اصول و مفاهیم اصلی محیط زیست

درحال مشاهده: اصول و مفاهیم اصلی محیط زیست

ادعونی اهدای خون

اصول و مفاهیم اصلی محیط زیست

۱۳۹۰/۰۱/۱۲

8:30

امیرحسین ستوده بیدختی

اصول اول
اولین مشکل زیست محیطی، افزایش جمعیت است. کل اثر محیط یک فرآیند به این صورت تعریف شده است:
تعداد جمعیت X اثر آن فرآیند روی یک نفر= کل اثر محیط یک فرآیند

بنابراین هر چه تعداد جمعیت افزایش یابد اثر کل آن فرآیند بر روی محیط زیاد خواهد بود. این مشکلات ناشی از افزایش جمعیت به نام بمب جمعیت معروف است. با افزایش جمعیت مشکلاتی از قبیل کاهش ذخایر و مشکلات زیست محیطی مانند آلودگی آبهای زیرزمینی و سطحی و تولید زباله های خطرناک به وجود می آید.

اصل دوم
زمین اساسا یک سیستم بسته است و برای حل مشکلات زیست محیطی باید نرخ تغییرات و واکنش ها و زمین را بدانیم هر سیستم از چند جز تشکیل شده است و آن اجزا از یکدیگر تاثیر بر می دارند. مثلا کره زمین دارای چهار جز اتمسفر، هیدروسفر، بیوسفر و لیتوسفر است و تغییر در هر کدام، ممکن است روی دیگری تاثیر بگذارد. پس هر جز تمایل به تغییر دارد به عبارت دیگر هر چیز روی چیز دیگر اثر می گذارد. این را اصل وحدت محیط می گویند.
اصل سوم
زمین تنها محیط قابل سکونت است و ذخایر آن محدود هستند. این اصل در واقع دو قسمت دارد، قسمت اول اینکه زمین تنها محیط قابل سکونت است که در دسترس ما است و قسمت دوم اینکه گر چه ذخایر کمی قابل بازیابی هستند ولی بسیاری از آنها قابل بازیابی نیستند. لذا در آینده باید به این فکر بود که بازیابی از بیشتر ذخایر صورت بگیرد. حتی آبهای آلوده نیز می توانند جز ذخایر آبی محسوب شوند.
اصل چهارم
فرآیندهای فیزیکی که امروزه رخ می دهند، در طول دوره های زمین شناسی نیز رخ داده و باعث تغییر و تحول سطح زمین شده اند. البته شدت و فراوانی این فرآیندها، بسته به تغییرات طبیعی و مصنوعی، در طول زمان متغیر بوده است. از روی مطالعه فرآیندهای امروزی می توان فرآیندهای زمانهای گذشته را بازسازی کرد. این نظریه که امروز کلید گذاشته است به نام یکنواخت سازی معروف است. البته این نظریه نمی گوید که شدت و فراوانی این فرآیندها در طول زمان ثابت بوده است یکی از مهمترین عواملی که روی شدت و فراوانی فرآیندها اثر می گذارد، انسان است. و به عنوان مثال درست است که رودخانه ها هم در گذشته و هم امروزه، سیل ایجاد می کنند، ولی به علت فعالیت های بشری تعداد سیلها و شدت آنها ممکن است امروزه با گذشته فرق کند. این اثرات بشری، گر چه در مقیاس جهانی ممکن است کوچک به نظر برسند، ولی در مقیاس محلی، آنها بسیار شدید می شوند.

اصل پنجم
همیشه فرآیندهای زمین شناسی برای بشر خطرناک بوده اند (البته نه همه آنها) لذا خطرات طبیعی باید شناسایی شوند و تا آنجا که امکان دارد از آنها پرهیز گردد. بشر از زمان آغاز حیاتش در روی کره زمین، با خطرات طبیعی روبرو بوده است و تلفات داده است. اما با تکامل بشر و متمرکز شدت فعالیت های بشری در محیط های خاص (مثل شهرها)، آلودگی محیط زیست و اثرات خطرناک زمین شناسی بیشتر می شود. مثلا زلزله رودبار که اگر 4 میلیون سال پیش رخ می داد و
چون مردم کمی در آنجا بودند تعداد تلفات کمتر بود ولی امروزه اثرات و تلفات آن به علت تمرکز مردم در یک محیط کوچک ،بسیار زیاد بود.
فرآیندهای طبیعی زمین شامل فرآیندهای اگزوژنتیک مانند هوازدگی و بارش و فرآیندهای اندوژنتیک مثل فعالیت های ماگمایی می باشند. فرآیندهای طبیعی فوق از قیبل سیل، زلزله و فعالیت های آتشفشانی همیشه زندگی بشر را تهدید می کرده اند. لذا وظیفه یک زمین شناس محیط زیست است که آگاهی های لازم جهت پرهیز از فرآیندهای فوق را، تا آنجا که امکان دارد، در اختیار جامعه قرار دهد.
اصل ششم
طرحهای استفاده از آب و خشکی و کلا طرح ریزی استفاده از منبع زمین باید طوری باشد که تا آنجا که اقتصاد اجازه می دهد، محیط زیبا و دلنشینی را برای همنوعان ایجاد کنیم.

اصل هفتم
اثرات استفاده از خشکی، به صورت تجمعی است. بشر با یافتن آْتش و کشاورزی و سایر منابع، تکامل یافته و همچنانکه شهرها و مزارع گسترش می یابند نحوه استفاده از خشکی نیز متنوع می‌شود و بدین جهت اثرات استفاده از خشکی به صورت تجمعی است. امروزه تقریبا جایی از زمین یافت نمی‌شود که تحت تاثیر فعالیت های بشری قرار نگرفته باشد و هر روز هم فعالیت بشر، اثرات بیشتری روی محیط زیست می گذارد. البته گر چه اثرات انسان در مقایسه با اثرات و انرژی کوهسازی آتشفشانها و انرژی رودخانه ها و غیره کمتر است اما در محیط های شهری و بشری بسیار زیاد و موثر هستند و می توانند منجر به فاجعه شوند. مرگ، افزایش جمعیت، کاهش ذخایر و صنعتی شدن عواملی هستند که احتمال وقوع فاجعه را افزایش می دهند. در اثر این عوامل نه تنها مشکلاتی از قبیل از بین رفتن جنگل و توسعه صحراها به وجود می آید بلکه خطرات ناشی از زباله های شیمیایی و بارنهای اسیدی نیز وجود دارد. بدترین این فعالیت بشری، انفجارات هسته ای است.
اصل هشتم

اصلی ترین مشکله محیط یک انسان، فاکتور زمین شناسی است لذا، برای درک این محیط زیست نیاز به دانش زمین شناسی شاخه های آن داریم. از قبیل ژئومورفولوژی، رسوب شناسی، تکتونیک، هیدروژئولوژی، زمین شناسی اقتصادی و زمین شناسی مهندسی .

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

موضوعات مرتبط: محیط زیست و آب و فاضلاب,لجن,مدیریت لجن

برچسب‌ها: محیط زیست

ادامه مطلب

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

درحال مشاهده: اصول و مفاهیم اصلی محیط زیست

اصول و مفاهیم اصلی محیط زیست

لیست مطالب

آرشیو موضوعی

برچسب ها

صفحات مهم

لینک دوستان

پیوندها

نویسندگان

آخرین مطالب

آرشیو