هيدرومتري
هيدرومتري
مقدمه :
دانه بندي خاكهاي ريزدانه را مي توان با استفاده از روش ته نشيني تعيين كرد .اين روش مبتني بر قانون استوكس است كه مربوط به سرعت سقوط ذرات كروي شكل معلق در مايعات مي باشد.ذرات بزرگتر سرعت سقوط بيشتري دارند و ذرات كوچكتر با سرعت كمتري ته نشين مي شوند.
در قسمت دانه هاي ريز خاك مثل رس ،لاي و ماسه خيلي ريز براي اندازه گيري قطر دانه ها از روش هيدرومتري استفاده مي كنيم.اين آزمايش بر اساس استانداردهاي AASHTO T88-70 و ASTM D422-63 انجام ميشود.
دانه بندي به روش هيدرومتر :
وسايل مورد نياز :
o ترازو با دقت 0.01 گرم.
o دستگاه همزن كه بوسيله يك موتور الكتريكي كار ميكند.موتور ميله و پره آنرا با سرعت 10000 دور در دقيقه بدون اينكه در محلول قرار گيرد ميچرخاند.
چگالي سنج يا هيدرومتر : همانطور كه در شكل پائين نشان داده شده است ،داراي يك قالب شيشه اي است كه در انتها داراي حباب بيضوي شكل است.چگالي سنج در دو نوع 151H و 152H ميباشد كه بر حسب دو مقياس متفاوت درجه بندي شده اند.چگالي سنج 152H برحسب گرم در ليتر خاك با گرم در 1000 سانتيمتر مكعب خاك و از -5 تا 60 درجه بندي شده است.چگالي سنج 151H برحسب وزن مخصوص ذرات جامد در آب و از 1 تا 1.038 گرم بر سانتيمتر مكعب درجه بندي شده است.(هر دوي اين چگالي سنجها براي دماي 20 درجه سانتيگراد و وزن مخصوص 1 كاليبره و تنظيم شده اند.
o استوانه رسوب گذاري :استوانه ايست شيشه اي روشن با ظرفيت 1000 ميلي ليتر .
o حرارت سنج با دقت 0.5 درجه سانتيگراد.
o الك و اون ، و ظرف از ديگر وسايل مورد نياز در اين آزمايش ميباشند.
در اين آزمايش 50 گرم از خاك خشك و پودر شده مورد استفاده قرار مي گيرد.
قبل از آزمايش مواد پراكنده ( 125 سي سي محلول 4 درصد هگزامتافسفات سديــم ) اضافه مي شود.
مواد جداكننده : محلول جداكننده با يكي از چهار ماده شيميايي كه در جدول زير نام برده شده اند ساخته ميشوند
خاك مدت 16 ساعت در محلول پراكننده خيس خورده ، آب مقطر به محلول اضافه شده كاملا به هم مي خورد.سپس محلول در استوانه آزمايش ريخته مي شود و آنقدر آب مقطر به محلــول رقيق شده اضافه مي شود تا سطح آن به علامت 1000 ميلي متر برسد ،سپس هيدرومتر در داخل محلول قرار داده مي شود .قرائت هيدرومتر انجام گرديده و با استفاده از قانون استوكس مي توان قطر بزرگترين ذره در حال تعليق را در زمان t بدست آورد.
فرمولهاي درصد عبوري :
با توجه به نوع هيدرومتر 151H يا 152H محاسبه درصد عبوري متفاوت مي باشد :
چگالي سنج 151H :
· چگالي سنج 151H :
G : چگالي ذرات جـــامد خـــاك .
G1 : چگالي محلول شناور كننده .
R : عدد قرائت شده از چگالي سنج .
a : ضريب تصحيح .
W : وزن خــاك اوليه .
كه از جداول ،برحسب وزن مخصوص نسبي خاك و درجه حرارت آزمايش بدست مي آيد.
در نهايت با استفاده از فرمول زير قطر ذرات شناور را بدست مي آوريم :
D : قطر ذرات معلق بر حسب mm
K : ضريب ثابت كه با توجه به ويسكوزيته سيال پراكننده و چگالي ذرات خاك و همچنين حرارت از جداول استخراج مي شود.
L : عمق مؤثـــر .(بر اساس نوع چگاليسنج از جداول مربوطه بدست ميآيد.
T : زمان قرائت شده چگالي سنج برحسب Min .
محاسبات :
با توجه به جدول ارائه شده در آخر گزارش مراحل محاسباتي زير را طي مي كنيم :
1. زمانهاي قرائت شده بر حسب دقيقه كه در 0.25 ,0.5 ,1 ,2 ,4 ,….,60 ,24 hr ميباشد.
2. اعداد مربوط به اين ستون مربوط به قرائت هيدرومتر در زمانهاي معين شده است.
3. Rcp : اعداد تصحيح شده هيدرومتر براي محاسبه درصد ردشده =
4. درصد رد شده
Ø Ws : وزن خاك خشك مورد استفاده براي دانه بندي به روش هيدرومتري.
Ø a : تصحيح براي چگالي ( زيرا هيدرومتر براي چگالي Gs =2.65 كاليبره شده است.)
Ø RCL : اعداد تصحيح شده جهت تعيين طول مؤثر :
Ø تعيين طول L مربوط به مقادير RCL كه از نمودار مربوطه ،كه بستگي به نوع چگالي سنج دارد.
Ø A : با توجه به Gs و دماي اندازه گيري شده از نمدار مربوطه بدست مي آيد.
Ø D : از فرمول زير بدست مي آيد :
اعداد و شرايط آزمايشگاهي :
براي انجام اين آزمايش از چگالي سنج 151H استفاده كرده ايم ،همچنين از هگزامتا فسفات سديم به عنوان ماده جداساز استفاده شده است.
با توجه به اينكه در آزمايشگاه درجه حرارت در حين كار برابر با 24 درجه سانتيگراد اندازه گيري شده و همچنين طي آزمايش « چگالي ذرات جامد خاك » ،Gs برابر با 2.55 بدست آمده است ،بنابراين تصحيح ضريب a و تصحيح دما بايد انجام شود.
t (Min) |
Ra |
Rc1 |
دما |
K |
L |
Rc2 |
D(mm) |
درصد معلق(عبوري) % |
درصد عبوري از كل خاك % | ||
0.25 |
1.031 |
31.7 |
24 |
0.01342 |
8.1 |
28.710 |
0.075 |
94.46 |
9.45 | ||
0.5 |
1.029 |
29.7 |
24 |
0.01342 |
8.6 |
26.710 |
0.0557 |
87.88 |
8.79 | ||
1 |
1.028 |
28.7 |
24 |
0.01342 |
8.9 |
25.710 |
0.0400 |
84.59 |
8.46 | ||
2 |
1.026 |
26.7 |
24 |
0.01342 |
9.4 |
23.710 |
0.0291 |
78.01 |
7.80 | ||
4 |
1.025 |
25.7 |
24 |
0.01342 |
9.7 |
22.710 |
0.0209 |
74.72 |
7.47 | ||
8 |
1.023 |
23.7 |
24 |
0.01342 |
10.2 |
20.710 |
0.0152 |
68.14 |
6.81 | ||
10 |
1.022 |
22.7 |
24 |
0.01342 |
10.5 |
19.710 |
0.0138 |
64.85 |
6.48 | ||
15 |
1.020 |
20.7 |
24 |
0.01342 |
11 |
17.710 |
0.0115 |
58.27 |
5.83 | ||
30 |
1.017 |
17.7 |
24 |
0.01342 |
11.8 |
14.710 |
0.0084 |
48.40 |
4.84 | ||
60 |
1.014 |
14.7 |
24 |
0.01342 |
12.6 |
11.710 |
0.0061 |
38.53 |
3.85 | ||
1440 |
1.008 |
8.7 |
24 |
0.01342 |
14.2 |
5.710 |
0.0013 |
18.79 |
1.88 | ||
K = |
0.01342 |
| |||||||||
=تصحيح درجه حرارت |
1 |
| |||||||||
=تصحيح منيسك |
0.0007 |
| |||||||||
=تصحيح صفر |
0.00329 |
| |||||||||
a= |
1.02434 |
| |||||||||
مطالب تصادفی:
آلايندگي پساب شهري در خاك هاي كشاورزي - دوشنبه ششم تیر 1390
خلاصه اي از آب اصطلاحات و روابط آن - شنبه چهارم تیر 1390
آبفشان (Geyser) - شنبه چهارم تیر 1390
زهكش لوله اي - شنبه چهارم تیر 1390
آبياري سطحي و زیرزمینی - شنبه چهارم تیر 1390
معرفی انواع سریزها - شنبه چهارم تیر 1390
زهکشی عمودی (چاه زهکش) - شنبه چهارم تیر 1390
تصفیه خانه فاضلاب جنوب تهران - شنبه چهارم تیر 1390
هيدروليك چاه و بهره برداري از آبهاي زيرزميني - پنجشنبه دوم تیر 1390
نگاهی به منابع و مصارف آبهای بطری شده - پنجشنبه دوم تیر 1390
انواع آبیاری تحت فشار - پنجشنبه دوم تیر 1390
هنر معماری سنتی و نقش آن در مدیریت آب - پنجشنبه دوم تیر 1390
بررسی تلفات آب - پنجشنبه دوم تیر 1390
زهکشی و انواع آن - پنجشنبه دوم تیر 1390
چاه و انواع آن - پنجشنبه دوم تیر 1390
پیرامون قنات - پنجشنبه دوم تیر 1390
آشنايي با GIS - پنجشنبه دوم تیر 1390
سد سازي در دوره ساساني - پنجشنبه دوم تیر 1390
ساماندهی رواناب - پنجشنبه دوم تیر 1390
پایداری سدها - پنجشنبه دوم تیر 1390
مشکلات موجود در تصفیه خانه فاضلاب و راه کارهای رفع آنها - پنجشنبه دوم تیر 1390
تصفيه خانه آب مراغه - چهارشنبه یکم تیر 1390
تصفيه خانه آب شماره 2 کرج (رجائي شهر) - چهارشنبه یکم تیر 1390
تصفيه خانه آب ايلام - چهارشنبه یکم تیر 1390
تصفيه خانه آب سنندج - چهارشنبه یکم تیر 1390
تصفيه خانه آب شماره 1 اروميه - چهارشنبه یکم تیر 1390
تصفيه خانه آب گرمي استان اردبيل - چهارشنبه یکم تیر 1390
تصفيه خانه آب اهر - چهارشنبه یکم تیر 1390
تصفيه خانه آب مشکين شهر - چهارشنبه یکم تیر 1390
تصفيه خانه آب اليگودرز - دوشنبه سی ام خرداد 1390
تصفيه خانه آب قم - دوشنبه سی ام خرداد 1390
تصفيه خانه آب بابا شيخعلي اصفهان - دوشنبه سی ام خرداد 1390
تصفيه خانه آب بندرعباس - دوشنبه سی ام خرداد 1390
تصفيه آب خانه سوهانک - دوشنبه سی ام خرداد 1390
تصفيه خانه آب شماره 2 اروميه - دوشنبه سی ام خرداد 1390
مروری بر انواع پمپ - یکشنبه بیست و نهم خرداد 1390
دردی که فقط چند دقیقه فروکش می کند - جمعه بیست و هفتم خرداد 1390
منابع آب و اهمیت تصفیه پسابها - پنجشنبه بیست و ششم خرداد 1390
آب Water - پنجشنبه بیست و ششم خرداد 1390
حذف موجودهاي زنده در آب (گندزدايي) - پنجشنبه بیست و ششم خرداد 1390
روش های بهره برداری از دیگ های بخار و کنترل خوردگی در آن ها - پنجشنبه بیست و ششم خرداد 1390
اصول گندزدايي Principles of Disinfection - پنجشنبه بیست و ششم خرداد 1390
كمبود منابع آب جدي است - پنجشنبه بیست و ششم خرداد 1390
حفاظت از آبهاي زيرزميني، براي آيندگان - پنجشنبه بیست و ششم خرداد 1390
لوله های زهکشی و آزمایشات آن - پنجشنبه بیست و ششم خرداد 1390
تصفيه خانه آب هشترود - پنجشنبه بیست و ششم خرداد 1390
تصفيه خانه آب شماره 1 کرج (حصار) - پنجشنبه بیست و ششم خرداد 1390
تصفيه خانه آب سيرجان - پنجشنبه بیست و ششم خرداد 1390
تصفيه خانه بزرگ آب گيلان - پنجشنبه بیست و ششم خرداد 1390
آشناي با MTBE (متیل ترسیو – بوتیل اتر) - چهارشنبه بیست و پنجم خرداد 1390
تصیفه آلودگی شیمیایی آب آشامیدنی - دوشنبه بیست و دوم فروردین 1390
تصفیه خانه فاضلاب شیراز - دوشنبه بیست و دوم فروردین 1390
افت سطح آب زیرزمینی، یک مشکل جهانی - یکشنبه بیست و یکم فروردین 1390
ترکیبات نیتروژن در محیط آبی - یکشنبه بیست و یکم فروردین 1390
پراكندگي و انتشار اكوسيستمهاي آبي - یکشنبه بیست و یکم فروردین 1390