مرجع تخصصی آب و فاضلاب

تعريف خوردگي :
خوردگي را تخريب يا فاسد شدن يك ماده در اثر واكنش با محيطي كه در آن قرار دارد ، تعريف مي كنند. مثلاً تخريب رنگ و لاستيك به وسيله نور خورشيد يا مواد شيميايي ، خورده شدن جداره ي كوره ي فولادي سازي ، و خورده شدن يك فلز جامد به وسيله مذاب يك فلز ديگر تماماً خوردگي ناميده مي شوند. خوردگي مي تواند سريع يا كند صورت گيرد.ريل هاي راه آهن معمولاً به آهستگي زنگ مي زنند ، ولي سرعت زنگ زدن آن قدر نيست كه بر كارايي آنها درطول سال هاي زياد اثري بگذارد. ستون آهني معروف دهلي در هندوستان حدود 2000 سال پيش ساخته شده و هنوز به خوبي روز اول است. ارتفاع آن 32 فوت و قطر آن 2 فوت است. لكن بايستي توجه شود كه اين ستون آهني عموماً در شرايط جوي خشك قرار داشته است .
خوردگي فلزات را مي توان برعكس متالورژي استخراجي درنظر گرفت. در متالورژي استخراجي ، هدف عمدتاً به دست آوردن فلز از سنگ معدن و تصفيه يا آلياژسازي آن براي مصارف مختلف مي باشد. اكثر اكسيژن منجر به تشكيل اكسيد آهن هيدراته مي گردد ، اگرچه اكثر فلزات موقعي كه ‌آهن و فولاد به كار مي رود ، بنابراين مي گوئيم فلزات غيرآهني خورده مي شوند و نمي گوئيم زنگ مي زنند.
محيط هاي خورنده :
عملاً كليه ي محيط ها خورنده هستند ، لكن قدرت خورندگي آنها متفاوت است .مثال هايي در اين مورد عبارتند از : هوا و رطوبت ، آب هاي تازه ، مقطر ، نمكدار ، معدني ، آتمسفرهاي روستائي ، شهري و صنعتي ، بخار و گازهاي ديگر مثل كلر ، آمونياك ، سولفورهيدروژن دي اكسيد گوگرد و گازهاي سوختني ، اسيدهاي معدني مثل اسيد كلريدريك ، سولفوريك ، نيتريك ، اسيدهاي آلي مثل نفتنيك ، استيك ، و فرميك ، قليائي ها ، خاك ها ، حلال ها ، روغن هاي نباتي و نفتي ، انواع و اقسام محصولات غذايي به طور كلي مواد معدني خورنده تر از مواد آلي مي باشند. مثلاً خوردگي در صنايع نفت بيشتر در اثر كلرور سديم ، گوگرد ، اسيد سولفوريك و كلريدريك و آب است تا به خاطر روغن ، نفت و بنزين . كاربرد درجه حرارت ها و فشارهاي بالا در صنايع شيميايي باعث امكان پذير شدن فرآيندهاي جديد يا بهبود فرآيندها قديمي شده است ، به عنوان مثال راندمان بالاتر ، سرعت توليد بيشتر ، يا تقليل قيمت تمام شده . اين مطلب همچنين در مورد توليد انرژي از جمله انرژي       هسته اي ، صنايع فضائي و تعداد بسيار زيادي از روش ها و فرآيندها صادق است. درجه حرارت ها و فشارهاي بالاتر معمولاً باعث ايجاد شرايط خوردگي شديدتري مي گردند. بسياري از فرآيندها و عمليات متداول امروزه بدون استفاده از مواد مقاوم در برابر خوردگي غيرممكن يا غيراقتصادي مي باشند.
طبقه بندي خوردگي :
خوردگي را به روش هاي مختلف طبقه بندي مي كنند. در يك روش ، خوردگي به دو گروه خوردگي در درجه ي حرارت هاي بالا و درجه حرارت هاي پايين تقسيم مي گردد . در يك روش ديگر خوردگي به تركيب مستقيم (يا اكسيداسيون) و خوردگي الكتروشيميايي تقسيم بندي مي گردد. در اينجا طبقه بندي عبارت است از :
1.خوردگي تر 2.خوردگي خشك . خوردگي تر در حضور يك مايع انجام مي شود . معمولاً مايع شامل محلول ها يا الكتروليت هايي بوده و عامل قسمت اعظم خوردگي است. يك مثال در اين مورد خوردگي فولاد به وسيله آب مي باشد. خوردگي خشك موقعي است كه فاز مايع وجود نداشته باشد يا بالاي نقطه شبنم محيط باشيم. در اين موارد بخارات و گازها عمل خورنده بوده و غالباً اين نوع خوردگي در درجه حرارت هاي بالا صورت مي گيرد. يك مثال در اين حالت خوردگي فولاد به وسيله گازهاي كوره مي باشد.
وجود حتي مقادير كم رطوبت مي تواند شكل خوردگي را به كلي دگرگون سازد. مثلاً كلر خشك باعث خوردگي فولاد معمولي نمي شود ، لكن كلر مربوط يا كلر حل شده در آب ، به شدت خورنده بوده و باعث خوردگي اكثر فلزات و آلياژها مي گردد . در مورد تيتانيم عكس اين مطلب صادق است. گاز كلر خشك خورنده تر از گاز كلر مربوط براي اين فلز مي باشد.
انواع خوردگي :
در بين انواع خوردگي مي توان 8 نوع منحصر به فرد پيدا نمود ، لكن تمام آنها كم و بيش وجه تشابهي دارند. اين 8 نوع عبارتند از :
1.خوردگي يكنواخت يا سرتاسري
2.خوردگي گالوانيك يا دو فلزي
3.خوردگي شياري
4.حفره دار شدن
5.خوردگي بين دانه اي
6.جدايش انتخابي
7.خوردگي سايشي
8.خوردگي توأم با تنش.
خوردگي يكنواخت :

خوردگي يكنواخت معمولي ترين و متداول ترين نوع خوردگي است . معمولاً به وسيله يك واكنش شيميايي يا الكتروشيميايي به طور يكنواخت در سرتاسر سطحي كه در تماس با محلول خورنده قرار دارد ، مشخص مي شود . فلز نازك ونازك تر شده ، و نهايتاً از بين مي رود تا تجهيزات موردنظر منهدم مي شوند. مثلاً يك قطعه فولاد يا روي در داخل يك محلول رقيق اسيد سولفوريك معمولاً با سرعت يكساني در تمامنقاط قطعه خورده خواهد شد.

خوردگي يكنواخت يا سرتاسري ، از نظر تناژ مقدار فلز خورده شده بالاترين رقم را دارد ، لكن اين نوع خوردگي از نقطه نظر فني اهميت چنداني ندارد ، زيرا عمر تجهيزاتي كه تحت اين نوع خوردگي قرار مي گيرند را دقيقاً مي توان با آزمايشات ساده اي تخمين زد. براي اين منظور تنها قرار دادن نمونه هاي آزمايش در داخل محلول موردنظر غالباً كافي است . خوردگي يكنواخت را به طرق زير مي توان متوقف نمود يا كم كرد : 1.انتخاب مواد و پوشش صحيح 2.به وسيله ممانعت كننده 3.با استفاده از حفاظت كاتدي .

خوردگي گالوانيكي يا دو فلزي :
موقعي كه دو فلز غير هم جنس كه در تماس الكتريكي با يكديگر هستند ، در معرض يك محلول هادي يا خورنده قرار بگيرند ، اختلاف پتانسيل بين آن دو باعث برقراري جريان الكترون بين آنها مي شود ، نسبت به موقعي كه اين دو فلز در تماس الكتريكي با يكديگر نباشند ، خوردگي فلزي كه مقاومت خوردگي كمتري دارد ، افزايش يافته وبرعكس ، خوردگي فلز مقاومت تر ، تقليل مي يابد. فلزي كه مقاومت خوردگي كمتري دارد آندي شده و فلز مقاوم تر (از نظر خوردگي) كاتدي مي شود. معمولاً كاتد يا فلز كاتدي در اين نوع خوردگي يا اصلاً خورده نمي شود و يا اگر خورده شود ، مقدار خوردگي آن خيلي كم خواهد بود. به علت وجود جريان هاي الكتريكي بين فلزات غير هم جنس اين نوع خوردگي ، خوردگي گالوانيكي يا دو فلزي ناميده مي شود . اين نوع خوردگي ، خوردگي الكتروشيميايي بوده ، لكن براي سهولت تشخيص ، اصطلاح گالوانيكي يا دو فلزي را در اين مورد به كار مي بريم.
نيروي محركه براي برقراري جريان و در نتيجه خوردگي ، پتانسيلي است كه بين اين دو فلز وجود دارد . باطري خشك مثال خوبي در اين مورد است. الكترود كربني به عنوان يك فلز مقاوم خوردگي خورده مي شود. خمير بين الكترودها هادي الكتريسيته است (و خورنده) و جريان الكتريكي را در داخل باطري هدايت مي كند. از منيزيم نيز مي توان به عنوان فلز آند يا جداره باطري استفاده نمود.
جلوگيري :
روش هايي براي مبارزه يا حداقل نمودن خوردگي گالوانيكي وجود دارد . بعضي وقت ها يكي از اين روش ها كافي است ، لكن بعضي مواقع ممكن است يك يا چند تا از اين روش ها لازم باشد. اين روش ها به شرح زير مي باشند :
1.در صورت نياز به كاربرد فلزات غير همجنس حتي الامكان سعي كنيد كه موقعيت آنها در جدول گالوانيكي به يكديگر نزديك تر باشد .
2.از نسبت سطحي نامطلوب ، آند كوچك و كاتد بزرگ ، بپرهيزيد . قطعات كوچك مثل پيچ و مهره ها يا ميخ پرچ ها براي نگهداشتن فلزات فعال تر به يكديگر مناسب هستند.
3.فلزات غيرهمجنس هر جا كه ممكن است از يكديگر عايق سازيد و در صورت امكان بايستي اجزاء را كاملاً عايق بندي كرد. يك اشتباه متداول در اين زمينه در اتصالات پيچي همچون فلانج ها مي باشد . به عنوان مثال مي توان به اتصال لوله و والو به يكديگر اشاره كرد ، به طوري كه لوله از جنس فولاد و يا سرب و والو از مواد ديگري انتخاب گردد.
در اين حالت براي عايق كردن دو قسمت از واشر باكليتي در زير پيچ و مهره ها استفاده مي گردد ، ولي باز هنوز بدنه پيچ ها با فلانج در تماس است. براي حل اين مسئله همراه واشر از تيوب هاي پلاستيكي بر روي بدنه پيچ ها استفاده مي گردد . به طوري كه پيچ ها كاملاً از فلانج ها مجزا گردند.نوار پيچي و رنگ ، مقاومت الكتريكي مدار را زياد مي كنند و راه حل هاي ديگري مي باشند.
4.پوشش ها را البته با احتياط به كار ببريد.پوشش را به خوبي تعمير كنيد ، مخصوصاً پوشش روي نواحي آندي .
5.در صورتي كه ممكن باشد براي كم كردن خورندگي محيط ، از ممانعت كننده استفاده كنيد .
6.درباره موادي كه در جدول گالوانيكي دور از يكديگر قرار دارند ، از اتصالات پيچ و مهره اي پرهيز نمائيد.قسمتي از ضخامت مؤثر جداره فلز در مرحله پيچ سازي برداشته مي شود . به علاوه ، مايعات كندانس شده يا رطوبت كندانس شده ، مي تواند در شيارهاي پيچ تجمع پيدا كند و همان جا باقي بماند.
اتصال زردجوش ، با استفاده از يك آلياژي كه حداقل نسبت به يكي از دو فلز تحت اتصال نجيب تر باشد ، ارجحيت دارد. استفاده از الكترود همجنس با فلز زمينه اي كه جوشكاري در آن صورت مي گيرد ، مطلوب تر است .
7.قسمت هاي آندي را طوري طراحي كنيد كه به سهولت قابل تعويض باشند يا آنها را ضخيم تر انتخاب كنيد تا عمر بيشتري داشته باشند .
8.به اتصال هاي گالوانيكي ، فلز سومي كه نسبت به دو فلز قبلي آند باشد ، متصل نمائيد .
خوردگي شياري :
اكثراً در شيارها و نواحي ديگري روي سطح فلز كه حالت مرده دارند ، و در معرض محيط خورنده قرار دارند ، خوردگي موضعي شديدي اتفاق مي افتد. اين نوع خوردگي معمولاً همراه با حجم هاي كوچك محلول ها يا مايعات كه در اثر وجود سوراخ ، سطوح واشرها ، محل روي هم قرار گرفتن دو فلز ، رسوبات سطحي و شيارهاي زير پيچ ، مهره ها ، و ميخ پرچ ها ساكن شده اند يا به اصطلاح حالت مرده پيدا كرده اند ، مي باشد در نتيجه اين نوع خوردگي را خوردگي شياري يا گاهي اوقات خوردگي لكه اي يا واشري نيز مي نامند.
فاكتورهاي محيطي :
مثال هايي از رسوباتي كه ممكن است باعث خوردگي شياري (يا خوردگي لكه اي) بشوند عبارتند از : ماسه ، كثافات ، محصولات خوردگي و جامدات ديگر . رسوب به عنوان يك مانع عمل مي كند و در زير آن محلول به صورت ساكن درمي آيد. رسوبات مي توانند محصولات خوردگي نيز باشند.
تماس بين سطوح فلز و غيرفلز نيز مي تواند باعث خوردگي شياري گردد. اين حالت در مورد بعضي واشرها پيش مي آيد. مثال هايي از اين گونه واشرها كه مي توانند باعث اين نوع خوردگي گردند ، عبارتند از : چوب ، پلاستيك ، لاستيك ، شيشه ، بتن ، آزبست ، مومو پارچه.فولادهاي زنگ نزن خصوصاً مستعد به خوردگي شياري هستند.
مبارزه با خوردگي شياري :
روش هاي مبارزه با خوردگي شياري يا حداقل كردن آن به شرح زير مي باشند :
1. در تجهيزات جديد به جاي پرچكاري يا استفاده از پيچ و مهره ، از جوشكاري استفاده كنيد. لازم است جوش ها سالم و بي عيب باشند و نفوذ كامل مذاب به داخل درز جوش صورت گيرد تا از به وجود آمدن حفره و شيار در طرف ديگر خط جوش جلوگيري گردد.
2. شيارها را در محلول روي هم قرار گرفتن دو فلز با جوشكاري مداوم ، كالك كردن و يا لحيم كاري بپوشانيد.
3. تانك ها و مخازن را طوري طراحي كنيد كه هنگام تخليه هيچ گونه مايعي در داخل آنها باقي نماند ، از گوشه هاي تيز و نواحي مرده وساكن بپرهيزيد. تخليه كامل ، شستشو و تميز كردن را آسان تر می سازد و از ته نشين شدن جامدات و تجمع آنها در كف مخزن جلوگيري مي نمايد.
4.تجهيزات را به طور منظم هر چند يك بار بازرسي كنيد و رسوبات را تميز كنيد.
5.در صورت امكان جامدات معلق را در پروسس هاي اوليه در سيكل كارخانه از بين ببريد.
6.در مرحله خوابيدن كارخانه ، مواد جاذب رطوبت را حذف نمائيد.
7.در صورت امكان محيط يكنواخت به وجود بياوريد . مثلاً در پشت بند كردن يك خط لوله .
8. هر جا كه ممكن باشد ، از واشرهاي جامد كه جاذب رطوبت نيستند ، مثل تفلون ، استفاده نمائيد .
9.به جاي پرس كردن لوله در صفحه لوله ها ، از جوشكاري استفاده نمائيد.
خوردگي فيلامنتي :
خوردگي فيلامنتي يك نوع خاص از خوردگي شياري است ؛ اگرچه ظاهراً شباهتي به آن ندارد . در اكثر موارد ، در زير پوشش هاي محافظ سطحي اتفاق مي افتد و به همين دليل غالباً آن را خوردگي زيرپوشش نيز مي نامند. اين نوع خوردگي خيلي متداول است ، متداول ترين مثال ، خوردگي سطوح لعابدار يا لاكي ظروف غذا و نوشابه اي كه در معرض اتمسفر قرار گرفته اند مي باشد . فيلامنت هايي به رنگ قرمز متمايل به قهوه اي نشان دهنده خوردگي از اين نوع مي باشد.
خوردگي فيلامنتي روي سطوح فولاد ، منيزيم و آلومينيم كه با قلع ، نقره ، طلا ، فسفات ، لعاب ، لاك پوشش داده شده اند ، مشاهده شده است . همچنين روي كاغذ فويل هاي آلومينيم ديده شده است . خوردگي در اين حالت در فصل مشترك كاغذ آلومينيم اتفاق افتاده است .
خوردگي فيلامنتي ، يك نوع خوردگي غيرعادي است ، زيرا باعث تضعيف يا از بين رفتن قطعه نمي شود ، بلكه تنها به ظاهر جسم صدمه مي زند.
جلوگيري :
براي جلوگيري از خوردگي فيلامنتي راه كاملاً مناسبي وجود ندارد ، بديهي است كه يك راه مبارزه با اين نوع خوردگي اجتناب از قرار دادن سطوح فلزي پوشش داده شده در محيط هاي مرطوب مي باشد. اگرچه اين روش مي تواند در بعضي موارد به كار رود ، ولي براي نگهداري هاي طويل المدت عملي نيست. يك راه ديگر كه مورد استفاده قرار گرفته است ، پوشش دادن با روكش هاي ترد مي باشد . در اين صورت اگر يك فيلامنت شروع به رشد نمايد ، در محل سر فعال پوشش ترك مي خورد. با نفوذ اكسيژن به سر فعال ، اختلاف غلظت اكسيژن كه عامل اوليه خوردگي است از بين مي رود و خوردگي متوقف مي شود . لكن همان طور كه قبلاً اشاره شد ،  فيلامنت هاي خوردگي در لبه ها و گوشه ها شروع مي شوند. بدين جهت در محل پارگي پوشش يك فيلامنت جديد شروع مي شود ، اگرچه پوشش هاي ترد مانع از پيش روي فيلامنت ها مي شود ، لكن اين روش مزاياي چنداني ندارد . قطعاتي كه بدين وسيله روكش شده اند بايستي با احتياط مورد استفاده قرار بگيرند ، در غير اين صورت پوشش صدمه خواهد ديد. توسعه ي پوشش هاي جديد با قابليت كم نفوذ آب در جلوگيري از خوردگي فيلامنتي اميدواركننده است .
حفره دار شدن :
حفره دار شدن نوعي خوردگي شديداً موضعي است كه باعث سوراخ شدن فلز مي شود. اين سوراخ ها ممكن است قطرهاي مختلفي داشته باشند ع لكن در اثر موارد قطر آنها كوچك است . حفره ها گاهي مجزا بوده و گاهي آنقدر نزديك هم هستند كه سطح زبري به وجود مي آورند . معمولاً در صورتي كه قطر دهانه محل خورده شده تقريباً مساوي يا كمتر از عمق آن باشد ، شكل حاصل را حفره مي نامند.
حفره دار شدن يكي از مخرب ترين و موذي ترين انواع خوردگي مي باشد و در اثر سوراخ شدن تجهيزات يا قطعات فلزي ، باعث بلا استفاده شدن آنها مي شود ، در حالي كه تقليل وزن حاصل از اين نوع خوردگي ناچيز است . حفره ها را غالباً به سختي مي توان ديد ، زيرا اندازه آنها كوچك است و اغلب به وسيله محصولات حاصل از خوردگي پوشيده مي شوند. به علاوه ، چون در شرايط كاملاً مشابه تعداد و عميق نفوذ حفره هاي به وجود آمده روي سطوح فلزي يكسان نيست ، حفره دار شدن را به سختي مي توان به طور كمي اندازه گرفت و مقايسه نمود. همچنين حفره دار شدن را به وسيله آزمايشات خوردگي به سختي مي توان پيش بيني نمود. گاهي اوقات در عمل حفره ها زمان زيادي براي به وجود آمدن لازم دارند ، چند ماه يا يكسال ، حفره دار شدن از اين جهت غالباً به طور ناگهاني واقع مي شود و خسارات بزرگي ممكن است به بار آورد.
جلوگيري :
روش هايي كه براي مبارزه با خوردگي شياري ذكر گرديد ، معمولاً براي حفره دار شدن نيز به كار مي رود.
خوردگي بين دانه اي:
اگر يك فلز در يك شرايط خاص ناپايدار باشد و در نتيجه خورده شود ، چون مرز دانه ها معمولاً كمي فعال تر از خود دانه ها مي باشند ، بنابراين خوردگي يكنواخت به وجود مي آيد. لكن ، تحت بعضي شرايط ، مرز دانه ها نسبت به دانه ها خيلي فعال تر مي شوند و خوردگي بين دانه اي به وجود مي آيد. خوردگي موضعي و متمركز در مرز دانه ها يا نواحي نزديك به آنها در حالي كه خود دانه ها يا اصلاً خورده نشده اند يا كم خورده شده اند ، را خوردگي بين دانه اي مي نامند. آلياژ پودر مي شود (دانه ها يا كريستال ها جدا مي شوند) و يا استحكام خود را از دست مي دهد.
خوردگي بين دانه اي به وسيله ناخالصي هاي موجود درمرز دانه ها ، غني شدن يا فقير شدن مرز دانه ها نسبت به يك عنصر آلياژي در اين نواحي واقع مي شود. مقادير جزئي آهن در آلومينيوم كه قابليت انحلال كمي براي آهن دارد ، به مرز دانه ها رفته و باعث خوردگي بين دلنه اي مي شوند. فقير شدن مرز دانه ها نسبت به كرم باعث خوردگي بين دانه اي فولادهاي زنگ نزن مي گردد.
خوردگي سايشي :
خوردگي سايشي عبارت است از سرعت يافتن يا افزايش سرعت خوردگي يا از بين رفتن يك فلز در اثر حركت نسبي بين يك مايع خورنده و سطح فلز . معمولاً اين حركت خيلي سريع است و اثرات سايش مكانيكي و يا سائيده شدن وجود دارد . يون هاي فلزي حل شده روي سطح فلز در اثر حركت روي سطح باقي نمي مانند ، يا محصولات جامد حاصل از خوردگي از سطح فلزبه طريق مكانيكي كنده مي شوند.
خوردگي سايشي داراي ظاهري شياردار ، موجي شكل،سوراخ هاي كروي شكل و ناهموار مي باشد و معمولاً اين اشكال در جهت خاصي قرار گرفته اند.اين پروانه پمپ بعد از سه هفته كار به اين صورت درآمده است .
روش هاي مبارزه با خوردگي سايشي :
روش هاي مبارزه با خوردگي سايشي به ترتيب اهميت عبارتند از :
1.كاربرد موادي با مقاومت بهتر از نظر خوردگي سايشي .
2.طراحي
3.تغييرات در محيط خورنده
4.كاربرد پوشش ها
5.حفاظت كاتدي
مواد بهتر :
دلايل استفاده از موادي كه مقاومت بهتري دارند ، واضح است اين روش اقتصادي ترين راه حل اكثر مسائل خوردگي سايشي است .
طراحي :
اين روش مهمي است كه به وسيله ي آن عمر فلز مورد استفاده يا كم قيمت تر را مي توان به طور قابل ملاحظه اي افزايش داد يا عملاً ميزان خوردگي آنها را به صفر رسانيد.
تغيير محيط :
هوازدائي و افزودن ممانعت كننده ها روش هاي خوبي هستند ، لكن در اكثر موارد براي تقليل مخارج خوردگي سايشي از نظر اقتصادي مناسب نمي باشند. از بين بردن جامدات معلق يا ته نشين كردن و فليتر كردن روش مفيدي است . هر موقع كه ممكن باشد ، درجه حرارت محيط را بايستي كم نمود. در بسياري از موارد اين كار انجام شده است بدون اينكه اثر مخربي روي بقيه سيستم داشته باشد . در خوردگي سايشي نيز شبيه انواع ديگر خوردگي درجه حرارت بدترين دشمن ماست.
كاربرد پوشش :
گاهي اوقات پوشش هايي از انواع مختلف كه مانع انعطاف پذيري و نرمي ، بين فلز و محيط آن مي شوند مورد استفاده قرار مي گيرند ، لكن اين همواره عملي نيست . پوشش هاي سخت يا زره ها يا روكش هاي قابل تعويض گاهي اوقات مفيد مي باشند ، مشروط بر آن كه از جنس مقاومي از نظر خوردگي ساخته شده باشند. تعمير نواحي خورده شده با جوشكاري غالباً عملي مي باشد.
حفاظت كاتدي :
اين روش ميزان خوردگي را كم مي كند ، لكن در مورد خوردگي سايشي هنوز به طور وسيعي متداول نشده است . در يك كارخانه براي محافظت مدخل ورودي لوله هاي مبدل هاي حرارتي شامل آب دريا از ورق هاي فولادي و بعضي ها از روي استفاده ميكنند.
خوردگي فرسايشي :
اين نوع خوردگي در محل هاي تماس بين دو فلز كه تحت بار هستند و در معرض ارتعاش و لغزش قرار دارند ، ايجاد ميشود. خوردگي فرسايشي روي فلز به صورت حفره ها يا شيارهايي كه به وسيله ي محصولات خوردگي احاطه شده است ، ظاهر مي شود. اين نوع خوردگي نام هاي ديگري نيز دارد ، من جمله اكسيداسيون اصطكاكي ، اكسيداسيون سايشي ، برينل كاذب (به واسطه شباهت حفره ها به فرورفتگي هايي كه در آزمايش سختي برينل روي فلز ايجاد مي شود) خوردگي فرسايشي در اجزا موتورها ، قطعات اتوموبيل ها اجزائي كه به يكديگر پيچ شده اند وماشين آلات ديگر مشاهده شده است . اساساً اين نوع خوردگي ، حالت خاصي از خوردگي سايشي است كه در تماس با آتمسفر اتفاق مي افتد.
براي اينكه خوردگي فرسايشي اتفاق بيفتد ، شرايط زير بايستي مهيا باشد :
1.محل تماس تحت بار باشد.
2.ارتعاش يا حركت نسبي بين دو سطح مكرراً صورت گيرد .
3.بار و حركت نسبي در فصل مشترك بايستي براي توليد لغزش يا تغيير شكل روي سطوح كافي باشد .
در بسياري موارد با اعمال يك يا چند روش زير مي توان خوردگي فرسايشي را به حداقل رسانيد يا عملاً آن را حذف نمود :
1.از روغن يا گرانروي پايين و چسبندگي بالا و گريس استفاده كنيد . روغن كاري ، اصطكاك بين سطوح ياتاقان ها را كاهش داده و اكسيژن را از منقطه خارج مي سازد. غالباً قبل از روغن كاري سطح را فسفاته نيز ميكنند ، چون روكش هاي فسفاته متخلخل بوده و مواد روغني را بهتر در خود نگهداري مي كنند. روغنكاري به همراه فسفاته كردن اثر بهتري دارد.
2.سختي فلزات در تماس با يكديگر را افزايش دهيد . براي اين كار مي توان از مواد سخت مناسب يكديگر استفاده نمود. مواد سخت ، مقاوم تر از مواد نرم هستند .همچنين افزايش سختي سطحي با ساچمه پاشي يا كار سرد ، مقاومت در برابر خوردگي فرسايشي را افزايش مي دهد.
3.با افزايش زبري ، اصطكاك بين سطوح در تماس با يكديگر را افزايش دهيد. اغلب سطوح ياتاقان هايي كه در حمل و نقل هاي طولاني در معرض ارتعاشات قرار مي گيرند را با سرب روكش مي كنند تا از خوردگي فرسايشي در آنها جلوگيري شود. موقعي كه ياتاقان مورد استفاده قرار گرفت روكش سرب به سرعت از بين مي رود.
4.براي كم كردن ارتعاشات و حذف هوا در ياتاقان ها از واشر استفاده كنيد.
5.براي جلوگيري از لغزش بين سطوح در تماس با يكديگر ، بار روي آنها را افزايش دهيد.
6.بار روي سطح ياتاقان ها را تقليل دهيد. توجه شود كه تقليل بار همواره مشكل را حل نمي كند ، زيرا بارهاي خيلي كوچك نيز مي توانند توليد اشكال نمايد .
7. در صورت امكان حركت نسبي بين قطعات را افزايش دهيد تا از اين نوع خوردگي جلوگيري شود .
آئروموناس در آب - پنجشنبه بیست و سوم تیر 1390
طراحى سيستم آبيارى در کرتهاى مسطح - پنجشنبه بیست و سوم تیر 1390
کاربرد هالوژن و ترکيبات آن - پنجشنبه بیست و سوم تیر 1390
جدا کردن باکتري‌ها از آب با استفاده از نانوغشاي جديد - پنجشنبه بیست و سوم تیر 1390
يافتن عوامل موثر در حذف فلزات سنگين از آب - پنجشنبه بیست و سوم تیر 1390
راهبردهاي جديد تصفيه آب با استفاده از فناوري نانو - پنجشنبه بیست و سوم تیر 1390
مالكيت منابع آبي - چهارشنبه بیست و دوم تیر 1390
سازمان هاي‌ حافظ آبهاي آشاميدني‌ و جلوگيري از آلودگي آبهاي‌ عمومي - چهارشنبه بیست و دوم تیر 1390
سدهاي لاستيكي - چهارشنبه بیست و دوم تیر 1390
دستگاه های تصفیه فاضلاب در صنایع غذایی - چهارشنبه بیست و دوم تیر 1390
مدیریت نگهداری شبکه های آبرسانی و آبیاری - چهارشنبه بیست و دوم تیر 1390
ساختار سياست جزايي حقوق آب ايران - چهارشنبه بیست و دوم تیر 1390
فلوئور در تصفیه خانه های آب - سه شنبه بیست و یکم تیر 1390
معرفی انواع سد ها و سفره های آب زیرزمینی - سه شنبه بیست و یکم تیر 1390
شناسائي و كاهش آب بحساب نيامده در شبكه هاي آبرساني شهري 4 - سه شنبه بیست و یکم تیر 1390
شناسائي و كاهش آب بحساب نيامده در شبكه هاي آبرساني شهري 3 - سه شنبه بیست و یکم تیر 1390
شناسائي و كاهش آب بحساب نيامده در شبكه هاي آبرساني شهري 2 - سه شنبه بیست و یکم تیر 1390
شناسائي و كاهش آب بحساب نيامده در شبكه هاي آبرساني شهري 1 - سه شنبه بیست و یکم تیر 1390
معرفی سه روش گندزدایی آب:کُلرزنى(Chlorination),اوزون‌زنى(Ozonation),پرتوهاى فرابنفش(Ultraviolet ray) - دوشنبه بیستم تیر 1390
روناب - شنبه هجدهم تیر 1390
فاضلاب و زباله شهري - شنبه هجدهم تیر 1390
استفاده مجدد از فاضلاب در كشاورزي و چالش هاي بهداشتي - شنبه هجدهم تیر 1390
بررسی روش اقتصادی انتخاب لوله - شنبه هجدهم تیر 1390
آب زیرزمینی - شنبه هجدهم تیر 1390
اساس کار پمپ - شنبه هجدهم تیر 1390
حفاظت آب Water Conversion - شنبه هجدهم تیر 1390
دلايل فني تخريب سدها - شنبه هجدهم تیر 1390
نگاه «محیط زیستی» از کجا آمده؟ - پنجشنبه شانزدهم تیر 1390
اقتصاد مهندسي - پنجشنبه شانزدهم تیر 1390
خوردگی - پنجشنبه شانزدهم تیر 1390
جذب سطحی اسید استیک روی زغال فعال - پنجشنبه شانزدهم تیر 1390
حملات شيميائي و حفاظت از منابع آب - چهارشنبه پانزدهم تیر 1390
آب شرب سالم - چهارشنبه پانزدهم تیر 1390
بررسي نحوه بهره برداري از دستگاههاي كلرزني به عنوان روشی جهت گندزدائي آب شرب - چهارشنبه پانزدهم تیر 1390
لاگون هوادهي - چهارشنبه پانزدهم تیر 1390
آلودگي آب شهري - چهارشنبه پانزدهم تیر 1390
الکترولیز - سه شنبه چهاردهم تیر 1390
اسپكتروفتومترها - دوشنبه سیزدهم تیر 1390
تعیین غلظت آهن در آب به روش اسپکتر و فتومتری - دوشنبه سیزدهم تیر 1390
خوردگی فلزات - دوشنبه سیزدهم تیر 1390
اهميت آب - دوشنبه سیزدهم تیر 1390
كيفيت آب (Water Quality) - دوشنبه سیزدهم تیر 1390
لوله كشي سيستم فاضلاب و تصفيه استخر - دوشنبه سیزدهم تیر 1390
تاثير آبهاي زير زميني بر توسعه منابع طبيعي - دوشنبه سیزدهم تیر 1390
اهميت آب در روند توسعه کشورها - دوشنبه سیزدهم تیر 1390
چالش هاي فراروي مديريت آب ايران در توسعه پايدار - دوشنبه سیزدهم تیر 1390
اهمیت مدیریت لجن در تصفیه خانه های آب - دوشنبه سیزدهم تیر 1390
ارزیابی پمپ های گریز از مرکز و عوامل ایجاد کاویتاسیون - شنبه یازدهم تیر 1390
سيستم دفع فاضلاب ساختمان ها - شنبه یازدهم تیر 1390
انواع کاویتاسیون در پمپ ها - شنبه یازدهم تیر 1390

مرجع تخصصی آب و فاضلاب