مرجع تخصصی آب و فاضلاب

ترکیبات فاضلاب بسیار متنوعند. در اینجا لیستی از مواد محتوی ارائه می گردد:

• (بیش از 90% ) آب که اغلب هنگام کشیدن سیفون توالت یا وارد کردن آب با فشار اضافه می شود.
• ترکیبات بیماریزا (پاتوژن ها) همچون باکتریها، ویروسها، موجودات آلوده کننده همچون کرمهای انگل و پریون ها.
• باکتریهای غیربیماریزا (به تعداد موجود بیش از 100000 در هر میلی لیتر فاضلاب)
• اجزاء ارگانیک همچون مو، غذا، مدفوعات انسانی و حیوانی، فیبرهای کاغذی، قی ها، مواد گیاهی، هوموها و غیره.
• مواد ارگانیک محلول همچون اوره، قندهای میوه، پروتئین های محلول، مواد دارویی، مخدر و غیره.
• مواد غیرارگانیک همچون شن و ماسه، گل و لای، اجزای فلزی، سرامیک و غیره.
• مواد غیرارگانیک محلول همچون آمونیاک، نمک دریا، نمک جاده، سموم مهلک، سولفات هیدروژن،  نمک (استر) اسید تیوسیانیک و نمک (استر) اسید تیوسولفوریک
• حیواناتی همچون پروتوزوآ، حشرات، جانوران مفصل دار خانواده آرتروپادها، ماهیهای کوچک و غیره.
• مواد جامد درشت همچون دستمال های بهداشتی، کهنه بچه، کاندوم ها، سوزن ها، اسباب بازیهای کودکان، حیوانات خانگی مرده، اجزای بدن و غیره.
• گازهایی همچون سولفات هیدروژن، کربن دی اکسید، متان وغیره.
• مایعاتی همچون رنگ ها، چسب ها، مایونز، رنگ موها، روغن های امولسیفایر و غیره.
• داروهای سمی همچون آفت کش ها، سموم، علف کش ها و غیره.

شاخص های کیفیت فاضلاب

هرنوع ماده قابل ترکیب با اکسیژن که در آبراههای طبیعی یا در فاضلابهای صنعتی وجود دارد میتواند طی فرآیندهای شیمیایی و بیوشیمیایی (باکتریایی) اکسیده شود و نتیجه آنست که مقدار اکسیژن موجود در آب کاهش پیدا خواهد کرد. اساسا" عکس العمل اکسیداسیون بیوشیمیایی بشرح ذیل نوشته میشود:
ماده قابل ترکیب با اکسیژن  + باکتری + مواد مغذی + اکسیژن  =  دی اکسید کربن + آب + مواد غیرآلی اکسیده همچون نیترات و سولفات

مصرف اکسیژن از طریق کاهش مواد شیمیایی همچون سولفات ها و نیترات ها بشرح ذیل مشخص می گردد:

S-- + 2O2 SO4—

NO2- + 1/2 O2 NO3-

از آنجایی که همه آبراههای طبیعی شامل باکتری و مواد مغذی هستند، تقریبا" هر نوع ترکیب زائدی که وارد این آبراهها میشود، واکنش های بیوشیمیایی بروز میدهد (همچون مورد فوق الذکر). این نوع واکنش های بیوشیمیایی در آزمایشگاه موجب ایجاد نیاز بیوشیمیایی به اکسیژن میشوند که BOD نامیده می شود.
مواد شیمیایی قابل ترکیب با اکسیژن (همچون مواد شیمیایی کاهنده) که وارد آب طبیعی میشوند بطور مشابه واکنش شیمیایی نشان می دهند (همچون موردی که در بالا ذکر شد). این نوع واکنش های شیمیایی باعث ایجاد نیاز شیمیایی به اکسیژن میشوند که COD نامیده میشود.
هر دو مورد آزمایشات BOD و COD  معیاری هستند برای تاثیر کاهش اکسیژن حاصل از آلاینده های زائد. در اکثر موارد هر دونوع آزمایش بعنوان سنجش آلودگی مورد تایید قرار گرفته اند. آزمایش B.O.D میزان نیاز اکسیژن در مواد آلوده کننده زیست تجزیه پذیر را تعیین میکند در حالیکه آزمایش C.O.D میزان نیاز به اکسیژن آلاینده های زیست تجزیه پذیر بعلاوه نیاز به اکسیژن آلاینده های قابل اکسیده شدن غیر زیست تجزیه پذیر را تعیین میکند. آزمایش باصطلاح B.O.D پنج روزه (5-day B.O.D)، مقدار اکسیژن مصرف شده اکسیداسیون بیوشیمیایی آلاینده های زائد را در طی یک دوره پنج روزه اندازه گیری می کند.
مقدار کل اکسیژن مصرفی به هنگامی که واکنش بیوشیمیایی بطور کامل صورت می گیرد،  B.O.Dنهایی (Ultimate B.O.D) نامیده می شود.
آزمایش B.O.D نهایی بسیار وقت گیر است، بنابراین بی.او.دی پنج روزه تقریبا" بطور جهانی بعنوان سنجش تاثیر آلودگی پذیرفته شده است.
در ضمن، انواع مختلف آزمایشات C.O.D وجود دارد که شاید معمول ترین آن 4-hour C.O.D باشد.
باید تاکید نمود که هیچگونه همبستگی کلی بین 5-day B.O.D و Ultimate B.O.D وجود ندارد. بعلاوه، هیچ همبستگی کلی بین B.O.D و C.O.D وجود ندارد.
امکان توسعه این نوع همبستگی ها برای یک نوع خاص از آلاینده زائد از طریق جریان خاص فاضلاب وجود دارد، اما این نوع همبستگی ها برای استفاده با دیگر انواع آلاینده ها یا جریانهای فاضلاب عمومیت ندارند.
روشهای تستی آزمایشگاه برای تعیین نیازهای اکسیژن (فوق الذکر) بطور دقیق در بخش های ذیل به نام " روشهای استاندارد برای آزمایش آب و فاضلاب " در سایت www.Standarmethods.Org آورده شده است.

• B.O.D 5-day و Ultimate B.O.D نهایی : بخشهای 5210B و 5210C
• C.O.D : بخش
• مطالب تصادفی:

مرجع تخصصی آب و فاضلاب