مرجع تخصصی آب و فاضلاب

شيگلا باكتري شناس ژاپني براي اولين بار در سال 1896اولين نوع اين گروه را جدا نمود و آن را باسيل ديسانتري ناميد . محل اصلي هجوم باكتري و ضايعات ايجاد شده در  انتهاي روده كوچك و سراسر كولون است. بيشتر كودكان 1 تا 10 سال مبتلا مي شوند و با افزايش سن درصد ابتلا كاهش  يابد.

شيگلا باكتري گرم منفي است كه برخي گونه هاي آن مانند شيگلا ديسانتريه باعث نوعي اسهال به نام شيگلوز مي شوند.

شيگلا در واقع يكي از پاتوژن هاي روده اي است كه عامل اصلي اسهال خوني باسيلي مي باشد. بيماري همراه با دردهاي شكمي و مدفوع خون آلود و مخاطي است.

شيگلا دماهاي پايين را اگر رطوبت مناسب براي آنها مهيا باشد تحمل مي كند و براي شش ماه مي تواند در آب يا دماي اطاق باقي بماند اما نسبت به ساير باسيل هاي روده اي مقاومت كمتري به عوامل شيميايي و فيزيكي دارد و بيشتر مواد ضدعفوني كننده باكتري را از بين مي برند.

شیگلا ها فاقد حرکت، از خانواده انتروباکتریاسه هستند که از نظر سرولوژی به 4 گروه تقسیم می شوند:

- گروه A شیگلا دیستانتری که تیپ یک آن همه گیری های گسترده و طولانی مدت ایجاد می نماید و عفونت با آن به نسبت دیگر گونه های شیگلا شدیدتر و طولانی تر است و در موارد بیشتری با مرگ و میر همراه است.

- گروه B شیگلا فاکسنری که مانند شیگلا دیسانتری در کشورهای در حال توسعه بیشتر دیده می شود.

- گروه C شیگلا بویدی و گروه D شیگلا سونئی که در کشورهای توسعه یافته شایع تر است.

اسهال خوني ناشي از شيگلا بيماري جوامع فقير و پر ازدحام شناخته شده كه هنوز هم با مرگ و مير و عوارض فراوان در مناطق گرمسير همراه است. همه‌گيري‌هاي اسهال‌خوني با حركت جمعيت‌ها در طي قحطي، خشكسالي و حتي جنگ همراه بوده و بسيار بيشتر از عامل همـراه خـود آسيب‌زننـده بـوده‌است.

شيگلاها از جمله عوامل اصلي بروز اسهال‌هاي حاد خوني محسوب مي‌شوند. اين ارگانيسم‌ها از طريق تهاجم به سلول‌هاي پوششي رودة بزرگ سبب زخم مخاطي خونريزي‌دهنده همراه با ترشحات التهابي مي‌شوند كه از نظر باليني علاوه بر اسهال خوني، تب، زورپيچ شكم و درد ركتوم نيز مشهوداست. تقريبآ در نيمي از موارد، اسهال حاد بدون وجود خون در مدفوع بيمار ديده مي‌شود كه در اين موارد، تفاوت باليني با ساير نواع اسهال‌هاي حاد مشهود نيست.

ميزان مرگ‌ومير بيماري در صورت نبود درمان مؤثر و به‌موقع، ۱ تا ۱۰درصد موارد ابتلا خواهدبود.

در جوامع پرجمعيت كه وضعيت بهداشت آنها نامناسب‌است و دسترسي به امكانات بهسازي و منابع مطمئن آب نـدارنـد، شيـوع بيماري بيشتراست.

روش انتقال شيگلا :

انتقال بيشتر از طريق تماس فرد با فرد و همچنين از طريق مواد غذايي و آب صورت‌مي‌گيرد. تعداد ميكروب لازم براي ايجاد عفونت  بسيار كم‌است؛ به‌طوري كه پژوهشگران توانسته‌اند افراد داوطلب را به‌طور تجربي با ۱۰ تا ۱۰۰ ميـكروب آلـوده‌ كنند. تعداد ميـكروب دفـعي از بيمار در زمان اسهال خوني، زياد و بالغ بر108 ـ 106  عدد باكتري در هر گرم مدفوع‌ است. طول عمر عامل بيماري‌زا در آب شيرين ۵ تا ۱۱ روز، در ملحفه چرك تا ۷ هفته، در آب شور ۱۲ تا ۳۰ ساعت، در گرد و غبار با درجه حرارت اتاق تا ۶ هفته، در شير ترشيده تا ۴ هفته و در پس‌مانده‌هاي آشپزخانه ۱ تا ۴ روزاست. طول عمر ميكروب در حـرارت كمتر از ۲۵ درجـه سـانتي‌گراد طولاني‌ترمي‌شود. يخ‌زدن موجب ازبين‌رفتن ارگانيسم نمي‌شود؛ اما ممكن‌است از تـعداد ميكروب‌هاي زنده بكاهد.

مسموميت هاي غذايي ناشي از باكتري شيگلا در اثر آلودگي غذاهايي مانند سيب زميني، ماهي تون، ميگو، بوقلمون ، سالاد ماكاروني، شير، لوبيا، سركه، سيب ايجاد مي شود. مهمترين علامت اين نوع مسموميت غذايي اسهال شديد است.   

بيماري در كودكان خردسال، به‌ويژه شيرخواران، افراد مسن و مبتلايان به سوءتغذيه با شدت و وخامت بيشتري تظاهرمي‌كند و مرگ‌ومير بيشتري را به دنبال‌دارد. بيماري در اغلب موارد طي 7 روز بدون عارضه بهبودمي‌يابد؛ ميزان مرگ‌ومير بيماري در صورت نبود درمان مؤثر و به‌موقع، 1 تا 10درصد موارد ابتلا خواهدبود.

از جمله علائم بيماري مي توان به تب ، شكم درد شديد ، اسهال ، ضعف و بي حسي ، وجود خون در مدفوع و استفراغ اشاره نمود.

اصول پيشگيري :

 در مواردي كه شيگلوز در اثر مصرف غذا هاي آلوده ايجاد شده است، هميشه عامل اصلي آلودگي انسان هاي مبتلا به بيماري بوده اند كه به نحوي غذاها را آلوده كرده اند. بنابراين رعايت بهداشت كاركنان غذاخوري ها، بهداشت آب و فاضلاب و رعايت موازين بهداشتي در توالت ها و نيز دور ساختن مگس وساير حشرات از مراكز تهيه و توزيع مواد غذايي از مهمترين مواردي هستند كه مي بايد براي پيشگيري از شيوع اين بيماري مد نظر قرار گرفته شوند. انتشار عفونت ممكن‌است نتيجه تماس مستقيم با فرد آلوده يا خوردن مواد غذايي يا نوشيدن آب آلوده باشد.

شير ،سبزي ، ميوه ها ، سالاد و بستني  از جمله مواد غذايي در معرض خطر آلودگي به شيگلا مي باشند .

قواعد تهيه غذاي سالم به‌منظور پيشگيري از ابتلا به اسهال‌خوني :
غذا را كاملا بپزيد : غذاها به سادگي به ميكروب‌هاي ايجادكننده اسهال‌خوني آلوده مي‌شوند. پختن غذا ميكروب‌ها را نابود مي‌كند به شرطي كه تمام قسمت‌هاي غذا بايد داغ شوند. غذاهاي پخته نشده را مصرف نكنيد و از ميوه‌هايي ميل كنيد كه بتوان پوست آنها را جدا كرد.

غذاي پخته را فورآ مصرف كنيد : وقتي غذاي پخته در درجه حرارت اتاق خنك مي‌شود، باكتري‌ها شروع به رشد مي‌كنند. هرچه فاصله زماني بين پخت غذا و مصرف آن بيشتر باشد، احتمال آلودگي بيشتر مي‌شود. زماني كه بين پخت غذا و مصرف آن فاصله‌اي وجود دارد (مانند شرايطي‌كه در رستوران‌ها يا اغذيه‌فروشي‌ها ديده مي‌شود) بايد غذا تا زمان مصرف در درجه حرارت 60 درجه سانتيگراد يا بيشتر بر روي اجاق نگه‌داشته شود.

غذاي پخته را با دقت نگهداري كنيد : غذاي از پيش تهيه شده را در يخچال يا يخدان كمتر از 10 درجه سانتي‌گراد يا روي اجاق يا در ظرفي كه دماي بيشتر از 60 درجه سانتي‌گراد دارد، نگهداري كنيد. درغير اين صورت، غذاهاي پخته كه بيش از 2 ساعت نگهداري شده‌اند را بايد قبل از مصرف به‌طور كامل حرارت دهيد.

غذاي پخته را كاملا حرارت دهيد : حرارت دادن مجدد غذا به‌طور كامل، بهترين راه حفاظت در برابر باكتري‌هايي‌است كه امكان دارد در مدت نگهداري غذا در آن رشد كرده باشند. حرارت دادن مجدد غذا به اين معناست كه تمام قسمت‌هاي آن داغ شود. غذا را در حالي‌كه هنوز داغ ‌است ميل كنيد.

از تماس غذاي خام و پخته جلوگيري كنيد : غذاي سالم پخته حتي اگر تماس اندكي با غذاي خام داشته باشد، ممكن است آلوده شود. اين حالت انتقال آلودگي مي‌تواند به‌صورت مستقيم(تماس ماهي خام با غذاي پخته) يا غيرمستقيم (غذاي پخته با تخته برش يا چاقوي استفاده شده براي تميزكردن ماهي خام) انجام شود.

دست‌هاي خود را مكررا" بشوييد : پيش از شروع و پس از هر بار وقفه در تهيه غذا(به‌ويژه پس از استفاده از توالت، تعويض كهنه يا تميز كردن كودك) دست‌هاي خود را كاملا بشوييد.

تمام سطوح آشپزخانه را پاكيزه نگهداريد : از آنجا كه مواد غذايي به‌راحتي آلوده مي‌شوند، هر سطحي كه براي آماده‌سازي ماده غذايي استفاده مي‌شود بايد كاملا پاكيزه باشد. هر تكه يا ريزه مواد غذايي مي‌تواند منبع بالقوه‌اي براي باكتري‌ها باشد. ظروف و پارچه‌هاي مورد استفاده براي شستن يا خشك‌كردن ظروف و سطوح آماده‌سازي مواد غذايي بايد هر روز تعويض و جوشانده شوند.

از آب سالم استفاده كنيد : استفاده از آب سالم براي تهيه غذا به همان اندازه مصرف براي آشاميدن اهميت دارد. اگر به سالم بودن آب شك داريد، آن را قبل از افزودن به مواد غذايي ناپختني يا تهيه يخ، بجوشانيد يا كلر بزنيد.

مزاياي استفاده ازدستگاه هاي تصفيه آب خانگي - چهارشنبه هجدهم اسفند 1389
تاریخچه Ro - چهارشنبه هجدهم اسفند 1389
اهمیت آب سالم - چهارشنبه هجدهم اسفند 1389
آشنايي با كشش سطحي آب - چهارشنبه هجدهم اسفند 1389
نیزار چیست؟ - چهارشنبه هجدهم اسفند 1389
مدیریت منابع آب - چهارشنبه هجدهم اسفند 1389
چاه ها و انواع آن - سه شنبه هفدهم اسفند 1389
سرريز سيفوني - سه شنبه هفدهم اسفند 1389
سرريز ريزشي مجهز به بار شكن - سه شنبه هفدهم اسفند 1389
سرریز آبگذر - سه شنبه هفدهم اسفند 1389
سرريز نيلوفري ( لا له اي) - سه شنبه هفدهم اسفند 1389
سرريزهاي تونلي و مجرايي - سه شنبه هفدهم اسفند 1389
سریز شوت - سه شنبه هفدهم اسفند 1389
سرريز پلكاني - سه شنبه هفدهم اسفند 1389
سریز جانبی - سه شنبه هفدهم اسفند 1389
سریز اوجی - سه شنبه هفدهم اسفند 1389
سریز ریزشی - سه شنبه هفدهم اسفند 1389
سریز ها - سه شنبه هفدهم اسفند 1389
دانستنیها در مورد آب 3 - سه شنبه هفدهم اسفند 1389
سد خاکی - سه شنبه هفدهم اسفند 1389
سد قوسی - سه شنبه هفدهم اسفند 1389
سدها - سه شنبه هفدهم اسفند 1389
ابیاری تحت فشار - سه شنبه هفدهم اسفند 1389
انواع روشهای ابیاری - سه شنبه هفدهم اسفند 1389
تاريخچه آبرساني - سه شنبه هفدهم اسفند 1389
تونل انتقال آب گاوشان - سه شنبه هفدهم اسفند 1389
تغذیه مصنوعی - سه شنبه هفدهم اسفند 1389
تانسيومتر - سه شنبه هفدهم اسفند 1389
آشنایی با سیستم جابجایی خطی - سه شنبه هفدهم اسفند 1389
تحويل حجمي آب و مشكلات فرا روي شركت‌ هاي بهره‌برداري - سه شنبه هفدهم اسفند 1389
سد سازي در ایران - سه شنبه هفدهم اسفند 1389
هیدرولیک - سه شنبه هفدهم اسفند 1389
زرنا در جلوگیری از تبخیر و اتلاف آب زراعي در روستاهای استان یزد - سه شنبه هفدهم اسفند 1389
بهداشت آب - سه شنبه هفدهم اسفند 1389
روشهاي سنتي حفاظت آب و خاك - سه شنبه هفدهم اسفند 1389
قانون حفاظت دريا و رودخانه هاي مرزي از آلودگي با مواد نفتي - سه شنبه هفدهم اسفند 1389
معرفي نرم افزارهاي مجموعه Desktop GIS - سه شنبه هفدهم اسفند 1389
معرفی نرم افزار SEWER - سه شنبه هفدهم اسفند 1389
حذف سولفات از آب - سه شنبه هفدهم اسفند 1389
پمپ ها (Pumps) - سه شنبه هفدهم اسفند 1389
آلودگی های مرز گذر - دوشنبه شانزدهم اسفند 1389
پدیده کاویتاسیون (Cavitation) - دوشنبه شانزدهم اسفند 1389
نانوفیلتر‌ها به‌تصفیه آب درمناطق حادثه‌دیده کمک می‌کنند - دوشنبه شانزدهم اسفند 1389
معرفی برنامه طراحی شبکه های توزیع آب EpaNet 2.00 - دوشنبه شانزدهم اسفند 1389
روان آب - دوشنبه شانزدهم اسفند 1389
پس ماندهاي ناشي از تصفيه آب و روش هاي دفع - دوشنبه شانزدهم اسفند 1389
مختصری در باره چگونگی تصفیه آب و فاضلاب - یکشنبه پانزدهم اسفند 1389
ویژگی لوله های آگفا - یکشنبه پانزدهم اسفند 1389
پروژه تصفیه خانه آب شرب شهرستان تکاب - یکشنبه پانزدهم اسفند 1389
آب به حساب نیامده - یکشنبه پانزدهم اسفند 1389
نگاهی به تصفیه خانه فاضلاب شهر بیستون - چهارشنبه بیست و نهم دی 1389
معرفی تصفیه خانه فاضلاب شهر اسلام آباد غرب - چهارشنبه بیست و نهم دی 1389
فناوری های نوین درموردتصفیه آب وفاضلاب - چهارشنبه بیست و نهم دی 1389
ﻓﺮآﻳﻨﺪﻫﺎي اﻧﻌﻘﺎد و ﻟﺨﺘﻪ ﺑﻨﺪي - چهارشنبه بیست و نهم دی 1389
تاثیر گرم شدن کره زمین بر اکوسیستم آب‌ها - چهارشنبه بیست و نهم دی 1389
اندازه گیری تری‌ نیتروتولوئنِ(TNT)در آب - چهارشنبه بیست و نهم دی 1389
استفاده مجدد از پساب بهترین روش کاهش مصرف آب در ایران است - چهارشنبه بیست و نهم دی 1389
بررسی اهمیت آب آشامیدنی به عنوان یک شاخص سلامتی درجمهوری اسلامی ایران - چهارشنبه بیست و نهم دی 1389
سازمان صنایع کوچک و شهرک های صنعتی ایران - چهارشنبه بیست و نهم دی 1389

مرجع تخصصی آب و فاضلاب