تصفيه فاضلاب به روش بركه

درحال مشاهده: تصفيه فاضلاب به روش بركه

ادعونی اهدای خون

تصفيه فاضلاب به روش بركه

۱۳۸۹/۱۲/۰۴

0:2

امیرحسین ستوده بیدختی

کلیات:

برای تصفیه فاضلاب شهری روش های مختلفی وجود دارد،که از جمله می توان به روش برکه های تثبیت اشاره کرد. استخرهای تثبیت فاضلاب در ساده ترین شکل خود حوضچه های عریض و کم عمقی هستند که در آن فاضلاب به روش های کاملا طبیعی در اثر واکنش جلبک ها و باکتریها تصفیه می گردند. هزینه های ساختمانی، میزان سرمایه گذاری های اولیه و تعمیرات مورد نیاز آنها پایین و بهره بردای و نگهداری از آنها بسیار آسان و کم هزینه می باشد. استخرهای تثبیت فاضلاب بدون شک در مناطق گرمسیری و جایی که زمین کافی در دسترس باشد یکی از موثرترین روشهای تصفیه فاضلاب می باشد. البته استفاده از استخرهای تثبیت فاضلاب منحصر به مناطق گرمسیری نمیباشد و در اکثر شرایط آب و هوایی حتی مناطق سردسیری مثل آلاسکا راندمان مناسبی داشته است. در تصفیه فاضلابهی صنعتی نیز استخرهای تثبیت فاضلاب کارایی چشمگیری از خود نشان داده است.در کشورهای صنعتی نیز علی رغم وجود تکنولوژی مدرن و پیشرفته امروزی استخرهای تثبیت سهم موثری دارند.(1)

برکه های تثبیت فاضلاب از قسمت های مختلفی تشکیل شده که عبارتند از:

1-شبکه های آشغالگیر مکانیکی و دستی

3-استخر بیهوازی

4-استخرهای اختیاری

تاریخچه توسعه استخرهای تثبیت فاضلاب :

برای ذخیره سازی و تصفیه فاضلاب وفضولات حیوانی قرن های متمادی از استخرهای تثبیت استفاده شده است و بخصوص در چهل سال اخیر روشهای طراحی بر اساس نیاز جمعی- میزان بار آلی وزمان ماند فاضلاب در استخر، توسعه داده شده اند. در سال 1901 در شهر سن آنتونیوی تگزاس محوطه ای به اندازه ی 275 هکتار و به عمق 104 متر ساخته شد که این استخر هنوز هم با نام دریاچه میشل مورد استفاده قرار میگیرد. بدنبال این تجربه شهرهای تگزاس، کالیفرنیا، داکوتای شمالی و جاهای دیگر آمریکا از این استخرها بعنوان یک روش تصفیه فاضلاب استفاده کردند.

استفاده از استخر تا نیمه اول قرن اخیر بیشتر جنبه تصادفی داشته تا جنبه طراحی، به عنوان مثال در سال 1924 شهر سانتاروزای کالیفرنیا برای اجتناب از هزینه های ساخت یک تصفیه خانه فاضلاب اقدام به ساخت بستر های روباز از ماکادام نمود و قرار شد فاضلاب جهت تصفیه از این فیلترها عبور نماید ولی پس از مدتی به علت گرفتگی فیلترها مسیر فاضلاب تبدیل به استخرهایی شد که آلودگی فاضلاب خارج شده از آن معادل آلودگی فاضلاب خروجی از صافیهای چکنده بود. اولین استخرهایی که جهت تصفیه فاضلاب طراحی شد در داکوتای شمالی بود که این استخر تائیدیه بدون قیدو شرط دپارتمان بهداشت آن منطقه را در سال 1948 دریافت نمود. در سال 1960 بیشتر از 100 واحد از چنین تاسیساتی در داکوتای شمالی و حدود 300 سیستم استخری در تگزاس مورد بهره برداری قرار گرفت. بعد از مطالعاتی در سالهای 50-1940 در محل انجام گردید ، طراحی اصولی روشهای مختلف این سیستم شروع گردید ،بعد از سال 1950 تحقیقات در مورد تصفیه فاضلاب با استفاده از لاگون شروع شد وارقام بدست آمده از تحقیقات عملی در کتابها چاپ گردید. در سال 1947 استخر تثبیت جهت تصفیه فاضلابهای شهری و احتمالا تعداد مشابهی جهت تصفیه فاضلابهای صنعتی و کشاورزی در آمریکا مورد استفاده قرار گرفت.

بر اساس مطالعاتی که از سال 1950 تا 1970 متخصصین سازمان بهداشت جهانی بر روی تعدادی از لاگون های در حال کار در کشورهای مختلف به عمل آورده اند، به این نتیجه رسیده اند که تصفیه با لاگون مناسبترین و کم خرج ترین روش تصفیه مخصوصا برای کشورهای جهان سوم است. در کشور ما ایران، به علت مناسب بودن شرایط اقلیمی بیشتر شهرها به ویژه زیاد بودن تعداد روزهای آفتابی در سال و فراوانی نسبی زمین بایر و هموار در نزدیکی شهرها ممکن است.

جمعیتی که بتوان فاضلاب آن را به برکه تثبیت برد از زیر 1000 نفر تا چند صد هزار نفر متغیر می باشد.

شکل فیزیکی و تجهیزات کمکی بکار گرفته شده در لاگون نسبتا متغیر بوده و بیشتر استخرها با روش حفاری و دپو کردن ساخته می شوند.(1)

مشخصات تصفیه خانه فاضلاب شهر یزد:

تصفیه خانه شهر یزد شامل 9 مدول که هر مدول متشکل از برکه های بیهوازی ،اختیاری اولیه،اختیاری ثانویه و تاسیسات جنبی بوده و مشخصات هر کدام از برکه ها به شرح زیر می باشد:

مقدار	پارامتر
5 روز	زمان هیدرولیکی در استخرها در انتهای دوره طرح
5 متر	عمق آبگیر هر استخر
0.75 متر	ارتفاع آزاد هر استخر
239*103 متر	ابعاد سطح بالایی هر استخر
221.75*85.75 متر	ابعاد کف هر استخر
1 به 1.5 (قائم به افقی)	شیب دیواره ها
بتن	جنس دیواره استخرها
آسفالت	جنس کف استخرها
107169 متر مکعب	حجم آبگیر هر استخر
40 درصد	در استخرهای بیهوازی BOD5 درصد کاهش
40 درصد	در استخرهای بیهوازی SS درصد کاهش
حداقل هر 10 سال یک مرتبه	پریود زمانی تخلیه لجن در استخرهای بیهوازی

استخرهای اولیه و ثانویه:

0.75 متر	ارتفاع آزاد هر استخر
239*103 متر	ابعاد سطح بالایی هر استخر
85.75*221.75 متر	ابعاد کف هر استخر
1 به 1.5 (قائم به افقی)	شیب دیواره ها
بتن	جنس دیواره استخرها
آسفالت	جنس کف استخرها
107169 متر مکعب	حجم آبگیر هر استخر

ورودی

آشغالگیر دستی

آشغالگیر مکانیکی

پارشال فلوم

بی هوازی

اختیاری اولیه

اختیا ری ثانویه

خروجی برکه ها

وتلند

ورودی برکه ها

کانال جمع آوری پساب خروجی برای انتقال جهت آبیاری فضای سبز

مشخصات پروژه فاضلاب شهر یزد:

طرح فاضلاب شهر یزد با دورنمای 30 ساله مورد بررسی قرار گرفته که با مشخصات کلی آن به شرح زیر می باشد: مساحت دربر گیرنده طرح شامل 8000 هکتار از اراضی شهر یزد می باشد. حجم فاضلاب تولید شده در ابتدا وانتهای دوره طرح به ترتیب 4/32 میلیون متر مکعب در سال(03/1 متر مکعب در ثانیه) 4/65 میلیون متر مکعب در سال (07/2 متر مکعب در ثانیه) می باشد. فاضلاب تصفیه شده در بخش کشاورزی،کویر زدایی و ایجاد فضای سبز مورد استفاده قرار می گیرد. سیستم انتقال فاضلاب عمدتا به صورت ثقلی بوده و جهت جمع آوری و انتقال فاضلاب از لوله های بتنی دایره شکل مسلح و غیر مسلح و پلی اتیلن در اقطار 200 تا 1200 میلیمتر استفاده می گردد.

تصفیه خانه فاضلاب به روش برکه های تثبیت می باشد.

اجزای تشکیل دهندهی طرح عبارتند از:

1.تاسیسات پیش تصفیه برای بعضی صنایع

2.تاسیسات جمع آوری فاضلاب معابر

3.تاسیسات انتقال فاضلاب

4.تصفیه خانه فاضلاب

5.تاسیسات جانبی

6.کارخانه تولید لوله بتنی

*در اینجا مختصری از مشخصات شبکه جمع آوری و انتقال فاضلاب مناطق 5و6و مناطق 1 تا 4 ارائه می گردد.

مناطق 1 تا 4	مناطق 5 و 6	مشخصات
6300 هکتار	1800 هکتار	مساحت در بر گیرنده
49000 متر مکب در روز	26000 متر مکب در روز	حجم فاضلاب تولیدی در سال 1374
122000متر مکب در روز	53000 مترمکب در روز	حجم فاضلاب تولیدی در سال 1400
1040 کیلومتر	242 کیلومتر	طول شبکه جمع آوری(قطر 600-200)
30 کیلومتر	14 کیلومتر	طول خط انتقال (قطر1600-800)
30 سال	30 سال	دوره بازگشت طرح
232 لیتر در روز	232 لیتر در روز	متوسط سرانه تولید فاضلاب (در سال 1400)