تعاون بخش فراموش شده در صنعت آب
بخش دولتی شامل کلیه صنایع بزرگ و مادر، بازرگانی خارجی، معادن بزرگ، بانکداری؛ بیمه، تأمین نیرو، سدها و شبکههای بزرگ آبرسانی، رادیو و تلویزیون، پست و تلگراف و تلفن هواپیمائی، کشتیرانی، راه و آهن و مانند اینهاست که بهصورت مالکیت عمومی در اختیار دولت است.
بخش تعاون شامل شرکتها و مؤسسات تعاونی تولید و توزیع است که در شهر و روستا بر طبق ضوابط اسلامی تشکیل میشود و بخش خصوصی شامل آن قسمت از کشاورزی، دامداری، صنعت، تجارت و خدمات میشود که مکمل فعالیتهای دولتی و تعاونی است.
شتاب بخشیدن به رشد اقتصادی، گسترش مالکیت در سطح عموم مردم بهمنظور تأمین عدالت اجتماعی، ارتقاء کارآئی بنگاههای اقتصادی و بهرهوری منابع مادی و انسانی و فناوری، افزایش رقابتپذیری در اقتصاد ملی، افزایش سهم بخشهای تعاونی و خصوصی در توسعه اقتصادی، کاهش بار مالی و مدیریتی دولت در تصدی فعالیتهای تجاری، اقتصادی، خدماتی از جمله اهداف اصل ۴۴ قانون اساسی است.
خصوصیسازی و ایجاد تعاونیها در جهان امروز بهعنوان ابزاری است جهت ایجاد انگیزه در افزایش کارآئی و پیشرفت، کیفیت محصول صنایع و خدمات مورد استفاده قرار میگیرد. یکی از مشکلات دولتها در طول تاریخ وابسته کردن اکثر تولیدات، خدمات، تجاری و صنعت به دولت بوده و آن را در انحصار قرار داده و نوعی بیتفاوتی و دلسردی را موجب گردیدهاند. کشورهای توسعه یافته در این زمینه برای کاهش فعالیتها در بخش دولتی حرکتهای وسیعی را از چندین دهه قبل آغاز کردهاند که در بسیاری موارد موفق عمل کرده و در برخی از فعالیتها تجربه شکست را هم داشتهاند و خصوصیسازی را نباید در کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه با یکدیگر مقایسه کنیم.
فرهنگ، آداب و سنتها، میزان کارآئی افراد، نگرش جامعه به فعالیتهای اقتصادی، اجتماعی، ارزشها، مقدار سرمایه در بخش خصوصی و تعاون و عوامل مختلف دیگری در آن دخالت دارند که همگی باید مورد توجه قرار گیرد.
تعاون وسیلهای برای بهبود عملکرد فعالیتهای اقتصادی از طریق افزایش نقش نیروی انسانی در بازار کار است و اقدام به واگذاری واحدهای اقتصادی دولتی و یا تحت نظارت دولت به بخش تعاون و مردم بهمنظور بهبود و کارآئی مدیریتی و اقتصادی.
بخشهای تعاون و خصوصی اهداف ویژهای دارند از جمله افزایش کارآئی واحدهای اقتصادی، افزایش رقابت ایجاد علاقه در سرمایهداران و توزیع مناسب درآمدها براساس اهداف تولید، دستیابی به فنآوریهای پیشرفته، کاهش حوزه فعالیت بخش دولتی و انتقال مالکیت و کنترل اقتصادی که موجب میشود از مسئولیت تصمیمگیران دولتی کاسته شود. تفاوت بخش خصوصی و تعاون در نگاه به نیروی انسانی و بها دادن به مهندسی انسانی جلوهگر میشود. در صنعت آب به منابع انسانی کمتر توجه شده است، خوشبختانه در برنامه چهارم توسعه و سند چشمانداز بیست ساله نیروی انسانی از اهمیت خاص برخوردار شده است و در برنامه توسعه تعاونیها تکیه بر منابع انسانی دارد و انسان محوری بهجای سود محوری در آن مشهود است.
در برنامههای جهشی توسعه تعاون در کشور، وزارت تعاون امتیازات ویژهای را برای تعاونیها بهوجود آورده که میتواند سرآغاز تحول در بخش آب هم باشد. با توجه بهسطح بیکاری در جامعه، حضور فارغالتحصیلان نقش اساسی در این بخش خواهد داشت. جوانان و فارغالتحصیلانی که میتوانند از تسهیلات ویژهای که صندق تعاون در نظر میگیرد بهرهمند شوند.
آب بهعنوان عامل زیربنائی اقتصاد کشور و محور توسعه پایدار از حساسیت ویژهای برخوردار است و با توجه بهموقعیت منابع آبی ایران، بحران آب در خاورمیانه، میزان منابع آب در کشورهای همسایه این حساسیتها را بیشتر میکند.
همانگونه که در اصل ۴۴ قانون اساسی اشاره شده سدها و شبکههای بزرگ آبرسانی و کنترل بر منابع آب از وظایف بخش دولتی است و برای حفظ و نگهداری و استفاده اصولی از آب باید همه عوامل را در کنار هم قرار داده واز آن حمایت کنیم. صنایع وابسته به آب چه در بخش دولتی و چه در بخش خصوصی با سایر محصولات و خدمات در کشور تفاوت چشمگیر دارد و نیاز بهتوجه خاص خود دارد.
تعامل سازنده بین بخش دولتی، تعاون و خصوصی، فرهنگسازی و آموزش نقش اساسی دارد. شاید بخشی که میتواند حلقه این ارتباط را تکمیل کند بخش تعاون است که در صنعت آب کمتر به آن توجه شده. صنعت آب علیرغم پیشینه آن بسیار جوان است و نیاز بهحمایت جدی دارد. ایرانیان در طول تاریخ برای حفظ و حراست از آب حرکتهای بزرگی را انجام دادهاند و سرمایهداران بهدلیل اینکه این بخش از نظر اقتصادی سودآوری بالائی ندارد کمتر رغبت و تمایل بهحضور در این بخش دارند و اگر حمایتهای دولتی نباشد امکان توسعه ضعیف میشود. ما میتوانیم ضمن ایجاد اعتماد متقابل در زمینه تولید دستگاهها، تجهیزات مورد نیاز، خدمات، شرایط و محیط را آماده سازیم و انگیزه لازم جهت حضور پررنگ بخش تعاون و خصوصی را فراهم کنیم. بهنظر میرسد در زمانی که خصوصیسازی در صنعت آب مورد توجه دولت قرار گرفت با توجه به اهمیت نقش تعاون در این زمینه نیز تفکر بیشتری شود.
با نگاهی به گذشته در مییابیم برای تأمین و توزیع آب در هر منطقه، آببران و میرابها متولی آن بودهاند آب در اختیار بخش خصوصی و عمومی بوده است و مردم بهصورت تعاون عمومی از آن نگهداری میکردهاند حضور بخش تعاون در بخشهای خدماتی، تولیدی و پروژههای اجرائی در کنار بخش خصوصی میتواند اثرات قابل توجهی داشته و از این سرمایه ملی بهتر صیانت و حفاظت کنیم.
خسرو رفیعی
ماهنامه مهرآب
پمپ های فاضلاب - سه شنبه دوازدهم بهمن 1389
آیا می دانید تصفیه آب و فاضلاب - دوشنبه یازدهم بهمن 1389
معرفی رشته عمران - آب و فاضلاب - دوشنبه یازدهم بهمن 1389
كاربرد GIS در صنعت آب و فاضلاب - دوشنبه یازدهم بهمن 1389
آشنایی با پدیده ضربه قوچ - دوشنبه یازدهم بهمن 1389
دستورالعمل فشارسنجی و رسم خطوط هم فشار - دوشنبه یازدهم بهمن 1389
دستگاه هاي فيلتر شني تحت فشار - دوشنبه یازدهم بهمن 1389
کنتور آب - دوشنبه یازدهم بهمن 1389
انواع تصفیه فاضلاب - دوشنبه یازدهم بهمن 1389
انواع سیستم لوله کشی - دوشنبه یازدهم بهمن 1389
خوردگی در لوله ها - دوشنبه یازدهم بهمن 1389
نگاهي به وضعيت منابع آب در ايران و جهان - دوشنبه یازدهم بهمن 1389
خوردگی چیست؟ - دوشنبه یازدهم بهمن 1389
شهرهاي زيستي - دوشنبه یازدهم بهمن 1389
قانون نظام مهندسی و كنترل ساختمان - دوشنبه یازدهم بهمن 1389
بررسی ایمن سازی در سدهای قوسی - دوشنبه یازدهم بهمن 1389
صرفه جویی در مصرف آب - دوشنبه یازدهم بهمن 1389
مقاوم سازی لرزه ای تاسیسات آب شهری - دوشنبه یازدهم بهمن 1389
سيستم هاي مهندسي تصفيه آب و فاضلاب شهری - دوشنبه یازدهم بهمن 1389
زهکشی چيست و چگونه؟ - یکشنبه دهم بهمن 1389
سپتیک تانک - یکشنبه دهم بهمن 1389
دستورالعمل حوادث و اتفاقات شبکه آبرسانی - یکشنبه دهم بهمن 1389
ﻫﻮادﻫﻲ - یکشنبه دهم بهمن 1389
آب و فاضلاب و تصفیه - شنبه نهم بهمن 1389
فيلتر کربن - شنبه نهم بهمن 1389
ﻫﺎﻟﻮﻣﺘﺎﻧﻬﺎ - شنبه نهم بهمن 1389
دستورالعمل پیمایش شبکه توزیع آب - شنبه نهم بهمن 1389
همه چیز درباره نیترات / استانداردهای جهانی آب آشامیدنی چیست - جمعه هشتم بهمن 1389
واحدهای مختلف تصفیه خانه فاضلاب شهری - جمعه هشتم بهمن 1389
احتمال بازگشت بلوم جلبکي به درياي خزر - جمعه هشتم بهمن 1389
آيا درياچه اروميه به سرنوشت آرال دچار ميشود؟ - جمعه هشتم بهمن 1389
تجهيزات اصلي بکار رفته در سيستم RO - جمعه هشتم بهمن 1389
راهنمای اندازه گیری و پایش سمیت در سیستم فاضلاب شهری - جمعه هشتم بهمن 1389
چرخه نیتروژن (سیکل ازت) - جمعه هشتم بهمن 1389
SDI و کاربرد های آن - پنجشنبه هفتم بهمن 1389
آلاینده های آب و روشهای حذف آنها - پنجشنبه هفتم بهمن 1389
دستگاه هاي مولد ازن ژنراتور - پنجشنبه هفتم بهمن 1389
کمبود آب و تصفیه غیر کافی فاضلاب - پنجشنبه هفتم بهمن 1389
راهنمای کنترل آزمایشگاهی و چرخه اطلاعات در راهبری تصفیه خانه های فاضلاب شهری - پنجشنبه هفتم بهمن 1389
دفع پسماند از طريق گاز پلاسما - پنجشنبه هفتم بهمن 1389
مقايسه بين ClO2 و روش UV/H2O2 و براي ضدعفوني آب آشاميدني - چهارشنبه ششم بهمن 1389
دستگاه هاي UV - چهارشنبه ششم بهمن 1389
راهنمای بازرسی از شبکه های جمع آوری فاضلاب شهری - چهارشنبه ششم بهمن 1389
تصفیهی آب جهت حذف رنگ - چهارشنبه ششم بهمن 1389
ارزيابي تاثير نوع ماده منعقد کننده بر شاخص هاي بهره برداري در فرآيند فيلتراسيون مستقيم - سه شنبه پنجم بهمن 1389
مقايسه بركه اختياري اوليه و بي هوازي اوليه - سه شنبه پنجم بهمن 1389
فاكتورهاي شيميايي موثر بر روي عملكرد بركه ها - سه شنبه پنجم بهمن 1389
فاكتورهاي فيزيكي موثر بر روي عملكرد بركه ها - سه شنبه پنجم بهمن 1389
فاكتورهاي موثر در تصفيه در بركه هاي تثبيت - سه شنبه پنجم بهمن 1389
انواع بركه هاي تثبيت (2) - سه شنبه پنجم بهمن 1389