وسایل آزمایشگاه شیمی

درحال مشاهده: وسایل آزمایشگاه شیمی

ادعونی اهدای خون

وسایل آزمایشگاه شیمی

۱۳۸۹/۱۰/۱۶

19:0

امیرحسین ستوده بیدختی

بالن ته گرد (Round bottom flask)

در حقیقت یك نوع ارلن با ته گرد است و معمولا برای تقطیر مورد استفاده قرار میگیرد.

بشر (Becker)

ظرف شیشه ای استوانه ای دهان گشاد است كه معمولا به منظور مخلوط كردن و تهیه مواد لازم برای آزمایش مورد استفاده قرار میگیرد. به علت دقت كم در اندازه گیری و نیز دهانه گشاد، از آن به هیچ وجه برای حجم سنجی یا نگهداری مواد استفاده نمیشود.

اسپاتول (كاردك)

وسیله ای است معمولا فلزی به شكل زیر و اشكال مشابه زیر كه برای برداشتن و انتقال مقادیر ماده جامد به كار میرود.

قیف بوخنر و ارلن خلاء

Buchner Funnel & Filter Flask

قیف بوخنر

قیفی است که داخل آن دارای یک سطح با تعداد زیادی سوراخ کوچک میباشدو از جنس چینی یا شیشه و یا پلی پروپیلن ساخته شده است و برای صاف کردن سریع و همچنین خشک کردن سریع همراه با یک صافی کاغذی و ارلن خلاء به کار میرود.

ارلن خلاء

یک نوع ارلن است که دارای یک لوله در کنار و نزدیک به نوک آن میباشد که برای خروج هوا (به کمک پمپ مکنده) به کار میرود.

روش کار با قیف بوخنر و ارلن خلاء

دستگاهی مشابه زیر سوار کنید.

دنباله یک قیف بوخنر (1) را داخل یک چوب پنبه سورخ دار (4) کنید و چوب پنبه را داخل دهانه ارلن (1) نمایید به طوری که از کنار چوب پنبه و دیواره ارلن و یا دیواره دنباله قیف بوخنر و چوب پنبه هیچ گونه هوایی عبور نکند. پس از آن یک شیلنگ را که از یک سر به پمپ مکنده هوا وصل است به خروجی ارلن خلا وصل نمایید (3). سپس یک کاغذ صافی را که کاملا به اندازه کفی دهانه قیف بوخنر بریده اید و توسط ترازوی آزمایشگاه وزن نموده اید داخل قیف نمایید به طوری که به راحتی کف آن قرار گیرد و نه آنقدر بزرگتر از دهانه باشد که لبه های کاغذ از کنار دیواره قیف بالا بایستد و نه آنقدر کوچک باشد که نتواند کف قیف را به گونه ای بپوشاند که تمام سوراخها در زیر کاغذ صافی قرار گیرد. حال اندکی از حلال مناسب (یا مقدار بسیار کمی از محلول شامل رسوب که میخوایید صاف نمایید را روی صافی بریزید تا کاملا به کف قیف بچسبد) و هم اکنون پمپ را روشن کنید و محلول شامل رسوب را به کمک یک همزن شیشه ای به گونه ای داخل قیف بریزید که در یک نقطه در وسط صافی جمع شود. بعد از آن که تمام محلول از زیر قیف خارج شد، میتوانید تپه کوچکی که از رسوبات حاصل شده را با مقدار بسیار کمی از حلال مناسب (که رسوب را تا حد ممکن حل نکند و برعکس ناخالصی ها را حل نماید) بشویید و حال میتواند بسته به میزان لزوم صبر کنید تا بر اثر عبور شدید هوا از داخل رسوبات جمع آوری شده، آن رسوبات به سرعت خشک شود. حال کاغذ صافی را با احتیاط خارج کنید و کاغذ صافی و رسوب روی آنرا وزن کنید و وزن کاغذ صافی خشک که قبلا توزین نموده بودید را از از وزن جدید کم کنید تا وزن رسوب به دست آید.

ارلن مایر

ارلن مایر یک ظرف مخروطی با گردن نسبتا باریک در حجمهای مختلف است. از ارلن مایر معمولا برای مخلوط کردن و حتی نگه داری مایعات و یا به عنوان جمع کننده محصول تقطیر در عمل تقطیر و یا جمع کننده مایع خارج شده از قیف جدا کننده در هنگام عمل استخراج نیز استفاده میشود.

بالن ژوژه (بالن حجمی)

بالنی است با گردن بسیار باریک و دراز که بر روی قسمتی از گردن آن خطی وجود دارد که حجم دقیق بالن را مشخص میکند. این ظرف برای محلول سازی دقیق و به حجم رساندن محلولها و نیز رقیق سازی آنها مورد استفاده قرار میگیرد.

استوانه مدرج

استوانه ای است پایه دار در حجمهای مختلف که از آن میتوان برای برداشت و انتقال حجمهای بزرگتر از پیپت استفاده کرد (دقت پیپت را ندارد).

پیپت

برای برداشتن حجمهای مختلف و نسبتا کم از پیپت استفاده میشود. با انگشت شست و سه انگشت آخر پیپت را به صورت عمودی گرفته و به وسیله انگشت نشانه دهانه آنرا باز و بسته میکنند.

روش دیگر استفاده از مکنده است که بیشتر در مورد محلولهای خطرناک از آن استفاده میشود.

پیپت مدرج:

پیپت مدرج برای برداشتن حجمهای غیر استاندارد مثلا 3 میلی لیتر یا حجمهای ممیز دار مثل 2 و نیم و غیره به کار میرود.

پیپت حبابدار:

پیپت حبابدار برای برداشتن حجمهای استاندارد مثل 1، 2، 5، 10، 25، 50 و ... میلی لیتر به کار میرود.

روش استفاده از مکنده پلاستیکی:

مکنده پلاستیکی دارای 3 کلید است A، S، و E که بعد از نصب پیپت در محل خود بر روی مکنده مطابق شکل بالا برای برداشتن مایع

1-   کلید A را فشرده و حباب لاستیکی را فشار میدهیم تا هوا خارج شود.

2-   پیپت را وارد ظرف محتوی مایع نموده و وقتی سر پیپت به اندازه کافی داخل مایع شد کلید S را به آرامی فشار میدهیم تا بر اثر مکش حباب که در مرحله قبل فشرده و خالی شده مایع وارد پیپت شده و بالا بیاید (دقت کنید وارد مکنده نشود).

3-   بعد از اینکه به اندازه لازم مایع وارد حباب شد پیپت را وارد ظرفی که میخواهیم مایع را داخل آن خالی کنیم نموده و کلید E را میفشاریم تا مایع داخل پیپت تخلیه شود.

پیپت اتوماتیک یا سمپلر:

در آزمایشگاههای تشخیص طبی و مجهز که آزمایشهای دقیق انجام میشود معمولا از پیپت اتوماتیک استفاده میشود. این نوع پیپتها دو نوع هستند که یا حجم ثابتی را برداشت میکنند و یا قابل تنظیم بوده و حجمهای مختلف را منتقل میکنند. نوک این پیپتها پلاستیکی است و معمولا بعد از مصرف دور انداخته میشود.

پیپتور:

دستگاه بسیار ساده ای که حاوی یک مخزن مایع و یک پیپت دو راهه است. به طوری که با کشیدن پیستون مایع از یک راه وارد پیپت شده و با فشردن پیستون مایع از راه دیگر خارج میشود. از پیتور برای سرعت عمل و انتقال یک حجم معین از یک مایع بخصوص و معمولا سمی استفاده میشود.

بورت

ساختمان بورت تفاوت چندانی با پیپت ندارد بعبارت دیگر بورت، پیپتی است که در انتهای آن یک شیر وجود دارد و ابتدای آن قدری گشادتر است و مایع را به عوض اینکه از انتها به داخل بکشند از بالا وارد آن میکنند.

روش کار با بورت:

قبل از شروع کار شیر را امتحان کنید. باید به اندازه کافی به آن روغن (معمولا سیلیکون) زده شده باشد تا به خوبی روان باشد و به آسانی بچرخد. بعد شیر را ببندید و مطابق شکل زیر بورت را به کمک گیره به پایه ببندید. مایع را به کمک یک عدد قیف از انتها وارد بورت کنید و سعی کنید تا قدری بالا تر از عدد صفر مایع وارد آن کنید. سپس یک ظرف زیر بورت قرار داده و آهسته شیر را باز کنید تا مایع به آهستگی از بورت خارج شده و خط سطح مایع (قسمت گودی سطح) روی صفر قرار گیرد. حال بورت آماده است و میتوانید حجم های مختلف را با باز کردن شیر آن به ظرفهای مختلف مورد نظر وارد کنید. معمولا بورت برای آزمایشات حجم سنجی و تیتراسیون استفاده میشود.

قیف جدا کننده

وسیله‌ای است که مایعات را بر اساس شاخص چگالی از هم جدا می‌کند مثلا اگر مخلوط یک ماده آلی و آب را که با هم قابل اختلاط نیستند در مخزن این وسیله بریزیم بر حسب چگالی، مواد در داخل این ظرف تفکیک می‌شود و ماده با چگالی بالاتر در زیر قرار میگیرد و وقتی شیر زیر ظرف را باز کنیم مایعی که دارای چگالی بالاتر است و در زیر قرار گرفته، از دستگاه خارج می‌گردد تا اینکه به مرز جدایی مایعات برسد، در چنین حالتی شیر را می‌بندیم و ظرف دوم را در زیر قیف جدا کننده قرار میدهیم و شیر را باز میکنیم و در نهایت قیف جدا کننده با موفقیت دو مایع مخلوط را از هم جدا می‌کند.

سردكننده (مبرد) (Condenser)

وسیله اى است تقریبا شامل دو لوله، كه یك لوله داخلى است و یك لوله خارجى كه این لوله خارجی لوله داخلى را در بر گرفته و بین جدار خارجى لوله داخلى و جدار داخلى لوله خارجى فاصله اى براى عبور مایع سرد كننده (معمولا آب سرد) وجود دارد.

روش كار به این صورت است كه آب سرد از یك طرف لوله خارجى وارد و از طرف دیگر خارج میشود و در این بین مقدارىاز حرارت بخار كه از یك طرف لوله داخلى وارد شده را میگیرد و بخار را سرد میكند و بخار سرد شده به صورت مایع از یكی از دهانه هاى لوله خارجى (بسته به حالت قرار داشتن سرد كننده) بیرون مى‌آید. از این وسیله معمولا در عمل تقطیر استفاده میشود.

سرد كننده بسته به نوع كارى كه لازم است انجام شود انواع مختلفى دارد كه در زیر شكل چند نمونه از آن آورده شده است.

مطالب تصادفی: