ناخالصي هاي آب

درحال مشاهده: ناخالصي هاي آب

ادعونی اهدای خون

ناخالصي هاي آب

۱۳۸۹/۱۰/۱۲

23:59

امیرحسین ستوده بیدختی

چنانچه آب خالص با تركيب شيميايي H2O را اساس مطالعه قرار دهيم ناخالصي هاي آن عبارتند از:

1 ـ ناخالصي هاي معلق
نظير ذرات معلق زنده وغيرزنده كه درآب به صورت معلق يافت ميشوند. اين نوع ناخالصي را مي توان در سه گروه، تقسيم بندي و مطالعه نمود.
الف) ذرات معلق زنده بيماري زا : مانند عوامل بيماري زاي موجد وبا، حصبه، شبه حصبه، انواع اسهال ها، تخم انگل ها مانند آسكاريس و عامل كيست هيداتيد و ويروس ها، که منشاء اصلي اين دسته از ناخالصي ها فاضلاب شهري و حضور حيوانات اهلي يا وحشي در مجاورت منابع آب مي باشد.
ب) ذرات معلق زنده غيربيماري زا : مانند باكتري هاي ساپروفيت، اغلب جلبك ها و تك سلولي هايي كه در طبيعت به وفور پيدا مي شوند.
ج) ذرات معلق غيرزنده : مانند رس، ليمون كه ناشي از فرسايش سطح زمين و سطوح آبخيز مي باشد.
از نظر فيزيكي ذرات بالا به دو گروه تقسيم مي شوند گروهي كه در حوضچه هاي ته نشيني و يا صافي ها جدا مي شوند و گروهي كه براي جدا كردن آن ها احتياج به مواد منعقد كننده است، تا از طريق لخته سازي، به ذرات درشت تري تبديل شده و حذف شوند.

2 ـ ناخالصي هاي محلول
اين دسته شامل املاح معدني، تركيبات آلي و گازهاي محلول مي باشند، كه مي توان آن ها را به صورت زير گروه بندي نمود:

الف) املاح محلول معدني كه اغلب به صورت املاح كلسيم، منيزيم، سديم، آهن، منگنز و000 مي باشد.

ب) گازهاي محلول مانند اكسيژن، انيدريد كربنيك ، هيدروژن سولفوره، ازت وغيره مي باشند و اين نوع ناخالصي نيز كيفيت شيميايي آب را تحت تاثيرقرار می دهند.

منابع تامين آب

آب يك منبع حياتي است كه معمولا ازمحدوديت خاصي برخوردار است. منابع آب مشروب اجتماعات را مي توان به سه دسته تقسيم نمود:

الف) منابع سطحي
آب هايي كه در قالب آب باران، آب رودخانه، آب درياچه هاي طبيعي، آب درياچه ها يا سدهاي ذخيره اي و قنوات در طبيعت موجود هستندو در صورتي كه استحصال و بهسازي، نگهداري و بهره برداري آن ها با درنظر گرفتن ملاحظات اقتصادي و فني مقدور باشد به عنوان منبع آب آشاميدني انتخاب مي شوند.

ب) منابع آب زيرزميني
منابعي نظير چشمه سارها، آب چاه هاي كم عمق، چاه هاي عميق، چاه هاي جاري و آب حاصل از كانال هاي ساخته شده منابع آب زيرزميني را تشكيل مي دهند.

ج) منابع آب شور
و بالاخره در شرايطي كه هيچ كدام از منابع فوق جهت دستيابي به آب شيرين مقدور نباشد سومين منبع عبارت خواهد بود از آب درياها و درياچه هاي شور ياآب هاي شور زيرزميني.

منابع تامین آب در اجتماعات

منابع تامين آب در اجتماعات را به دو گروه عمده تقسيم مي‌نمايند:
• منابع سطحي
• منابع زيرزميني
گروه اوّل ازجمله منابع عمده در تامين آب براي اجتماعات بزرگ محسوب مي‌گردد. اين منابع از لحاظ كمّي حجم قابل توجهي را در اختيار اجتماعات زيستي قرار داده،و معمولاً با احداث سدّ در بالادست محل مصرف، اقدامات اوّليه جهت آبگيري و انتقال به تصفيه خانه انجام مي‌گردد. اين نوع منابع همواره در معرض خطر آلودگي‌هاي مختلف، ازجمله آلودگي منابع سطحي به فاضلاب‌هاي شهري و صنعتي است كه از عمده مخاطرات آلودگي در اين منابع محسوب مي‌گردد. از طرفي تخليه پساب‌هاي كشاورزي به درياچه پشت سدها و افزايش تركيبات ازت و فسفر در فاضلاب اين گروه باعث رشد بي‌حد و حصر آلگها در پشت مخازن سد گرديده و اين امر بر مشكلات ناشي از تصفيه مي‌افزايد معمولاّ چنانچه درياچه پشت سدها دچار آلودگي‌هاي جلبكي گردد، با استفاده از تركيبات سولفات مس به مقدار يك ميلي گرم بر ليتر ،مي‌توان مخازن را پاكسازي نمود. براي دستيابي به منابع سالم در اجتماعات بزرگ بهترين گزينه استفاده از فرآيندهاي پولساتورها است ،زيرا در اين روش فرآيند با سرعت بالا قادر خواهد بود، طيف گسترده اي از ذرات كلوئيدي را از محيط واكنش جداسازي نمايد. در پولساتورها با استفاده از تئوري جداسازي بستر لجن تماسي، راندمان جداسازي بهتر انجام مي‌گردد.
معمولاً در اجتماعات كوچك و يا در مناطقي كه دسترسي به منابع سطحي امكان پذير نمي‌باشد، از منابع زيرزميني استفاده مي‌گردد. دسترسي به اين منابع توسط چاه هاي عميق و به كمك پمپ‌هاي شناور امكان پذير است. با استفاده از روش لوله گذاري و گراول پك (gravel pack) مي‌توان ميزان آبدهي اين نوع چاهها را افزايش داد. منابع آبهاي زيرزميني معمولاً از نظر املاح محلول با توجه به بافت زمين داراي تركيبات افزون بر منابع سطحي هستند. بعضي از اين تركيبات نظير تركيبات آهن و منگنز باعث تغييراتي در طعم و رنگ آب مي‌شوند. منابع زيرزميني آلوده لازم است با روش‌هاي مختلف، هوادهي شده، تركيبات فوق به صورت اكسيد فلز نامحلول از محيط واكنش جداسازي گردد. روش هوادهي پلكاني، ساده ترين و ارزانترين روش در تصفيه آبهاي حاوي آهن و منگنز مي‌باشد.
چنانچه املاح موجود در منابع زيرزميني بيش از حد استاندارد، باشند، مشكلاتي را از نظر تغييرات رنگ، طعم، بو و ساير مشخصات فيزيكي، همچنين موانعي را از لحاظ مصرف ايجاد مي‌نمايند، استفاده از تركيبات كنترل كننده PH نظير آهك، سود، مواد منعقد كننده مانند سولفات آلومينيوم، كلرورفريك و غيره باعث توليد حجم زيادي لجن در تصفيه خانه هاي آب گرديده اين عمل مشكلات دفع لجن را به همراه دارد. با طراحي بسترهاي لجن خشك‌كن، انواع سانتريفوژها، فيلترهاي پرسي مي‌توان لجن مازاد توليدي را جمع‌آوري و دفع نمود در اين روشها دستگاههاي فيلتر پرس با توجه به فضاي كم اشغالي و راندمان نسبتا بالا از ساير روشها مناسب تر مي‌باشد.
در نهايت با توجه به توسعه جمعيت در جوامع جهان و كمبود آب شيرين و سالم به نظر ميرسد كشور ما نيز همانند اكثر كشورهاي در حال توسعه در سالهاي آتي ناگزير به جداكردن سيستم آب شرب و آب آشاميدني گردد و عملاً روش فوق كه طي 40 سال گذشته به عنوان روش قالب در تامين آب شهرها محسوب مي‌گردد در آينده نزديك نياز به بازنگري اساسي دارد .

ويژگي هاي آب سالم

1 ـ عاري از عوامل زنده بيماري زا باشد.
2 ـ عاري از مواد شيميايي زيان آور باشد.
3 ـ بدون رنگ و بو، و طعم مطبوع داشته باشد.
4 ـ قابل استفاده براي مصارف خانگي باشد.
آبي كه يك يا دو مورد از ويژگي هاي فوق را نداشته باشد (بويژه مورد يك و دو) آن را آلوده و براي شرب غيرقابل مصرف مي دانند.

آلودگي آب

آب خالص مطابق ساختمان شيميايي آن به هيچ وجه در طبيعت وجود ندارد، ليكن انواع ناخالصي ها به صورت حل شده، معلق يا بينابيني با خود دارد كه در بخش ناخالصي هاي آب آمده است. جنبه وخيم تر، آلودگي آب ناشي از فعاليت هاي انساني است، مانند شهرنشيني و صنعتي شدن است که جای بحث دارد.

تعريف آب آلوده

آبي كه داراي عوامل بيماري زاي عفوني يا انگلي، مواد شيميايي سمي، ضايعات و فاضلاب خانگي و صنعتي باشد را آب آلوده گويند. بیشتر آلودگي آب از فعاليت هاي انساني، نشات مي گيرد.
منابع آلاينده آب عبارتند از:
الف) گندآب كه عوامل زنده بيماري زا و مواد آلي تجزيه پذير را در بردارد.
ب) مواد زائد تجاري و صنعتي در بردارنده عوامل سمي از نمك هاي فلزي يامواد شيميايي پيچيده مصنوعي.
ج) آلاينده هاي كشاورزي نظير كودها و آفت كش ها.
د) آلاينده هاي فيزيكي مانند گرما (آلودگي حرارتي) و مواد پرتوزا.
آلودگي را مي توان به عنوان يك تغيير نامطلوب در خواص فيزيكي، شيميايي و بيولوژيكي آب تعريف كرد كه باعث به خطر انداختن سلامت، بقاء و فعاليت هاي انسان يا ساير موجودات زنده مي شود. آلودگي از نظر پايداري نيز قابل بررسي و مطالعه است. لذا از اين ديدگاه دو نوع آلودگي وجود دارد.
آلودگي قابل انحطاط و آلودگي غيرقابل انحطاط.
آلوده كننده قابل انحطاط را مي توان تجزيه كرد، ازبين برد و يا براي برخي فعاليت ها مصرف نمود. از اين طريق حدقابل پذيرش آلودگي را مي توان طي مراحل طبيعي يا با روش هاي مهندسي (سيستم هاي تصفيه) نقصان داد. البته در صورتي كه سيستم تحت تاثير شوك ناشي از آلاينده، شكست نخورده باشد يا به عبارتي آلودگي لبريز نگردد. اين دسته خود به دو گروه تقسيم مي شوند.
قابل انحطاط تند و كند،
آلوده كننده هاي قابل انحطاط تند، نظير فاضلاب انساني وزائدات حيواني و كشاورزي، معمولا خيلي سريع قابل تجزيه اند.
آلوده كننده هاي قابل انحطاط كند مانند د.د.ت و بعضي از مواد راديواكتيو به كندي تجزيه مي شوند.
به هرحال اجزاي آن ها يا كاملا تجزيه میشوندويابه حدغيرقابل ضرر كاهش مي يابند.
آلوده كننده هاي غيرقابل انحطاط از راه هاي طبيعي تجزيه نمي شوند. نمونه چنين آلوده كننده هايي عبارتند از جيوه، سرب، تركيبات آلي هالوژنه ها، ديوكسين ها و بعضي از پلاستيك ها.

آلودگي آب از نظر منشاء

1- آلودگي آب با منشاء زيست شناختي

آلودگی آب با منشاء زیست شناختی عبارتند از :
الف) باكتري ها: وبا، حصبه و اشباه آن، اسهال خوني باكتريال، اسهال به علت اشريشياكلي ، لپتوسپيروزيس و بيماري ناشي از يرسينيا انتركولتيكا وناراحتي گوارشي ناشي از كمپيلوباكترها.
ب) ويروس ها: هپاتيت هاي ويروسي، فلج اطفال، بيماري هاي ناشي از ويروس هاي كوكساكي، اكو و گاستروانتريت ويروسي .
ج) پروتوزوئرها: آميبيازيس، ژيارديازيس، بالانتيديازيس، نگلريافاولري مولد مننگوآنسفاليت آميبي و اكانتاموباي عامل مننژيت و ناراحتي تنفسي.
د) كرم هاي انگلي: شيستوزوميازيس، بيماري خارش شناگران، آسكاريازيس، هيداتيدوز، دراكونكولوس، بيماري ناشي از كرم قلابدار و كرم نواري ماهي.
ه) سموم توليدي از سيانوباكتري ها: سمومي كه ايجاد ناراحتي كبدي مي كنند، اين سموم توسط ميكروسيستيس، اسيلاتوريا، آنابناو نودولاريا كه مسموميت كبدي ناشي از آن ها طي 24 ساعت پس از خوردن، فرد را از پاي در مي آورد.
ميكروارگانيسم هايي كه از طريق آب آلوده به انسان منتقل مي شوند و داراي اهميت چشمگير بهداشتي هستند، در جدول شماره 1 آمده است. در اين جدول نيزبرخي از ميكروارگانيسم هاي فرصت طلب كه در افراد با نقص ايمني نظيركودكان، سالمندان و يا بيماران HIV مثبت ممكن است، ايجاد ناراحتي كنندذكر شده است. در صورتي كه میکروارگانيسم هاي فرصت طلب، با تراكم زيادي در آب وجود داشته باشند، موجب عفونت هاي مختلفي در پوست، مخاط، چشم، گوش، بيني و گلوي افراد حساس يا بامقاومت پايين مي گردند. مثال بارز اين ميكروارگانيسم هاپسودوموناس آئروژينوزا و گونه هاي فلاوباكتريوم، اسينتوباكتر، كلبسيلا، سراتيا، آئروموناس و 000 مي باشد.

جدول شماره 1 عوامل بيماري زاي منتقله توسط آب واهميت آن ها

عامل بيماريزا اهميت بهداشتي دوام آنها در سيستم تأمين آب(الف) مقاومت آنها در مقابل كلر(ب) دزلازم براي ايجاد عفونت(ج) اهميت مخازن حيواني
باكتريها:
كمپيلوباكترژژوني،
كمپيلوباكتركلي
اشريشياكلي بيماري زا
سالمونلاتيفي
سالمونلاهاي ديگر
گونه هاي شيگلا
ويبريوكلرا
يرسينيا اينتروكوليتيكا
پسودوموناس آئروژينوزا

گونه هاي آئروموناتس

مطالب تصادفی: