فرآیند لجن فعال

درحال مشاهده: فرآیند لجن فعال

ادعونی اهدای خون

فرآیند لجن فعال

۱۳۸۹/۱۰/۰۹

12:0

امیرحسین ستوده بیدختی

لجن فعال در عمل تصفیه نقش مهمی دارند. حضور مواد غذایی کافی و مناسب برای رشد و فعالیت باکتریها اهمیت ویژه ای دارد. مهمترین باکتریها در اینجا قارچها ، پروتوزوئر ها و کپک ها میباشند.
این موجودات اغلب تک سلولی هستند و زاد وولد آن ها در اثر نصف شدن آن ها انجام می شود. تجمع همان باکتری ها در فاضلاب است که لجن فعال را به وجود می آورد. ضمنا" باکتری ها لایه های مقاومی بنام اسپور در مقابل حرارت و ضدعفونی کننده ها دارند، اما این باکتری ها برای ادامه حیات خود به اکسیژن و مواد غذایی شدیدا" نیازمندند و مهمترین غذای آن ها ازت و فسفر است.

لجن فعال لجنی است که دارای میکروارگانیسم های پروتوزوئر مژه دار و مواد غذایی کافی ازت و فسفر می باشد. رنگ این لجن قهوه ای است و بوی تقریبا" خاکی دارد و هنگام اختلاط با فاضلاب برج هوادهی و تزریق هوا به حوض به حالت تعلیق در می آید.
لجن فعال باعث شکسته شدن مواد آلی و تبدیل آن ها به مواد ساده تر می گردد و سپس مورد استفاده باکتریها قرار می گیرد.
اما هنگام کاربرد لجن فعال باید آزمایش های زیر را انجام داد:

تعیین مواد فرار در لجن
تعیین فعالیت لجن که آن را توسط میزان مصرف اکسیژن بدست می آورند
تعیین قدرت صاف شدن لجن که با کلرو فریک بصورت لخته در می آورند
ته نشینی لجن
تعیین سن لجن.

هرگاه به فاضلاب شهری و صنعتی بطور دائم اکسیژن هوا تزریق نمایند مواد آلوده کننده آلی شروع به تجزیه شدن می کنند و میزان تجزیه شدن را از طریق BOD اندازه می گیرند که این روش حدود 20 روز وقت می گیرد، اما زمانیکه خاصیت لجن فعال و اثر آن در اختلاط با فاضلاب و هوادهی را کشف کردند زمان تصفیه از 20 روز به چند ساعت کاهش یافت و این گویای مزیت تصفیه بیولوژیکی با لجن فعال است.

لجن فعال فرایندی رشد معلق است که دراوایل قرن حاضراولین بار در انگلستان انجام شد. از آن موقع تا کنون این فرآیند به عنوان یک تصفیه بیولوژیکی جهت فاضلاب های خانگی بطور جهانی مورد استفاده واقع شده است.این فرآیند اساساً متشکل از یک تصفیه هوازی است که طی آن هوا به وسیله هوادهی پخشی یا مکانیکی تامین می شود سلولهای میکروبی مزبور فلوکهای تشکیل می دهندکه قادرند در یک تانک زلال ساز ته نشین گردند .

فرآیند لجن فعال شامل اجزای زیر می باشد.

1.تانک هوادهی

2.تانک ته نشینی

لجن فعال در سه مرحله تشکیل می گردد.

1.مرحله انتقال

2.مرحله تبدیل

3.مرحله هماوردی(فلوکولاسیون)

تمام این مراحل بطور همزمان و مداوم در حوضچه هوادهی و حوضچه ته نشینی رخ می دهد .

فرآیند لجن فعال

طبقه بندی میکروارگانیسم ها

میکرو ارگانیسم ها بر حسب موارد زیر طبقه بندی می شوند .

1.نوع

2.استفاده از اکسیژن

3.سن

باکتری ها سه نوع هستند

1.هوازی

2.غیر هوازی

3. اختیاری

پایستن فرآیند

پایستن کامل فرآیند لجن فعال یک امر ضروری است و نشان خواهد داد که تصفیه خانه چگونه کار می کند و بدین وسیله برای بهتر اداره شدن آن کوشش می شود . هر کس می تواند تلمبه ای را به حرکت درآورد و یا آن را متوقف سازد یا آنکه شیر فلکه ای را بازو بسته نماید ،ولی یک گرداننده ماهر می داند چه وقت تلمبه را به حرکت درآورد.چه وقت شیر فلکه را باز یا بسته کند ،چه وقت با چه میزان لجن را به سیستم برگرداند. چه میزان لجن را به سیستم خارج سازد

گرداننده می تواند فنون بصری و آزمایشی پایش را به کار ببرد.

دو نوع روش پایش پیشنهاد می گردد:

1.بصری

2.آزمایشی

به منظور بهره برداری هر چه بهتر از تصفیه خانه لازم است هر دو روش به کار

گرفته شوند.

شاخص های بصری

گرداننده می تواند شاخص های بصری و فیزیکی زیر را برای ارزیابی وضعیت کار تاسیسات و فرآیند های تصفیه خانه بکار گیرند .

1.رنگ

2.بو

3.کف

4.رشد جلبکی

5.الگوهای پخش هوا

6.شفافیت پساب

7.حباب ها

8.مواد شناور

9.مواد جامد جمع شده

10.الگو های جریان

11.تلاطم

12.لمس کردن

رنگ

مایع مخلوط باید به رنگ قهوه ای شکلاتی باشد .

رنگ میتواند شاخصی از چگونگی وضعیت لجن باشد . رنگ لجنی که سالم و هوازی باشد قهوه ای شکلاتی است

بو

مایع مخلوط باید بوی کپک زدگی و پوسیدگی بدهد .

بو نیز شاخص دیگریست برای درست کارکردن تصفیه خانه .تصفیه خانه ای که خوب اداره وبهره برداری شود نباید بوداشته باشد. نمونه مایع مخلوط سالم ازحوضچه هوادهی باید کمی بوی کپک زدگی بدهد.

کف

کف نشاندهنده میزان مواد جامد یا سن نامناسب لجن است.

کف سفید موج داردر پساب نشاندهنده غلظت زیاد مواد جامد معلق در آن است .

وجود کف روشن موج داردرحوضچه هوادهی شاخصی است که نشان دهنده سن لجن خیلی جوان است و دفع آن باید کاهش یابد. کف لجن تیره شاخص لجن کهنه است وباید دفع آن افزایش یابد کف تیره شاخص ورود مواد آلوده کننده صنعتی

رشد جلبکی

مسئله رشد جلبک ها ممکن است دال بر وجود بیش از اندازه مواد غذایی در فاضلاب باشد .

رشد بیش از اندازه جلبکها روی دیواره های حوضچه و سرریزه شاخصی است ازغلظت زیاد مواد غذایی (ازت وفسفر) درفاضلاب ورودی به تصفیه خانه جلبکها برای رشد خود نیاز به ازت و فسفر دارند . وجود ازت و فسفر زیاد در جریان ورودی تصفیه خانه سبب تشد ید رشد جلبک ها و ایجاد مشکلاتی در آن می شود .

الگوي پخش

الگوی پخش هواده ها ی مکانیکی می تواند شاخصی از مستقر بودن تیغه های هواده در عمق مناسب باشد چنانچه پخش خیلی کم انجام شود به این مفهوم است

که حد غوطه وری هواده کافی نیست و باید در عمق پایین تر کار گذاری شود.

شفافیت پساب

کدورت پساب نشانگر وجود مسائل گردانندگی است .

گويی غلظت و فراوانی مواد جامد معلق در پساب وحوضچه ته نشینی نشانه بارز عملکرد نا مطلوب تصفیه خانه است

حبابها

وجود حبابهای در حوضچه ته نشینی می تواند گویای این امر باشد که ارتفاع پوشش لجن در حوضچه زیاد است .حبا ب ها درحوضچه ته نشینی نشان می دهد .

که لجن برای مدت طولانی در آن نگهداری شده و بایستی میزان لجن بر گشتی اضافه گردد(یعنی لجن زیادتر از حوضچه خارج شود ).

مواد شناور

کفاب اضافی نشانگر وجود مقادیر بالای روغن و چربی یا هوادهی اضافی است .وجود مواد شناوریالایه کفاب درسطح حوضچه ته نشینی ممکن است شاخص غلظت بالای روغن وچربی درفاضلاب ورودی تصفیه خانه باشد.

جمع شدن مواد جامد

جمع شدن مواد جامد دلالت بر اختلاط ضعیف دارد.

تجمع مواد جامد در گوشه های حوضچه یا درنواحی بین سطح هواده ها یا مواد پخشان نشانه ایست ازاختلاط ناقص درحوضچه هوادهی.

الگوهای جریان

مشاهده الگوهای جریان می تواند برای اگاه شدن ازجریان میان بر بکار رود. غالباًراه بندهای مناسب این مسئله راازبین می برد.

تلاطم ها

تلاطم کم در سطح حوضچه میتواند ناشی از گرفتگی هوا پخشان باشد .

یک حوضچه با اختلاط کامل می باید دارای الگوهای یکنواخت تلاطم در سرتا سر حوضچه باشد .

لمس کردن

با لمس کردن می توان طرز کار تجهیزات و وسایل را کنترل کرد .لرزش بیش از حد معمول در تلمبه ها و لوله هاو داغ شدن بیش از حد طبیعی موتور ها میتواند اخطار اولیه دربد کار کردن آنها باشد.