مرجع تخصصی آب و فاضلاب

وسایل نمونه‌برداری آب (Water Sampling Equipment) بسته به هدف نمونه‌برداری، نوع منبع آب (رودخانه، دریا، چاه، فاضلاب، و غیره)، و پارامترهای مورد آزمایش (شیمیایی، میکروبی، فیزیکی، یا بیولوژیکی) متفاوت هستند. در زیر برخی از رایجترین ابزارها و تجهیزات نمونه‌برداری آب معرفی میشوند:

۱. تجهیزات عمومی نمونه‌برداری

• بطری نمونه‌برداری (Sample Bottles):

  • جنس شیشه یا پلاستیک (بسته به نوع آزمایش؛ مثلاً برای ترکیبات آلی از شیشه استفاده میشود).

  • حجمهای متفاوت (معمولاً ۵۰۰ میلی‌لیتر تا ۱ لیتر).

  • ممکن است حاوی مواد نگهدارنده شیمیایی (مانند اسید سولفوریک برای نیترات) باشند.

• سامانه نمونه‌بردار خودکار (Automatic Sampler):

  • برای نمونه‌برداری خودکار در بازه‌های زمانی مشخص (مثلاً هر ۱ ساعت).

  • مناسب برای نظارت بر تغییرات کیفی آب در طول زمان.

۲. تجهیزات نمونه‌برداری از عمق مشخص

• بطری نیسکین (Niskin Bottle):

  • برای نمونه‌برداری از آب دریا یا آبهای عمیق.

  • با استفاده از کابل به عمق مورد نظر فرستاده شده و با ارسال سیگنال بسته میشود.

• نمونه‌بردار کمرر (Kemmerer Sampler):

  • یک لوله فلزی با مکانیسم باز و بسته شدن برای جمع‌آوری آب از عمق خاص.

  • معمولاً در آبهای شیرین یا کم‌عمق استفاده میشود.

• سطل نمونه‌برداری (Bucket Sampler):

  • برای جمع‌آوری نمونه از سطح آب (مانند رودخانه یا دریاچه).

• دیپر (Dipper):

  • یک ابزار ساده برای نمونه‌برداری از آبهای کم‌عمق یا سطحی.

۳. تجهیزات نگهداری و انتقال نمونه

• کیف خنک‌کننده (Cooler):

  • برای نگهداری نمونه در دمای پایین (معمولاً ۴°C) با استفاده از یخ خشک یا کیسه یخ.

• فیلتراسیون (Filtration Kits):

  • شامل سرنگ‌های فیلتردار، فیلترهای غشایی (۰.۴۵ میکرون)، و پمپ خلأ برای جداسازی ذرات از آب.

• محفظه‌های استریل (Sterile Containers):

  • برای نمونه‌برداری میکروبیولوژیکی (مانند باکتری E. coli).

۴. تجهیزات اندازه‌گیری پارامترهای فیزیکی و شیمیایی

• پروب چندپارامتری (Multiparameter Probe):

  • اندازه‌گیری همزمان pH، هدایت الکتریکی (EC)، اکسیژن محلول (DO)، دما، و شوری.

• دیسک سکی (Secchi Disk):

  • برای سنجش شفافیت آب (توربیدیتی) در آبهای سطحی.

• توربیدیمتر (Turbidimeter):

  • دستگاه اندازه‌گیری دقیق کدورت آب.

۵. تجهیزات تخصصی

• پمپ پریستالتیک (Peristaltic Pump):

  • برای نمونه‌برداری از آبهای زیرزمینی یا چاهها با کنترل دبی جریان.

• بیلر (Bailer):

  • یک لوله پلاستیکی یا فلزی برای نمونه‌برداری از چاههای کم‌عمق.

• نمونه‌بردار رسوب (Sediment Sampler):

  • مانند گراب پونار (Ponar Grab) برای جمع‌آوری رسوبات از بستر آب.

• شیر نمونه‌برداری (Sampling Tap):

  • نصب شده روی لوله‌ها برای نمونه‌برداری از جریان آب شهری یا صنعتی.

۶. لوازم جانبی

• دستکش و عینک ایمنی: برای محافظت در برابر مواد شیمیایی یا آلودگی.

• برچسب و فرم ثبت اطلاعات: ثبت زمان، مکان، عمق، و شرایط نمونه‌برداری.

• ترازو و ظروف وزن‌کشی: برای نمونه‌برداری دقیق.

نکات مهم در نمونه‌برداری آب:

• پاکسازی تجهیزات: جلوگیری از آلودگی متقاطع با شستشوی صحیح.

• استانداردها: رعایت روش‌های استاندارد (مانند EPA یا ISO).

• زنجیره سرد (Cold Chain): انتقال سریع نمونه به آزمایشگاه برای جلوگیری از تغییرات شیمیایی/میکروبی.

اگر هدف خاصی از نمونه‌برداری دارید (مانند آزمایش فلزات سنگین، آلاینده‌های آلی، یا میکروپلاستیک‌ها)، تجهیزات ممکن است تخصصی‌تر شوند.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب