مرجع تخصصی آب و فاضلاب

پيـام امـيني 1
پيام خادم صبا 2

چكيده :
باكتري لژيونلا عامل بيماري لژيونلا پنومونيا يكي از ميكروارگانيزمهاي آبزي مي باشد كه در محيط هاي آبي رشد و تكثير يافته و دراثر استنشاق ايجاد بيماري هايي مي كند كه نياز به بررسي و تحقيق خاص دارد . روي يكي از نوترينت هايي است كه لژيونلا در محيط آبي به آن نياز دارد . با حذف روي از آب مي توان از ايجاد كلني هاي لژيونلا و رشد و تكثير آن جلوگيري نمود .


مقدمه :
روي يكي از عناصر طبيعي تشكيل دهنده موجودات زنده است كه در سيستم آنزيم ها و هورمون ها موثر مي باشد . روي در طبيعت و آب دريا موجود مي‌باشد و در آبهاي شيرين طبيعي به ندرت يافت مي شود و اگر چنانچه به ميزان قابل ملاحظه اي مشاهده گردد احتمال انحلال آن از مجاري آب وجود دارد .
املاح روي نسبتاً سمي ولي جذب ميزان معيني روي به طور روزانه براي اعضاي بدن ضروري مي باشد ، اما در آبهاي مشروب وجود روي نامطبوع بوده و موارد مسموميت با آن از طريق آب گزارش گرديده است [4] ميزان روي در آبهاي مشروب فرانسه كمتر از 5 ميليگرم در ليتر است اما در آخرين گزارش اي پي اِ 3 ميزان روي در آب صفر و استاندارد ثانويه آن 5 ميليگرم در ليتر ذكر شده است [9] استاندارد هاي كشور ما نيز اين ميزان را تاييد نموده است [2]

روي در مخازن آب معمولاً وجود دارد و ممكن است در اثر خوردگي لوله هاي فلزي ،به آب تصفيه شده اضافه گردد. در 76 درصد از منابع آب كه در سالهاي 67-1962 مورد بررسي قرار گرفتند روي وجود داشت [3] با وجود آنكه حضور روي در آب تا ميزان ذكر شده از اهميت چنداني برخوردار نيست ولي به واسطه آنكه از عناصر مورد نياز براي رشد و تكثير باكتري به نام لژيونلا مي باشد اخيراً اهميت فراواني يافته است .
باكتري لژيونلا گرم منفي و بدون كپسول مي باشد كه هوازي بوده و قادر به تجزيه ژلاتين مي باشد .اندازه آنها بين 3/0 تا 9/0 ميكرومتر در 2 تا20 ميكرومتر است و به محيط رشد اختصاصي نياز دارند. [5]
اين باكتري همه جا در مايعات و خصوصاً محيط هاي آبي غير دريايي ديده مي شود آنها حتي در آب بارانهاي جنگلي گرمسيري نيز ديده شده اند . در منابع صنعتي آبها ، مثل برجهاي خنك كننده (سرمايش) و تهويه هوا ، سيستم هاي آب آشاميدني نيز حضور اين باكتري ثبت گرديده است . [6]
لژيونلا يك پاتوژن درون سلولي است . اين باكتري وقتي براي اولين بار وارد يك سلول مي شود دور خود يك باند غشايي از فاگوليزوزوم ايجاد مي كند كه تبديل به كيسه شده و باكتري ها درون آن تكثير مي يابند . آنها يك سم پروتئاز نيز توليد مي كنند كه براي بافتها و سلولهاي ديگر مضر مي باشد .اين سم كه نسبت به حرارت مقاوم است از جنس پپتيدهاي كوچك اسيدي مي باشد . [5]
در كنفراس American legion convention كه در سال 1976 در فيلادلفيا برگزار شد تعدادي از شركت كنندگان به يك بيماري عفوني دستگاه تنفسي دچار شدند كه موجب سر و صداي زيادي شد . عامل اين اپيدمي شناسايي و لژيونلا ناميده شد . پس از آن بود كه اپيدمي هاي ديگري كه در گذشته نيز رخ داده بود و عامل آن اين باكتري بود شناسايي گرديد . [1] DNA اين باكتري تشابهي به DNA ساير باكتري ها ندارد و به سختي رنگ آميزي مي شود . براساس مطالعات هيبريداسيون DNA ، در بيش از 67% گونه هاي مختلف اين باكتري ، عدم ارتباط ديده شد . اين باكتري پيگمان ندارد . [5]
لژيونلاپنومونيا
در حدود 8% پنومونياها و 4% از پنومونياهاي كشنده و وخيم ، همان بيماري لژيونلازيز است ، اين باكتري از طريق سيستم هاي تهويه هوا ، در هتل ها و بيمارستانها و …. منتشر مي شود در اغلب موارد اولين نشانه ها ظرف مدت يك هفته ديده ميشود كه ممكن است شامل درد شكم و ماهيچه اي ، خستگي ، سردرد ، اسهال و … باشد . بعد از چند روز علايمي چون تب بالا ، تنفس كوتاه و بريده و لرز ديده ميشود كه باعث مي شود بيمار حالت خواب آلودگي ، سرفه و بعضاً هذيان گويي پيدا كند . [6] در امريكا هر سال 000،25 مورد بيماري لژيونريز برآورد مي شود كه معادل 68 مورد در روز مي باشد . بيشترين علل شيوع سيستم‌هاي آب آشاميدني و برجهاي تهويه و خنك كننده هوا مي‌باشد . [7] ‌لژيونلا همچنين مي تواند عامل بيماري تب پونتياك باشد كه با عفونتهاي مجاري تنفسي فوقاني همراه است . [8]
با رشد و تكثير باكتريها و افزايش غلظت آنها در سيستم هاي آب ساختمانها، مشكل ايجاد مي شود .گاهي اوقات تصفيه آب براي كنترل باكتري كافي نيست و مقادير بالاي آن حتي در آب پاك هم ديده مي شود . بهترين روش كنترل اين بيماري تعمير مرتب سيستم ها و انجام آزمايش هاي مرتب و متناوب تشخيص لژيونلاست. [7]
تا سال 1999 موارد زيادي از بيماريهاي مربوط به لژيونلا در مريلند امريكا شناسايي و تشخيص داده شد رنج بالاي بروز اين بيماري مجوزي براي تحقيقات بيشتر اداره بهداشت عمومي ، جهت كاهش آلودگي هاي لژيونلايي در سيستم آبرساني گرديد. در اكتبر 1999جرج بنيامين گروهي را تشكيل داد تا با بررسي هاي علمي ، تكنيكي و جمع آوري اطلاعات ، شرايط پيشگيري و مديريت كاربردي جهت جداكردن باكتري لژيونلا از شبكه آبرساني را فراهم آورد . [7]
طبق مطالعات موجود در بيشتر مناطق امريكا بيماريهاي لژيونلايي 5 تا 15 درصد كل پنومونياهايي كه در جامعه اتفاق مي افتد را شامل ميشود كه بدون استفاده از شيوه هاي درماني به كمك آنتي بيوتيك ، اين عفونت ها عواقب جدي و وخيمي را مي تواند به دنبال داشته باشد و حتي به مرگ منتهي گردد .بيماران مبتلاً به لژيونريز آثار و نشانه هايي مشابه ساير پنومونياهاي باكتريايي دارند و تشخيص عمومي آن بدون تستهاي مخصوص آزمايشگاهي ، حتي توسط پزشك ، امكان پذير نيست . آنتي بيوتيك هاي جديد از دسته ماكروليدها مثل آزيترومايسين ،كوينولون و لووفلاكسين اثر مناسبي روي لژيونلا دارند .

تعداد و گستردگي بيماريهاي لژيونلايي
CDC تخمين زده است بين 10 تا 20 هزار مورد بيماري لژيونلا در سال در ايالات متحده حادث مي شود كه از اين ميزان 1500 تا 1800 مورد به سازمان بهداشت عمومي گزارش مي شود .23 درصد از مورد هاي گزارش شده به CDC ، عفونتهاي بيمارستاني نوزوكاميال هستند اين موارد نوزوكاميال ميزان مرگ و مير بالايي نسبت به موردهاي معمولي دارند ( 20 تا 40 درصد ) .
در يك بررسي ملي از 192 بيمارستان مورد مطالعه ، 29% گزارش حداقل يك مورد و 16% گزارش بيشتر از5 موردبيماري نوزوكاميال لژيونلايي داشته اند. 60% از بيمارستان هاي بررسي شده ،‌ امكانات آزمايشگاهي مناسبي داشتند ولي تنها 21% آنها آزمايشهاي روتين لژيونلا را انجام مي دادند .
بين سالهاي 1990 الي 1999 ، 366 مورد بيماري لژيونلايي گزارش و مورد تاييد قرار گرفت . در 46 مورد (13%) از 366 نفر بيماران جان باختند . با توجه به اطلاعات قوي مي توان به جرات اعلام كرد كه حداقل 33% از موردهاي آلودگي به بيمارستان مراجعه كرده اند و 10 مورد آنها (30%) بيماران نوزوكاميال بودند كه تلف شدند [8] در حد فاصل سالهاي 1988 تا 1999 آزمايشگاه مريلند دي اچ ام اچ ، 1777 مورد كلينكي كشت لژيونلا را گزارش كرد از اين تعداد كمتر از 50 مورد در 1999 اتفاق افتاد كه تنها در 17 مورد از محيط هاي فوق ( 1% كل ) مثبت بودن لژيونلا مورد تاييد قرار گرفت .

اكولوژي و نمونه هاي محيطي
لژيونلا در محيط هاي آبي بصورت جهاني ، گسترده است . اين باكتري در چاهها ، منبع آب و مخازن مخصوصاً اگر آب موجود آنها داراي دمايي بين 25 تا 42 درجه سانتيگراد (77-108 فارنهايت ) باشد ، يافت شده ، باقي مانده و رشد مي كند و در آبهاي راكد از جريان آب جدا شده و ته نشين مي شود . رشد آنها در حضور بعضي ميكروارگانيسم هاي ديگر ، ممكن است با سهولت توام گردد . لژيونلا دردماي 55 درجه فارنهايت (131F) زود مي ميرد وتمامي آنها با سرعت زيادتري در دماي بالاي 60 درجه سانتيگراد (140F ) از بين مي روند .
آنها در بيمارستانها و هتل ها و ساير مراكز ، ابتدا در 2 محيط يافت ميشوند . 1- سيستمهاي گرمايش آب و 2- آب در برجهاي سرمايش . در سيستم هاي گرمايشي باكتريهاي زيادي بصورت بيوفيلم (لايه زنده ) در ورودي و خروجي آبها يافت مي‌شود . وقتي كه باكتري به همراه آب به صورت آئروسل در هواي محيط پراكنده مي شود اثر گذاري بالاي خود را پيدا نموده و در صورت استنشاق ، حساسيت ، سرفه ، عطسه و … را به همراه دارد و مي تواند يك مورد بيماري نوزوكاميال را پديد آورد . قرار گرفتن در معرض آئروسلهاي برجهاي سرمايش حاوي اين باكتري بسيار قوي تر و خطرناكتر بوده و با شدت بيشتري توام مي باشد و موردهاي نوزوكاميال آن محتمل تر مي باشد .
بسياري از سيستمهاي گرمايشي بيمارستان ها ( و نه همه ) محل تشكيل كلني هاي لژيونلا مي باشد . نابود كردن و كاهش كلني هاي لژيونلا از اكوسيستم آبهاي گرم امكان پذير ولي مشكل است . موفقيت چنين طرحي به طراحي مناسب سيستم و شبكه و استفاده از روش هاي مطلوب بستگي دارد. اگر شبكه قديمي باشد ، تميز كردن آن ممكن است تركيبات مهمي را كه رشد لژيونلا را باعث مي گردد (نظير روي ) از بين ببرد و اين يك برنامه مناسب است . با توجه به كشته شدن لژيونلا در دماي 55 درجه سانتيگراد ، سوپرهيتينگ يا گرم كردن زيادتر آب نسبت به شرايط معمولي مي تواند موثر باشد .
در اين حالت ،كلني هاي لژيونلا به طور كامل از بين نمي رود مخصوصاً لايه بيوفيلم كه در خروجي و ورودي باقي مي ماند و توانايي تشكيل مجدد كلني ، ظرف مدت يك هفته را داد. به همين دليل مي توان برنامه سوپرهيتينگ را بطور متناوب و هفته اي يكبار تكرار كرد و يا اينكه هايپركلراسيون (بيش از 10 ميليگرم برليتر كلر در آب و براي مدت زمان 5 دقيقه در خروجي ها ) را انجام داد. [8]
موفقيت درگندزدايي به صورت طولاني مدت بر پايه تكنيك يونيزاسيون مس- نقره متداوم امكان پذير است كه نياز به نصب تجهيزات خاص ، هاضم و اكيپ ويژه دارد و ممكن است اقتصادي نباشد . استفاده از سيستم اشعه فرابنفش مي تواند براي ضدعفوني ناحيه اي موثر باشد . در دانشگاه ويرجينيا و در هنگام ساخت ساختمان جديد بيمارستان در سال 1989 ، سيستم ضدعفوني با اشعه فرابنفش ، در محل برداشت آب نصب شد. هنگامي كه در ساختمان قديمي بيمارستان مشكلات مربوط به لژيونلا وجود داشت ، در سيستم گرمايشي بيمارستان جديد و آب گرم آن لژيونلا ديده نشد و كليه محيط هاي كشت در ساختمان جديد منفي بوده و حتي مورد لژيونلا نوزوكاميال مشاهده نگرديد و پيش بيني شد كه سيستم UV از رشد و تكثيركلني هاي لژيونلا در سيستم آب گرم پيشگيري بعمل آورده است . [8]


نتيجه :
با توجه به بيماري و مشكلاتي كه لژيونلا پديد مي آورد و همچنين مشكلات مربوط به تشخيص هاي آزمايشگاهي ، بايد راهكارهاي مناسبي جهت كنترل و جلوگيري از رشد و تكثير اين ميكروارگانيزم در محيط هاي آبي مدنظر قرار داد . جدا از راههاي پيشگيري كه در امريكا پيشنهاد و يا اعمال گرديده است ، با توجه به نياز لژيونلا به عنصر روي در آب ، و احتمال زياد خوردگي و حل شدن روي در شبكه توزيع از طريق اتصالات و شير آلاتي كه در آنها روي به كار رفته است ، اولين اقدام جهت پيشگيري از لژيونلا را مي توان حذف كاربرد لوله هاي آهن گالوانيزه و اتصالات و شيرآلات برنجي در شبكه هاي آبرساني پيشنهاد نمود .

1-كارشناس ارشد عمران محيط زيست
2- كارشناس ميكروبيولوژي ۳ 3-E.P.A
منابع :

1- ميكروبيولوژي پزشكي / اي جاوتز / ترجمه كامبيز حاذقي (دكتر) / انتشارات جهاد دانشگاهي / پائيز 1370
2- مباني بهداشت محيط / دكتر محمد شريعت پناهي / انتشارات دانشگاه تهران / مرداد 1373
3- جنبه هاي بهداشتي و زيباشناسي كيفيت آب/ AWWA / ترجمه دكتر اميرحسين محوي/ انتشارات بال گستر/ تابستان 1375
4- آب شناسي / دكتر محمدرضا غفوري و دكتر سيدرضا مرتضوي / انتشارات دانشگاه تهران / دي 1371
5-Legionella Pneumophila / www.Sciencenet . come . au
6-What is legionella pneumonia? /http://vava.essortment . com
7-Path con laboratories / www .pathcon . com / legionel . htm
8-State of Maryland / www.dhmh .State .md .us / jun2000
9-current Drinking water Standards / www . epa .gov .2001

نقشه برداری - سه شنبه بیست و چهارم اسفند 1389
قابل شرب شدن آب دريا در تگزاس - سه شنبه بیست و چهارم اسفند 1389
آیا زلزله در ژاپن به تغیرات اقلیمی مربوط است؟ - سه شنبه بیست و چهارم اسفند 1389
انواع سختی آب - سه شنبه بیست و چهارم اسفند 1389
سیانوباکترها - سه شنبه بیست و چهارم اسفند 1389
پمپ (تلمبه) - سه شنبه بیست و چهارم اسفند 1389
د.د.ت D.D.T - دوشنبه بیست و سوم اسفند 1389
فضای سبز شهری - دوشنبه بیست و سوم اسفند 1389
مدیریت اسید شویی در سیستم های آبیاری قطره ای - دوشنبه بیست و سوم اسفند 1389
فاضلاب "تلخه‌رود" را از نفس انداخت - دوشنبه بیست و سوم اسفند 1389
تغییر اقلیم و خشکسالی - دوشنبه بیست و سوم اسفند 1389
اشاره ای به سیل قم - دوشنبه بیست و سوم اسفند 1389
مشکل بالکینگ در سیستم لجن فعال - دوشنبه بیست و سوم اسفند 1389
کروژن چیست؟ - دوشنبه بیست و سوم اسفند 1389
آب سنگین و کاربرد آن - یکشنبه بیست و دوم اسفند 1389
مشکل کف کردگی یا فومینگ در تصفیه خانه های لجن فعال - یکشنبه بیست و دوم اسفند 1389
تصفیه خانه آب شرب کوثر - یکشنبه بیست و دوم اسفند 1389
مهمترین علل رایج تخریب سدهای خاکی - یکشنبه بیست و دوم اسفند 1389
آب ها آلوده می شوند و انسان ها به خطر می افتند - یکشنبه بیست و دوم اسفند 1389
باران اسیدی ره آورد كم توجهی به آلاینده ها - یکشنبه بیست و دوم اسفند 1389
آب در فرهنگ ایرانیان - یکشنبه بیست و دوم اسفند 1389
بازدارنده های رسوب در آب شیرین کن ها - شنبه بیست و یکم اسفند 1389
فناوری نانو و فیلتراسیون - شنبه بیست و یکم اسفند 1389
مقایسه بین روش های مختلف شیرین سازی آب - شنبه بیست و یکم اسفند 1389
اساس اسمز معکوس و نانوفیلتر - شنبه بیست و یکم اسفند 1389
دستگاه تهیه آب آشامیدنی از هوا ساخته شد - شنبه بیست و یکم اسفند 1389
انتقال و توزیع آب - شنبه بیست و یکم اسفند 1389
مخازن (tanks) - شنبه بیست و یکم اسفند 1389
لوله و اتصالات - جمعه بیستم اسفند 1389
دوره‌ی طرح در سیستم های انتقال و توزیع آب - جمعه بیستم اسفند 1389
ادامه خشکسالی و صرفه جویی در مصرف آب - جمعه بیستم اسفند 1389
روشهای عمده بهره‌ برداری مصنوعی از آب زیرزمینی - پنجشنبه نوزدهم اسفند 1389
ايستگاه پمپاژ كهنه خانه پیرانشهر - پنجشنبه نوزدهم اسفند 1389
استفاده از سیستم فتو ولتائیک - پنجشنبه نوزدهم اسفند 1389
نصب و اجراي پمپ خورشيدي - پنجشنبه نوزدهم اسفند 1389
دانلود مقالات فصلنامه آب و فاضلاب از1383تا1387 - پنجشنبه نوزدهم اسفند 1389
مصرف تجاری و صنعتی آب - پنجشنبه نوزدهم اسفند 1389
تصفيه آب - پنجشنبه نوزدهم اسفند 1389
پتانسیل و ظرفیت اکسیداسیون ، معیاری برای تعیین آلودگی فاضلابها - چهارشنبه هجدهم اسفند 1389
چرا آب، عجيب‌ترين مايع جهان است؟ - چهارشنبه هجدهم اسفند 1389
قارچها وانواع آن - چهارشنبه هجدهم اسفند 1389
طراحی تصفیه خانه - چهارشنبه هجدهم اسفند 1389
تصفیه خانه فاضلاب اکباتان - چهارشنبه هجدهم اسفند 1389
شوری و سدیمی بودن خاک - چهارشنبه هجدهم اسفند 1389
فلوئور - چهارشنبه هجدهم اسفند 1389
مس - چهارشنبه هجدهم اسفند 1389
جیوه - چهارشنبه هجدهم اسفند 1389
سرب - چهارشنبه هجدهم اسفند 1389
سیانور - چهارشنبه هجدهم اسفند 1389
دسته بندی روش های تصفیه ‌ی فاضلاب - چهارشنبه هجدهم اسفند 1389

مرجع تخصصی آب و فاضلاب