سعی بر آن است که مطالب مرجع تخصصی آب و فاضلاب شامل مسایل ، مقالات و اخبار عمران آب و فاضلاب,آب و فاضلاب و به صورت تخصصی فرآیند های تصفیه آب و فاضلاب،مهندسی آب و فاضلاب و صنعت آب و فاضلاب باشد.
دانشنامه آنلاین آب و فاضلاب
رشته های مرتبط:مهندسی عمران آب و فاضلاب،مهندسی تکنولوژی آب و فاضلاب،مهندسی آب و فاضلاب،محیط زیست،مهندسی بهداشت محیط،مهندسی آب،مهندسی شیمی و...
امیرحسین ستوده بیدختی
حریم ضوابط ومقررات آب های سطحی
۱۳۹۵/۰۴/۰۵
17:34
|
رعایت حریم منابع آب سطحی اعم از رودخانه ها و تالاب ها یکی از راههای حفاظت از این نوع منابع است. میزان آلودگی وارده به آبهای سطحی که ناشی از اعمال مستقیم و غیر مستقیم انسانی است با رعایت حریم تعیین شده و عدم ساخت و ساز در این حریم قابل کنترل است. همچنین با توجه به توان خودپالایی آبها آلودگی به وجود آمده تا حد زیادی مرتفع می شود.
مقررات موجود پیشنهادی در سه مورد برای آبهای سطحی با قابلیت شرب، اراضی تالابی و رودخانههای دایمی مورد بحث می باشند؛
ـ حریم آبهای سطحی دارای قابلیت شرب
بالا بودن کیفیت آبهای سطحی تنها با کنترل آلودگیهای ناشی از منابع آلاینده و از طریق اعمال ضوابط و مقررات صحیح امکانپذیر است. در کشور ما علیرغم وجود قوانینی به دلیل مسائل حقوقی و اجرایی متعدد، همواره رعایت حریم و اعمال هر نوع ممنوعیت برای ساخت با هدف حفظ کیفیت منابع آب با مانع روبرو بوده و دشواریهایی را بوجود آورده است.
1ـ حریم درجه 1
آنچه در مباحث قانونی با عنوان آییننامه نحوه تعیین حد بستر و حریم رودخانهها، انهار، مسیلها، مردابها و برکه های طبیعی آمده، حریم رودخانه و انهار طبیعی را اعم از دائمی و فصلی از یک متر تا 20 متر بسته به مورد معین میکند. در صورتی که برای انتقال آب شرب از کانال سود برده شود حریم مذکور همان حریم تعیین شده در قانون توزیع عادلانه آب است که بسته به دبی آب از یک تا 12 متر از طرفین کانال است.
همچنین سازمان حفاظت محیط زیست در این مورد مقررات خاصی را در مبحث ضوابط و معیارهای استقرار صنایع و مراکز خدماتی اعلام کرده که طبق آن گروه صنایع "د" و "ه" که از صنایع آلوده کننده به شمار میآیند باید حداقل فاصله استقرار برابر با 200 متر از رودخانه دائمی داشته باشند.
با توجه به روش فعلی دفع فاضلاب در بیشتر شهرهای کشور، یعنی استفاده از چاه جذبی که روش سنتی است یا جمعآوری ناقص آب و ورود فاضلاب بدون تصفیه به داخل رودخانه، آلودگی رودخانههای مجاور شهرها بسیار محتمل است. همچنین از دیدگاه قانونی تعداد بسیاری از صنایع نباید در حریم زیست محیطی شهرها استقرار یابند ولی عملا بسیاری از این صنایع در محدوده حریم شهری فعالند که آلودگی ناشی از این صنایع نیز بر آلودگی آب رودخانهها افزوده است. با در نظر گرفتن این موارد، برای جلوگیری از آلودگی رودخانههای دارای قابلیت شرب همان فاصله 200 متر از هر طرف به عنوان حریم درجه اول پیشنهاد میشود. همچنین پیشنهاد میشود هر گونه لولهگذاری برای هدایت هر نوع پساب بدون رعایت استانداردهای موجود در مطالعه همه جانبه ممنوع شده و هدایت آبهای سطحی مناطق مسکونی و کشاورزی به رودخانه با تاکید و نظارت ارگان مسئول آبرسانی و رعایت مسائل و ضوابط زیست محیطی انجام گیرد.
2ـ حریم درجه 2
با توجه به اینکه در حال حاضر با حتی در آینده آب شرب تعداد بسیاری از شهرهای سطح کشور از آبهای سطحی تامین میشود و به طور معمول با احداث سد و جمعآوری آبهای سطحی این امر امکانپذیر است، در این مطالعات سطح حوزه آبریز بالا دست این سدها که تامین کننده آب آنهاست به عنوان حریم درجه دوم پیشنهاد میشود و توصیه میشود در حریم مذکور تا حد امکان از ایجاد شهرهای جدید خودداری شده و از توسعه شهرهای موجود به داخل این حریم جلوگیری به عمل آید. در غیر اینصورت شهرهای مذکور باید تمامی امکانات لازم برای جمع آوری، تصفیه فاضلاب و دفع صحیح پساب حاصله را دارا باشند. در ضمن احداث و آلوده، فاضلاب و پساب تولید میکنند، مثل صنایع چاپ، رنگرزی، نساجی، کشتارگاهها و جایگاه ها و مخازن سوخت در حریم مربوط ممنوع شود.
3ـ حریم حفاظت از اراضی تالابی
تالابها شامل اراضی هستند که برای همیشه یا مدت بسیاری از سال پوشیده از آب هستند و عمق آنها بیش از 6 متر نخواهد بود. و به همین علت مورد توجه ساخت و ساز و کاربریهای مشابه قرار ندارند. این اکوسیستمهای آبی به استناد قانون اراضی مستحدثه و ساحلی متعلق به دولت هستند. بر اساس همین قانون میباید برای هر تالاب حریم تعیین شود و هر گونه کاری در این حریمها بدون مجوز از سازمانهای دولتی ذیربط ممنوع خواهد. متاسفانه تا کنون برای هیچ کدام از تالابها حریم قانونی تعیین نشده است. ضمنا طبق این قانون اراضی که بعلت پسروی و خشک شدن تالابها ایجاد میشوند به دولت تعلق دارد.
ضوابط و معیارهای استقرار صنایع و مراکز خدماتی مصوب شورای عالی حفاظت محیط زیست مقرر میدارد که صنایع مندرج در گروههای صنایع "د" و "ه" ملزم به رعایت فاصله حداقل یک کیلومتری از تالاب باشند. با توجه به توان کم خودپالایی تالابها نسبت به رودها همان حریم یک کیلومتری به منظور استقرار شهرهای جدید و توسعه شهرهای موجود پیشنهاد میشود.
کنوانسیون رامسر در سال 1349 در مورد حفاظت محیط زیست تالابها تاسیس شد. 23 تالاب از ایران در فهرست کنوانسیون رامسر قرار دارند. فهرست تالابهای در معرض خطر نیز در لیست مونترو قرار میگیرند. تالاب انزلی، هامون کورک، آلاگل، شورگل، شادگان، بختگان (نیریز) (از دو دریاچه طشک کاملا آب شیرین و بختگان با آب شور تشکیل شده است. و رودخانه کر منبع تغذیه آن است.) از جمله تالابهای در معرض خطر هستند که وارد لیست مونترو شدهاند. قانون عضویت ایران در کنوانسیون مربوط به تالابهای مهم بینالمللی بویژه تالابهای زیستگاه پرندگان آبزی (رامسر) در تاریخ 28/12/1352 به تصویب مجلس شورای ملی و در تاریخ 14/3/1364 همراه اصلاحیه آن کنوانسیون به تصویب مجلس شورای اسلامی رسیده است.
در سازمانهای بینالمللی اگر ارزش یک هکتار 5000 دلار باشد در مقابل ارزش یک هکتار تالاب 15 هزار دلار دارد.
4ـ حریم رودخانههای دائمی
از انجا که رودخانهها به عنوان یکی از پتانسیلهای بالقوه تامین آب شرب به شمار میروند و ممکن است در آینده برای شهرهای جدید منبع استحصال آب شرب محسوب شوند، حریم رودخانههای دائمی برای ساخت و سازهای مسکونی و خدمات شهری 200 متر پیشنهاد میشود.
میزان متوسط بارندگی در کشور ما حدود 415 میلیارد متر مکعب در سال است که تقریبا 20 درصد آن در رودخانههای دائمی و فصلی جریان یافته و بقیه ی تبخیر شده یا به داخل زمین نفوذ میکند. کل ابهای نفوذی در سراسر کشور حدود 33 میلیارد متر مکعب (حدود 8 درصد) برآورد شده که از آن میان نیز تنها 25 میلیارد متر مکعب به صورت چشمه، قنات و چاه از زیر زمین خارج شده و بقیه به صورت تبخیر مستقیم، زهکشی از طریق رودخانهها یا تخلیه مستقیم به دریاها از زیر زمین خارج میشود. استحصال از قنات و چشمه قابل کنترل بوده و در فصول کم مصرف مقداری از این منابع نیز بدون استفاده مفید هرز میرود.
ـ روش محاسبه سرانه مناسب شهرها
برای محاسبه میزان آب مناسب مصرف سرانه در شهرهای منطقه مورد مطالعه باید ابتدا تعداد جمعیت ساکن شهری با توجه به اب و هوای هر شهر و با تجزیه و تحلیل آمارهای موجود مشخص شود. سپس سرانه مصرفی آب شهری انتخاب شده و با کمک رابطه رشد مرکب، میزان مصرف سرانه در آن شهر را در دورههای پنجساله محاسبه کرد. در نهایت با توجه به موارد ذیل اعداد به دست آمده را در صورت لزوم بازنگری کرد؛
ـ وضعیت شبکه آبرسانی شهر از نظر قدمت و مقدار تلفات آب.
ـ امکانات و محدودیتهای طبیعی تامین و انتقال اب از منابع دورتر.
ـ گردشگرپذیر بودن شهر و مصارف ویژه قابل پیشبینی.
ـ مقادیر توصیه شده کمیته استاندارد آب کشور به عنوان حداکثر مقادیر مجاز مصرف.
در مناطق شهری متوسط سرانه مصرف 175 تا 300 لیتر و در مناطق روستایی 75 تا 150 لیتر میباشد.
در شهرهای جدید متوسط سرانه آب مورد نیاز از 143 تا 200 لیتر ـ نفر ـ روز با میانگین 189 لیتر ـ نفر ـ روز در کل کشور تعیین شده است.
منابع آب زیرزمینی
بحث اول؛ تهیه نقشه دشتهای منطقه مورد مطالعه، شرح موقعیت قرارگیری و ارتفاعات مجاور، وسعت، رودخانههای تغذیه و زهکشیکننده، نوع رسوبات و سطح برخورد به آب زیرزمینی ارائه شده است.
بحث دوم؛ برآورد تغذیه (مقدار آبی که سالانه به سفرههای زیرزمینی دشتها و مناطق آبرفتی از منابع گوناگون نفوذ میکند)، تخلیه (مقدار آبی که از طریق چاهها، قناتها، چشمهها و سایر منابع از سفره آب زیرزمینی خارج میشود).
بحث سوم؛ بررسی روشهای مستقیم و غیر مستقیم شناسایی آبرفت، ستبرای لایههای آبرفتی با تلفیق دادههای ژئوفیزیکی حفاریهای اکتشافی و چاههای بهرهبرداری برای همه دشتها.
بحث چهارم؛ محاسبه تغییرات سطح آبهای زیرزمینی و آبنمود سفره آب زیرزمینی دشتها، همچنین کیفیت آبهای زیرزمینی نیز بر اساس آمارهای کیفی و نمودارهای شولر بررسی و طبقهبندی میشود.
بحث پنجم؛ طرح حریم منابع آب زیرزمینی با کمک گروه مطالعات حفاظت محیط زیست تعریف میشود.
بحث ششم؛ برداشت کنونی از آبهای زیرزمینی منطقه و همچنین مصارف کنونی به تفکیک روستایی، شهرهای جدید، شهری، صنعتی و معدنی و کشاورزی بر حسب واحد مطالعاتی.
بحث هفتم؛ بررسی منابع آب آهکی (سازندهای سخت)
بحث هشتم؛ بررسی امکانات برداشت آب اضافه از سفرههای آب زیرزمینی و امکانات توسعه و هزینه بهرهبرداری از منابع آبهای زیرزمینی
ـ سفره آب زیرزمینی به لایه یا منطقه قابل نفوذی در زیر سطح زمین که آب میتواند در آن جریان یافته و ذخیره شود گفته میشود. سفره باید قابلیت آبدهی خوبی داشته باشد. سطح فوقانی سفره آب در نواحی پست، یعنی دشتها در نزدیکی سطح زمین و در مجاورت تپهها و کوهها در عمق بیشتری قرار دارد. سفرههایی که در رسوبات شنی و ماسهای تشکیل میشوند دارای بازدهی بسیاری هستند. آبرفتها، یعنی رسوباتی که از طریق رودها در درهها و دشتها بر جای گذارده میشوند، معمولا سفرههای آب زیرزمینی خوبی را تشکیل میدهند.
ـ برآورد تغذیه، تخلیه و بیلان آبهای زیرزمینی
مطالعات آبهای زیرزمینی با استفاده از نقشههای همعمق، همفشار و هم ضخامت آبرفت و سایر نقشههای مورد نیاز و تفسیر نتایج مربوط به آزمایشهای کیفیت آب انجام میشود. با استفاده از روشهای تخمینی نیز برآورد هیدروکلیماتولوژی دشت بدست میآید.
اطلاعات پایه مورد نیاز برای مطالعات آبهای زیرزمینی
ـ آمار برداشت آب در چاههای عمیق و نیمه عمیق، قنوات و چشمهها و نوع بیرونزدگی آب زیرزمینی
ـ دادههای تخلیه آبهای زیرزمینی با بررسی رژیمهای جریان رودخانهای در فصول بدون بارش و ذوب مستقیم برف.
ـ گزارشها و نقشههای زمینشناسی
ـ دادههای هیدرولوژیک آبهای زیرزمینی در رابطه با اندازهگیری سطح آب در چاهها، نقشه سطح آب زیرزمینی، آمار بارندگی و جریان در ارتباط با نفوذ آب در خاک.
ـ اطلاعات دفع فاضلابهای شهری و صنعتی
ـ اطلاعات مربوط به پهنههای گسترش سیلابها و آبیاری و امکان نفوذ در سفره آب زیرزمینی.
ـ گزارشهای تفسیر شده یا نشده ژئوفیزیکی موجود در ناحیه و توجیه آنها به منظور شناخت پتانسیل برداشت از سفرههای آب زیرزمینی.
ـ اطلاعات کیفی آبهای زیرزمینی در ناحیه و تفسیر نتایج آزمایشهای شیمیایی با در نظر گرفتن موارد مصرف آب. که با تلفیق آنها اطلاعات جامع آبهای زیرزمینی بدست میآید.
فراسنجهای مورد نظر در برآورد تغذیه
ـ نفوذ سیستم بارندگی در ارتفاعات و دشتها؛ میزان نفوذ باران و برف در ارتفاعات و دشتها با استفاده از روش بارش موثر تعیین میشود. که با کسر دو عامل جریان سطحی و تبخیر واقعی از کل بارندگی میزان نفوذ مشخص میشود.
ـ نفوذ آب مصرفی آبیاری؛ در روشهای سنتی درصد بالایی از آب مصرفی به سفره بر میگردد.
ـ نفوذ آب در مسیر رودها
ـ رودخانهها، چشمهها و قناتها
ـ نفوذ پسابهای شهری و صنعتی. ضرایب نفوذ پساب به صورت تابعی از عوامل موثر در آن، یعنی اقلیم، و خصوصیات ژئوتکنیکی تعیین شدهاند. دامنه تغییرات ضریب پساب برگشتی برای شهرهای مختلف کشور از 70 تا 90 درصد کل آب مصرفی است.
ـ نفوذ جریانهای سیلابی و احیانا ورود آب زیرزمینی از واحدها یا حوضههای بالادست مجاور.
فراسنجهای مورد نظر در برآورد تخلیه
ـ تخلیه سفره از طریق چاهها، قناتها و چشمهها
ـ تخلیه از طریق آبراههها و زهکشی؛ قسمتی از آب سفره زیرزمینی با کاهش شیب دشت، بالا آمدن سنگ کف و کم شدن ضخامت رسوبات آبرفتی در بخشهای انتهایی خروجی جریانهای سطحی، در بستر رودخانهها و مسیل در سطح زمین ظاهر شده و زهآبهایی را به وجود آورد.
ـ تبخیر از سطوح آبدار؛ دشتهای دارای حوزه بسته و نواحی دارای سطح آب زیرزمینی بالا در پایین دست دشتها دارای سطوح با تبخیر زیاد هستند.
ـ جریانهای خروجی زیرزمینی
بعد از تعیین میزان تغذیه و تخلیه سفرههای آب زیرزمینی و برقراری توازن بین آنها، بیلان آب زیرزمینی محاسبه میشود.
حریم منابع آب زیرزمینی
منابع آلودهساز آبهای زیرزمینی به شرح ذیل طبقهبندی میشوند؛
1ـ فاضلابهای شهری و مناطق مسکونی که دارای آلودگی بیولوژیک و شیمیایی هستند.
2ـ فاضلابهای آلودهای که به طور ناخواسته از کارخانجات و تاسیسات صنعتی نشت میکنند و یا بطور غیر قانونی در زمین رها میشوند.
3ـ فاضلابها و پسماندهای صنایع که در گودالهایی انباشته شده یا بداخل چاههایی تزریق میشوند.
4ـ زبالههای جامد صنعتی که پس از شسته شدن ایجاد آلودگی میکنند.
5ـ ربالههای جامد شهری که از طریق آب سطحی یا زیرزمینی شسته شده و به سفره آب وارد شوند.
شرایط آب و هوایی در آلودگی بیولوژیکی نقش بسزایی دارند، بطوریکه در مناطق با بارندگی زیاد است، پتانسیل آلودگی بیشتری نسبت به مناطق دارای بارندگی کمتر وجود دارد. در نواحی نیمه خشک نیز پتانسیل آلودگی ممکن است ناجیز تا صفر باشد. در این مناطق تمام آب نفوذی یا از طریق زبالهها و مواد آلوده جامد جذب و نگهداری شده یا به صورت رطوبت خاک درآمده، که آن نیز دیر یا زود تبخیر میشود.
شدت و مشخصات دیگر آلودگیهای تاخیری وابسته به میزان آب زیرزمینی و مدت زمانی است که آب در تماس با زبالهها و منابع آلوده کننده بوده است، بنابر این حداکثر پتانسیل آلودگی در نقاطی دیده میشود که از آب زیرزمینی کم عمقی برخوردار باشند و در نتیجه زبالهها و دیگر مواد باطله در تماس دائمی با آب زیرزمینی هستند.
حربم چاههای آب قابل شرب
تعیین حریم چاهها در بیشتر استانها بوسیله کمیتههایی با عنوان کمیته تعیین حریم چاههای آب مشروب تشکیل شده که حریمهای ذیل را برای جلوگیری از آلودگی چاهها پیشنهاد کردهاند.
حریم درجه یک چاهها
این حریم بسته به مشخصات و نوع زمین بستگی دارد و بسته به عمق سطح ایستابی، نفوذپذیری خاک و آبدهی چاهها، تا شعاع 100 متری چاه را در بر میگیرد. در این حریم از ایجاد و ورود هر نوع آلودگی و ورود هر نوع پساب باید ممانعت به عمل آید.
حریم درجه دو چاهها؛
این حریم بسته به مشخصات و نوع زمین بستگی دارد در این حریم احداث چاههای جذبی، فاضلاب، مجاری عبور فاضلاب و واحدهای آلوده کننده آب ممنوع خواهد بود. برای ایجاد این حریم میتوان در سفرههای آزاد بسته به توع زمین و نفوذپذیری خاک، شعاع عمل چاه را تا 500 متر در نظر گرفت. در این حریم باید محدودیتهای حریم چاههای درجه 3 را نیز باید در نظر گرفت.
حریم درجه سه چاهها
این حریم برای سفرههای آب زیرزمینی در مواردی که تنها منبع آ ب مشروب را سفرههای آزاد با عمق کم و نفوذپذیری بسیار تشکیل میدهد، در نظر گرفته میشود. در این حریم باید از استقرار شهرهای جدید و توسعه شهرهای موجود حتیالمقدور جلوگیری شده و در صورت اجبار تمامی جوانب لازم برای جمعآوری، تصفیه و دفع فاضلاب در نظر گرفته شود. بعلاوه احداث جایگاه سوخت، مخازن مواد نفتی و خطوط انتقال مواد نفتی و واحدهای صنعتی آلوده کننده آب در این حریم ممنوع است
هدایت ویژه آب - دوشنبه بیست و چهارم خرداد ۱۳۸۹
تریکوموناس واژینالیس Trichomonas Vaginalis - دوشنبه بیست و چهارم خرداد ۱۳۸۹
آسکاریس لومبری کوئیدس Ascaris lumbericoides - یکشنبه بیست و سوم خرداد ۱۳۸۹
تهیه محلول های مولار - یکشنبه بیست و سوم خرداد ۱۳۸۹
آزمایش کلی فرم ها - شنبه بیست و دوم خرداد ۱۳۸۹
پنموکوک S.Pneumonia - شنبه بیست و دوم خرداد ۱۳۸۹
لیشمانیا - جمعه بیست و یکم خرداد ۱۳۸۹
شرح وسایل آزمایشگاه آب و فاضلاب - جمعه بیست و یکم خرداد ۱۳۸۹
تصفیه ثانویه فاضلاب - پنجشنبه بیستم خرداد ۱۳۸۹
نرمال فلورا Normal flora - پنجشنبه بیستم خرداد ۱۳۸۹
کرمک (انتروبیوس ورمیکولاریس) - چهارشنبه نوزدهم خرداد ۱۳۸۹
مراحل تصفیه پساب صنعتی در پتروشیمی آبادان - چهارشنبه نوزدهم خرداد ۱۳۸۹
تصفیه خانه ی فاضلاب شهرک شوش - سه شنبه هجدهم خرداد ۱۳۸۹
کمپیلوباکترها Campylobacter - سه شنبه هجدهم خرداد ۱۳۸۹
آنتاموبا هیستولتیکا - دوشنبه هفدهم خرداد ۱۳۸۹
مثالی از مراحل جمع آوری اطلاعات و اجرا پروژه آبرسانی - یکشنبه شانزدهم خرداد ۱۳۸۹
دستگاه کلر زن (کلریناتور) - یکشنبه شانزدهم خرداد ۱۳۸۹
فیلتر شنی - شنبه پانزدهم خرداد ۱۳۸۹
هزینه تصفیه فاضلاب لجن فعال و RBC برای ظرفیتm3/day 6000 - جمعه چهاردهم خرداد ۱۳۸۹
عوامل موثر در مقدار Do - جمعه چهاردهم خرداد ۱۳۸۹
استافیلوکوک Estaphylococcus - پنجشنبه سیزدهم خرداد ۱۳۸۹
تصفیه پیشرفته فاضلاب (حذف فسفر) - چهارشنبه دوازدهم خرداد ۱۳۸۹
تصفیه خانه ی شماره 3 (تهرانپارس) - سه شنبه یازدهم خرداد ۱۳۸۹
مراحل تصفیه آب - سه شنبه یازدهم خرداد ۱۳۸۹
لوازم معمولی آزمایشگاه بر اساس جنس به چند دستهی کلی تقسیم میشود: - سه شنبه یازدهم خرداد ۱۳۸۹
عوامل تغيير دهنده خواص ارگانولپتيکی آبها - سه شنبه یازدهم خرداد ۱۳۸۹
آلودگي آب و تصفیه آن - سه شنبه یازدهم خرداد ۱۳۸۹
دبي آب تصفيه شده (دبي محصول) Qw در اسمز معكوس - سه شنبه یازدهم خرداد ۱۳۸۹
انواع روشها و تکنیکهای حفاری - سه شنبه یازدهم خرداد ۱۳۸۹
عوارض سوئ استفاده از فاضلاب - دوشنبه دهم خرداد ۱۳۸۹
تصفیه خانه شماره 2(کن) - دوشنبه دهم خرداد ۱۳۸۹
تصفیه خانه شماره یک جلالیه - یکشنبه نهم خرداد ۱۳۸۹
سختی گیرهای الکترونیکی - یکشنبه نهم خرداد ۱۳۸۹
شاخص های فیزیکی آب و فاضلاب - شنبه هشتم خرداد ۱۳۸۹
فیلتراسیون(Filtration) - شنبه هشتم خرداد ۱۳۸۹
برکه های تثبیت - جمعه هفتم خرداد ۱۳۸۹
بررسی واحد تصفیه آب پتروشیمی - پنجشنبه ششم خرداد ۱۳۸۹
روشهای تست صحت عملکرد فرآیند استریلیزاسیون - پنجشنبه ششم خرداد ۱۳۸۹
اتوکلاو های پیش خلاء یا کمک خلاء - چهارشنبه پنجم خرداد ۱۳۸۹
حذف بیولوژیکی نیتروژن - چهارشنبه پنجم خرداد ۱۳۸۹
تصفیه اولیه فاضلاب - سه شنبه چهارم خرداد ۱۳۸۹
مطالعه کاربرد استریلیزاسیون به روش فرمالدئید - سه شنبه چهارم خرداد ۱۳۸۹
تاریخچه اندیکاتورها - دوشنبه سوم خرداد ۱۳۸۹
فاضلاب و تصفیه آن - دوشنبه سوم خرداد ۱۳۸۹
تصفیه خانه فاضلاب شهر تبریز - یکشنبه دوم خرداد ۱۳۸۹
اندیکاتور بیولوژیکال فور - یکشنبه دوم خرداد ۱۳۸۹
Formaldehyde فرمالدئید - شنبه یکم خرداد ۱۳۸۹
تصفیه خانه آب شرب شهر گرگان - شنبه یکم خرداد ۱۳۸۹
روند تصفیه فاضلاب به روش برکه تثبیت - جمعه سی و یکم اردیبهشت ۱۳۸۹
روش های شناور سازی در تصفیه فاضلابهای صنعتی - پنجشنبه سی ام اردیبهشت ۱
مقررات موجود پیشنهادی در سه مورد برای آبهای سطحی با قابلیت شرب، اراضی تالابی و رودخانههای دایمی مورد بحث می باشند؛
ـ حریم آبهای سطحی دارای قابلیت شرب
بالا بودن کیفیت آبهای سطحی تنها با کنترل آلودگیهای ناشی از منابع آلاینده و از طریق اعمال ضوابط و مقررات صحیح امکانپذیر است. در کشور ما علیرغم وجود قوانینی به دلیل مسائل حقوقی و اجرایی متعدد، همواره رعایت حریم و اعمال هر نوع ممنوعیت برای ساخت با هدف حفظ کیفیت منابع آب با مانع روبرو بوده و دشواریهایی را بوجود آورده است.
1ـ حریم درجه 1
آنچه در مباحث قانونی با عنوان آییننامه نحوه تعیین حد بستر و حریم رودخانهها، انهار، مسیلها، مردابها و برکه های طبیعی آمده، حریم رودخانه و انهار طبیعی را اعم از دائمی و فصلی از یک متر تا 20 متر بسته به مورد معین میکند. در صورتی که برای انتقال آب شرب از کانال سود برده شود حریم مذکور همان حریم تعیین شده در قانون توزیع عادلانه آب است که بسته به دبی آب از یک تا 12 متر از طرفین کانال است.
همچنین سازمان حفاظت محیط زیست در این مورد مقررات خاصی را در مبحث ضوابط و معیارهای استقرار صنایع و مراکز خدماتی اعلام کرده که طبق آن گروه صنایع "د" و "ه" که از صنایع آلوده کننده به شمار میآیند باید حداقل فاصله استقرار برابر با 200 متر از رودخانه دائمی داشته باشند.
با توجه به روش فعلی دفع فاضلاب در بیشتر شهرهای کشور، یعنی استفاده از چاه جذبی که روش سنتی است یا جمعآوری ناقص آب و ورود فاضلاب بدون تصفیه به داخل رودخانه، آلودگی رودخانههای مجاور شهرها بسیار محتمل است. همچنین از دیدگاه قانونی تعداد بسیاری از صنایع نباید در حریم زیست محیطی شهرها استقرار یابند ولی عملا بسیاری از این صنایع در محدوده حریم شهری فعالند که آلودگی ناشی از این صنایع نیز بر آلودگی آب رودخانهها افزوده است. با در نظر گرفتن این موارد، برای جلوگیری از آلودگی رودخانههای دارای قابلیت شرب همان فاصله 200 متر از هر طرف به عنوان حریم درجه اول پیشنهاد میشود. همچنین پیشنهاد میشود هر گونه لولهگذاری برای هدایت هر نوع پساب بدون رعایت استانداردهای موجود در مطالعه همه جانبه ممنوع شده و هدایت آبهای سطحی مناطق مسکونی و کشاورزی به رودخانه با تاکید و نظارت ارگان مسئول آبرسانی و رعایت مسائل و ضوابط زیست محیطی انجام گیرد.
2ـ حریم درجه 2
با توجه به اینکه در حال حاضر با حتی در آینده آب شرب تعداد بسیاری از شهرهای سطح کشور از آبهای سطحی تامین میشود و به طور معمول با احداث سد و جمعآوری آبهای سطحی این امر امکانپذیر است، در این مطالعات سطح حوزه آبریز بالا دست این سدها که تامین کننده آب آنهاست به عنوان حریم درجه دوم پیشنهاد میشود و توصیه میشود در حریم مذکور تا حد امکان از ایجاد شهرهای جدید خودداری شده و از توسعه شهرهای موجود به داخل این حریم جلوگیری به عمل آید. در غیر اینصورت شهرهای مذکور باید تمامی امکانات لازم برای جمع آوری، تصفیه فاضلاب و دفع صحیح پساب حاصله را دارا باشند. در ضمن احداث و آلوده، فاضلاب و پساب تولید میکنند، مثل صنایع چاپ، رنگرزی، نساجی، کشتارگاهها و جایگاه ها و مخازن سوخت در حریم مربوط ممنوع شود.
3ـ حریم حفاظت از اراضی تالابی
تالابها شامل اراضی هستند که برای همیشه یا مدت بسیاری از سال پوشیده از آب هستند و عمق آنها بیش از 6 متر نخواهد بود. و به همین علت مورد توجه ساخت و ساز و کاربریهای مشابه قرار ندارند. این اکوسیستمهای آبی به استناد قانون اراضی مستحدثه و ساحلی متعلق به دولت هستند. بر اساس همین قانون میباید برای هر تالاب حریم تعیین شود و هر گونه کاری در این حریمها بدون مجوز از سازمانهای دولتی ذیربط ممنوع خواهد. متاسفانه تا کنون برای هیچ کدام از تالابها حریم قانونی تعیین نشده است. ضمنا طبق این قانون اراضی که بعلت پسروی و خشک شدن تالابها ایجاد میشوند به دولت تعلق دارد.
ضوابط و معیارهای استقرار صنایع و مراکز خدماتی مصوب شورای عالی حفاظت محیط زیست مقرر میدارد که صنایع مندرج در گروههای صنایع "د" و "ه" ملزم به رعایت فاصله حداقل یک کیلومتری از تالاب باشند. با توجه به توان کم خودپالایی تالابها نسبت به رودها همان حریم یک کیلومتری به منظور استقرار شهرهای جدید و توسعه شهرهای موجود پیشنهاد میشود.
کنوانسیون رامسر در سال 1349 در مورد حفاظت محیط زیست تالابها تاسیس شد. 23 تالاب از ایران در فهرست کنوانسیون رامسر قرار دارند. فهرست تالابهای در معرض خطر نیز در لیست مونترو قرار میگیرند. تالاب انزلی، هامون کورک، آلاگل، شورگل، شادگان، بختگان (نیریز) (از دو دریاچه طشک کاملا آب شیرین و بختگان با آب شور تشکیل شده است. و رودخانه کر منبع تغذیه آن است.) از جمله تالابهای در معرض خطر هستند که وارد لیست مونترو شدهاند. قانون عضویت ایران در کنوانسیون مربوط به تالابهای مهم بینالمللی بویژه تالابهای زیستگاه پرندگان آبزی (رامسر) در تاریخ 28/12/1352 به تصویب مجلس شورای ملی و در تاریخ 14/3/1364 همراه اصلاحیه آن کنوانسیون به تصویب مجلس شورای اسلامی رسیده است.
در سازمانهای بینالمللی اگر ارزش یک هکتار 5000 دلار باشد در مقابل ارزش یک هکتار تالاب 15 هزار دلار دارد.
4ـ حریم رودخانههای دائمی
از انجا که رودخانهها به عنوان یکی از پتانسیلهای بالقوه تامین آب شرب به شمار میروند و ممکن است در آینده برای شهرهای جدید منبع استحصال آب شرب محسوب شوند، حریم رودخانههای دائمی برای ساخت و سازهای مسکونی و خدمات شهری 200 متر پیشنهاد میشود.
میزان متوسط بارندگی در کشور ما حدود 415 میلیارد متر مکعب در سال است که تقریبا 20 درصد آن در رودخانههای دائمی و فصلی جریان یافته و بقیه ی تبخیر شده یا به داخل زمین نفوذ میکند. کل ابهای نفوذی در سراسر کشور حدود 33 میلیارد متر مکعب (حدود 8 درصد) برآورد شده که از آن میان نیز تنها 25 میلیارد متر مکعب به صورت چشمه، قنات و چاه از زیر زمین خارج شده و بقیه به صورت تبخیر مستقیم، زهکشی از طریق رودخانهها یا تخلیه مستقیم به دریاها از زیر زمین خارج میشود. استحصال از قنات و چشمه قابل کنترل بوده و در فصول کم مصرف مقداری از این منابع نیز بدون استفاده مفید هرز میرود.
ـ روش محاسبه سرانه مناسب شهرها
برای محاسبه میزان آب مناسب مصرف سرانه در شهرهای منطقه مورد مطالعه باید ابتدا تعداد جمعیت ساکن شهری با توجه به اب و هوای هر شهر و با تجزیه و تحلیل آمارهای موجود مشخص شود. سپس سرانه مصرفی آب شهری انتخاب شده و با کمک رابطه رشد مرکب، میزان مصرف سرانه در آن شهر را در دورههای پنجساله محاسبه کرد. در نهایت با توجه به موارد ذیل اعداد به دست آمده را در صورت لزوم بازنگری کرد؛
ـ وضعیت شبکه آبرسانی شهر از نظر قدمت و مقدار تلفات آب.
ـ امکانات و محدودیتهای طبیعی تامین و انتقال اب از منابع دورتر.
ـ گردشگرپذیر بودن شهر و مصارف ویژه قابل پیشبینی.
ـ مقادیر توصیه شده کمیته استاندارد آب کشور به عنوان حداکثر مقادیر مجاز مصرف.
در مناطق شهری متوسط سرانه مصرف 175 تا 300 لیتر و در مناطق روستایی 75 تا 150 لیتر میباشد.
در شهرهای جدید متوسط سرانه آب مورد نیاز از 143 تا 200 لیتر ـ نفر ـ روز با میانگین 189 لیتر ـ نفر ـ روز در کل کشور تعیین شده است.
منابع آب زیرزمینی
بحث اول؛ تهیه نقشه دشتهای منطقه مورد مطالعه، شرح موقعیت قرارگیری و ارتفاعات مجاور، وسعت، رودخانههای تغذیه و زهکشیکننده، نوع رسوبات و سطح برخورد به آب زیرزمینی ارائه شده است.
بحث دوم؛ برآورد تغذیه (مقدار آبی که سالانه به سفرههای زیرزمینی دشتها و مناطق آبرفتی از منابع گوناگون نفوذ میکند)، تخلیه (مقدار آبی که از طریق چاهها، قناتها، چشمهها و سایر منابع از سفره آب زیرزمینی خارج میشود).
بحث سوم؛ بررسی روشهای مستقیم و غیر مستقیم شناسایی آبرفت، ستبرای لایههای آبرفتی با تلفیق دادههای ژئوفیزیکی حفاریهای اکتشافی و چاههای بهرهبرداری برای همه دشتها.
بحث چهارم؛ محاسبه تغییرات سطح آبهای زیرزمینی و آبنمود سفره آب زیرزمینی دشتها، همچنین کیفیت آبهای زیرزمینی نیز بر اساس آمارهای کیفی و نمودارهای شولر بررسی و طبقهبندی میشود.
بحث پنجم؛ طرح حریم منابع آب زیرزمینی با کمک گروه مطالعات حفاظت محیط زیست تعریف میشود.
بحث ششم؛ برداشت کنونی از آبهای زیرزمینی منطقه و همچنین مصارف کنونی به تفکیک روستایی، شهرهای جدید، شهری، صنعتی و معدنی و کشاورزی بر حسب واحد مطالعاتی.
بحث هفتم؛ بررسی منابع آب آهکی (سازندهای سخت)
بحث هشتم؛ بررسی امکانات برداشت آب اضافه از سفرههای آب زیرزمینی و امکانات توسعه و هزینه بهرهبرداری از منابع آبهای زیرزمینی
ـ سفره آب زیرزمینی به لایه یا منطقه قابل نفوذی در زیر سطح زمین که آب میتواند در آن جریان یافته و ذخیره شود گفته میشود. سفره باید قابلیت آبدهی خوبی داشته باشد. سطح فوقانی سفره آب در نواحی پست، یعنی دشتها در نزدیکی سطح زمین و در مجاورت تپهها و کوهها در عمق بیشتری قرار دارد. سفرههایی که در رسوبات شنی و ماسهای تشکیل میشوند دارای بازدهی بسیاری هستند. آبرفتها، یعنی رسوباتی که از طریق رودها در درهها و دشتها بر جای گذارده میشوند، معمولا سفرههای آب زیرزمینی خوبی را تشکیل میدهند.
ـ برآورد تغذیه، تخلیه و بیلان آبهای زیرزمینی
مطالعات آبهای زیرزمینی با استفاده از نقشههای همعمق، همفشار و هم ضخامت آبرفت و سایر نقشههای مورد نیاز و تفسیر نتایج مربوط به آزمایشهای کیفیت آب انجام میشود. با استفاده از روشهای تخمینی نیز برآورد هیدروکلیماتولوژی دشت بدست میآید.
اطلاعات پایه مورد نیاز برای مطالعات آبهای زیرزمینی
ـ آمار برداشت آب در چاههای عمیق و نیمه عمیق، قنوات و چشمهها و نوع بیرونزدگی آب زیرزمینی
ـ دادههای تخلیه آبهای زیرزمینی با بررسی رژیمهای جریان رودخانهای در فصول بدون بارش و ذوب مستقیم برف.
ـ گزارشها و نقشههای زمینشناسی
ـ دادههای هیدرولوژیک آبهای زیرزمینی در رابطه با اندازهگیری سطح آب در چاهها، نقشه سطح آب زیرزمینی، آمار بارندگی و جریان در ارتباط با نفوذ آب در خاک.
ـ اطلاعات دفع فاضلابهای شهری و صنعتی
ـ اطلاعات مربوط به پهنههای گسترش سیلابها و آبیاری و امکان نفوذ در سفره آب زیرزمینی.
ـ گزارشهای تفسیر شده یا نشده ژئوفیزیکی موجود در ناحیه و توجیه آنها به منظور شناخت پتانسیل برداشت از سفرههای آب زیرزمینی.
ـ اطلاعات کیفی آبهای زیرزمینی در ناحیه و تفسیر نتایج آزمایشهای شیمیایی با در نظر گرفتن موارد مصرف آب. که با تلفیق آنها اطلاعات جامع آبهای زیرزمینی بدست میآید.
فراسنجهای مورد نظر در برآورد تغذیه
ـ نفوذ سیستم بارندگی در ارتفاعات و دشتها؛ میزان نفوذ باران و برف در ارتفاعات و دشتها با استفاده از روش بارش موثر تعیین میشود. که با کسر دو عامل جریان سطحی و تبخیر واقعی از کل بارندگی میزان نفوذ مشخص میشود.
ـ نفوذ آب مصرفی آبیاری؛ در روشهای سنتی درصد بالایی از آب مصرفی به سفره بر میگردد.
ـ نفوذ آب در مسیر رودها
ـ رودخانهها، چشمهها و قناتها
ـ نفوذ پسابهای شهری و صنعتی. ضرایب نفوذ پساب به صورت تابعی از عوامل موثر در آن، یعنی اقلیم، و خصوصیات ژئوتکنیکی تعیین شدهاند. دامنه تغییرات ضریب پساب برگشتی برای شهرهای مختلف کشور از 70 تا 90 درصد کل آب مصرفی است.
ـ نفوذ جریانهای سیلابی و احیانا ورود آب زیرزمینی از واحدها یا حوضههای بالادست مجاور.
فراسنجهای مورد نظر در برآورد تخلیه
ـ تخلیه سفره از طریق چاهها، قناتها و چشمهها
ـ تخلیه از طریق آبراههها و زهکشی؛ قسمتی از آب سفره زیرزمینی با کاهش شیب دشت، بالا آمدن سنگ کف و کم شدن ضخامت رسوبات آبرفتی در بخشهای انتهایی خروجی جریانهای سطحی، در بستر رودخانهها و مسیل در سطح زمین ظاهر شده و زهآبهایی را به وجود آورد.
ـ تبخیر از سطوح آبدار؛ دشتهای دارای حوزه بسته و نواحی دارای سطح آب زیرزمینی بالا در پایین دست دشتها دارای سطوح با تبخیر زیاد هستند.
ـ جریانهای خروجی زیرزمینی
بعد از تعیین میزان تغذیه و تخلیه سفرههای آب زیرزمینی و برقراری توازن بین آنها، بیلان آب زیرزمینی محاسبه میشود.
حریم منابع آب زیرزمینی
منابع آلودهساز آبهای زیرزمینی به شرح ذیل طبقهبندی میشوند؛
1ـ فاضلابهای شهری و مناطق مسکونی که دارای آلودگی بیولوژیک و شیمیایی هستند.
2ـ فاضلابهای آلودهای که به طور ناخواسته از کارخانجات و تاسیسات صنعتی نشت میکنند و یا بطور غیر قانونی در زمین رها میشوند.
3ـ فاضلابها و پسماندهای صنایع که در گودالهایی انباشته شده یا بداخل چاههایی تزریق میشوند.
4ـ زبالههای جامد صنعتی که پس از شسته شدن ایجاد آلودگی میکنند.
5ـ ربالههای جامد شهری که از طریق آب سطحی یا زیرزمینی شسته شده و به سفره آب وارد شوند.
شرایط آب و هوایی در آلودگی بیولوژیکی نقش بسزایی دارند، بطوریکه در مناطق با بارندگی زیاد است، پتانسیل آلودگی بیشتری نسبت به مناطق دارای بارندگی کمتر وجود دارد. در نواحی نیمه خشک نیز پتانسیل آلودگی ممکن است ناجیز تا صفر باشد. در این مناطق تمام آب نفوذی یا از طریق زبالهها و مواد آلوده جامد جذب و نگهداری شده یا به صورت رطوبت خاک درآمده، که آن نیز دیر یا زود تبخیر میشود.
شدت و مشخصات دیگر آلودگیهای تاخیری وابسته به میزان آب زیرزمینی و مدت زمانی است که آب در تماس با زبالهها و منابع آلوده کننده بوده است، بنابر این حداکثر پتانسیل آلودگی در نقاطی دیده میشود که از آب زیرزمینی کم عمقی برخوردار باشند و در نتیجه زبالهها و دیگر مواد باطله در تماس دائمی با آب زیرزمینی هستند.
حربم چاههای آب قابل شرب
تعیین حریم چاهها در بیشتر استانها بوسیله کمیتههایی با عنوان کمیته تعیین حریم چاههای آب مشروب تشکیل شده که حریمهای ذیل را برای جلوگیری از آلودگی چاهها پیشنهاد کردهاند.
حریم درجه یک چاهها
این حریم بسته به مشخصات و نوع زمین بستگی دارد و بسته به عمق سطح ایستابی، نفوذپذیری خاک و آبدهی چاهها، تا شعاع 100 متری چاه را در بر میگیرد. در این حریم از ایجاد و ورود هر نوع آلودگی و ورود هر نوع پساب باید ممانعت به عمل آید.
حریم درجه دو چاهها؛
این حریم بسته به مشخصات و نوع زمین بستگی دارد در این حریم احداث چاههای جذبی، فاضلاب، مجاری عبور فاضلاب و واحدهای آلوده کننده آب ممنوع خواهد بود. برای ایجاد این حریم میتوان در سفرههای آزاد بسته به توع زمین و نفوذپذیری خاک، شعاع عمل چاه را تا 500 متر در نظر گرفت. در این حریم باید محدودیتهای حریم چاههای درجه 3 را نیز باید در نظر گرفت.
حریم درجه سه چاهها
این حریم برای سفرههای آب زیرزمینی در مواردی که تنها منبع آ ب مشروب را سفرههای آزاد با عمق کم و نفوذپذیری بسیار تشکیل میدهد، در نظر گرفته میشود. در این حریم باید از استقرار شهرهای جدید و توسعه شهرهای موجود حتیالمقدور جلوگیری شده و در صورت اجبار تمامی جوانب لازم برای جمعآوری، تصفیه و دفع فاضلاب در نظر گرفته شود. بعلاوه احداث جایگاه سوخت، مخازن مواد نفتی و خطوط انتقال مواد نفتی و واحدهای صنعتی آلوده کننده آب در این حریم ممنوع است
هدایت ویژه آب - دوشنبه بیست و چهارم خرداد ۱۳۸۹
تریکوموناس واژینالیس Trichomonas Vaginalis - دوشنبه بیست و چهارم خرداد ۱۳۸۹
آسکاریس لومبری کوئیدس Ascaris lumbericoides - یکشنبه بیست و سوم خرداد ۱۳۸۹
تهیه محلول های مولار - یکشنبه بیست و سوم خرداد ۱۳۸۹
آزمایش کلی فرم ها - شنبه بیست و دوم خرداد ۱۳۸۹
پنموکوک S.Pneumonia - شنبه بیست و دوم خرداد ۱۳۸۹
لیشمانیا - جمعه بیست و یکم خرداد ۱۳۸۹
شرح وسایل آزمایشگاه آب و فاضلاب - جمعه بیست و یکم خرداد ۱۳۸۹
تصفیه ثانویه فاضلاب - پنجشنبه بیستم خرداد ۱۳۸۹
نرمال فلورا Normal flora - پنجشنبه بیستم خرداد ۱۳۸۹
کرمک (انتروبیوس ورمیکولاریس) - چهارشنبه نوزدهم خرداد ۱۳۸۹
مراحل تصفیه پساب صنعتی در پتروشیمی آبادان - چهارشنبه نوزدهم خرداد ۱۳۸۹
تصفیه خانه ی فاضلاب شهرک شوش - سه شنبه هجدهم خرداد ۱۳۸۹
کمپیلوباکترها Campylobacter - سه شنبه هجدهم خرداد ۱۳۸۹
آنتاموبا هیستولتیکا - دوشنبه هفدهم خرداد ۱۳۸۹
مثالی از مراحل جمع آوری اطلاعات و اجرا پروژه آبرسانی - یکشنبه شانزدهم خرداد ۱۳۸۹
دستگاه کلر زن (کلریناتور) - یکشنبه شانزدهم خرداد ۱۳۸۹
فیلتر شنی - شنبه پانزدهم خرداد ۱۳۸۹
هزینه تصفیه فاضلاب لجن فعال و RBC برای ظرفیتm3/day 6000 - جمعه چهاردهم خرداد ۱۳۸۹
عوامل موثر در مقدار Do - جمعه چهاردهم خرداد ۱۳۸۹
استافیلوکوک Estaphylococcus - پنجشنبه سیزدهم خرداد ۱۳۸۹
تصفیه پیشرفته فاضلاب (حذف فسفر) - چهارشنبه دوازدهم خرداد ۱۳۸۹
تصفیه خانه ی شماره 3 (تهرانپارس) - سه شنبه یازدهم خرداد ۱۳۸۹
مراحل تصفیه آب - سه شنبه یازدهم خرداد ۱۳۸۹
لوازم معمولی آزمایشگاه بر اساس جنس به چند دستهی کلی تقسیم میشود: - سه شنبه یازدهم خرداد ۱۳۸۹
عوامل تغيير دهنده خواص ارگانولپتيکی آبها - سه شنبه یازدهم خرداد ۱۳۸۹
آلودگي آب و تصفیه آن - سه شنبه یازدهم خرداد ۱۳۸۹
دبي آب تصفيه شده (دبي محصول) Qw در اسمز معكوس - سه شنبه یازدهم خرداد ۱۳۸۹
انواع روشها و تکنیکهای حفاری - سه شنبه یازدهم خرداد ۱۳۸۹
عوارض سوئ استفاده از فاضلاب - دوشنبه دهم خرداد ۱۳۸۹
تصفیه خانه شماره 2(کن) - دوشنبه دهم خرداد ۱۳۸۹
تصفیه خانه شماره یک جلالیه - یکشنبه نهم خرداد ۱۳۸۹
سختی گیرهای الکترونیکی - یکشنبه نهم خرداد ۱۳۸۹
شاخص های فیزیکی آب و فاضلاب - شنبه هشتم خرداد ۱۳۸۹
فیلتراسیون(Filtration) - شنبه هشتم خرداد ۱۳۸۹
برکه های تثبیت - جمعه هفتم خرداد ۱۳۸۹
بررسی واحد تصفیه آب پتروشیمی - پنجشنبه ششم خرداد ۱۳۸۹
روشهای تست صحت عملکرد فرآیند استریلیزاسیون - پنجشنبه ششم خرداد ۱۳۸۹
اتوکلاو های پیش خلاء یا کمک خلاء - چهارشنبه پنجم خرداد ۱۳۸۹
حذف بیولوژیکی نیتروژن - چهارشنبه پنجم خرداد ۱۳۸۹
تصفیه اولیه فاضلاب - سه شنبه چهارم خرداد ۱۳۸۹
مطالعه کاربرد استریلیزاسیون به روش فرمالدئید - سه شنبه چهارم خرداد ۱۳۸۹
تاریخچه اندیکاتورها - دوشنبه سوم خرداد ۱۳۸۹
فاضلاب و تصفیه آن - دوشنبه سوم خرداد ۱۳۸۹
تصفیه خانه فاضلاب شهر تبریز - یکشنبه دوم خرداد ۱۳۸۹
اندیکاتور بیولوژیکال فور - یکشنبه دوم خرداد ۱۳۸۹
Formaldehyde فرمالدئید - شنبه یکم خرداد ۱۳۸۹
تصفیه خانه آب شرب شهر گرگان - شنبه یکم خرداد ۱۳۸۹
روند تصفیه فاضلاب به روش برکه تثبیت - جمعه سی و یکم اردیبهشت ۱۳۸۹
روش های شناور سازی در تصفیه فاضلابهای صنعتی - پنجشنبه سی ام اردیبهشت ۱