مرجع تخصصی آب و فاضلاب

باران اسیدی ره آورد كم توجهی به آلاینده ها

 

رشد صنعتی استان و احتمال بروز یك پدیده زیست محیطی نگران كننده
«باران اسیدی» ره آورد كم توجهی به آلاینده ها

شیری همه روزه حجم انبوهی از سوخت های فسیلی از قبیل بنزین و گازوئیل توسط خودروها و صنایع مختلف مصرف می شود كه علاوه بر آسیب های زیست محیطی عاملی برای ایجاد و بارش باران های اسیدی است.

واژه باران اسیدی در سال 1873 برای اولین بار مطرح شد و در همان سال نیز عوامل مؤثر در ایجاد این باران ها و خطرات ناشی از آن مورد بررسی قرار گرفت.

در حال حاضر اندیشمندان و دولتمردان جهان در پی یافتن راهكارهای نوین به منظور جلوگیری از بارش این باران ها هستند. در این میان به نظر می رسد اگرچه كارشناسان عنوان می كنند بارش باران اسیدی در خراسان شمالی وجود ندارد اما با صنعتی شدن استان و افزایش صنایع، امكان ایجاد این باران ها افزایش یافته است.

یك كارشناس محیط زیست در این خصوص می گوید: سالانه 75 تا 100 میلیون تن از سولفورها، سوختن زغال سنگ، فرآورده های نفتی و فرآورده های صنعتی، احتراق سوخت های آلی و تولید 20 میلیون تن نیتروژن موجب آلودگی هوا می شود.

«زارع» بارش های جوی در شهرها را به دلیل دودهای شیمیایی و تمركز مواد آلاینده، اسیدی می داند و می افزاید: وجود مه دود در قسمت های آلوده شده، میزان رطوبت اسیدی هوا را افزایش می دهد و در صورت ورود به دستگاه تنفسی مشكلات جدی را برای انسان ایجاد می كند.

وی افزودن آهك به دریاچه ها، رودها، جویبارها و ممانعت از تولید عوامل آلوده ساز در محیط را 2 راه حل برای خنثی كردن باران های اسیدی ذكر می كند و اظهار می دارد: باران هنگامی اسیدی است كه میزان PH آب آن كمتر از 6/5 باشد كه این مقدار PH بیان گر تعادل شیمیایی به وجود آمده میان دی اكسید كربن و حالت محلول آن (بی كربنات) در آب خالص است.

وی بر این باور است: باران اسیدی دارای نتایج زیان بار اكولوژیكی است و وجود اسید در هوا نیز روی سلامتی انسان اثر مستقیم دارد.

وی اضافه می كند: آب باران هیچ گاه كاملا خالص نبوده و با پیشرفت صنعت بر ناخالصی های آن افزوده شده است.

وی ناخالصی طبیعی باران را ناشی از نمك های دریایی می داند و می گوید: گازها و دودهای ناشی از فعالیت انسان در فرآیند تشكیل ابرها دخالت می كنند.

خاك قلیایی نجات دهنده در برابر باران های اسیدی

كارشناسان می گویند در چند دهه اخیر میزان اسیدیته آب باران در بسیاری از نقاط كره زمین افزایش یافته و به همین خاطر اصطلاح باران اسیدی رایج شده است. برای شناخت این پدیده سؤالات زیادی از قبیل این كه چه عناصری باعث تغییر طبیعی باران می شود؟ منشأ این عناصر چیست؟ و این پدیده در كجا رخ می دهد؟ مطرح شده است.


«قرایی» كارشناس ارشد محیط زیست در این زمینه می گوید: باران های اسیدی از تركیب گازهای دی اكسید نیتروژن، منواكسید نیتروژن و دی اكسید گوگرد با باران طبیعی تشكیل می شود.

وی با بیان این كه بارش باران های اسیدی در خاك های اسیدی مخاطرات بیشتری نسبت به خاك های آهكی و قلیایی دارد می افزاید: با وجود این كه خاك آهكی قلیایی اثر باران های اسیدی را خنثی می كند اما گاهی اوقات گیاهان تحت تأثیر قرار می گیرند و از بین می روند.

وی اضافه می كند: فعالیت كارخانه ها و صنایع تأثیر بسیار زیادی در تشكیل باران های اسیدی دارد و سوخت مصرفی كارخانه ها از جمله مواردی است كه در تولید و ایجاد دی اكسید گوگرد و در نتیجه بارش باران اسیدی مؤثر است.

به گفته وی، باران اسیدی در برخی از نقاط استان به دلیل هرز مصرف انرژی، وجود كارخانه های صنعتی و خودروهای متعدد صورت می گیرد اما جذب خاك و خنثی می شود.

وی اظهار می كند: با توجه به این كه خراسان شمالی در حال صنعتی شدن است باید برای پیش گیری از ایجاد باران های اسیدی، علاوه بر كاهش درجه ناخالصی سوخت ها، از فیلترهای مناسبی در كارخانه ها برای كاهش آلودگی استفاده شود.

وی خاطر نشان می كند: در حال حاضر میزان آلودگی بنزین مصرفی بسیار بالاست و در نتیجه مصرف گازوئیل های «دی تی ال» می تواند در كاهش آلودگی هوا نقش بسیار زیادی داشته باشد.وی اضافه می كند: در حال حاضر پالایشگاه تولید گازوئیل های «دی تی ال» در شهرستان شیروان در حال احداث است كه با بهره برداری از آن تا حدودی می توان میزان آلاینده های هوا را كاهش داد.

كارشناس شیمی اداره كل هواشناسی خراسان شمالی هم نظرات خاص خود را در این زمینه دارد.

وی اظهار می كند: باران های اسیدی معضلی است كه با افزایش آلودگی هوا ایجاد می شود. «گلرخ» می گوید: هر ماده ای كه پس از ورود به جو باعث ایجاد تغییراتی شود، به عنوان آلاینده محسوب می شود زیرا در این صورت بر انسان، محیط زیست و ... تأثیرات منفی دارد.

وی معتقد است: ورود گازهای مختلف به هوا از قبیل H2S SO2، بازمانده های جانوری، فعالیت های آتشفشانی و صنایعی كه با گوگرد و گاز سرد كار دارد، باعث ایجاد اسید سولفوریك می شود كه در زمان بارندگی در آب باران مخلوط و به صورت باران های اسیدی به زمین فرود می آید و آثار سویی بر بناها، فلزات، گیاهان و سلامت انسان دارد.

وی خاطر نشان می كند: اگر این گونه بارش ها تداوم داشته باشد باعث افزایش مشكلات تنفسی نیز می شود.

وی اضافه می كند: از زمان افزایش صنایع بزرگ در كشور، سازمان هواشناسی نسبت به تعیین میزان PH آب باران اقدام كرده است.

وی بر این باور است كه علاوه بر تمركز فعالیت های صنعتی و ورود آلاینده های هوا، ممكن است منشأ آلایندگی در منطقه نباشد، بلكه در اثر حركت توده های آلاینده وارد منطقه دیگری شود.

«گلرخ» ابراز می دارد: با افزایش آلاینده های هوا، سازمان هواشناسی كشور اقدام به نمونه گیری از باران مناطق مختلف كرده است تا براساس آن میزان باران های اسیدی را اندازه گیری كند كه متأسفانه شدت اسید و میزان تخریب آن هنوز برآورد نشده است.

عوامل اسیدی شدن نزولات جوی

رشد صنعتی استان در سال های آتی، بی شك نیازمند بهره مندی از نمونه گیری باران های استان را افزایش می دهد. با استقرار صنایع كوچك و بزرگ در مناطق مختلف خراسان شمالی به نظر می رسد برای پیش گیری از آلودگی هوا و بارش باران های اسیدی باید اقداماتی صورت گیرد.

كارشناس واحد انسانی اداره كل حفاظت محیط زیست خراسان شمالی نیز همین عقیده را دارد و دست یابی به موفقیت در این زمینه را مستلزم كاهش آلاینده و نمونه گیری باران می داند.

«زهرا طالب زاده» می گوید: عامل اسیدی شدن نزولات عمدتا آنیون ها NOX SOX و CI است كه بر اثر فعالیت های طبیعی و انسانی وارد اتمسفر می شود.

وی سوخت های فسیلی به ویژه زغال سنگ، گازوئیل و نفت را از منابع عمده تركیبات گوگردی ذكر می كند كه بر اثر تركیب با رطوبت هوا به صورت اسید سولفوریك ظاهر می شود.

وی خاطر نشان می كند: سالانه 60 میلیون تن گوگرد، 48 میلیون تن تركیبات NO2 و 54 میلیون تن NH3 از طریق فعالیت های انسانی وارد اتمسفر می شود كه معادل 5 كیلوگرم ازت در هكتار از طریق نزولات آسمانی رسوب می كنند.

وی كاهش شدید PH و املاح در آب رودخانه ها و دریاچه ها را مهم ترین عامل مرگ و میر آبزیان و نابودی آن ها ذكر می كند و می افزاید: به دلیل قرار گرفتن دریاچه های آب شیرین روی بستر مواد آهكی، خطر نزولات اسیدی در كشور به شدت كاهش می یابد.

نصب فیلتر كنترل آلودگی ضروری است


در هر حال آن چه مسلم است، این است كه در دهه های اخیر كشورهای صنعتی جهان در پی یافتن راهكاری برای از بین بردن باران های اسیدی برآمده اند. هم چنین مخاطرات زیست محیطی و تأثیر آلاینده های مخرب كه حیات گونه های گیاهی، جانوری و حتی بشری را تهدید می كند، دولتمردان را بر آن داشته است نسبت به بررسی میزان آلایندگی هوا اقدام كنند.


به گفته مدیر كل هواشناسی خراسان شمالی، هر چند هنوز باران های اسیدی در استان تشكیل نشده است اما اگر میزان آلودگی های كارخانه های مستقر در استان كنترل نشود به طور حتم در آینده با مشكلاتی مواجه خواهیم بود.

«عراقی» می گوید: در حال حاضر به دلیل پراكندگی صنایع، آلودگی هوای متمركز كه باعث ایجاد باران های اسیدی شود وجود ندارد اما بهتر است حفاظت محیط زیست نسبت به كنترل آلودگی كارخانه های استان اقدام كند.

وی تصریح می كند: اكنون برای كاهش میزان آلودگی و پیش گیری از باران های اسیدی، میزان سرب، اسید سولفوریك و CO2 باران در آزمایشگاه مورد بررسی قرار می گیرد كه هنوز بارش باران اسیدی در استان گزارش نشده است.

مدیر كل حفاظت محیط زیست خراسان شمالی نیز با بیان این كه تمامی صنایع استان در هر 3 ماه مورد پایش زیست محیطی قرار می گیرد می گوید: به هر كارخانه ای كه استانداردهای زیست محیطی را رعایت نكرده باشد، ابتدا به صورت كتبی اخطار داده می شود و در صورت تكرار نسبت به تعطیلی آن واحد اقدام می شود.

دكتر «شهریاری» خاطر نشان می كند: به منظور كنترل آلودگی های زیست محیطی، فعالیت و بهره برداری از كارخانه ها مشروط به رعایت استانداردهای زیست محیطی شده است.وی اظهار می كند: در حال حاضر دستگاه سنجش آلودگی هوای سیار به مدت یك هفته در صنایع مستقر و میزان آلودگی كارخانه را كنترل و شرایط موجود را روزانه توسط سیستم موبایل گزارش می كند.

وی تصریح می كند: در حال حاضر برای كاهش آلودگی های زیست محیطی در صنایع آلاینده از فیلترهای كنترل آلودگی استفاده می شود در حالی كه باران اسیدی تنها در محل های تجمع صنایع ایجاد می شود.

وی می افزاید: به دلیل پراكنده بودن صنایع احتمال بارش باران های اسیدی در خراسان شمالی به شدت كاهش می یابد.

آزمایش های استاندارد MPN کلی فرم ها - پنجشنبه یکم اردیبهشت 1390
مشخصات آشغالگیر ها - پنجشنبه یکم اردیبهشت 1390
مضرات کلر اضافی موجود در آب - پنجشنبه یکم اردیبهشت 1390
مشخصات فاضلاب - پنجشنبه یکم اردیبهشت 1390
باکتریولوژی زباله - پنجشنبه یکم اردیبهشت 1390
اهمیت و کاربرد جلبک ها در زندگی بشر - پنجشنبه یکم اردیبهشت 1390
كم آبي يا خشکسالي - پنجشنبه یکم اردیبهشت 1390
وضعیت آبی ایران - پنجشنبه یکم اردیبهشت 1390
EC متر - پنجشنبه یکم اردیبهشت 1390
آب شناسی (hydrology) و کاربرد های آن - پنجشنبه یکم اردیبهشت 1390
فرایند های غشایی - چهارشنبه سی و یکم فروردین 1390
راه هاي جلوگيري از اثرات مخرب آب ناخالص موجود در امولسيون روغن حل شونده - چهارشنبه سی و یکم فروردین 1390
انواع خوردگی - سه شنبه سی ام فروردین 1390
اسمز معکوس چیست ؟ - سه شنبه سی ام فروردین 1390
آشنايی با نرم افزار SewerCAD - سه شنبه سی ام فروردین 1390
آرسنیک در آب آشامیدنی - سه شنبه سی ام فروردین 1390
مقادير تخميني توزيع آب در جهان - دوشنبه بیست و نهم فروردین 1390
گوناگون از آب - دوشنبه بیست و نهم فروردین 1390
صافی شنی تحت فشار (فیلتر شنی) - دوشنبه بیست و نهم فروردین 1390
تولید و بررسی خواص کربن فعال - یکشنبه بیست و هشتم فروردین 1390
آب سخت و دستگاه هاي سختي گير آب - شنبه بیست و هفتم فروردین 1390
خوردگي - شنبه بیست و هفتم فروردین 1390
نكاتي در مورد شبكه فاضلاب بیمارستانی - شنبه بیست و هفتم فروردین 1390
فاضلاب و تاثیرات آن بر سلامت انسانها - شنبه بیست و هفتم فروردین 1390
انواع محل هاي نمونه برداري - جمعه بیست و ششم فروردین 1390
تصفیه پساب و فاضلاب کارواش - پنجشنبه بیست و پنجم فروردین 1390
معرفی خانواده انتروباکتریاسه - پنجشنبه بیست و پنجم فروردین 1390
رنگ آمیزی گرم : GRAM STAIN - پنجشنبه بیست و پنجم فروردین 1390
كلستريديوم ها و مایکوباکتریوم ها و لاکتوباسیلوس ها - پنجشنبه بیست و پنجم فروردین 1390
باكتريهاي سودوموناس - پنجشنبه بیست و پنجم فروردین 1390
فلوئوروزیس دندانی - پنجشنبه بیست و پنجم فروردین 1390
شوینده ها و اثرات آنها بر آب - پنجشنبه بیست و پنجم فروردین 1390
فاضلاب ‌ها و ضايعات صنعتي - پنجشنبه بیست و پنجم فروردین 1390
اثرات سوء زيست محيطي هيدروكربن‌هاي هالوژن‌دار در محيط آبي - پنجشنبه بیست و پنجم فروردین 1390
چرخه اکسیژن و نیتروژن - چهارشنبه بیست و چهارم فروردین 1390
آلودگي ناشي از مواد راديواكتيو در دريا - چهارشنبه بیست و چهارم فروردین 1390
اثرات آلودگی آب بر انسان - چهارشنبه بیست و چهارم فروردین 1390
اهمیت جلبک ها در آب و فاضلاب - چهارشنبه بیست و چهارم فروردین 1390
الهام از درختان در ساخت سيستم هاي هيدروليكي - چهارشنبه بیست و چهارم فروردین 1390
فناوري شيرين‌سازي آب دريا - چهارشنبه بیست و چهارم فروردین 1390
باکتري ها و نانوفيلترها؛ چشم انداز آيندۀ فناوري آب پاک - چهارشنبه بیست و چهارم فروردین 1390
‌آئين نامه جلوگيري از آلودگي آب - سه شنبه بیست و سوم فروردین 1390
بیماری های ناشی از آلودگی میکروبی آب - سه شنبه بیست و سوم فروردین 1390
آب، آلودگی، تصفیه - سه شنبه بیست و سوم فروردین 1390
آب های زیرزمینی (groundwaters) - سه شنبه بیست و سوم فروردین 1390
بیوتکنولوژی و نقش آن در حفظ محیط زیست - سه شنبه بیست و سوم فروردین 1390
بيماري ژیاردیوز و انگل ژيارديا - سه شنبه بیست و سوم فروردین 1390
کشتن میکربها با افزودندی اکسید کلر به آب بیمارستان ها - سه شنبه بیست و سوم فروردین 1390
تصفیه فاضلاب wastewater treatment - سه شنبه بیست و سوم فروردین 1390
اصول تصفیه آب دیگ های بخار - سه شنبه بیست و سوم فروردین 1390
پکیج های پیش ساخته تصفیه فاضلاب - سه شنبه دوازدهم مرداد 1389
تکنولوژی تبادل یونی - دوشنبه یازدهم مرداد 1389
کاربرد میکروارگانیسم ها در صنعت تصفیه ی فاضلاب ها - دوشنبه یازدهم مرداد 1389
آيين نامه جلوگيري از آلودگي آب 1364/9/28 - یکشنبه دهم مرداد 1389
تکنولوژی غشایی در تصفیه آب و فاضلاب - یکشنبه دهم مرداد 1389
حذف رنگ، طعم و بوی نامطبوع در فرایند تصفیه آب - شنبه نهم مرداد 1389
تلفات آب - شنبه نهم مرداد 1389
چاه - جمعه هشتم مرداد 1389
فیلتراسیون - جمعه هشتم مرداد 1389
تصفیه فیزیکی و شیمیایی آب - پنجشنبه هفتم مرداد 1389
شناسایی و تعیین مقدار هیدروکربن ها آروماتیک چند حلقه ای(PAHs) - پنجشنبه هفتم مرداد 1389
سیستم تصفیه فاضلاب انسانی - بهداشتی - چهارشنبه ششم مرداد 1389
تصفیه خانه های آب - چهارشنبه ششم مرداد 1389

مرجع تخصصی آب و فاضلاب