مرجع تخصصی آب و فاضلاب

تصفيه خانه آب مشکين شهر
 

تصفيه خانه مشکين شهر جهت تأمين بخش اعظمی از آب شرب شهر مشکين شهر طراحي و راه اندازي شده است. اين تصفيه خانه در شهر مشکين شهر و در ارتفاع 1460 متري از سطح دريا در انتهاي کوي فرهنگيان و جنب پادگان قدس واقع شده است.

10-1- ظرفيت و محدوده کاري
احداث تصفيه خانه مشکين شهر در سال 1384 توسط شرکتهای فزايند و رهسرا به عنوان پيمانکارهاي ساختماني و تأسيساتي و با مشاوره شرکت فرازآب آغاز و بعد ازگذشت حدود 3 سال در سال 1386 به بهره برداري رسيد. ظرفيت اسمي اين تصفيه خانه 45/0 متر مکعب بر ثانيه (450 ليتر در ثانيه) است که در حال حاضر در حدود 22/0 متر مکعب بر ثانيه (220 ليتر در ثانيه) به صورت عملياتي بهره برداري مي شود. آب خام ورودي اين تصفيه خانه از رودخانه هاي خياوچاي، نهرخاتون و کرکري تأمين مي شود که توسط خط انتقال به طول 5/66 کيلومتر از جنس آزبست، داکتيل و فولاد به تصفيه خانه منتقل مي شود. انتقال آب خام به تصفيه خانه با روش ثقلي انجام مي شود. آب صاف تصفيه خانه نيز در مخزن آب صاف تصفيه خانه ذخيره و سپس توسط ايستگاه پمپاژ داخل تصفيه خانه به شبکه آبرساني انتقال مي يابد.

10-2- وضعيت مالکيت تصفيه خانه
مساحت کل اراضي اين تصفيه خانه معادل 7 هکتار مي باشد که در انتهاي کوي فرهنگيان و در ضلع غربي پادگان قدس سپاه واقع شده است. مالکيت زمين تصفيه خانه در اختيار "شرکت آب منطقه اي استان اردبيل" مي باشد. سند مالکيت زمين تصفيه خانه نيز به شکل اقرارنامه و کاربري زمين از نوع خدماتي مي باشد.

10-3- مشخصات فني تصفيه خانه
به طور کلي ابنيه،تأسيسات و تجهيزات ايجاد شده در اين تصفيه خانه را مي توان به شرح ذيل طبقه بندي نمود.

10-3-1- شيرخانه ورودي
اين شيرخانه جهت نصب شيرهاي کنترل آب ورودي و باي پس تصفيه خانه و نصب تجهيزات اندازه گيري مانند pH متر، کدورت سنج و دبي سنج در ابتداي مسير ورود آب خام در نظر گرفته شده است.

10-3-2- حوضچه دبي سنجي
به منظور نصب دبي سنج آب ورودي و رعايت حداقل فاصله نصب دبي سنج و عدم وجود اغتشاش (توربولانس) يا تغيير سرعت جريان در  قبل و بعد آن حوضچه اي به ابعاد 5/2*5/2 متر در نظر گرفته شده است.

10-3-3- حوض هوادهي
اين حوض از نوع آبشاري پله اي و به صورت سه دايره متحدالمرکز و به شعاع کلي 5/4 متر در نظر گرفته شده كه کلرزني اوليه در اين محل انجام مي شود.
10-3-4- کانال ارتباط هوادهي با اختلاط سريع
براي اين منظور کانالي به طول 10 متر و عرض 2/1 متر در نظر گرفته شده است.

10-3-5- حوضچه اختلاط سريع
پس از تزريق مواد شيميايي مورد استفاده در فرآيند تصفيه، آب وارد سه حوضچه اختلاط سريع بتني به ظرفيت 8/5 متر مکعب و ابعاد 2/1*2/2*2/2 متر مي شود. هر حوضچه داراي دو دستگاه هم زن 5/7 کيلوواتي براي اختلاط يکنواخت و سريع مواد شيميايي تزريق شده در آب مي باشد.

10-3-6- حوضچه هاي منعقد کننده
تصفيه خانه مشکين شهر داراي سه واحد منعقد کننده جهت ايجاد لخته در سه مرحله مي باشد. هر واحد داراي سه حوضچه منعقد کننده 8/121 متر مکعبي به ابعاد 5/3*9/5*9/5 متر و مجهز به دو دستگاه هم زن دور متغير مي باشند که با استفاده از دورهاي مختلف در هر حوضچه باعث انعقاد ذرات معلق در آب و ايجاد لخته هاي بزرگ تر لجن مي شود.

10-3-7- حوضچه هاي ته نشيني
اين تصفيه خانه داراي سه حوضچه ته نشيني بتني مستطيلي شکل به ظرفيت 1701 متر مکعب و ابعاد 5/3*9*54 متر مي باشد. دو دستگاه لجن روب 2/2 کيلوواتي و چهار قيف تخليه لجن در هر حوضچه جهت تخليه لجن ته نشين شده در نظر گرفته شده است.

10-3-8- صافي هاي شني
فرآيند فيلتراسيون آب در اين تصفيه خانه توسط هشت زوج صافي شني از نوع آکازور V تند ثقلي با مساحت 54 متر مربع انجام مي شود. دانه بندي ماسه هاي مورد استفاده در اين صافي ها بين 6/0 و 2/1 ميلي متر و ضخامت كل لايه هاي ماسه 80 سانتي متر و ضريب يکنواختي دانه هاي ماسه (UC) معادل 5/1 مي باشد. همچنين در زير لايه هاي ماسه لايه اي نگهدارنده به ضخامت 10 سانتي متر قرار دارد. کنترل سرعت آب صافي از نوع سيفون و شناور مي باشد. سه پمپ آب بکواش 30 کيلوواتي و سه دمنده هواي 37 کيلوواتي نيز جهت شستشوي صافي ها در نظر گرفته شده است.

10-3-9- مخازن ذخيره آب صاف
آب صاف اين تصفيه خانه در مخزن اصلي ذخيره آب كه 10 هزار متر مکعب ظرفيت دارد ذخيره می گردد.

10-3-10- مخزن آب بازيافتي
آب حاصل از بکواش صافي به يک مخزن آب بتني به ظرفيت 500 متر مکعب و ابعاد 3*13*13 متر منتقل و در آنجا پس از ته نشيني لجن آب حاصل به وسيله دو دستگاه پمپ 5/18 کيلوواتي با دبي 250 مترمکعب بر ساعت به کانال تقسيم حوضچه هاي منعقد کننده منتقل مي شود.
 

10-3-11- فرآيند تصفيه آب
در تصفيه خانه مشکين شهر فرآيند تصفيه آب از نوع شيميايي، فيزيکي و ميکروبي مي باشد که طي آن کدورت و بار ميکروبي آب خام تا ميزان مطلوب استاندارد کاهش يافته و همچنين اصلاح و کاهش برخي املاح و ترکيبات شيميايي نيز انجام مي گيرد. فرآيند تصفيه آب در اين تصفيه خانه شامل مراحل ذيل است:

•    هوادهي
•    کلر زني مقدماتي
•    تهيه و تزريق مواد شيميايي
•    اختلاط سريع
•    زلال سازي
•    صاف سازي
•    کلر زني نهايي
•    ذخيره سازي

10-3-11-1- مرحله هوادهي
در اين مرحله آب در تماس نزديک با حباب هاي هوا قرار مي گيرد. هدف از هوادهي آب خام حذف متان، سولفيد هيدروژن و ساير ترکيبات آلي فراري مي باشد که در بو و طعم آب تأثير بسزايي دارند. همچنين هوادهي تأثير بسزايي در کاهش آهن و منگنز حل شده در آب دارد.

10-3-11-2- مرحله کلرزني مقدماتي
هدف از کلر زني آب خام، سالم سازي آب ورودي به تأسيسات به منظور اکسيداسيون و حذف نسبي آلاينده هاي آلي مولد بو و طعم نامطلوب، حذف نسبي آلاينده هاي معدني مولد رنگ مانند آهن، منگنز، فلزات سنگين و ته نشيني آن ها در مرحله زلال سازي و جلوگيري از رشد بعدي ميکرو ارگانيسم ها و گياهان آبي در تأسيسات تصفيه خانه است.

10-3-11-3- فرآيند تهيه و تزريق مواد شيميايي

 کلرورفريک به عنوان ماده منعقد کننده با خلوص 40 درصد در مخازني با ظرفيت 122 متر مکعب در اين تصفيه خانه ذخيره و پس از آماده سازي در مخازن انحلال توسط سيستم تزريق و خطوط انتقال به حوضچه اختلاط سريع تزريق می گردد. همچنين در بعضي موارد به جاي کلرورفريک از پلي آلومينيوم کلرايد موسوم به PAC که کارآيي بالاتري در عمل انعقاد و ايجاد لخته ها دارد استفاده مي شود. آهک نيز جهت تنظيم pH و بهبود فرآيند انعقاد به صورت شير آهک آماده و به کانال آب خام تزريق مي شود. به منظور به دست آوردن لخته هاي بزرگتر و سنگين تر به خصوص در زمستان (زماني كه دماي محيط کمتر از 12 درجه سانتيگراد مي باشد) از پلي الکتروليت به عنوان کمک منعقد کننده استفاده مي شود. مقدار تزريق مواد شيميايي توسط آزمايشگاه به وسيله آزمايشي به نام جارتست تعيين و به واحد بهره برداري اعلام مي گردد.
 

10-3-11-4- مرحله اختلاط سريع
به منظور سرعت بخشيدن به عمل انعقاد لخته ها در اين مرحله مواد شيميايي مورد استفاده در فرآيند تصفيه در زماني بسيار کوتاه و با سرعت زياد توسط همزن مکانيکي با آب مخلوط مي شوند.

10-3-11-5- فرآيند زلال سازي
در مرحله بعد آب وارد حوضچه هاي ته نشيني مي شوند. در اين حوضچه ها لخته هاي ايجاد شده در حوضچه هاي منعقد کننده ته نشين مي شوند. آب از مرکز کلاريفاير وارد حوضچه شده و از لبه خارجي کلريفاير خارج مي شود. جريان شعاعي و رو به بالاي آرامي در حوضچه ايجاد شده که سرعت آب با نزديک تر شدن به کانال خروجي کاهش مي يابد. در نتيجه از آنجائيکه لخته هاي ايجاد شده سنگين بوده و انرژي لازم براي حرکت قائم در جهت خروج آب را ندارند ته نشين مي شوند. لجن ته‌نشين شده به وسيله پاروهايي که توسط پل متحرک همواره در حال چرخش هستند جمع آوري و در دوره هاي معين تخليه مي شود.
فرآيند زلال سازي در اين تصفيه خانه در دو مرحله صورت مي گيرد. در مرحله اول آب خروجي از حوضچه اختلاط سريع وارد حوضچه هاي منعقد کننده مي شود. در اين حوضچه ها عمل انعقاد و لخته سازي صورت مي گيرد. چند همزن دور متغير به آرامي در داخل آب چرخيده و در اثر انرژي حاصل از اين چرخش ذرات معلق در آب که در اثر تزريق مواد شيميايي و اختلاط سريع بي بار شده اند به يکديگر چسبيده و ايجاد لخته مي کنند.

10-3-11-6-  مرحله صاف سازي
حذف نهايي مواد معلق (کلوئيدي) از آب و فلوک هاي ريز که در مرحله زلال سازي ته نشين نشده اند در صافي ها انجام مي شود. پس از گذشت چند ساعت از کارکرد صافي به دليل گرفتگي فضاي ميان دانه هاي ماسه توسط ذرات همراه آب افت فشاري در جريان آب به وجود مي آيد که باعث کاهش راندمان صافي مي شود. براي برطرف کردن اين مسأله صافي ها توسط آب و هوا به صورت معکوس در دوره هاي متناوب زماني شستشو شده و پساب حاصل از شستشو به حوضچه هاي تثبيت لجن و پس از ته نشيني لجن آن مجددا به کانال آب خام انتقال مي يابد.

10-3-11-7- مرحله کلرزني نهايي
کلرزني نهايي به منظور گندزدايي و تأمين کلر آزاد باقيمانده در آب خروجي انجام مي شود. کلرزني نهايي در حدي انجام مي شود که مقدار کلر آزاد باقيمانده در خروجي تصفيه خانه طبق دستور معاونت نظارت بر بهره برداري و تأييد مديريت امور نگهداري و بهره برداري تصفيه خانه ها باشد.

10-3-11-8- ذخيره سازي
آب صاف خروجی از تصفيه خانه در يک مخزن 10 هزار مترمکعبي جمع آوري گرديده و از آنجا به مخازن ذخيره سطح شهر انتقال مي يابد.
 

10-3-12- ايستگاه پمپاژ
ايستگاه پمپاژ تصفيه خانه مشکين شهر به مساحت 172 متر مربع و به ابعاد 75/12*5/13 متر جهت پمپاژ آب به مخازن سطح شهر بعد از مخزن آب صاف تصفيه خانه در نظر گرفته شده است.

10-3-13- ساختمان اداري
ساختمان اداري تصفيه خانه شامل دفاتر مديريتي، بهره برداري و اداري مي باشد و داراي مساحت آن معادل 360 متر مربع مي باشد.

10-3-14- سالن صافي ها
سالن صافي ها که دربرگيرنده صافي ها و تجهيزات کنترل و شستشو می باشد به مساحت 995 متر مربع داراي ابعاد 3/29*9/33 متر مي باشد. اين سالن داراي دو طبقه مي باشد که طبقه بالايي شامل صافي ها و تجهيزات کنترلي آن ها و طبقه پايين شامل شيرآلات خروجي و شستشوي صافي ها و نيز تجهيزات تنظيم کننده سرعت مي باشند.

10-3-15- ساختمان مواد شيميايي
ساختمان مواد شيميايي به مساحت معادل 241 متر مربع و به ابعاد 9/9*3/34 متر و داراي تجهيزات تهيه و تزريق مواد شيميايي مي باشد. تجهيزات مربوط به آماده سازي و تزريق کلرورفريک در تصفيه خانه مشکين شهر شامل دو مخزن ذخيره بتني61 متر مکعبي، دو مخزن تزريق 2/5 متر مکعبي بتني، دو پمپ انتقال براي انتقال کلرورفريک از مخازن ذخيره به مخازن تزريق با ظرفيت انتقال 11 متر مکعب بر ساعت، دو دمنده 5/7 کيلوواتي به عنوان همزن و دو پمپ تزريق است. تجهيزات مربوط به تهيه و تزريق شير آهک شامل دو مخزن انحلال 6 متر مکعبي بتني، دو همزن 3 کيلوواتي و دو پمپ تزريق 55/0 کيلوواتي با دبي 3 متر مکعب بر ساعت مي باشد. تجهيزات مربوط به آماده سازي و تزريق پلي آلومينيوم کلرايد (PAC) نيز شامل دو مخزن انحلال 3/2 متر مکعبي بتني، 2 همزن 1/1 کيلوواتي و دو پمپ تزريق 18/0 کيلوواتي با دبي 115/0 متر مکعب بر ساعت مي باشد.

10-3-16- ساختمان کلر زني
ساختمان کلرزني به مساحت 1/158 متر مربع و به ابعاد 17*3/9 متر و داراي تجهيزات کلرزني و ايمني مربوطه مي باشد.  تجهيزات کلرزني اين تصفيه خانه شامل دو دستگاه کلريناتور تحت خلأ با ظرفيت 10 کيلوگرم بر ساعت براي کلر زني اوليه و يک دستگاه کلريناتور تحت خلأ با ظرفيت 10 کيلوگرم بر ساعت براي کلر زني نهايي، دو دستگاه بوستر پمپ با ظرفيت 10 متر مکعب بر ساعت و هجده سيلندر 820 ليتري گاز کلر مي باشد. از آنجائيكه گاز كلر داراي خطرات بسياري بوده و در صورت نشتي بيش از اندازه در محيط باعث بروز مشكلاتي از جمله مسموميت شديد و حتي مرگ مي‌گردد سيستم هاي ايمني نيز براي مواجهه با اين شرايط در ساختمان کلرزني در نظر گرفته شده است.
 

10-3-17- کارگاه فني و انبار تجهيزات
کارگاه فني به مساحت 171 متر مربع و به ابعاد 5/7*7/12 متر براي انجام امور تعمير و نگهداري تصفيه خانه و انبار تجهيزات به مساحت 171 متر مربع و به ابعاد 4/13*7/12 متر براي نگهداري تجهيزات و ماشين آلات مورد نياز در بخش تعمير و نگهداري از ديگر داراييهای اين تصفيه خانه به شمار می رود.

10-3-18- آزمايشگاه
آزمايشگاه تصفيه خانه مشکين شهر به مساحت 42 متر مربع و به ابعاد 2/4*10 داراي تجهيزات به شرح جدول 10-1 مي
باشد.

10-3-19- تجهيزات کنترلي
سيستم کنترلي تصفيه خانه به صورت pc-based بوده و مجهز به  تجهيزات اندازه گيري آنلاين به شرح جدول 10-2 می باشد.

10-3-20- پست برق و برق اضطراري
پست برق اين تصفيه خانه به مساحت 55 متر مربع و به ابعاد 5/5*11 متر و می باشد. از سوی ديگر جهت مواجهه با شرايط قطعي برق پست اضطراري شامل يک دستگاه ديزل ژنراتور با ظرفيت توليد 160 کيلووات برق به مساحت حدود 157 متر مربع و به ابعاد 4/11*7/13 متر در نظر گرفته شده است.

شركت مهندسي آب و فاضلاب كشور

"معاونت نظارت بر بهره برداري"

بررسی روش های خالص سازی آب با به کارگیری فناوری نانو - جمعه دوازدهم فروردین 1390
ايمني وبهداشت ساختمان واحد كلرزني در تصفيه خانه ها - جمعه دوازدهم فروردین 1390
46 راه براي صرفه جويي و مصرف بهينه آب - جمعه دوازدهم فروردین 1390
مديريت كلرزني آب آشاميدني - جمعه دوازدهم فروردین 1390
ژئوسنتتیک - جمعه دوازدهم فروردین 1390
پلی وینیل کلراید - جمعه دوازدهم فروردین 1390
اصول و مفاهیم اصلی محیط زیست - جمعه دوازدهم فروردین 1390
تخلخل و نفوذپذیری - جمعه دوازدهم فروردین 1390
چرخه متابولیسمی فسفر - جمعه دوازدهم فروردین 1390
میکروب شناسی صنعتی - جمعه دوازدهم فروردین 1390
آدنوزین تری فسفات (ATP) - جمعه دوازدهم فروردین 1390
انواع کرم - جمعه دوازدهم فروردین 1390
باکتری های مغناطیسی - جمعه دوازدهم فروردین 1390
جلبک - جمعه دوازدهم فروردین 1390
انواع میکرو ارگانیسم های خاک - جمعه دوازدهم فروردین 1390
انواع جلبک و سیانو باکتریا در سنگ آهک - جمعه دوازدهم فروردین 1390
جدا سازی یون فلزی آلاینده آب - جمعه دوازدهم فروردین 1390
سنگ های آهکی - جمعه دوازدهم فروردین 1390
سیل بندها - جمعه دوازدهم فروردین 1390
رزین ها - جمعه دوازدهم فروردین 1390
بهره برداری از آب زیر زمینی - جمعه دوازدهم فروردین 1390
نمک‌زدایی از آب دریا - جمعه دوازدهم فروردین 1390
تنظیم کیفیت آب ها - جمعه دوازدهم فروردین 1390
تشکیل آب زیرزمینی - جمعه دوازدهم فروردین 1390
تغذیه آب زیرزمینی - جمعه دوازدهم فروردین 1390
سفره های آب زیرزمینی - جمعه دوازدهم فروردین 1390
تصفیه آبهای سطحی - جمعه دوازدهم فروردین 1390
تصفیه آب در داخل زمین - جمعه دوازدهم فروردین 1390
تصفیه آب با صافی شنی تند خود شستشو - جمعه دوازدهم فروردین 1390
انعقاد در آب - جمعه دوازدهم فروردین 1390
آب زیرزمینی و محیط زیست - جمعه دوازدهم فروردین 1390
کنترل انواع فاضلاب - جمعه دوازدهم فروردین 1390
اتروفیکاسیون - پنجشنبه یازدهم فروردین 1390
نیترات آب شهری - پنجشنبه یازدهم فروردین 1390
واحد تصفیه آب نیروگاه نکا - پنجشنبه یازدهم فروردین 1390
پوشش خطوط لوله - پنجشنبه یازدهم فروردین 1390
مقایسه ظرفیت جذب اشباعی کربن فعال استاندارد (مرک) با کربن فعال ساخته شده در آزمایشگاه به روش شیمیایی - پنجشنبه یازدهم فروردین 1390
استفاده از كربن فعال گرانول در فرايند كربن زيستي - پنجشنبه یازدهم فروردین 1390
بهينه سازي توليد کربن فعال به روش فعال‌سازي شيميايي - پنجشنبه یازدهم فروردین 1390
زغال فعال شده چگونه کار می کند؟ - پنجشنبه یازدهم فروردین 1390
Avtivated Carbon چیست ؟ - پنجشنبه یازدهم فروردین 1390
روش هاي تامين آب شيرين - پنجشنبه یازدهم فروردین 1390
گذشته آب در ايران - پنجشنبه یازدهم فروردین 1390
آیا می دانیدها درمورد آب 4 - پنجشنبه یازدهم فروردین 1390
رواناب - پنجشنبه یازدهم فروردین 1390
تصفيه خانه فاضلاب ساري (EPC) - سه شنبه نهم فروردین 1390
تصفيه خانه آب شرب و خط انتقال آب از سد شهيد رجائي (قائمشهر) به ساري - سه شنبه نهم فروردین 1390
تصفیه خانه هفتم آب شرب تهران - سه شنبه نهم فروردین 1390
تصفيه خانه سوم آب شرب مشهد - سه شنبه نهم فروردین 1390
تصفیه خانه فاضلاب شرق مشهد - اولنگ - دوشنبه هشتم فروردین 1390

مرجع تخصصی آب و فاضلاب