اقتصاد مهندسي

درحال مشاهده: اقتصاد مهندسي

ادعونی اهدای خون

اقتصاد مهندسي

۱۳۹۰/۰۴/۱۶

13:33

امیرحسین ستوده بیدختی

اقتصاد مهندسي (Engineering Economy) مجموعه‌اي از تكنيك‌ها و روش‌ها براي ارزيابي اقتصادي طرح‌هاي سرمايه‌گذاري است. اين تكنيك‌ها و روش‌ها عمدتاً برگرفته از علوم رياضي و حسابداري است. با اين تعريف، در واقع اقتصاد مهندسي ابزاري ضروري جهت تصميم‌گيري براي انتخاب اقتصادي‌ترين و به‌صرفه‌ترين طرح‌ها و پروژه‌هاي صنعتي از ميان چند پروژه و طرح است.

اقتصاد مهندسي كمك مي‌كند تا با بهره‌گيري از علوم مهندسي و اقتصادي، برترين و اقتصادي‌ترين پروژة صنعتي، از بين چند پروژه، انتخاب شود. همچنين اقتصاد مهندسي پاسخگوي سوالاتي نظير موارد ذيل است:

ـ با توجه به محدويت سرمايه، در كدام يك از پروژه‌ها بايد سرمايه‌گذاري انجام گيرد؟

ـ چه پروژه‌هايي ريسك و احتمال خطر كمتري براي سرمايه‌گذاري دارند؟

ـ آيا ماشيني كه در حال كار است بايد با يك ماشين جديد تعويض شود؟

ـ از بين چند پروژه كه داراي درآمد سالانة مساوي هستند ولي سرمايه اولية مختلفي نياز دارند كدام اقتصادي‌تر است؟

ـ از بين چند پروژه كه داراي سرمايه‌گذاري اولية مساوي هستند ولي از درآمد سالانة متفاوتي دارند برخوردارند، كدام ارجح است؟

ـ آيا منافع پروژة عام‌المنفعة مورد نظر، در حدي هست كه اجراي آن را توجيه كند؟

ـ با كاهش يا افزايش هر يك از پارامترهاي اقتصادي در يك پروژه، چه تغييري در نتايج و چه تعييري در تصميم‌ اجراي پروژه‌ پديد مي‌آيد؟

تا سال 1940 وظيفة اصلي مهندسان، فقط طراحي و ساخت ماشين‌آلات و تجهيزات صنعتي و شناخت روش‌هاي توليدي بود و توجه كاملي به ابعاد اقتصادي مواد اولية مصرفي، نيروي انساني، ماشين‌آلات و تجهيزات در توليد محصول و ابعاد اقتصادي اجراي يك طرح صنعتي نداشتند ولي امروزه، انتظار مي‌رود تلاشي كه مهندسان براي كسب تكنولوژي جديد و پيشرفته صرف مي‌كنند، براي تجزيه و تحليل اقتصادي آن نيز تلاش نمايند.

- هزینه‌های سرمایه‌ای (Capital Expenditures) :

مقدار هزینه‌هایی كه شركت یا مجموعه شركتها در زمینه كارگاهها و یا وسایل جدید برای تولید محصولات بیشتر و یا متنوعتر صرف میكنند.

هزینه‌های سرمایه را میتوان در سه گروه زیر خلاصه نمود :

1-    سرمایه‌هائیكه برای ابقاء ظرفیت تولیدی ضروری است.

2-   سرمایه‌هائیكه برای مكانیزه كردن و خودكار كردن دستگاهها با پیشرفت سطح تكنولوژی ضروری هستند.

3- سرمایه‌هائیكه برای گسترش خطوط تولید و بالا بردن ظرفیتهای تولیدی بمرور زمان با افزایش سطح نیازهای جامعه ضروری هستند.

- حداقل نرخ برگش قابل قبول :

Minimum Attractive Rate of return (MARR)

عبارتست از نرخ برگشت موثر سالانه سرمایه گذاری پس از اعمال مالیاتها بطوریكه دقیقا در استانه پذیرا بودن سرمایه‌گذاری برای سرمایه‌گذار در شرایط از قبل تعیین شده باشد.

- هزینه اولیه : (First Cost)

هزینه اولیه یك دارائی (یا یك پروژه) مجموعه هزینه‌هائیست كه برای خرید ، انتقال به محل ، مالیاتها ، نصب ،راه‌اندازی و سایر هزینه‌های آغازی و جنبی شامل هزینه‌های چك كردن قبلی تولیدات منتظره صرف گردد.

برای مثال كلیه هزینه‌هایی كه برای ساختن یك ساختمان صرف می‌شود در این گروه قرار دارد.

- ارزشهای سرمایه‌ای باقیمانده (The Salvage Values) :

نامهای دیگر : ارزش اسقاطها ، ارزش سرمایه‌ای قابل بازیافت

عبارتست از جمع خالص ارزش دارائیهایی كه دوره بهره برداری از آنها بدلایلی به پایان رسیده است.

نحوه محاسبه : قیمت حاصل از فروش دارائیهای خارج از رده پس از كسر كلیه هزینه‌های جایگزینی ، انتقال و هزینه‌های دیگر.

این ارزش ممكن است منفی باشد.

- عمر (Life) :

عبارتست از تعداد سالهای خدمتی كه یك استفاده كننده محتاط انتظار دارد كه دارائی یا قطعه مورد نظر در ارتباط با هدف مورد نظر وی مورد بهره‌برداری قرار گیرد.

o       عمر فیزیكی

o       عمر اقتصادی

- مبلغ سالانه پول (The annual sum of money) :

بر حسب ارزش زمانی پول تنظیم میگردد و مقدار سالانه موثر در دوره آنالیز و یا عمر پروژه بطور متوسط عمل می‌نماید.

- عایدات عملیاتی یا دامدهای عملكرد سیستم (Operating Revenues)

عبارتست از مبلغ سالیانه پولی كه از محل فروش یا اجاره بندی بر روی دارائی‌ها و یا انجام خدمات پس از كسر تنزیلات و محاسبه مبالغ غیر قابل وصول و ارزش كالاهای برگشت داده شده و ... حاصل می‌شود.

- هزینه‌های نقدی عملیاتی (Cash Operating Casts) :

مبلغ نقدی سالانه لازم برای نگهداری ، بازرسی ، آزمایش ، فروش تولیدات ، خرید مواد و مصالح برای تولیدات ، انجام عملیات ، مالیات بر دارائی‌ها و هزینه‌های بیمه‌ای و هرنوع هزینه‌دیگری است كه قانونا و یا بر اثر انجام وظائف پروژه بوجود می‌آیند.

- جریان نقدی قبل از مالیات (Before-Tax Cash Flow) :

مقدار خالص عایدات نقدی منهای هزینه‌های نقدی عملیاتی

- هزینه استهلاك (Depreciation Expense) :

عبارتست از تخصیص سالانه هزینه‌های اولیه منهای ارزشهای قابل بازیافت در انتهای عمر اقتصادی پروژه در طول سالهای عمر اقتصادی پروژه.

- مالیات بر درآمد (Income Tax) :

جمع مبالغ سالانه لازم برای پرداخت مالیاتهای مربوط به در آمد خالص به ارگانهای مربوطه.

- سود متعلق به وام سرمایه‌ای (Interest on Debt Capital) :

سود متعلق به وام دریافت شده برای سرمایه‌گذاری مبلغ سالانه لازم برای پرداخت سود وام دریافت شده است كه در انتهای هر سال از سالهای توافق شده برای بازپرداخت به وام دهنده پرداخت می‌گردد. ( این مبلغ شامل پرداخت اقساط مربوط به اصل وام نمی‌گردد)

- بازیافت هزینه‌های اولیه و دارائی‌های باقیمانده در شرایط حداقل نرخ برگشت قابل قبول :

این مبلغ معادل سالانه میبایست به سرمایه‌گذار در برابر سرمایه گذاری اولیه‌اش در طول عمر پروژه برگشت داده شود.

برخی اصطلاحات:

Benefit = درآمد ؛ سود

Business Plan (BP) = طرح كسب و كار ؛ برنامة كسب و كار

Cash Flow Diagram = نمودار جريان نقدي ؛ نمودار فرآيند مالي

Cash Flow before Tax = فرآيند مالي قبل از كسر ماليات

Compound Interest = بهره مركب

Decision = تصميم

Defender = مدافع

Disbenefit = ضرر ؛ زيان

Economic = اقتصادي؛ با صرفه؛ مقرون به صرفه

Effective Interest = بهره موثر

Equivalence = تعادل

Equivalence Uniform Annual Income (EUAB) = درآمد يكنواخت سالانه

Future Worth = ارزش آتي (آينده)

Gross Income = درآمد ناخالص

Industrial = صنعتي

Interest (i) = بهره

Investment = سرمايه‌گذاري

Maximum Attractive Payback Period (MAPP) = حداكثر دورة بازگشت سرماية جذب كننده

Net Present Worth (NPW) = ارزش فعلي خالص

Number of Period (n) = تعداد دوره

Payback Period (PP) = دورة برگشت سرمايه

Present Worth = ارزش فعلي

Present Worth of Cost (PWC) = ارزش فعلي هزينه‌ها

Principle = اصل (در مقابل فرع به معناي بهره)

Project = پروژه ؛ طرح

Replacement = تعويض

Tax = ماليات

Tax rate = نرخ ماليات

Time value of money = ارزش زماني پول

Sensitivity Analysis = آناليز حساسيت

Uniform Annual (A) = يكنواخت سالانه

Uniform Annual Income (UAI) = درآمد يكنواخت سالانه

Uniform Gradient = شيب يكنواخت

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

موضوعات مرتبط: تاریخچه,اقتصاد,آب و فاضلاب

برچسب‌ها: اقتصاد مهندسي

ادامه مطلب

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

درحال مشاهده: اقتصاد مهندسي

اقتصاد مهندسي

لیست مطالب

آرشیو موضوعی

برچسب ها

صفحات مهم

لینک دوستان

پیوندها

نویسندگان

آخرین مطالب

آرشیو