سد سازی داریوش بر روی رود سند

درحال مشاهده: سد سازی داریوش بر روی رود سند

ادعونی اهدای خون

سد سازی داریوش بر روی رود سند

۱۳۹۰/۰۶/۰۴

1:57

امیرحسین ستوده بیدختی

کشور هندوستان در دوره داریوش از کشورهای امپراطوری ایران بود، ولی سلاطین محلی داشت. داریوش فقط بر منطقه ی سند و پنجاب حکومت داشت و در این منطقه در مدتی کوتاه، دوبار قحطی شد و در فصل تابستان که فصل «برسات» یعنی فصل باران، باران نبارید، در حالی که رودهای پر آب که از کوه های شمال هندوستان سرچشمه می گرفت در کشور جاری بود و به سوی دریا می رفت.
داریوش تصمیم گرفت که برای مبارزه با قحطی در هندوستان مبادرت به یک اقدام اساسی کند و یک آب شناس برجسته به نام «استیلاکس» را که در سازمان آب ایران کار می کرد و از لحاظ نژادی یونانی بود، با یک هیئت به هندوستان فرستاد تا اینکه رود بزرگ سند را مورد معاینه قرار بدهد و گزارشی تهیه نماید مشعر بر اینکه در چه قسمت ها از آن رود بزرگ و پرآب می توان سد ساخت.
یکی از قسمت های جالب توجه و شگفت آور گزارشی که راجع به رودخانه سند، از طرف استیلاکس به داریوش تقدیم شد این می باشد که استیلاکس مواضع رودخانه سند را در طول آن رودخانه از روی نصف النهار بابل اندازه گیری کرده است.
قسمتی از این گزارش به شرح زیر است:
«رودخانه سند از کوه کیلات که یکی از کوه های هیمالیا می باشد سرچشمه می گیرد و بعد از اینکه به اندازه بیست فرسنگ جاری شد رود دیگری که از کوه سوتلج (همچنان از کوه های هیمالیا) جاری می شود به آن ملحق می گردد.
خط سیر رود سند در طول پنجاه فرسنگ از سرچشمه به بعد در امتداد شمال غربی می باشد و در این پنجاه فرسنگ رودخانه سند را به اسم سنگاب می خوانند. آنگاه رودخانه دیگری که از مشرق می آید و موسوم است به رودخانه «گر» به آن ملحق می شود و بعد از ده فرسنگ در امتداد جنوب رود سند وارد سرزمین کشمیر می شود.
در آنجا خط سیر رودخانه سند عوض می شود و راه مغرب و آنگاه جنوب غربی را در پیش می گیرد و وارد دره ای می شود که جز دره های قسمت غربی جبال هیمالیا است و آن دره در بعضی از نقاط چهار هزار ذرع! عمق دارد.
رود سند در طول چهل فرسنگ از آن منطقه کوهستانی عبور می کند و ما نتوانستیم در آن منطقه رودخانه را تعقیب کنیم، برای اینکه در آن منطقه کوهستانی راه عبور وجود ندارد، لذا کوه را دور زدیم و در منطقه ای به اسم «دربند» که رودخانه سند از کوهستان خارج می گردد به آن رسیدیم و دربند ابتدای کشور «پنجاب» است.
تا اینجا هیچ یک از مناطق رودخانه سند برای سدسازی مناسب نیست. چون علاوه بر اینکه آب رودخانه کم است، ساختن سد بدون فایده می باشد، زیرا در طرفین رودخانه زمین قابل کشت وجود ندارد تا با آب رودخانه مشروب شود.
رود سند در منطقه پندی (امروز راول پندی) آب رودخانه کابل را دریافت می کند و آن رودخانه از راه معبر خیبر از افغانستان می آید. ارتفاع رودخانه سند در سرچشمه پنج هزار و پانصد ذرع است، ولی بعد از اینکه وارد پنجاب شد ارتفاع رودخانه خیلی کم می شود و خط سیر رودخانه در سرزمین پنجاب جنوبی است و از مغرب پنجاب عبور می نماید.

در مشرق پنجاب یک رود به اسم «جومنه» وجود دارد و بین آن رود و رودخانه ی سند پنج رود دیگر وجود دارد به اسامی جهلوم، شناب، راوی، بیاس وسوتلج به مناسبت این پنج رود است که کشور مزبور را پنجاب می خوانند یعنی دارای پنج رودخانه.
این پنج رودخانه به هم ملحق می شوند و رود بزرگ پنج ناد، یعنی پنج آب را به وجود می آورند. پنج ناد که رودی عظیم می باشد در منطقه «میتان کوت» که با دریا یکصد و شصت و در فرسنگ فاصله دارد به رود سند می پیوندد.
وسعت رودخانه سند قبل از اینکه به رودخانه پنج ناد ملحق شود ششصد ذرع است و آب آن با سرعت سه فرسنگ در ساعت حرکت می کند(هر ساعت دوره داریوش دو ساعت امروزی بوده است.) و عمق رودخانه چهار تا پنج ذرع می باشد.
عرض رودخانه پنج ناد، قبل از اینکه به رودخانه سند ملحق شود، هزار و هفتاد و پنج ذرع است و عمق آن چهار یا پنج ذرع است اما آبش با سرعت کم و هر ساعت یک فرسنگ و یک چهارم حرکت می نماید.

بعد از اینکه دو رود بزرگ به هم ملحق شدند، عرض رودخانه سند به دوهزار ذرع می رسد و در موقع طغیان عرض آن از شش هزار ذرع تجاوز می نماید و عمق رودخانه در بعضی نقاط به هشت ذرع می رسد و سرعت آب ساعتی شش فرسنگ می شود و در تمام فصول سال آب رودخانه سند خشکتر از هوا می باشد و موقع طغیان رودخانه آغاز بهار است و در ماه پنجم هر سال طغیان رود سند به انتها می رسد.»

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

موضوعات مرتبط: مقاله,کتاب,اخبار,لغت نامه آب و فاضلاب

برچسب‌ها: سد , آب

ادامه مطلب

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

درحال مشاهده: سد سازی داریوش بر روی رود سند

سد سازی داریوش بر روی رود سند

لیست مطالب

آرشیو موضوعی

برچسب ها

صفحات مهم

لینک دوستان

پیوندها

نویسندگان

آخرین مطالب

آرشیو