتي - یکشنبه هفتم فروردین 1390
مشاركت در حفاظت از كيفيت منابع آب و محيط زيست - شنبه ششم فروردین 1390
کتاب های مهندسی آب و فاضلاب 3 - شنبه ششم فروردین 1390
نرم افزار و کتاب های مهندسی آب و فاضلاب 2 - شنبه ششم فروردین 1390
استفاده از آبکند جهت نگهداری آب - جمعه پنجم فروردین 1390
آلودگی آب آشامیدنی توسط فلزات و کاتیون های سنگین - جمعه پنجم فروردین 1390
زلزله و آلودگی آب های زیرزمینی - جمعه پنجم فروردین 1390
روش منحصر به فرد برای تصفیه فاضلاب - جمعه پنجم فروردین 1390
تعيين مقدار اكسيژن محلول در آب (DO) - جمعه پنجم فروردین 1390
نرم کردن آب با آهک و سودااش - جمعه پنجم فروردین 1390
اسفاده ازمیکروب در تصفیه - جمعه پنجم فروردین 1390
مالیات بر ارزش افزوده آب و فاضلاب - جمعه پنجم فروردین 1390
صنعت کشتارگاه و روشهای تصفیه فاضلاب آن: - جمعه پنجم فروردین 1390
آب بندی و ایزولاسیون تصفیه خانه هاي فاضلاب - جمعه پنجم فروردین 1390
قانون تشكيل شركت هاي آب و فاضلاب - جمعه پنجم فروردین 1390
تصفيه خانه های فاضلاب تهران - جمعه پنجم فروردین 1390
ایا می دانید آب 3 ؟ - جمعه پنجم فروردین 1390
بهره برداری از منابع اب - جمعه پنجم فروردین 1390
تشکیل آب زیرزمینی - جمعه پنجم فروردین 1390
جمع آوری آب Water Harvesting: - جمعه پنجم فروردین 1390
تجارت محصولات آب وفاضلاب در دنیا - جمعه پنجم فروردین 1390
بهینه سازی فعالیت میکروارگانیسمها در تصیفه فاضلاب - جمعه پنجم فروردین 1390
شبکه فاضلاب شهرستان بابل - جمعه پنجم فروردین 1390
آئین نامه ایمنی تصفیه خانه های آب و فاضلاب مصوب 29/3/1389 - پنجشنبه چهارم فروردین 1390
سختیگیری آب در روش آهکزنی سرد - پنجشنبه چهارم فروردین 1390
لوله های بتنی انتقال آب و فاضلاب - پنجشنبه چهارم فروردین 1390
مدیریت نگهداری شبکه های آبرسانی و آبیاری - پنجشنبه چهارم فروردین 1390
نکات مشترک لوله گذاری - پنجشنبه چهارم فروردین 1390
کاویتاسیون در سیالات - پنجشنبه چهارم فروردین 1390
محاسبه حجم مخزن ذخیره آب - پنجشنبه چهارم فروردین 1390
مقايسه كلر ، آب اكسيژنه و UV براي گندزدايي آب استخر ها - پنجشنبه چهارم فروردین 1390
میزان نمک و زمان لازم برای احیاء رزین ها در دستگاه سختی گیر - پنجشنبه چهارم فروردین 1390
انواع مختلف كاويتاسيون - پنجشنبه چهارم فروردین 1390