بهينه سازي مصرف آب

درحال مشاهده: بهينه سازي مصرف آب

ادعونی اهدای خون

بهينه سازي مصرف آب

۱۳۹۰/۰۵/۱۹

23:44

امیرحسین ستوده بیدختی

پديده كم آبي و شيوه مواجهه با آن نسبت به ساير بلاياي طبيعي و غير مترقبه در ايران بايستي مورد توجه قرار گيرد،اين مساله ناشي از خشكسالي هاي شديد در چند سال گذشته است. در حاليكه با نگاهي گذرا به تاريخ و بررسي آسيب هاي بوجود آمده در اثر كمبود آب ناشي از خشكسالي ، اين موضوع دگرگون شده و اهميت دادن به مسايل كم آبي نسبت به ساير مقوله هاي طبيعي از اولويت بالايي برخوردار است.
در اين مقاله سعي شده است عوارض ناشي از پديده كم آبي وهشدار لازم براي مواجهه با آن ارايه شود . اين هشدار عموما به كليه دست اندركاران صنعت آب و به خصوص به مديران اين صنعت معطوف خواهد بود.
مقدمه :
محدويت منابع آب شيرين و افزايش تقاضا براي اين ماده حياتي و كالاي ارزشمند وكمياب بدون جايگزين ، از يك سو و از ديگر سو ، ناهمگوني پراكندگي زماني و مكاني منابع آب ، نيازهاي زماني و مكاني جمعيت ، موضوع آب و چگونگي مديريت آن را از عرصه هاي فني و مهندسي عبورداده و جايگاه ويژه اي را براي آن در گستره هاي مديريتي ، اجتماعي، اقتصادي ، فرهنگي و حتي سياسي و امنيتي رقم زده است .
كنش و واكنش و اثر گذاري آب بر تمامي اجزاي جاندارو بي جان محيط، تغيير در احجام ، فرآيند ها و سازه هاي آبي و رخداد بحران هاي آبي و زيست محيطي ، رقابت كاربران در مالكيت و استحصال آب ، جوانب پاسخگويي به چالش هاي پيش رو ، ضرورت دوچندان بخشيده است . اين در حالي است كه در روزگار ما زندگي بشر و الزام ها از دوران صنعتي عبور كرده و گام به عصر اطلاعاتي نهاده است . در اين دوره ، فراگير بودن و گسترش سريع موضوع هاي مرتبط انسان جايگاه ويژه اي يافته است .
در چنين شرايطي نگاه فراگير به آب و مديريت به پيوسته و يكپارچه ي آن با شفاف ساحتن ارزش آب ، الگويي است با تقويت مديريت آب ، مولفه هاي اجتماعي ، اقتصادي و فرهنگي آن را قوت بخشيد.
بهينه سازي مصرف آب :
با افزايش جمعيت و افزايش تقاضاي آب ، موضوع پايداري مصرف آب در نهايت در گرو تطبيق رفتار انسان با چرخه آب است ، جوامع انساني نيازمند آنند كه قابليت خود را در مديريت استفاده از آب ، چنان فراگير و منسجم توسعه دهند كه كيفيت و كميت آب مصرفي انسان اكوسيستم هاي تامين كننده اش حفظ شود .
آب به عنوان منشاء حيات و زير بناي رشد توسعه به رغم ارزش و اهميتش در بسيار موارد به طور بيهوده و ندانسته تلف مي شود و اين درحالي است كه رشد روز افزون جمعيت ، استفاده ي صحيح از منابع آب موجود را طلب مي كند ، چرا كه كمبود آب بزرگترين مانع توسعه است .
با توجه به اينكه كشور ما در كمر بند خشك جهان قرارگرفته و ميزان بارندگي آن يك سوم متوسط جهاني است ودوره هاي خشكسالي بر اساس سوابق به كرات اتفاق مي افتد، لذا بر اساس اين ويژگي ها طلب مي كند كه با قبول اين وضعيت در جهت استفاده ي بهينه از آب گام هاي موثري را برداريم و طبيعي است كه اقدام هاي مناسب ، مانع بروز خسارت هاي گسترده و قابل توجه شود.
برنامه ريزي در جهت كاهش و وابستگي كشور به آب و بهينه كردن مصرف آب امكان پذير خواهد بود، در بخش شهري با الگوي مصرف و استفاده از تجهيزات مناسب ، در بخش صنعت با بازيافت و استفاده مجدد از آب و در بخش كشاورزي با بالابردن بازده ي آبياري ميزان وابستگي به آب را مي توان كاهش داد، دولت و كاربران عمده ي آب بايد به مسئله افزايش كارايي در مصرف آب اولويت بالايي دهند. بايد از ابزارهاي اقتصادي و به خصوص سياست هاي قيمت گذاري استفاده شود، به زير ساخت هاي شهري بايد توجه ويژه كرد، همچنين به آبياري بايد توجه ويژه و براي ترغيب ايجاد فناوري بهتر ، انگيزه هاي اقتصادي بوجود آورد. مي بايست مديريت را بهبود بخشيد ، هدررفت راحذف كردو فبل از فكركردن به طرح هاي پرهزينه ي جديد، شبكه هاي توزيع فرسود و قديمي آب را اصلاح و تقويت كرد. با گرفتن هزينه كامل آب مصرفي از مصرف كننده، كارايي بيشتري را در تخصيص آب و مصرف آن مي توان به كار بست.هزينه هاي كامل شامل هزينه هاي ساخت و نگهداري سيستم هاي تامين آب ، هدر رفت هاي حين توزيع ، انشعابات غير مجاز ، اصلاح وبازسازي شبكه هاي فرسوده و ساير موارديكه حفظ آنها براي تامين كيفيت و تنظيم جريان آب ضرورت دارد، با عرضه مناسبي از آب رايگان از صدمه هاي اين تدبيرها به اعضاي كم درآمد جامعه مي توان جلوگيري كرد،بر موضوع مصرف مجدد آب مي بايد تاكيد بيشتري گذارد به خصوص از فاضلاب ها بايد بيشتر استفاده كرد فناوري اين كار هم در حال حاضر موجود است. استفاده از آن را به خصوص در مناطقي كه سيستم فاضلاب ندارند مي بايست مورد حمايت قرارداد. بازيافت آب در مراكز صنعتي نه تنها نياز وابستگي كامل آنها را به منابع اوليه اش كاهش مي دهد، بلكه از آلودگي آب هاي سطحي و زير زميني نيز جلوگيري خواهد كرد.
از سوي ديگر استانداردهاي كيفيت و كميت آب براي كاربرهاي مختلف از جمله ساختار و عملكرد اكوسيستم ها بايد مشخص شود . استانداردهاي كيفيت مي بايست ضرورت حفظ و سلامت انسان را در نظر بگيرد. همچنين اقدام هايي نظير دفن زير زميني زباله ها و ساير آلايندهاي بالقوه كه بر كيفيت آب تاثير نامطلوب دارند بايد به گونه يي كنترل شود كه آب هاي آلوده شده كيفيت آب زير زميني را پايين نياورد وروان آب هاي سطحي آنها كيفيت آب رودخانه هارا تباه نسازد.
نتيجه گيري:
كشور ايران به عنوان يكي از كشورهاي واقع در كمربند خشك كره زمين با مشكل كم آبي مواجه مي باشد رشد فزاينده ي جمعيت و نياز به دسترسي آب و سالم و بهداشتي و محدويت منابع آب به عنوان اصلي ترين نياز جامعه مساله كم آبي بسيار جدي فراروي كشور قرارداده است.
كاهش مصرف آب و رساندن آن به سطحي پايدار به معناي افزايش بهره وري و بالابردن كارايي آب است . يعني كاري كه در برخي از كشورهاي پيشرفته صورت گرفته است .
باروري زمين از ديرباز در فرهنگ ما وجود داشته و چيزي است كه آن را براساس عملكرد درهكتار مي سنجيم ، ولي عبارت بهره وري آب ( Water Productivit) همانند باروري ابرها و رعايت الگوي مصرف و بهينه سازي در مصرف آب به ندرت مورد توجه قرارگرفته است . تا زماني كه اين عبارت ها مانند باروري زمين به بخشي از فرهنگ ما تبديل نشود ، كمبود آب بر آينده ي ما سايه افكن خواخد بود.
پيشنهادها:
1- آشنا كردن مردم به مسايل مربوط به كم آبي و تشويق آنان به صرفه جويي ( آموزش همگاني)
2- محاسبه تصاعدي آب بها و در مقابل بخشودگي مصارف كم براي تشويق مصرف كنندگان
3- جلوگيري از توسعه ي غير منطقي صنايع و مناطق شهري
4- بهسازي شبكه هاي آب شهري
5- مديريت مخازن در دوره كم آبي و تهيه دستورالعمل بهينه بهره برداري از مخازن
6- كنترل رشد جمعيت
7- تكميل بانك اطلاعات هواشناسي در مقياس هاي زماني مختلف
8- تغيير الگوي مصرف و استفاده از تجهيزات مناسب ( مديريت مصرف)
10- نظارت مستمر بر منابع مصرف
11- ايجاد فرهنگ صرفه جويي در مصرف آب
12- جلوگيري از استفاده غير مجاز و دخل وتصرف غير قانوني برتاسيسات آب

منابع وماخذ:
فصلنامه مهاب قدس شماره 39ص 38 تابستان 86
مصطفي فدايي مديريت آب براي گذر از خشكسالي
مخدوم، مجيد . شالوده آمايش سرزمين انتشارات دانشگاه تهران 1378
براوان ، الستر و همكاران . حميد طراوتي . انتشارات جهاد دانشگاهي 1374

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

موضوعات مرتبط: آب و آلودگی آب و آبیاری و منابع آب,حفاری

برچسب‌ها: صرفه جویی , مصرف بهینه , آب

ادامه مطلب

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

درحال مشاهده: بهينه سازي مصرف آب

بهينه سازي مصرف آب

لیست مطالب

آرشیو موضوعی

برچسب ها

صفحات مهم

لینک دوستان

پیوندها

نویسندگان

آخرین مطالب

آرشیو