سعی بر آن است که مطالب مرجع تخصصی آب و فاضلاب شامل مسایل ، مقالات و اخبار عمران آب و فاضلاب,آب و فاضلاب و به صورت تخصصی فرآیند های تصفیه آب و فاضلاب،مهندسی آب و فاضلاب و صنعت آب و فاضلاب باشد.
دانشنامه آنلاین آب و فاضلاب
رشته های مرتبط:مهندسی عمران آب و فاضلاب،مهندسی تکنولوژی آب و فاضلاب،مهندسی آب و فاضلاب،محیط زیست،مهندسی بهداشت محیط،مهندسی آب،مهندسی شیمی و...
امیرحسین ستوده بیدختی
,.
موج شکن – Break water
۱۳۸۹/۰۵/۲۹
12:0
|
پهلوگیری ایمن ، شناوری و سهولت در امر بارگیری و تخلیه بار فقط در آب آرام و تقریبا ساکن مقدور است. لذا در بنادر محوطه مشخصی را در نظر گرفته و آن را به وسیله موج شکن تقریبا محاصره می کنند.
امواج سرکش به موج شکن ها برخورد کرده و منعکس می شوند و در نتیجه در داخل موج شکن محیطی مناسب جهت پهلو گیری و تخلیه بار به وجود می آید.
در این مقاله به ارائه توضیحات جهت معرفی برخی از موج شکن ها خواهم پرداخت. در تقسیم بندی موج شکن ها دو جنبه را می توان در نظر گرفت یکی تقسیم بندی به لحاظ سازه ای و مصالح مورد استفاده و دیگری به لحاظ آرایش موج شکن ها و موقعیت قرار گیری آنها نسبت به هم.
تقسیم بندی موج شکن ها به لحاظ سازه ای و جنس مصالح مورد استفاده
1- موج شکن های مایل ( شیب دار )
این موج شکن ها بیشتر از سایر انواع موج شکن ها مورد استفاده قرار می گیرند. قسمت های اصلی این موج شکن ها عبارتند از:
1- زیر بنا که سایر قسمت های موج شکن بر روی آن اجرا می شود.
2- بدنه که شامل دو قسمت درونی و بیرونی می باشد که قسمت درونی را هسته گویند.
3- پوشش که از قطعه سنگ های بزرگ طبیعی و یا بلوک های بزرگ مصنوعی تشکیل می شود.
4- روسازی از بتن سیمان که در جا ریخته می شود و یا از بلوک های پیش ساخته تشکیل می گردد. در بعضی موارد به جای این روسازی بالای موج شکن را هم مانند فیلتر پوشش می کنند.
2- موج شکن های قائم
موج شکن های قائم از یک دیوار تشکیل می گردند که روی زیر بنایی از سنگ ریزی با سنگ های طبیعی قرار دارد. دیوار ممکن است با مصالح بنایی ساخته شود و یا از بلوک های مصنوعی که بطور منظم روی هم چیده می شود تشکیل گردد. زیر بنای سنگ ریزی شده از دو طرف دارای شیب است که در طرف دریا با پوششی از قطعه سنگ بزرگ طبیعی و یا بلوک های مصنوعی حفاظت می شود.
برتری موج شکن قائم:
در اعماق زیاد موج شکن های قائم اقتصادی تر از موج شکن های مایل هستند. همچنین موج شکن های قائم امکان پهلوگیری در سمت داخل موج شکن را فراهم می کنند.
- موج شکن مختلط شیبدار و قائم
در بعضی موارد اسکله در پشت موج شکن ها پیش بینی می شود. لذا سمت داخلی موج شکن را با ساختن دیواری قائم در نظر می گیرند که امکان پهلوگیری به کشتی ها را می دهد.
چنین دیوار قائمی باید به اندازه کافی غیر قابل نفوذ باشد ، تا موجی که از بدنه موج شکن می گذرد از دیوار عبور نکند. البته این نکته را در محاسبات اسکله باید رعایت کرد و در نظر گرفت.
معمولا در طراحی موج شکن ها ابعاد دانه ها از داخل به بیرون بزرگ می شود زیرا اولا استفاده کامل از سنگ های بزرگ اقتصادی نیست و ثانیا از طرف دیگر به کار بردن ریز دانه در تمام مقطع مقطع موج شکن سازه پایداری ایجاد نمی کند. لذا یک طرح خوب طرحی است که ترکیب بهینه ای از دانه بندی های مختلف را به کار ببرد.
در ساختمان موج شکن های مایل دو روش اصلی قابل تفکیک است.
- ساختمان از راه زمینی
- ساختمان از راه دریایی
در عمل غالبا دو روش با هم اجرا می شوند ، قسمت پایین ساختمان از راه دریا و قسمت بالای آن از طریق زمین صورت می گیرد.
3- موج شکن مختلط شیبدار و قائم
در بعضی موارد اسکله در پشت موج شکن ها پیش بینی می شود. لذا سمت داخلی موج شکن را با ساختن دیواری قائم در نظر می گیرند که امکان پهلوگیری به کشتی ها را می دهد.
چنین دیوار قائمی باید به اندازه کافی غیر قابل نفوذ باشد ، تا موجی که از بدنه موج شکن می گذرد از دیوار عبور نکند. البته این نکته را در محاسبات اسکله باید رعایت کرد و در نظر گرفت.
معمولا در طراحی موج شکن ها ابعاد دانه ها از داخل به بیرون بزرگ می شود زیرا اولا استفاده کامل از سنگ های بزرگ اقتصادی نیست و ثانیا از طرف دیگر به کار بردن ریز دانه در تمام مقطع مقطع موج شکن سازه پایداری ایجاد نمی کند. لذا یک طرح خوب طرحی است که ترکیب بهینه ای از دانه بندی های مختلف را به کار ببرد.
در ساختمان موج شکن های مایل دو روش اصلی قابل تفکیک است.- ساختمان از راه زمینی
- ساختمان از راه دریایی
در عمل غالبا دو روش با هم اجرا می شوند ، قسمت پایین ساختمان از راه دریا و قسمت بالای آن از طریق زمین صورت می گیرد.
4- موج شکن های شناوراین موج شکن ها نیز با فرض اینکه قسمت عمده انرژی موج در قسمت بالای آن متمرکز است ساخته می شود. این موج شکن ها بیشتر جنبه موقت دارند. مثلا در جایی که کارهای ساختمانی در دست اجرا است می توان از این موج شکن ها استفاده کرد. در ضمن این موج شکن ها فقط برای زایل کردن امواج کم ارتفاع قابل استفاده هستند.
عیب عمده موج شکن های شناور این است که چون خود نیز همراه با امواج در خال تلاطم هستند علی رغم اینکه قسمتی از انرژی موج را زایل می کنند لیکن حرکت خود آنها موجب بروز امواج کم ارتفاعی می شود که می تواند مشکل آفرین باشد. موج شکن های شناور را با مصالح گوناگونی می توان ساخت.
5- موج شکن های هوایی یا بادیمرز احداث این نوع موج شکن ها به این نحو است که در کف آب در حد خارجی آن یک لوله سوراخ دار نصب می کنند. در موقع تلاطم آب به وسیله امواج ، هوای متراکم به داخل لوله می فرستد که از سوراخ ها با فشار خارج شده و قسمت مهمی از انرژی موج را جذب می کند و از بلندی موج می کاهد بدون اینکه طول موج تغییر کند. استهلاک موج بدین صورت ممکن است به 92% برسد.
عملا این موج شکن ها را برای کارهای موقت و ساختمان های نظامی به کار می برند خطر از کار افتادن دستگاه هواده در هنگام توفان وجود دارد که در این صورت عواقب بدی را برای تاسیسات بندری به بار خواهد آورد.
6- موج شکن های پایه دار یا منقطع
این نوع موج شکن بر این اساس ساخته می شود که قسمت عمده نیروی موج در تراز بالایی آن وجود دارد. اگر حرکت این قسمت از موج گرفته شود تلاطم آب در پشت موج شکن از بین خواهد رفت .این موج شکن ها معمولا از یک صندوقه قوی که بر روی ستون ها و شمع هایی قرار دارد ، تشکیل می شود.
تقسیم بندی موج شکن ها به لحاظ آرایش کلی و موقعیت قرار گیری آنها نسبت به همدر این بخش آرایش موج شکن ها نسبت به هم مورد ارزیابی قرار می گیرد. اینکه هر یک از موج شکن ها در یک آرایش کلی از کدام یک از انواع فوق الذکر باشد بسته به نظر مهندس طراح است و با توجه به وضعیت موج در محل و ملاحظات اقتصادی تصمیم گیری می شود. اما نحوه آرایش موج شکن ها نسبت به هم از حیث سهولت حرکت رفت و آمد کشتی ها به بندر و نیز حفاظت در مقابل امواج ازاهمیت زیادی برخوردار می باشد.1- بندر با موج شکن موازی با ساحل – دهانه ورودی با موج شکن عرضی
دهانه ورودی بندر با موج شکن جانبی و امتداد موج شکن موازی با ساحل و موج شکن کوچکی متصل به موج شکن اصلی و عمود به آن حفظ می شود.این نوع موج شکن عمدتا در سواحل سنگی کاربرد دارد و از اشکالات عمده آن عبارتست :- مشکل بودن مانور کشتی برای ورود به بندر
- مشکل بودن حرکت کشتی در داخل بندر
- مشکل بودن توسعه بندر
غالبا در این نوع بنادر در پشت موج شکن عرضی اسکله احداث می کنند ولی برای کشتی ها وصول به این اسکله دشوار است و در موقع طوفان شدید اگر موج شکن به حد کافی بلند نباشد کشتی هایی که در کنار آن هستند دچار حرکات شدید و پرش آب خواهند شد.2- بندر با موج شکن موازی با ساحل – دهانه ورودی به طرف دریا
نمونه ای از این آرایش موج شکن ها در بندر شربورگ ( فرانسه ) وجود دارد.نکات قابل توجه در رابطه با این نوع آرایش عبارتند از:- معمولا دو دهانه ورودی پیش بینی می شود.
- برای بنادر نظامی مناسب است چون کشتی ها می توانند سریعا وارد و خارج شوند.
- اگر آب دریا با خود مواد نرم را بیاورد محوطه بندری مکان مناسبی برای ته نشین شدن است.
- اگر محوطه بندر بزرگ باشد در خود آن تلاطم بوجود می آید که در این صورت محوطه بندر را به چند محوطه کوچکتر تقسیم می کنند و مشکل قبلی را حل می نمایند اما مانور کشتی ها در این صورت مشکل می شود.
3- بنادر با موج شکن موازی
در گذشته این نوع بنادر زیاد ساخته می شد چرا که به نظر طراحان هنگام جزر برگشت آب از بندر به دریا بین دو موج شکن باید سرعت کافی برای راندن مواد ته نشین شده به طرف دریا وجود داشته باشد.عیب عمده این بنادر در آن است که اگر موج موازی موج شکن بیاید ، زایل شده و موجب تلاطم در محوطه بندری می شود و برای مهار آن باید متوسل به تیغه شکن های جانبی در دو طرف گذرگاه شد و اما عیب دیگر این بنادر عبارتست از مشکل بودن مانور کشتی هنگام ورود به بندر وقتی جریان موازی ساحل وجود دارد.
4- بنادر با موج شکن متقاربموج شکن های همگرا یا متقارب دارای مزایای زیر می باشند:
- ورود و خروج کشتی ها به این بنادر آسان است.
- این نوع بندر در مقابل امواج مایل خوب حفاظت شده و موجی که وارد بندر می شود به خوبی پخش می شود و از بین می رود.
اگر بادهای شدید یا جریان های عبوری قابل ملاحظه نباشد موج شکن ها قرینه ساخته می شوند و اگر در یک جهت باد غالب و شدید وجود داشته باشد موج شکن ها را غیر متقارن می سازند.
از نمونه های این نوع بنادر پیش بندر شرقی دنکرک فرانسه می باشد.5- بنادری با موج شکن غیر متصل به ساحل
این بنادر کاملا جدا از ساحل بوده و اصطلاحا به آنها بندر جزیره ای می گویند. این نوع بندر فقط در موردی که موج تنها یک جهت داشته باشد ، ساخته می شود و دارای مشکلات بهره برداری است. تنها در مورد بنادر نفتی که نفت با لوله به بندرگاه می رسد می توان این نوع بندر را در نظر گرفت.
مطالب تصادفی:
فلزات سنگين - سه شنبه پنجم بهمن 1389
مصرف آب تصفیه شده درمرغداریها - سه شنبه پنجم بهمن 1389
نگاهي به تصفيه خانه فاضلاب شهر بيستون - سه شنبه پنجم بهمن 1389
تصفیه خانه های آب تهران - سه شنبه پنجم بهمن 1389
کاربرد لوله های کراس بجای لوله های فلزی و پلی اتیلن در صنایع آب و فاضلاب - دوشنبه چهارم بهمن 1389
فاضلاب - دوشنبه چهارم بهمن 1389
بررسی مضرات آرسنيك در آب آشامیدنی - دوشنبه چهارم بهمن 1389
پيش تصفيه - دوشنبه چهارم بهمن 1389
شاخص ها و معیارهای ارزیابی تصفیه خانه های آب - دوشنبه چهارم بهمن 1389
آلودگی آبهای زیرزمینی - دوشنبه چهارم بهمن 1389
آب تنها گندزدایی می‌شود نه تصفیه - یکشنبه سوم بهمن 1389
پمپ شناور - یکشنبه سوم بهمن 1389
تصفیه بیولوژیکی پسآب صنعتی در پتروشیمی آبادان - یکشنبه سوم بهمن 1389
آب ، الفبای محیط زیست - یکشنبه سوم بهمن 1389
انواع روش هاي بيولوژيکي تصفيه فاضلاب هاي صنعتي - یکشنبه سوم بهمن 1389
آلودگی با سرب باعث افزایش رفتارهای خشونت آمیز می گردد. - یکشنبه سوم بهمن 1389
دستورالعمل شست و شو و گندزدایی مخازن آب شرب - یکشنبه سوم بهمن 1389
آب نفت دوم - شنبه دوم بهمن 1389
هتروتروف ها را بهتر بشناسیم - شنبه دوم بهمن 1389
ضرورت بررسی استراتژی های جدید برای گندزدایی - شنبه دوم بهمن 1389
دفعات نمونه برداری به منظور آزمايش باکتريولوژیک - شنبه دوم بهمن 1389
سيستم ازن - شنبه دوم بهمن 1389
کلیات آزمون های کنترل کیفی آب - شنبه دوم بهمن 1389
روش لجن فعال - شنبه دوم بهمن 1389
دستورالعمل مدیریت کلرزنی آب در روستاها - شنبه دوم بهمن 1389
انترباکتریاسیه Enterobacteria ceae - شنبه دوم بهمن 1389
تقسیم بندی سفره‌های آب زیرزمینی - شنبه دوم بهمن 1389
محاسبه فواصل بین نقاط در نرم افزار ArcGIS - جمعه یکم بهمن 1389
مهندسی آب به کمک محیط زیست می آید - جمعه یکم بهمن 1389
روش های تصفیه آب دستگاه هاي خانگی - جمعه یکم بهمن 1389
حفظ منابع آب و تصفیه فاضلاب - جمعه یکم بهمن 1389
سختی و سنگینی آب - جمعه یکم بهمن 1389
لزوم استفاده از فیلترهای دوش حمام - جمعه یکم بهمن 1389
معرفی PVC - جمعه یکم بهمن 1389
حقایقی درباره آب آشامیدنی - جمعه یکم بهمن 1389
جداكننده‌ها و پركننده هاي سلولي - جمعه یکم بهمن 1389
راهكاري نوين براي حفظ محيط زيست از سموم صنعتي - جمعه یکم بهمن 1389
آلودگی محیط زیست و توسعه پایدار - جمعه یکم بهمن 1389
زيست پالايي Bioremediation - جمعه یکم بهمن 1389
جدول کمی و کيفی آب و خاک در گلخانه ها - جمعه یکم بهمن 1389
افزايش كيفيت فرايند تصفيه آب با نانوغشاها چندلايه‌اي - جمعه یکم بهمن 1389
نانو تيوپهاي كربني و روشهاي ساخت آنها - جمعه یکم بهمن 1389
ازتوباکتر - جمعه یکم بهمن 1389
حمایت یونیدو از ضدعفونی خاک توسط بخار آب به جای استفاده از سموم مخرب لایه ازون - جمعه یکم بهمن 1389
اکواپونیک چیست - جمعه یکم بهمن 1389
روش هاي تصفيه فاضلاب هاي صنعتي - جمعه یکم بهمن 1389
بیماریزایی E.coli - جمعه یکم بهمن 1389
آموزش نرم افزار سه بعدی سازی 3D Max - جمعه یکم بهمن 1389
تصفيه خانه فاضلاب قم - جمعه یکم بهمن 1389
عناصر ناچیز موجود در آب Tracc E lement - جمعه یکم بهمن 1389
نرم افزار EPANET - شنبه سی ام مرداد 1389
فواید آب برای ما - شنبه سی ام مرداد 1389
تصفيه آب با روش اسمز معکوس - اب شیرین کن - جمعه بیست و نهم مرداد 1389
موج شکن – Break water - جمعه بیست و نهم مرداد 1389
زهکشی - پنجشنبه بیست و هشتم مرداد 1389