اثرات زیست محیطی ورود هیدرازین به محیط زیست

درحال مشاهده: اثرات زیست محیطی ورود هیدرازین به محیط زیست

ادعونی اهدای خون

اثرات زیست محیطی ورود هیدرازین به محیط زیست

۱۳۹۰/۰۶/۱۸

0:26

امیرحسین ستوده بیدختی

با وجود اینکه حدود یک قرن از ورود هیدرازین به صنایع مختلف می‌گذرد، شروع بررسی تاثیرات این ماده بر بدن انسان و محیط زیست بصورت جدی به زمانی برمی‌گردد که برخی از ترکیبات هیدرازین بعـنوان دارو در درمان بیماری‌ها بکار برده شد. منابع طبیعی ورود هیدرازین به محیط زیست اولین منبعی که در آن هیدرازین وجود دارد، گیاه توتون است. طبق مطالعات انجام گرفته ، در هر نخ سیگار حدود 23 تا 43 نانو گرم هیدرازین وجود دارد. همچنین بررسی‌های انجام گرفته نشان داده است که برخی آنزیمهای نیتروژناز نیز منبع دیگری برای هیدرازین هستند. در عملکرد آنزیمهایی که در تثبیت نیتروژن خاک دخالت دارند، هیدرازین بعنوان حد واسط وجود دارد. منابع مصنوعی هیدرازین هیدرازین در حین استفاده در محیط‌های باز و نیز به هنگام ذخیره‌سازی و حمل و نقل وارد جو می‌شود. در آلمان ، ضریب نشر آن در جو در حین تولید حدود 0.06 تا 0.08 کیلوگرم بر تن تخمین زده شده است. گفته شده است که حدود 0.2 تا 0.3 کیلوگرم از هر تُن هیدرازین مورد استفاده ، وارد جو می‌شود. تخلیه تصادفی به آب ، هوا و خاک در حین حمل و نقل ، استعمال و از بین بردن نادرست ضایعات هیدرازین در مقادیر زیاد نیز می‌تواند باعث آلودگی محیط با هیدرازین شود. حمل و نقل هیدرازین طبق مقررات بین المللی ، حمل و نقل هیدرازین آبدار و محلول‌های آبی آن ، باید در ظروف فلزی با لایه‌های پلی اتیلن ، ظروف فولادی یا پلاستیکی در بسته صورت گیرد. در برخی از نیروگاه‌های کشور که عمده‌ترین مصرف‌کننده هیدرازین در کشورند، متاسفانه هیدرازین اغلب بدون رعـایت کوچکترین موارد ایمنی جابجا و مصرف می‌شود. دفع ضایعات هیدرازین برای دفع ضایعات هیدرازین ، آن را دست کم تا غلظت 400 گرم بر لیتر رقیق و سپس با محلول رقیق اسید سولفوریک ، خنثی و به همراه آب زیاد وارد فاضلاب می‌کنند. محلولهای 0.1 میلی گرم برلیتر هیدرازین می‌تواند برای موجودات آبزی سمی باشد. از روشهای دیگر دفع ضایعات هیدرازین می‌توان به سوزاندن هیدرازین با حلالهای هیدروکربنی ، رقیق کردن با آب زیاد و اکسایش با موادی مانند هیدروژن پروکسید و کلسیم هیپوکاریت اشاره کرد. انتشار و پراکندگی و جابجایی هیدرازین در محیط فشار بخار هیدرازین خالص در دماهای معمولی بسیار پایین است. ولی با وجود این سرعت تبخیر آن از سطح مایع به حدی است که می‌تواند در شرایط جوی نامطلوب (سکون نسبی هوا) در فاصله 2 کیلومتری محل ریزش هیدرازین (در جهت باد) غلظت بخار آب هیدرازین را در جو محیط به حدود چهار Mg\m3هوا برساند که این مقدار ، هر چند ممکن است از لحاظ بویایی قابل تشخیص نباشد، ولی از لحاظ خطرهای تنفسی برای موجودات زنده قابل توجه و خطرناک است.
آسان‌ترین و مؤثرترین روش برای کاهش تبخیر هیدرازین ، رقیق کردن آن با مقادیر زیادی آب است. با رقیق شدن هیدرازین ، فشار بخار آن طبق قانون رائول ، کاهش و در نتیجه سرعت تبخیر آن به میزان قابل توجهی کم می‌شود. تجزیه غیر زنده هیدرازین در محیط زیست هیدرازین در محلولهای قلیایی ، براثر واکنش با اکسیژن محلول در آب ، خود بخود اکسید می‌شود، ولی در محلول اسیدی یا در عدم مجاورت یونهای فلزی مانند مس و در آب مقطر هوازدایی شده ، تجزیه قابل توجهی دیده نمی‌شود. در آب گل آلود رودخانه که پس از یک بارندگی شدید ، نمونه برداری شده است، هیدرازین در طی یک روز تقریبا بطور کامل تجزیه می‌شود. با این حال در همان دما و فشار ، میزان اکسیژن محلول و در آب نرم صاف شده که PH اولیه کمتری دارد، تجزیه همان میزان هیدرازین حدود 4 روز طول می‌کشد.

عوامل دیگری از قبیل یونهای فلزی خاص ، مواد آلی و بویژه اکسید کننده آلی ، افزایش سختی و PH ، سرعت تجزیه غیر زنده هیدرازین را افزایش می‌دهند. با فرض وجود میزان 80 میکروگرم اوزون در هر متر مکعب هوا ، نیم عمر حدود یک ساعت برای هیدرازین نسبت به اوزون پیش بینی می‌شود. مواد دیگری مانند نیتروژن دی‌اکسید نیز با هیدرازین واکنش می‌دهند. بدین ترتیب در یک هوای آلوده ، نیم عمر هیدرازین در حدود چند دقیقه خواهد بود.

تجزیه غیر زنده هیدرازین هیدرازین با باکتریهای نیتروژن‌خوار به گاز نیتروژن و با آنزیم نیتروژناز جدا شده از باکتریهای تثبیت نیتروژن به آمونیاک کاهیده می‌شود. اگر هیدرازین با غلظت کمتر از 1 میلی گرم بر لیتر بطور پیوسته به همراه فاضلاب ، وارد واحد تصفیه فاضلاب شود، بدون تاثیر منفی در بازدهی تصفیه در آب تصفیه شده خروجی از بین می‌رود. برهم کنش هیدرازین با خاک برهم کنش هیدرازین با انواع خاکها با عبور دادن محلول رقیق آن از روی ستونهای خاکهای مختلف با ارتفاعهای متفاوت و اندازه گیری میزان هیدرازین خروجی از ستون خاک ، بررسی شده است. کاهش میزان هیدرازین در خروجی ستون بر اساس دو پدیده همزمان جذب فیزیکی بر روی خاک و نیز واکنش شیمیایی بین مواد و موجودات زنده موجود در آن قابل توجیه است. در نمونه‌های مختلف خاک ، نتایج متفاوتی مشاهده شده است. در خاک رس ، مقدار تجزیه یا جذب هیدرازین بیشتر است که احتمالا به علت تجزیه شیمیایی هیدرازین روی آن است. همچنین مواد آلی موجود بر میزان جذب هیدرازین تاثیر می گذارد. عبور کامل محلولهای رقیق هیدرازین از ستون حاوی ماسه نیز بیانگر اختلاف برهم کنش هیدرازین در دو محیط و نقش مناسب خاک در تجزیه شیمیایی هیدرازین است.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

موضوعات مرتبط: محیط زیست و آب و فاضلاب,لجن,مدیریت لجن

برچسب‌ها: محیط زیست

ادامه مطلب

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

درحال مشاهده: اثرات زیست محیطی ورود هیدرازین به محیط زیست

اثرات زیست محیطی ورود هیدرازین به محیط زیست

لیست مطالب

آرشیو موضوعی

برچسب ها

صفحات مهم

لینک دوستان

پیوندها

نویسندگان

آخرین مطالب

آرشیو