آشنایی با انواع پلیمر و رزین
البته تا اوایل قرن نوزدهم میلادی توجه زیادی به مواد پلیمری نشده بود. بومیان آمریکای مرکزی از برخی درختان شیرابه هایی استخراج می کردند که شیرابه بعدها نام لاتکس به خود گرفت. در سال 1829، دانشمندان متوجه شدند که در اثر مخلوط کردن لاتکس طبیعی با سولفور و حرارت دادن آن ماده ای قابل ذوب ایجاد می شود که می توان از آن محصولات مختلفی نظیر چرخ ارابه یا توپ تهیه کرد. در سال 1909 میلادی فنل فرمالدئید موسوم به باکلیت ساخته شد که در تهیه قطعات الکتریکی، کلیدها، پریزها و وسایل مصرف زیادی دارد.
در اثنای جنگ جهانی دوم موادی مثل نایلون پلی اتیلن و اکریلیک موسوم به پرسپکس به دنیا عرضه شد. نئوپرن را شرکت دوپان در سال 1932 ابداع و به شکل تجارتی ابتدا با نام دوپرن و بعدها نئوپرن عرضه کرد.
شاخه های پلیمر:
اولین قدم در زمینه صنعت پلاستیک
توسط فردی به نام واسپاهیات انجام گرفت وی در تلاش بود ماده ای را به جای
عاج فیل تهیه کند. وی توانست فرآیند تولید نیترات سلولز را زا سلولز ارائه
کند. در دهه 1970 پلیمرهای هادی به بازار عرضه شدند که کاربرد بسیاری در
صنعت رایانه دارند زیرا مدارها و IC های رایانه ها از این مواد تهیه می
شوند. و در سال های اخیر مواد هوشمند پلیمری جایگاه تازه ای برای خود
سنسورها پیدا کردند. پلیمرها را می توان از 7 دیدگاه مختلف طبقه بندی نمود.
صنایع، منبع، عبور نور، واکنش حرارتی، واکنش های پلیمریزاسیون، ساختمان
مولکولی و ساختمان کریستالی.
از نظر صنایع مادر پلیمرها به چهار گروه صنایع لاستیک، پلاستیک، الیاف، پوششی و چسب تقسیم بندی می شوند. این ها صنایع مادر در پلیمرها می باشند اما صنایع وابسته به پلیمر هم فراوان هستند. در صنعت پزشکی در اعضای مصنوعی، دندان مصنوعی، پرکننده ها، اورتوپدی از پلیمرها به وفور استفاده می شود.
پلیمرها از لحاظ منبع به سه گروه اصلی تقسیم بندی می شوند که عبارتند از پلیمرهای طبیعی، طبیعی اصلاح شده و مصنوعی.
رزین یا پلیمرهای طبیعی:
منابع طبیعی رزین ها،
حیوانات، گیاهان و مواد معدنی می باشد. این پلیمرها به سادگی شکل پذیر بوده
لیکن دوام کمی دارند. رزین های رایج عبارتند از روزین، آسفالت، تار،
کمربا، سندروس، لیگنپین، لاک شیشه ای. رزین های طبیعی اصلاح شده شامل سلولز
و پروتئین می باشد. سلولز قسمت اصلی گیاهان بوده و به عنوان ماده اولیه
قابل دسترسی برای تولید پلاستیک ها می باشد. کازئین ساخته شده از شیر سرشیر
گرفته می شود و تنها پلاستیک مشتق شده از پروتئین است که در عرصه تجارت
نسبتا موفق است.
پلیمر مصنوعی:
پلیمرهای مصنوعی را می توان از طریق
واکنش های پلیمریزاسیون به دست آورد. از مواد پلیمری می توان در تهیه
پلاستیک ها، چسب ها، رنگ ها، ظروف عایق و مواد پزشکی بهره جست. پلاستیک ها
به تولید طرح های جدید در اتومبیل ها، کامیون ها، اتوبوس ها، وسایل نقلیه
سریع، هاورکرافت، قایق ها، ترن ها، آلات موسیقی، وسایل خانه، یراق آلات
ساختمانی و سایر کاربردها کمک نموده اند.
در ادمه به بررسی کاربرد چندین پلیمر می پردازیم:
پلیمرهای بلوری مایع (LCP):
این پلیمرها به تازگی
در بین مواد پلاستیکی ظهور کرده است. این مواد از استحکام ابعادی بسیار
خوب، مقاومت بالا، مقاومت در مقابل مواد شیمیایی توام با خاصیت سهولت شکل
پذیری برخوردار هستند. از این پلیمرها می توان به پلی اتیلن با چگالی کم
قابل مصرف در ساخت عایق الکتریکی، وسایل خانگی، لوله و بطری های یک بار
مصرف، پلی اتیلن با چگالی بالا قابل مصرف در ظروف زباله ها بطری، انواع
مخازن و لوله برای نگهداری و انتقال سیالات، پلی اتیلن شبکه ای، پلی
پروپیلن قابل مصرف در ساخت صندوق، قطعات کوچک خودرو، اجزای سواری، اسکلت
صندلی، اتاقک تلویزیون و... اشاره نمود.
پلیمرهای زیست تخریب پذیر (تجزیه پذیر):
این
پلیمرها در طی سه دهه اخیر در تحقیقات بنیادی و صنایع شیمیایی و دارویی
بسیار مورد توجه قرار گرفته اند. زیست تخریب پذیری به معنای تجزیه شدن
پلیمر در دمای بالا طی دوره مشخص می باشد که بیشتر پلی استرهای آلیفاتیک
استفاده می شود. از این پلیمرها در سیستم های آزاد سازی دارویی با رهایش
کنترل شده یا در اتصالات، مانند نخ های جراحی و ترمیم شکستگی استخوان ها و
کپسول های کاشتی استفاده می شود.
پلی استایرن:
این پلیمر به صورت گسترده ای در ساخت
پلاتیک ها و رزین هایی مانند عایق ها و قایق های فایبر گلاس در تولید
لاستیک، مواد حد واسط رزین های تعویض یونی و در تولید کوپلیمرهایی مانند
ABS و SBR کاربرد دارد. محصولات تولیدی از استایرن در بسته بندی، عایق
الکتریکی - حرارتی، لوله ها، قطعات اتومبیل، فنجان و دیگر موادی که در
ارتباط با مواد غذایی می باشند، استفاده می شود.
لاستیک های سیلیکون:
مخلوط بسیار کانی- آلی هستند
که از پلیمریزاسیون انواع سیلاب ها و سیلوکسان ها به دست می آیند. با اینکه
گرانند ولی مقاومت قابل توجه در برابر گرما به استفاده منحصر از این
لاستیک ها در مصارف بالا منجر شده است. این ترکیبات اشتغال پذیری نسبتا
پایین، گران روی کم در درصد بالای رزین، عدم سمیت، خواص بالای دی الکتریک،
حل ناپذیری در آب و الکل ها و... دارند به دلیل همین خواص ترکیبات سیلیکون
به عنوان سیال هیدرولیک و انتقال گرما، روان کننده و گریس، دزدگیر برای
مصارف برقی، رزین های لایه کاری و پوشش و لعاب مقاوم در دمای بالا و الکل
ها و مواد صیقل کاری قابل استفاده اند. بیشترین مصرف این ها در صنایع هوا
فضاست.
لاستیک اورتان:
این پلیمرها از واکنش برخی پلی
گلیکول ها با دی ایزوسیانات های آلی بدست می آیند. مصرف اصلی این نوع
پلیمرها تولید اسفنج انعطاف پذیر و الیاف کشسان است. در ساخت مبلمان، تشک،
عایق - نوسان گیر و... به کار می روند. ظهور نخ کشسان اسپندکس از جنس پلی
یوره تان به دلیل توان بالای نگهداری این نوع نخ زمینه پوشاک ساپورت را
دگرگون کرده است.
مطالب تصادفی:
مقایسه آب لوله شکی و آب بطری شده و روش های تصفیه خانگی و مشکلات آن ها - دوشنبه شانزدهم خرداد 1390
آشنایی با روز جهانی محیط زیست - یکشنبه پانزدهم خرداد 1390
خوردگی آهن - یکشنبه پانزدهم خرداد 1390
عوامل موثر بر حلالیت اکسیژن در آب - یکشنبه پانزدهم خرداد 1390
فرآيند خوردگي فلزات - یکشنبه پانزدهم خرداد 1390
سيستم مديريت زيست محيطي ISO 14000 - جمعه سیزدهم خرداد 1390
مديرعامل شركت فاضلاب تهران: اجراي شبكه فاضلاب داخل منازل بر عهده مالكان است - پنجشنبه دوازدهم خرداد 1390
تعیین دبی آب - پنجشنبه دوازدهم خرداد 1390
آلودگی ناشی از رستورانهای فاقد سیستم فاضلاب در منابع آب شرب تهران - پنجشنبه دوازدهم خرداد 1390
اثر مواد جامد محلول (TDS) آب بر عملکرد جوجه های گوشتی - پنجشنبه دوازدهم خرداد 1390
فرایندهای غشایی - الکترودیالیز - پنجشنبه دوازدهم خرداد 1390
نيتريت و نيترات در آب آشاميدني و راه های حذف آنها - پنجشنبه دوازدهم خرداد 1390
سختي آب (Hardness Water) - پنجشنبه دوازدهم خرداد 1390
تصفیه پساب های نیروگاهی - سه شنبه دهم خرداد 1390
باسيلوس سوبتيليس - سه شنبه دهم خرداد 1390
تک یاخته ای انتاموبا کولی (Entamoeba coli) - سه شنبه دهم خرداد 1390
شناسايى اشريشيا کلي - سه شنبه دهم خرداد 1390
تشخیص استافیلوکوکوس ها - سه شنبه دهم خرداد 1390
انتروکوک ها(استرپتوكوك فكاليس) - سه شنبه دهم خرداد 1390
تصفیه خانه آب گرمسار - سه شنبه دهم خرداد 1390
كمبود آب بحران ۲۰۲۵ - دوشنبه نهم خرداد 1390
روش اندازه گيري يون فلزات در آب و فاضلاب بوسيله اسپكتر فتومتر جذب اتمي - دوشنبه نهم خرداد 1390
چالش های آینده تصفیه خانه های آب شهری - یکشنبه هشتم خرداد 1390
تصفیهٔ آب با استفاده از امواج مافوق صوت - یکشنبه هشتم خرداد 1390
تهران و مشکل فاضلاب - یکشنبه هشتم خرداد 1390
بیماریهای منتشره توسط آب استخر - یکشنبه هشتم خرداد 1390
آلومینیوم در آب - یکشنبه هشتم خرداد 1390
علل خوردگی در سیکل آب و بخار - یکشنبه هشتم خرداد 1390
اصطلاحات بتني - پنجشنبه پنجم خرداد 1390
میکروبیولوژی جریانات گرمایی - پنجشنبه پنجم خرداد 1390
تعریف و كاربردهای صنعتی بیوسورفاكتانتها (فعالكننده های سطحی زیستی) - پنجشنبه پنجم خرداد 1390
ترانسدیوسر - پنجشنبه پنجم خرداد 1390
بررسي آلودگي آب - سه شنبه سوم خرداد 1390
استفاده مجدد از آبهاي زائد و فاضلاب ها - سه شنبه سوم خرداد 1390
منشاء و ترکیب شیمیایی پساب - سه شنبه سوم خرداد 1390
تصفیه آب آشامیدنی آلوده به آرسنیک با نانوذرات آهن - دوشنبه دوم خرداد 1390
کولیس و روش کار با آن - یکشنبه یکم خرداد 1390
استفاده از فناورى نانو برای بهبود عملکرد ترميم بتن - یکشنبه یکم خرداد 1390
روان آب - یکشنبه یکم خرداد 1390
انواع چاه های آب - یکشنبه یکم خرداد 1390
درمورد حفاری و روشهای آن - یکشنبه یکم خرداد 1390
بررسی علل گرفتگی بیولوژیکی در سیستم اسمز معکوس - جمعه سی ام اردیبهشت 1390
روش تصفيه آب توازن كشتي ها به وسيله تزريق گاز اوزون - جمعه سی ام اردیبهشت 1390
تاریخچه تحقیق در رابطه اسمز معکوس - جمعه سی ام اردیبهشت 1390
فلومتر ها - جمعه سی ام اردیبهشت 1390
انواع تیر ها - جمعه سی ام اردیبهشت 1390
رسوبگذاري مخازن سدها - جمعه سی ام اردیبهشت 1390
راه اندازي پمپ ( Commissioning ) - جمعه سی ام اردیبهشت 1390
فولاد - پنجشنبه بیست و نهم اردیبهشت 1390
میکروارگانیسم ها و کاربردشان - پنجشنبه بیست و نهم اردیبهشت 1390
تصفیه خانه فاضلاب شرق مشهد - اولنگ - دوشنبه هشتم فروردین 1390
تصفیه خانه فاضلاب شهرک صنعتی کلات مشهد - دوشنبه هشتم فروردین 1390
اثرات مثبت و منفی سدها روی محیط زیست - دوشنبه هشتم فروردین 1390
حفاظت كيفي از منابع آب و محيط زيست - یکشنبه هفتم فروردین 1390
حقايق و نكاتي در مورد كيفيت آب - یکشنبه هفتم فروردین 1390