مرجع تخصصی آب و فاضلاب

DO یا اکسیژن محلول : اندازه گیری اکسیژن محلول در فاضلاب ها اهمیت زیادی دارد زیرا تجزيه بیولوژیکی مواد آلی نیاز به اکسیژن محلول در آب (DO  ) دارد .
این آزمایش یک سنجش مهم تعیین کننده در بررسی آلودگی آب ها و کنترل فرایند تصفیه آب و فاضلاب می باشد میزان اکسیژن محلول در آب و فاضلاب بستگی به فعالیت های شیمیایی و بیوشیمیایی و فیزیکی آب دارد . اندازه گیری آن در آزمایشگاه به این منظور است که از میزان DO در حوضچه هوادهی در حدی که توسط طراحان اندازه گیری و تنظیم شده بیشتر یا کمتر نباشد در صورتی که DO بیش از حد باشد دستگاه را برای مدتی خاموش می کنند ( حدود 1 یا 2 ساعت ) و اگر هوادهی دلیل کم شدن اکسیژن باشد هوادهی را به صورت شبانه روزی انجام می دهند .
لازم به یاد آوری است که تا به حال در این تصفیه خانه چنین مواردی بوجود نیامده است و تجزیه مواد آلی در محیط اسدی و در مجاورت یک ماده اکسید کننده قوی مصرف می شود .
TUR ( کدورت ) : کدورت آب به علت مواد معلق و کلوئیدی در آب می باشد . کدورت آب موجب پراکنده شدن و یا جذب نور تابیده به آن می شود .
PH : اندازه گیری PH در فرایند تصفيه بیولوژیکی بسیار حائز اهمیت است زیرا میکروارگانیسم ها در محدود ی 65 تا 8 بیشترین فعالیت را دارند و خارج از این محدوده فعالیتشان تضعیف یا متوقف می شود . روش های مختلفی برای اندازه گیری آن وجود دارد از جمله روش کلریمتریک و الکترومتریک مي باشد.
T ( دما ) : دمای فاضلاب نشان دهنده انرژی حرارتی است که در آن وجود دارد و دمای فاضلاب با دو مقیاس مختلف درجه سانتی گراد و درجه فارنهایت اندازه گیری می شود .

معمولاً فاضلاب کمی گرم تر از آب سردی است که  از شیر دستشویی منازل دریافت می شود . زیرا در مسیر جریان فاضلاب ، پساب ها و آب های مصرف شده گرم خانه های مسکونی و سایر منابع فاضلاب در آن تخلیه می شود . افزایش ناگهانی دمای فاضلاب ورودی به تصفیه خانه نشان دهنده ورود فاضلاب های صنعتی به شبکه می باشد و نقصان ناگهانی دما نشان دهنده ورود فاضلاب های سطحی یا نفوذی است .

در کل دمای فاضلاب ورودی نباید از C 60 – 50 بالاتر رود زیرا میکروارگانیسم ها در این دما غیر فعال می شوند البته درچنین دمایی عملاً در تصفیه خانه نخواهیم داشت .
نسبت غذا به میکروارگانیسم ها : این پارامتر بار آلی داخل سیستم لجن فعال را نشان می دهد و بر حسب کیلو گرم BOD به کیلو گرم MLSS در روز بیان می شود

عوامل موثر:

 Q =سرعت جریان پساب بر حسب میلیون گالون در هر روز ( MGD )
= BOD میزان اکسیژن بیوشیمیایی بعد از 5 روز (mg/lit )
= MLSS مجموعه ذرات جامد معلقه مخلوط در مایع ( mg/lit )
= V حجم تانک هوادهی ( بر حسب گالون )
نسبت غذا  به میکرو ارگانیسم توسط سرعت جریان پساب لجن فعال کنترل می شود . هر چه سرعت جریان پساب بیشتر باشد نسبت غذا  به میکرو ارگانیسم بیشتر خواهد بود . برای حوضچه هوادهی نسبت غذا  به میکرو ارگانیسم برابر 5/0 – 2/0 اما مقدار آن می تواند برای لحن فعال بیشتر باشد ( بیش از 5/1 ) هنگامی که اکسیژن با درجه خلوص بالا استفاده شود با نسبت غذا  به میکرو ارگانیسم پایین بدین معناست که میکروارگانیسم ها در تانک هوادهی در حال گرسنگی هستند که منجر به تیمار موثرتر پساب می گردد .
اکسیژن مورد نیاز بیوشیمیایی  Biochemical Oxygen Demand ) )
ترکیبات آلی موجود در فاضلاب ها تاکنون مسائل بسیار زیادی را از نظر آلودگی آفریده اند که بیشتر نتیجه تاثیر این مواد بر روی منابع اکسیژنی محیط ( مانند اکسیژن محلول در آب ) بوده است .
مواد آلی با وزن ملکولی پایین که قابل حل در آب هستند ، این قابلیت را دارند که توسط باکتری ها یا    قارچ های هوازی تجزیه و یا به عبارتی اکسیده شوند . در حقیقت باکتری ها یا سایر میکروارگانیز های موجود در آبهای طبیعی و بخصوص فاضلاب ها از این نوع مواد آلی به عنوان یک منبع تغذیه و کسب انرژی استفاده می کند باکتری ها هوازی که در فاضلابها زیست می کنند با مصرف اکسیژن محلول در آب علاوه بر تنفس ، به اکسیداسیون و تجزیه کردن این مواد می پردازد و در نتیجه اکسیژن محلول در آب به موازات این عمل حیاتی به تدریج تغییر می کنند . این شیوه از بین رفتن مواد آلی و آلوده ساز را توسط باکتر های هوازی بنام خود پالایش یا خود تصفیه کنندگی فاضلاب می شناسند بطوری که اگر در یک نمونه فاضلاب اکسیژن محلول و میکروارگانیزم زنده و فعال به حد کافی داشته باشد می توان انتظار داشت که با پشت سر گذاشتن مدتی وقت باعث شود که حداقل نیمی از این مواد آلوده کننده آلی تجزیه شده و از بین بروند .
این نوع روش تصفیه هوازی را می توان بطور عمده در مورد فاضلاب ها پیاده نمود بطوری که ابتدا در آزمایشگاه در مقیاس های کوچکتر نمونه فاضلاب را که باید تصفیه شود مورد آزمایش هایی قرار می دهند .
یکی از این آزمایش ها تست B.O.D می باشد . توسط این تست میزان اکسیژن مورد نیاز برای تجزیه بیولوژیکی و بیوشیمیایی فاضلاب ( در حجم نمونه و کوچک ) اندازه گیری می شود تا سپس بتوان در فرایند بزرگ تصفیه در تصفیه خانه ها مقدار اکسیژن مورد نیاز را وارد آب نمود . ( از طریق هوادهی ) .
تعیین اکسیژن مورد نیاز بیوشیمیایی در اینجا به عنوان یکی از تست ها تجربی مورد بررسی قرار می گیرد که در آن عملی استاندارد و آزمایشگاهی جهت تعیین میزان نیاز نسبی اکسیژن در آب ها ، پساب ها و    آب های آلوده بکار گرفته می شود . مقادیر حاصل از B.O.D را مگر هنگامی که نتایج آن تحت شرایط آزمایشگاهی یکسان بدست آمده باشد نمی توان با هم مقایسه نمود . این روش در اندازه گیری مقدار اکسیژن عملی مورد نیاز در آب های سطحی با محدودیت هایی رو به رو است و برون یابی نتایج آزمایش نمی تواند مقدار حقیقی اکسیژن مورد نیاز را بدست دهد چرا که محیط آزمایشگاهی نمی تواند شرایط واقعی را از نظر درجه حرارت ، نور خورشید ، آلودگی هایی بیولوژیکی ، حرکت آب و غلظت اکسیژن فراهم نماید . نمونه هایی که برای تعین B.O.D مورد تست قرار می گیرد ممکن است در طول انتقال ، ذخیره و نگهداری دستخوش تغییرات مهمی شوند و یا تجزیه گردند . اگر فاصله زمانی بین نمونه برداری و شروع آزمایش بیشتر از 24 ساعت باشد مقدار B.O.D که در روز ازمایش تعیین می شود کمتر از مقدار واقعی خواهد بود .
میزان تغییر و تبدیلات را می توان تابعی از مقدار مواد آلی و تعداد میکروارگانیز های زنده در نظر گرفت چرا که هر قدر میزان آلودگی مواد آلی در دسترس میکروارگانیز ها بیشتر باشد بالطبع زمان بیشتری برای تجزیه آن ها لازم است در نتیجه اکسیژن بیشتری صرف تبدیل و تجزیه این مواد خواهد شد و هر چقدر نیز تعداد میکروارگانیزم ها زیاد باشد ، عمل تجزیه اگر چه در زمان کوتاه تری انجام می شود ولی اکسیژن به نسبت بیشتری مصرف خواهد شد برای کاهش میزان تغییرات در اکسیژن مورد نیاز که بین دو زمان نمونه برداری و آزمایش روی می دهد تمامی نمونه ها را در دمای پایین تر از 4 درجه سانتی گراد نگهداری می کنند و همچنین حداکثر تا 24 ساعت بعد از جمع آوری نمونه ها آن ها را در انکوباتور قرار می دهند .
مقدار اکسیژن مورد نیاز در یک نمونه بستگی به میزان آلودگی آن نمونه به مواد آلی قابل تجزیه دارد . نمونه هایی با میزان اکسیژن محلول ناچیز به منظور افزایش در محتوای اکسیژن محلول اولیه شان هوادهی می گردند بطوری که بیش از حد لازم متوسط B.O.D اکسیژن موجود باشد . بدین طریق که حباب های هوا را از طریق یک لوله شیشه ای به مدت 5 دقیقه از درون محلول عبور داده تا آنجا که حداقل مقدار اکسیژن محلول ( D.O ) به 7 میلی گرم بر لیتر برسد . تثبیت یک نمونه پساب مشخص ، بطوری که کامل ، ممکن است احتیاج به مدت زمان بیش از زمانی که برای اهداف عملی در نظر گرفته شده است داشته باشد ، به این دلیل معمولاً دوره 5 روزه را به عنوان استاندارد آزمایش تعیین کرده اند و اغلب این روش را به نام   می نامند .
اکسیژن مورد نیاز شیمیایی Chemical Oxygen Demand (C.O.D)) (
آزمایش دیگری که علاوه بر BOD بر روی نمونه های فاضلاب برای ارزیابی مقدار مواد آلی ( بارآلی ) انجام می شود تست C.O.D  است .
این تست برای تعیین اکسیژن لازم جهت اکسیداسیون آن قسمت از مواد آلی در نمونه است که مستعد اکسید شدن توسط یک ماده اکسید کننده قوی مثل پرمنگنات یا دی کرومات یا .. می باشد ، این آزمایش یکی از مهم ترین و سریع ترین روشها در مطالعات و کنترل سیستم های تصفیه آب و فاضلاب است . در این تست بر خلاف BOD که از اکسیژن محلول در اب و استفاده از میکروارگانیزم های زنده بهره گرفته می شد عمل تجزیه و اکسایش مواد آلی توسط یک ماده اکسیدان قوی عملی می گردد و از روی میزان مصرف ماده اکسید کننده پی به بار آلودگی برده می شود . این تست اغلب توسط اکسیدان دی کرومات و در محیط اسیدی انجام می پذیرد . این روش ، بخش کربنی ترکیبات نیتروژنی را تعیین می کند ولی کاهش در مقدار دی کرومات توسط آمونیاک موجود در آب و یا آمونیاك آزاد شده از مواد پروتئینی دیده نمی شود .
در مورد پساب های که حاوی مواد سمی هستند این تست را می توان تنها روش قابل قبول در تعیین مواد آلی به حساب آورد که ارجحیت زیادی بر BOD دارد ، چرا که در صورت وجود مواد سمی میکروار گانیزمهای تست BOD نمی توانند زنده بمانند و لذا تست BOD عملی نخواهد بود .
روش استفاده از رفلاکس با دی کرومات ، به این علت برای تعیین C.O.D  برگزیده شد که قابلیت اکسید کنندگی آن بیشتر از سایراکسیدان ها بوده و برای گسترده وسیعی از مواد آلی کابرد دارد و در ضمن استفاده از آن به صرفه تر است .
قبلاً از پتاسیم پرمنگنات به عنوان اکسید اسیون استفاده می شد ولی بدلیل اینکه برخی از مواد مانند آمینواسید ها و کتون ها و کربوکسیلیک اسید های سیر شده اکسید نمی شوند یا فقط به مقدار جزئی اکسید می شوند ، از این روش فقط به منظور بررسی آب های آشامیدنی و آبهای سطحی با آلودگی اندک استفاده می شود . معمولاً این آزمایش درمحیط اسیدی انجام می گیرد . 

نیکل و تاثیرات آن بر انسان - شنبه بیستم فروردین 1390
كلریناسیون‌ - جمعه نوزدهم فروردین 1390
آلودگي هاي زيست محيطي - جمعه نوزدهم فروردین 1390
نیترات چیست و چگونه وارد آب می‌شود؟ - جمعه نوزدهم فروردین 1390
آلاینده های آب - جمعه نوزدهم فروردین 1390
انواع و کاربرد حوضچه های ته نشینی و انواع و کاربرد الکها و صافی ها - جمعه نوزدهم فروردین 1390
آب معدنی مزایای بیشتری دارد یا آب لوله کشی؟! - جمعه نوزدهم فروردین 1390
کاربرد ازن در تصفیه آب آشامیدنی - جمعه نوزدهم فروردین 1390
آب رسانی برای دیگ بخار - جمعه نوزدهم فروردین 1390
در خرید آب معدنی دقت کنید - جمعه نوزدهم فروردین 1390
درباره " وبا " یا "CHOLERA" بیشتر بدانیم - جمعه نوزدهم فروردین 1390
چند نکته درباره پارچ‏های فیلتردار - جمعه نوزدهم فروردین 1390
تاثیر آبیاری با پسباب بر برخی ویژگی های چمن ژاپنی دربافت های مختلف خاک - جمعه نوزدهم فروردین 1390
تولید بتنی با توانایی تصفیه آب وهوا در ایران جلوه دیگری از فناوری نانو - جمعه نوزدهم فروردین 1390
آب، خشکسالی و تعیین قیمت - جمعه نوزدهم فروردین 1390
محاسبه سایز لوله های آبسرد و گرم مصرفی - جمعه نوزدهم فروردین 1390
تعیین دبی آب حامل بار گرمایی و سرمایی - جمعه نوزدهم فروردین 1390
بوستر پمپ - جمعه نوزدهم فروردین 1390
مزایای سیستم لوله كشی كلكتوری - جمعه نوزدهم فروردین 1390
شبكه آب رسانی - جمعه نوزدهم فروردین 1390
جدول استاندارد خروجي فاضلاب ها - جمعه نوزدهم فروردین 1390
شبکه های فاضلاب - جمعه نوزدهم فروردین 1390
تصفيه پساب ‌هاي صنعت آبكاري - جمعه نوزدهم فروردین 1390
فلزات سنگین در فاضلاب - جمعه نوزدهم فروردین 1390
وبا - سه شنبه شانزدهم فروردین 1390
سالمونلازیس - سه شنبه شانزدهم فروردین 1390
يرسينيا انتروكوليتيكا - سه شنبه شانزدهم فروردین 1390
طرح و محاسبه سپتیک تانک - یکشنبه چهاردهم فروردین 1390
لوله ‌های مورد استفاده در شبکه جمع آوری فاضلاب - یکشنبه چهاردهم فروردین 1390
خوردگی میکروبیولوژی و نحوه کنترل آن - یکشنبه چهاردهم فروردین 1390
سیستم های بالابری در چاه - یکشنبه چهاردهم فروردین 1390
پرآب ‌ترین جلگه ایران کلافه از پیامد های ‌سدسازی - یکشنبه چهاردهم فروردین 1390
کمبود آب یک میلیارد نفر از ساکنان زمین را تهدید می کند - یکشنبه چهاردهم فروردین 1390
سد‌سازی‌ تنها راهکار تأمین آب نیست - یکشنبه چهاردهم فروردین 1390
روشهای آبرسانی - شنبه سیزدهم فروردین 1390
دانلود متون آموزشی در زمینه آب و فاضلاب - شنبه سیزدهم فروردین 1390
کنترل کیفیت آب های آشامیدنی - شنبه سیزدهم فروردین 1390
شاخص های آب آشامیدنی - شنبه سیزدهم فروردین 1390
کاربرد سیستم HACCP راهبردی نوین در کنترل کیفیت آب آشامیدنی - شنبه سیزدهم فروردین 1390
تامین آب و مدیریت مصرف در عصر جدید - شنبه سیزدهم فروردین 1390
آب، فقر و توسعه - شنبه سیزدهم فروردین 1390
تهیه آب برای صنعت - جمعه دوازدهم فروردین 1390
املاح آب و ارزش تغذیه‌ای آن‌ها - جمعه دوازدهم فروردین 1390
شبكه فاضلاب شهري در پيشگيري از اسهال كودكان نقش محوري دارد - جمعه دوازدهم فروردین 1390
بررسی روش های خالص سازی آب با به کارگیری فناوری نانو - جمعه دوازدهم فروردین 1390
ايمني وبهداشت ساختمان واحد كلرزني در تصفيه خانه ها - جمعه دوازدهم فروردین 1390
46 راه براي صرفه جويي و مصرف بهينه آب - جمعه دوازدهم فروردین 1390
مديريت كلرزني آب آشاميدني - جمعه دوازدهم فروردین 1390
ژئوسنتتیک - جمعه دوازدهم فروردین 1390
پلی وینیل کلراید - جمعه دوازدهم فروردین 1390

مرجع تخصصی آب و فاضلاب