مرجع تخصصی آب و فاضلاب

مقدمه :

قسمت قابل توجهي از تلفات آب (NRW) مربوط به تلفات فيزيكي مي باشد و در عمل راحت تر و ارزان تر از تلفات غيرفيزيكي قابل كاستن مي باشند. تجربه نشان داده است كه راههاي اجرايي كاهش تلفات معمولا در دو بخش نشت يابي و مديريت فشار خلاصه مي گردد كه جهت انجام مديريت فشار راهكارهاي مناسبي از جمله تهيه زون بندي فشار، استفاده از پمپهاي دور متغير در شبكه و ... ارائه گرديده است.

كنترل هوشمند فشار تكنيكي پيشرفته براي كنترل نشت ،كاهش مصرف، کاهش تلفات وپايين آوردن تعداد  شكستگي وخرابي درشبکه هاي توزيع مي باشد وکاهش فشار آب سيستم هاي توزيع آب شهري حتي در صورت عدم وجود نشت يا شکستگي ، يک عامل بسيار مهم و عمده در صرفه جويي و ذخيره سازي آب(مديريت مصرف) مي باشد. سيستم هاي سنتي كنترل فشار عمدتاً با شيرهاي فشار شكن با خروجي فشار ثابت متكي مي باشند، و از آنجاي كه فشار در شبكه هاي توزيع آب تابعي از مصرف مشتركان واين مصرف نيز تابعي از ساعات روز مي باشد.وعموماً خروجي شيرهاي فشارشكن براي تامين فشار در ساعات اوج مصرف تنظيم مي گردد به همين دليل عمدتا ًدر نيمه شب فشار غير لازمي به شبكه تحميل مي گردد كه باعث افزايش نشت زمينه وخرابي وشكست در لوله ها خواهد شد علاوه براين دامنه نوسانات فشار بين سطح حداقل وسطح حداكثر در اين شرايط باعث خستگي شبكه وافزايش احتمال تعداد شكست،هزينه تعميرات و مصرف بالاتر آب و هدر رفت رفت آب درآن مي گردد.طبق بررسي هاي صورت گرفته فشار در شبكه هاي توزيع به صورت طبيعي بيانگر كاهش فشاردرروزوافزايش فشاردر شب است. بطوريکه مي توان با تعديل جريان وبا تنظيمات وتغييرمداوم فشارخروجي شيرهاي فشار شكن ضمن پايين آوردن فشار در نيمه هاي شب باعث شد تا درساعات اوج مصرف فشار شبكه در حداكثر ميزان ودر ساعات كاهش مصرف در حداقل مقدارخود باشد.

معمولاً شبکه هاي توزيع آب بايستي به اندازه اي داراي فشار باشند که توانايي خدمت دهي به مشترکين را در 24 ساعت شبانه روز داشته باشند ضمناً فشار پايين در شبكه نيز باعث پديد آمدن خطا در سيستم هاي اندازه گيري (کنتورها) ميشود لذا شناخت شبكه وتنظيم فشار در حد استاندارد ازعوامل بسيارموثردركاهش تلفات ومديريت مصرف مشتركين وکاهش حوادث واتفاقات مي باشند مديريت فشار نيازمند تجزيه و تحليل جزئيات و اطلاعات شبکه مي باشد تا مطمئن شويم که سطح خدمات ارائه شده جوابگوي مصرف کنندگان است يا نه.

كنترل هوشمند فشار

كنترل هوشمند فشار تكنيكي پيشرفته براي كنترل نشت ،كاهش مصرف، کاهش تلفات وپايين آوردن تعداد  شكستگي وخرابي در لوله ها است . در حالی کاهش فشار آب حتی در صورت عدم وجود نشت یا شکستگی ، یک عامل بسیار مهم و عمده در صرفه جویی و ذخیره سازی آب می باشد. سيستم هاي سنتي كنترل فشار عمدتاً به شيرهاي فشار شكن با خروجي فشار ثابت متكي مي باشند، و از آنجا كه فشار در شبكه هاي توزيع آب تابعي از مصرف مشتركان واين مصرف نيز تابعي از ساعات روز می باشد. عموماً خروجي در شيرهاي فشارشكن براي تامين فشار در ساعات اوج مصرف تنظيم مي گردد به همين دليل عمدتا ًدر نيمه شب فشار غير لازمي به شبكه تحميل مي گردد كه باعث افزايش نشت زمينه وخرابي وشكست در لوله ها خواهد شد علاوه براين دامنه نوسانات فشار بين سطح حداقل وسطح حداكثر در اين شرايط باعث خستگي شبكه وافزايش احتمال شكست درآن مي گردد. مطالعات وبرخي داده هاي تجربي بيانگر وجود رابطه اي 1به 4 ميان كاهش فشار وكاهش شكست در لوله هاي شبكه توزيع است به اين معني كه با كاهش حداكثر فشار به نصف ميزان آن ،حوادث تا يك چهارم سطح موجود كاهش يافته است .اين تاثير به صورت مستقيم بر مصارف مشتركين ونشت شبكه نيز مشهود بوده است .نمودار فشار در شبكه هاي توزيع به صورت طبيعي بيانگر كاهش فشار در روز وافزايش فشار در شب است . بطوریکه می توان با تعديل جريان و با تنظيمات و تغيير مداوم فشار خروجي شيرهاي فشار شكن ضمن پايين آوردن فشار در نيمه هاي شب باعث شد تا در ساعات اوج مصرف فشار شبكه در حداكثر ميزان ودر ساعات كاهش مصرف در حداقل مقدار خود باشد.

هدف از کنترل فشار هوشمند به حداقل رساندن فشار شبکه توزیع آب است.با توجه به موارد ذکر شده، مدیریت هوشمند فشار (تنظیم خودکار فشار) به طوری که در زمان مینیمم مصرف ، فشار به حداقل برسد.

مديريت هوشمند فشار در شبكه هاي توزيع آب شهري

مدیریت هوشمند فشار یعنی کاهش فشار اضافی شبکه در مدت زمانی که تقاضا و نیاز مصرف کنندگان پایین است.

مديريت فشار در شبكه هايي توزيع آب شهري از مهمترين راهكارهاي کاهش تلفات آب وهدرروي آب اين سرمايه ملي و پایین آوردن تعداد حوادث و شکستگی در لوله ها به ميزان قابل توجه مي باشد لذا در اغلب كشورهاي جهان در جهت اجراي پروژه هاي مديريت مصرف نصب كنترل گرهاي فشاروتعديل آن ،استقرار ثباتهاي هيدروليكي وكيفي مديران را از وضعيت شبكه مطلع مي سازد .

این در حالی است که در کشور ایران بخصوص تهران کنترل و کاهش فشار اغلب با استفاده از شیرهای فشارشکن با خروجی ثابت انجام میشود که معمولاً براساس تأمین آب برای مواقع اوج مصرف تنظیم می شود و در ساعاتی از شب که مشترکان مصرفی ندارند فشار مازاد به شبکه تحمیل می شود که منجر به شکستگی ها در اتصالات و خطوط لوله و افزایش نشت در شبکه می شود.

بیشترطراحی های شبکه توزیع عمدتاً براساس تامین حداقل فشار برای کل شبکه درطول     24 ساعت شبانه روز طراحی می شود و این در حالی است که میزان مصرف در ساعات شبانه روز متغیربوده بطوریکه در ساعاتی از روز حداکثر مصرف و در هنگام شب با حداقل مصرف همراه است. به غیر از نوسات شبانه بایستی نوسات فصلی و روزهای خاص سال را نیز مد نظر گرفت.             

بين فشار ومصرف وتلفات در شبكه هاي توزيع آب شهري رابطه مستقيمي وجود دارد .و فشار بالا اغلب باعث فرسودگي شبكه وافزايش تعداد حوادث و اتفاقات و هزينه تعميرات آن و مصرف بالاتر از حد استاندارد وهدر رفت آب مي شود .

ضمناً فشار پايين در شبكه نيز باعث پديد آمدن خطا در سيستم هاي اندازه گيري (کنتورها) ميشود لذا شناخت شبكه وتنظيم فشار در حد استاندارد از عوامل بسيار موثر در كاهش تلفات و مديريت مصرف مشتركين مي باشند .

یکسری از مزایای کنترل فشار در شبکه های توزیع به شکل زیر است :

- کاهش نشت  شبکه توزیع   

- کاهش اثرات  منفی هیدرولیکی بر شبکه توزیع

-  کاهش مصرف آب مشترکین

- کاهش حوادث و اتفاقات شبکه توزیع

بطورکلی سیستم های پیشرفته کنترل هوشمند فشار در شبکه های توزیع به دو گونه است.

1-کنترل هوشمند فشار با استفاده کنترل زمان

2-کنترل هوشمند با استفاده کنترل جریان

روش اول: یکی از متداولترین و ساده ترین روش های پیشرفته کنترل هوشمند فشاربا استفاده از کنترل زمان است. بطوریکه در ساعات مختلف شبانه روز میزان مصرف متغیر است و فشار نیز براساس ساعت شبانه روز تغییر می کند.

بطوریکه همیشه پشت کنتور مشترک (Critical node)یک فشار ثابت در طول شبانه روز داشته باشیم و در واقع خروجی فشارشکن در هنگام مصرف و در طول روز اقدام به افزایش فشار و طول شب اقدام به بستن فشارشکن و کاهش فشار نماید.

روش دوم : روش کنترل هوشمند با استفاده از کنترل جریان که از روش اول کمی مشکلتر و سخت تر است و براساس میزان مصرف و دبی عبوری از فشار شکن تنظیم می شود ولی دقت عمل این روش از روش اول بیشتر است.

بطوریکه با بالا رفتن میزان مصرف در شبکه حداکثر فشار توسط فشارشکن تأمین و در ساعات شب که میزان مصرف پایین است ( و فشار آب افزایش می یابد ) فشار را به حداقل ممکن میرساند.

کنترل کننده های جریان می تواند از نقطه بحرانی شبکه از طریق تلفن و موبایل و...دستور را دریافت و  فشارشکن را تنظیم نماید.( نقطه بحرانی بلندترین ویا دورترین (معمولا بلندترین) نقطه شبکه می باشد)

مکانيک سيالات - یکشنبه بیست و ششم دی 1389
زهکشی آبهای سطحی - یکشنبه بیست و ششم دی 1389
سیل و سیلاب - یکشنبه بیست و ششم دی 1389
املاح و مواد معدنی موجود در آب آشامیدنی - یکشنبه بیست و ششم دی 1389
آبهای آلوده و فاضلاب - یکشنبه بیست و ششم دی 1389
ديناميک سيالات - یکشنبه بیست و ششم دی 1389
انواع تراس ها در هیدرولوژی - یکشنبه بیست و ششم دی 1389
TDS و اهمیت آن در دیگ های آب گرم و دیگ های بخار - یکشنبه بیست و ششم دی 1389
معرفي شاخص هاي بصري در بهره برداري صحيح از سيستم لجن فعال - یکشنبه بیست و ششم دی 1389
گندزداها - یکشنبه بیست و ششم دی 1389
حقايقي درباره آب - یکشنبه بیست و ششم دی 1389
دفع صحيح مدفوع وفاضلاب درمناطق روستايي - یکشنبه بیست و ششم دی 1389
گندزدايي آب در مناطق روستايي - یکشنبه بیست و ششم دی 1389
طراحي سپتيك تانك - یکشنبه بیست و ششم دی 1389
خطرات كار با كلر - یکشنبه بیست و ششم دی 1389
بهداشت آب - یکشنبه بیست و ششم دی 1389
سيستم هاي تصفيه آب براي حذف طعم،بو ومواد شيميائي(تصفيه کننده هاي خانگي) - یکشنبه بیست و ششم دی 1389
مصرف آب در ارتفاعات - یکشنبه بیست و ششم دی 1389
بند پوشالي زرينه رود نماد دانايي گذشتگان در زمینه استحصال آب - یکشنبه بیست و ششم دی 1389
پسماند های ناشی از تصفیه آب و روش های دفع آن - یکشنبه بیست و ششم دی 1389
ایمنی در حفاری و گودبرداری - یکشنبه بیست و ششم دی 1389
ضدعفونی آب در برنامه های کوهنوردی - یکشنبه بیست و ششم دی 1389
شبکه فاضلاب شهرستان بابل - شنبه بیست و پنجم دی 1389
عمق نصب فاضلاب روها - شنبه بیست و پنجم دی 1389
ارزیابی اثرات فلز آرسنیک بر محیط زیست - شنبه بیست و پنجم دی 1389
ارزيابي اثرات فلز سنگين سرب بر محيط زيست - شنبه بیست و پنجم دی 1389
درباره GIS - شنبه بیست و پنجم دی 1389
ارزيابي اثرات فلز سنگين كادميم بر محيط زيست - شنبه بیست و پنجم دی 1389
آزمون مقاومت فشاری - شنبه بیست و پنجم دی 1389
تعيين سيليس در سيمانهاي با باقيمانده نامحلول بيش از يك درصد - شنبه بیست و پنجم دی 1389
دستورالعمل تعیین سختی - شنبه بیست و پنجم دی 1389
دستورالعمل تعیین کلر - شنبه بیست و پنجم دی 1389
دستورالعمل ذوب قلیائی - شنبه بیست و پنجم دی 1389
دستورالعمل تعيين اكسيد سديم و پتاسيم - شنبه بیست و پنجم دی 1389
دستورالعمل تعيين اكسيد منيزيم به روش حجمي - شنبه بیست و پنجم دی 1389
دستورالعمل تعيين باقيمانده نامحلول - شنبه بیست و پنجم دی 1389
دستورالعمل تعيين درصد FeO در نمونه های سنگ آهن - شنبه بیست و پنجم دی 1389
دستورالعمل تعيين سيليس‌در سيمان و كلينكر - شنبه بیست و پنجم دی 1389
دستورالعمل تعيين درصد رطوبت مواد - شنبه بیست و پنجم دی 1389
دستورالعمل تعيين سيليـس ‌آزاد - شنبه بیست و پنجم دی 1389
دستورالعمل تعيين مقدار آلومينيم در بوکسیت - شنبه بیست و پنجم دی 1389
دستورالعمل تعیین آهک آزاد - شنبه بیست و پنجم دی 1389
دستورالعمل تعیین افت حرارتی - شنبه بیست و پنجم دی 1389
دستورالعمل تعیین اكسيد كلسيم به روش حجمي - شنبه بیست و پنجم دی 1389
دستورالعمل تعیین اکسید آهن در سیمان و کلینکر - شنبه بیست و پنجم دی 1389
دستورالعمل تعیین اکسید کلسیم و اکسید منیزیم به روش وزنی - شنبه بیست و پنجم دی 1389
دستورالعمل تعیین قليائيت آب - شنبه بیست و پنجم دی 1389
نکات مهم استفاده از بوته پلاتینی - شنبه بیست و پنجم دی 1389
بوته های چيني و پلاتيني - شنبه بیست و پنجم دی 1389
تعاریف سیمان طبق استاندارد ملی ایران - شنبه بیست و پنجم دی 1389

مرجع تخصصی آب و فاضلاب