سعی بر آن است که مطالب مرجع تخصصی آب و فاضلاب شامل مسایل ، مقالات و اخبار عمران آب و فاضلاب,آب و فاضلاب و به صورت تخصصی فرآیند های تصفیه آب و فاضلاب،مهندسی آب و فاضلاب و صنعت آب و فاضلاب باشد.
دانشنامه آنلاین آب و فاضلاب
رشته های مرتبط:مهندسی عمران آب و فاضلاب،مهندسی تکنولوژی آب و فاضلاب،مهندسی آب و فاضلاب،محیط زیست،مهندسی بهداشت محیط،مهندسی آب،مهندسی شیمی و...
امیرحسین ستوده بیدختی
,.
معجزه خورشيد در شيرين كردن آب
۱۳۸۹/۱۱/۲۲
20:15
|
با آن‌كه بيش از 80 درصد از كره زمين را آب فرا گرفته است، اما تنها حدود 3درصد از آب‌هاي موجود كره زمين قابل شرب است. به همين دليل امروزه كمبود آب شرب و چگونگي تأمين آن يكي از مسائل مهم و اساسي كشورهاي مختلف جهان است.
اين موضوع پژوهشگران زيادي را در سال‌هاي اخير به منظور تأمين آب شرب مورد نياز نقاط مختلف جهان به خود مشغول ساخته است كه نتيجه آن توسعه روزافزون استفاده از آب‌شيرين‌كن‌ها بوده است.
كشور ما نيز با وجود خشكسالي‌هاي پي‌درپي و افزايش تقاضا ناشي از رشد جمعيت، توسعه صنايع و كشاورزي، از اين مساله مستثنا نيست. بخصوص اين‌كه با برداشت‌هاي بي‌رويه از منابع آب‌هاي زيرزميني، سطح اين منابع و كيفيت آنها در بسياري از نقاط كشور بخصوص در مناطق مركزي، شرقي و جنوبي، كاهش يافته است.
با توجه به اهميت حياتي اين نعمت‌الهي، مي‌توان خطر كمبود و بحران آب را بسيار مهم‌تر و جدي‌تر از انرژي دانست كه توجه جدي به اين مساله و برنامه‌ريزي دقيق براي مقابله با آن را ضروري مي‌كند. توسعه صنعت آب‌شيرين‌كن‌ها در كشور يكي از راهكارهاي مقابله با اين مشكل است.
از آنجا كه تامين انرژي مورد نياز و تكنولوژي مورد استفاده از مسائل مهم در بهره‌برداري از آب‌شيرين‌كن است، توجه به انرژي خورشيد به عنوان يك منبع انرژي پاك و تجديدپذير اهميت ويژه‌اي دارد؛ زيرا در بيشتر نقاطي كه شيرين سازي منابع آب ضرورت پيدا كرده است، انرژي خورشيد با شدت تابش مناسب دردسترس است.
در اين راستا با تلاش پژوهشگران پژوهشكده توسعه صنايع‌شيميايي ايران، جهاددانشگاهي نخستين دستگاه تركيبي آب‌شيرين‌كن ـ آبگرمكن خورشيدي روستايي در كشور به بهره‌برداري رسيده است. مهندس محمد ضامن ـ يكي از مجريان طرح ـ در اين گفت‌وگو جزئيات بيشتر كار را تشريح كرده است.
تاريخچه استفاده از آب‌شيرين‌كن‌هاي خورشيدي به چه زماني برمي‌گردد و بيشتر در چه كشورهايي مورد استفاده قرار گرفته است؟
با توجه به اين‌كه انرژي خورشيد به عنوان يك منبع رايگان، در بيشتر نقاطي كه نياز به آب‌شيرين دارند، با شدت تابش مناسبي در دسترس است، لذا استفاده از اين منبع انرژي يكي از مناسب‌ترين گزينه‌ها براي توليد غيرمتمركز آب‌شيرين است. استفاده از آب‌شيرين‌كن‌هاي خورشيدي، پيشينه تاريخي زيادي دارد و شايد بتوان گفت كه اولين آب‌شيرين‌كن‌هاي ساخته دست بشر از اين نوع بوده است. اين آب‌شيرين‌كن‌ها از نوع تقطيركننده‌هاي خورشيدي مستقيم
(Direct Solar Distiller) بوده كه در آنها از انرژي خورشيد مستقيما براي تقطير آب شور و تهيه آب‌شيرين استفاده شده است. مشكلات عمده اين سيستم‌ها، راندمان كم، ظرفيت پايين، اشغال فضاي نسبتا زياد و عدم امكان ذخيره‌سازي انرژي خورشيد است؛ البته در سال‌هاي اخير تحقيقات زيادي براي افزايش كارايي اين روش صورت گرفته است. نوع ديگر آب‌شيرين‌كن‌هاي خورشيدي با نام آب‌شيرين‌كن‌هاي خورشيدي غيرمستقيم شناخته مي‌شوند كه در اين نوع ابتدا در يك بخش انرژي خورشيد با تكنيك‌هاي مختلف جمع‌آوري و سپس در بخش ديگري، تقطير و شيرين‌سازي آب با استفاده از انرژي جذب شده، انجام مي‌شود. به‌طور كلي استفاده از آب‌شيرين‌كن‌ها در مناطق خشك و بياباني مانند كشورهاي خاورميانه و شمال آفريقا توسعه بيشتري داشته است. كشور ما نيز به دليل شرايط اقليمي خاصش در سال‌هاي اخير شاهد توسعه استفاده از آب‌شيرين‌كن‌ها بوده است. ولي آب‌شيرين‌كن‌هاي خورشيدي در كشور هنوز مرحله تحقيقاتي را طي مي‌كند.
روش و فرآيندي را كه باعث شيرين شدن آب به كمك اين دستگاه مي‌شود توضيح دهيد.
در اين دستگاه از فرآيند رطوبت‌زني و رطوبت‌زدايي هوا (
HD) براي شيرين‌سازي آب استفاده شده است، به اين معنا كه هوا اين قابليت را دارد كه مقدار زيادي رطوبت را با خود حمل كند، بخصوص زماني كه دماي هوا افزايش پيدا مي‌كند، ظرفيت جذب رطوبت آن بشدت افزايش مي‌يابد. بنابراين با استفاده از اين روش ابتدا هوا گرم و مرطوب مي‌شود (كه به آن رطوبت‌زني مي‌گويند) و سپس هواي مرطوب با عبور از روي سطح يك كندانسور (چگالنده) خنك مي‌شود (كه سبب چگالش آب شده و به آن رطوبت‌زدايي گفته مي‌شود). در نتيجه رطوبت‌زدايي از هوا، آب‌شيرين توليد مي‌شود.
اين پروژه در كجا و با حمايت چه سازمان‌ها و مراكزي انجام شده است؟
اين پروژه با حمايت و پشتيباني شركت مهندسي آب و فاضلاب كشور و شركت آب و فاضلاب روستايي استان قم و همچنين با همكاري شركت بهينه‌سازي مصرف سوخت در روستاي قمرود واقع در 20 كيلومتري شرق شهر قم اجرا شده است.
با كمك اين دستگاه روزانه چه حجمي از آب‌شيرين مي‌شود؟ درخصوص قابليت ديگر آن چطور، روزانه چه حجمي از آب را مي‌تواند گرم كند؟
كل انرژي حرارتي مورد نياز دستگاه از طريق انرژي خورشيد تامين مي‌شود و ظرفيت اسمي دستگاه، توليد روزانه 500 ليتر آب‌شيرين و حداقل 3000 ليتر آب‌گرم است كه در روزهاي تابستان تا 9000 ليتر نيز قابل افزايش است. همچنين اين دستگاه قادر است، به طور همزمان آب‌شيرين و بخش اعظم آب‌گرم يك روستاي يكصدنفره را تامين كند. با توجه به اين‌كه نسبت تبخير آب در اين فرآيند حدود 5 درصد است، آب خروجي از دستگاه داراي كيفيت مشابه آب ورودي به دستگاه است با اين تفاوت كه داراي دمايي بالاتر از 50 درجه سانتيگراد است. لذا مي‌توان از آن به عنوان آب‌گرم مصرفي مورد نياز استفاده كرد. در اين صورت آب خروجي از آب‌شيرين‌كن مي‌تواند به عنوان آب‌گرم مصرف شده و لذا دورريز آب در اين دستگاه به صفر برسد كه از خصوصيات بارز اين روش است.
نكته: آب شيرين‌كن‌هايي كه بهره‌برداري شده‌اند مي‌توانند در بسياري از روستاهاي كشور به اجرا درآيند و آب‌شيرين روستاها و آب‌گرم حمام‌هاي روستايي را به طور همزمان تامين كنند
در اين پروژه براي نخستين بار در دنيا فرآيند
HD به صورت 2 مرحله‌اي به اجرا درآمده است؛ منظور از 2 مرحله‌اي اين است كه 2 سيكل مجزا براي هوا به عنوان سيكل دماي بالا و سيكل دماي پايين وجود دارد و اين روش منجر به كاهش 20 درصدي مصرف انرژي حرارتي و درنتيجه كم شدن سطح كلكتورهاي خورشيدي مورد نياز و كاهش هزينه‌هاي سرمايه‌گذاري اوليه طرح شده است. اين طرح قابليت اين را دارد كه در بسياري از روستاهاي كشور به اجرا درآيد و آب‌شيرين روستاها و آب‌گرم حمام‌هاي روستايي را به طور همزمان تامين كند. علاوه بر اين قابليت نصب آن در مجتمع‌هاي مسكوني يا ساير مراكز شبانه‌روزي دولتي يا خصوصي مانند مراكز بهزيستي، پاسگاه‌هاي انتظامي، زندان‌ها و مراكز اقامتي بين‌راهي در ظرفيت‌هاي مختلف وجود دارد.
با توجه به اين‌كه استفاده از آب‌شيرين‌كن‌ها مقوله جديدي نيست، چه ويژگي‌هايي طرح شما را نسبت به آنچه تاكنون وجود داشته است متمايز مي‌كند؟
آب‌شيرين‌كني كه در اين پروژه طراحي و ساخته شده است، نمونه داخلي ديگري ندارد و براي اولين بار در اين مقياس و به صورت يك پايلوت تحقيقاتي ـ كاربردي به اجرا درآمده است. از ديدگاه كاربردي، ويژگي اصلي اين طرح توليد همزمان آب‌گرم و آب‌شيرين به منظور اقتصادي كردن استفاده از اين نوع آب‌شيرين‌كن است. همچنين استفاده از آب خروجي آب‌شيرين‌كن به عنوان آب‌گرم، هدر رفت آب را در اين دستگاه به حداقل رسانده و موجب بهينه‌سازي مصرف آب شده است. از ديدگاه علمي نيز فرآيند رطوبت‌زني ـ رطوبت‌زدايي هوا روش جديدي براي توليد آب‌شيرين در دنيا با استفاده از انرژي خورشيد است كه در سال‌هاي اخير مورد توجه محققان قرار گرفته و كشورهاي مختلفي در جهت تجاري‌سازي آن تلاش مي‌كنند و همان‌گونه كه اشاره شد، براي اولين بار در دنيا در اين پروژه به صورت دو مرحله‌اي به اجرا درآمده است. با فعاليت‌هاي تحقيقاتي كه طي سال‌هاي اخير در پژوهشكده توسعه صنايع شيميايي ايران انجام شده است، ما ادعا مي‌كنيم كه فعاليت‌هاي صورت گرفته جزو جديدترين تحقيقات روز دنيا در اين حوزه بوده كه چاپ 3 مقاله ISI در سال 2009 سندي بر اين ادعاست، لذا از ديدگاه علمي نيز اين طرح از جايگاه ويژه‌اي برخوردار است.
چگونه مي‌توان از اين روش براي توسعه استفاده از انرژي خورشيدي در كشور كمك گرفت؟
يكي از مهم‌ترين موانع موجود در مسير توسعه، كاربرد سيستم‌هاي خورشيدي و هزينه نسبتا بالاي سرمايه‌گذاري آن است؛ البته با اجراي طرح هدفمند شدن يارانه‌ها در كشور و واقعي شدن قيمت انرژي، تمايل مصرف‌كنندگان به استفاده از اين سيستم‌ها كمي افزايش خواهد يافت. بسياري از مناطقي كه داراي شدت تابش مناسب خورشيد هستند و امكان استفاده از آبگرمكن‌هاي خورشيدي فراهم است، ساكنين آنها از كمبود آب شرب رنج مي‌برند. از طرفي با تحقيقات نسبتا كامل و گسترده‌اي كه در پژوهشكده توسعه صنايع شيميايي ايران روي آب‌شيرين‌كن‌هاي خورشيدي انجام شده است، تلفيق آبگرمكن‌هاي خورشيدي با اين نسل جديد آب‌شيرين‌كن‌هاي خورشيدي موسوم به آب‌شيرين‌كن‌هاي
HD موجب افزايش راندمان كل سيستم و كاهش هزينه تمام شده آب‌شيرين و آب‌گرم براي مصرف‌كننده مي‌شود، لذا در اين پروژه تحقيقاتي، 2 كاربرد مختلف و البته مورد نياز در بسياري از مناطق خشك و كويري كشور، در قالب يك دستگاه تركيبي آب‌شيرين‌كن ـ آبگرمكن خورشيدي طراحي و ساخته شده است تا با كاهش هزينه تمام شده آن، استفاده از سيستم‌هاي خورشيدي براي مصرف‌كننده جذابيت بيشتري داشته باشد.
اين طرح از چه زماني شكل گرفته و در حال حاضر در چه مرحله‌اي است؟
تحقيقات در زمينه آب‌شيرين‌كن
HD در پژوهشكده از سال 84 آغاز شده و در سال 86 نخستين دستگاه در مقياس بنچ در مجتمع تحقيقاتي جهاد دانشگاهي راه‌اندازي شد. با ادامه تحقيقات در سال‌هاي بعد دستگاه آزمايشگاهي ساخته شد كه قابليت تست در حالت‌هاي مختلف را داشت كه 2پايان‌نامه كارشناسي ارشد نيز در اين زمينه تعريف و اجرا شد. با توجه به نتايج مثبت اين طرح‌ها ما به اين نتيجه رسيديم كه اين روش قابليت تجاري‌سازي در مقياس‌هاي مختلف را دارد، لذا با مشاركت شركت آب و فاضلاب روستايي استان قم براي اولين بار در ايران آب‌شيرين‌كن ـ آبگرمكن خورشيدي در يك روستا به اجرا درآمد. پروژه آب‌شيرين‌كن قمرود در سال 1388 آغاز و در شهريور امسال مراحل ساخت آن به پايان رسيد كه پس از طي دوره تست اكنون آماده بهره‌برداري است. تحقيقات براي تجاري‌سازي اين نوع آب‌شيرين‌كن در مقياس خانگي در اين پژوهشكده ادامه دارد كه ان‌شاءالله تا چند ماه آينده نخستين نمونه خانگي اين سيستم تركيبي ساخته مي‌شود تا تست‌هاي اوليه روي آن انجام شود. گفتني است، اين پروژه در گروه پژوهشي بهينه‌سازي انرژي و فرآيند پژوهشكده توسعه صنايع شيميايي ايران وابسته به جهاددانشگاهي انجام شده است كه ساير همكاران ما در اين طرح مهندس سيدمهدي سوفاري، دكتر مجيد عميدپور، مهندس ميرعلي اصغر زينالي، مهندس سعيد عباسيان و مهندس امير اصغرپور بوده‌اند.
آيا نتايج اين طرح در نشريات بين‌المللي به چاپ رسيده است؟
با توجه به اين‌كه تست دستگاه تازه به پايان رسيده، هنوز نتايج آن در نشريات چاپ نشده است، ولي نتايج اوليه آن براي ارائه در كنفرانس Pres2011در ايتاليا پذيرش گرفته است. بزودي نتايج كامل اين طرح براي چاپ در نشريات بين‌المللي ارسال خواهد شد.
اين موضوع پژوهشگران زيادي را در سال‌هاي اخير به منظور تأمين آب شرب مورد نياز نقاط مختلف جهان به خود مشغول ساخته است كه نتيجه آن توسعه روزافزون استفاده از آب‌شيرين‌كن‌ها بوده است.
كشور ما نيز با وجود خشكسالي‌هاي پي‌درپي و افزايش تقاضا ناشي از رشد جمعيت، توسعه صنايع و كشاورزي، از اين مساله مستثنا نيست. بخصوص اين‌كه با برداشت‌هاي بي‌رويه از منابع آب‌هاي زيرزميني، سطح اين منابع و كيفيت آنها در بسياري از نقاط كشور بخصوص در مناطق مركزي، شرقي و جنوبي، كاهش يافته است.
با توجه به اهميت حياتي اين نعمت‌الهي، مي‌توان خطر كمبود و بحران آب را بسيار مهم‌تر و جدي‌تر از انرژي دانست كه توجه جدي به اين مساله و برنامه‌ريزي دقيق براي مقابله با آن را ضروري مي‌كند. توسعه صنعت آب‌شيرين‌كن‌ها در كشور يكي از راهكارهاي مقابله با اين مشكل است.
از آنجا كه تامين انرژي مورد نياز و تكنولوژي مورد استفاده از مسائل مهم در بهره‌برداري از آب‌شيرين‌كن است، توجه به انرژي خورشيد به عنوان يك منبع انرژي پاك و تجديدپذير اهميت ويژه‌اي دارد؛ زيرا در بيشتر نقاطي كه شيرين سازي منابع آب ضرورت پيدا كرده است، انرژي خورشيد با شدت تابش مناسب دردسترس است.
در اين راستا با تلاش پژوهشگران پژوهشكده توسعه صنايع‌شيميايي ايران، جهاددانشگاهي نخستين دستگاه تركيبي آب‌شيرين‌كن ـ آبگرمكن خورشيدي روستايي در كشور به بهره‌برداري رسيده است. مهندس محمد ضامن ـ يكي از مجريان طرح ـ در اين گفت‌وگو جزئيات بيشتر كار را تشريح كرده است.
تاريخچه استفاده از آب‌شيرين‌كن‌هاي خورشيدي به چه زماني برمي‌گردد و بيشتر در چه كشورهايي مورد استفاده قرار گرفته است؟
با توجه به اين‌كه انرژي خورشيد به عنوان يك منبع رايگان، در بيشتر نقاطي كه نياز به آب‌شيرين دارند، با شدت تابش مناسبي در دسترس است، لذا استفاده از اين منبع انرژي يكي از مناسب‌ترين گزينه‌ها براي توليد غيرمتمركز آب‌شيرين است. استفاده از آب‌شيرين‌كن‌هاي خورشيدي، پيشينه تاريخي زيادي دارد و شايد بتوان گفت كه اولين آب‌شيرين‌كن‌هاي ساخته دست بشر از اين نوع بوده است. اين آب‌شيرين‌كن‌ها از نوع تقطيركننده‌هاي خورشيدي مستقيم
(Direct Solar Distiller) بوده كه در آنها از انرژي خورشيد مستقيما براي تقطير آب شور و تهيه آب‌شيرين استفاده شده است. مشكلات عمده اين سيستم‌ها، راندمان كم، ظرفيت پايين، اشغال فضاي نسبتا زياد و عدم امكان ذخيره‌سازي انرژي خورشيد است؛ البته در سال‌هاي اخير تحقيقات زيادي براي افزايش كارايي اين روش صورت گرفته است. نوع ديگر آب‌شيرين‌كن‌هاي خورشيدي با نام آب‌شيرين‌كن‌هاي خورشيدي غيرمستقيم شناخته مي‌شوند كه در اين نوع ابتدا در يك بخش انرژي خورشيد با تكنيك‌هاي مختلف جمع‌آوري و سپس در بخش ديگري، تقطير و شيرين‌سازي آب با استفاده از انرژي جذب شده، انجام مي‌شود. به‌طور كلي استفاده از آب‌شيرين‌كن‌ها در مناطق خشك و بياباني مانند كشورهاي خاورميانه و شمال آفريقا توسعه بيشتري داشته است. كشور ما نيز به دليل شرايط اقليمي خاصش در سال‌هاي اخير شاهد توسعه استفاده از آب‌شيرين‌كن‌ها بوده است. ولي آب‌شيرين‌كن‌هاي خورشيدي در كشور هنوز مرحله تحقيقاتي را طي مي‌كند.
روش و فرآيندي را كه باعث شيرين شدن آب به كمك اين دستگاه مي‌شود توضيح دهيد.
در اين دستگاه از فرآيند رطوبت‌زني و رطوبت‌زدايي هوا (
HD) براي شيرين‌سازي آب استفاده شده است، به اين معنا كه هوا اين قابليت را دارد كه مقدار زيادي رطوبت را با خود حمل كند، بخصوص زماني كه دماي هوا افزايش پيدا مي‌كند، ظرفيت جذب رطوبت آن بشدت افزايش مي‌يابد. بنابراين با استفاده از اين روش ابتدا هوا گرم و مرطوب مي‌شود (كه به آن رطوبت‌زني مي‌گويند) و سپس هواي مرطوب با عبور از روي سطح يك كندانسور (چگالنده) خنك مي‌شود (كه سبب چگالش آب شده و به آن رطوبت‌زدايي گفته مي‌شود). در نتيجه رطوبت‌زدايي از هوا، آب‌شيرين توليد مي‌شود.
اين پروژه در كجا و با حمايت چه سازمان‌ها و مراكزي انجام شده است؟
اين پروژه با حمايت و پشتيباني شركت مهندسي آب و فاضلاب كشور و شركت آب و فاضلاب روستايي استان قم و همچنين با همكاري شركت بهينه‌سازي مصرف سوخت در روستاي قمرود واقع در 20 كيلومتري شرق شهر قم اجرا شده است.
با كمك اين دستگاه روزانه چه حجمي از آب‌شيرين مي‌شود؟ درخصوص قابليت ديگر آن چطور، روزانه چه حجمي از آب را مي‌تواند گرم كند؟
كل انرژي حرارتي مورد نياز دستگاه از طريق انرژي خورشيد تامين مي‌شود و ظرفيت اسمي دستگاه، توليد روزانه 500 ليتر آب‌شيرين و حداقل 3000 ليتر آب‌گرم است كه در روزهاي تابستان تا 9000 ليتر نيز قابل افزايش است. همچنين اين دستگاه قادر است، به طور همزمان آب‌شيرين و بخش اعظم آب‌گرم يك روستاي يكصدنفره را تامين كند. با توجه به اين‌كه نسبت تبخير آب در اين فرآيند حدود 5 درصد است، آب خروجي از دستگاه داراي كيفيت مشابه آب ورودي به دستگاه است با اين تفاوت كه داراي دمايي بالاتر از 50 درجه سانتيگراد است. لذا مي‌توان از آن به عنوان آب‌گرم مصرفي مورد نياز استفاده كرد. در اين صورت آب خروجي از آب‌شيرين‌كن مي‌تواند به عنوان آب‌گرم مصرف شده و لذا دورريز آب در اين دستگاه به صفر برسد كه از خصوصيات بارز اين روش است.
نكته: آب شيرين‌كن‌هايي كه بهره‌برداري شده‌اند مي‌توانند در بسياري از روستاهاي كشور به اجرا درآيند و آب‌شيرين روستاها و آب‌گرم حمام‌هاي روستايي را به طور همزمان تامين كنند
در اين پروژه براي نخستين بار در دنيا فرآيند
HD به صورت 2 مرحله‌اي به اجرا درآمده است؛ منظور از 2 مرحله‌اي اين است كه 2 سيكل مجزا براي هوا به عنوان سيكل دماي بالا و سيكل دماي پايين وجود دارد و اين روش منجر به كاهش 20 درصدي مصرف انرژي حرارتي و درنتيجه كم شدن سطح كلكتورهاي خورشيدي مورد نياز و كاهش هزينه‌هاي سرمايه‌گذاري اوليه طرح شده است. اين طرح قابليت اين را دارد كه در بسياري از روستاهاي كشور به اجرا درآيد و آب‌شيرين روستاها و آب‌گرم حمام‌هاي روستايي را به طور همزمان تامين كند. علاوه بر اين قابليت نصب آن در مجتمع‌هاي مسكوني يا ساير مراكز شبانه‌روزي دولتي يا خصوصي مانند مراكز بهزيستي، پاسگاه‌هاي انتظامي، زندان‌ها و مراكز اقامتي بين‌راهي در ظرفيت‌هاي مختلف وجود دارد.
با توجه به اين‌كه استفاده از آب‌شيرين‌كن‌ها مقوله جديدي نيست، چه ويژگي‌هايي طرح شما را نسبت به آنچه تاكنون وجود داشته است متمايز مي‌كند؟
آب‌شيرين‌كني كه در اين پروژه طراحي و ساخته شده است، نمونه داخلي ديگري ندارد و براي اولين بار در اين مقياس و به صورت يك پايلوت تحقيقاتي ـ كاربردي به اجرا درآمده است. از ديدگاه كاربردي، ويژگي اصلي اين طرح توليد همزمان آب‌گرم و آب‌شيرين به منظور اقتصادي كردن استفاده از اين نوع آب‌شيرين‌كن است. همچنين استفاده از آب خروجي آب‌شيرين‌كن به عنوان آب‌گرم، هدر رفت آب را در اين دستگاه به حداقل رسانده و موجب بهينه‌سازي مصرف آب شده است. از ديدگاه علمي نيز فرآيند رطوبت‌زني ـ رطوبت‌زدايي هوا روش جديدي براي توليد آب‌شيرين در دنيا با استفاده از انرژي خورشيد است كه در سال‌هاي اخير مورد توجه محققان قرار گرفته و كشورهاي مختلفي در جهت تجاري‌سازي آن تلاش مي‌كنند و همان‌گونه كه اشاره شد، براي اولين بار در دنيا در اين پروژه به صورت دو مرحله‌اي به اجرا درآمده است. با فعاليت‌هاي تحقيقاتي كه طي سال‌هاي اخير در پژوهشكده توسعه صنايع شيميايي ايران انجام شده است، ما ادعا مي‌كنيم كه فعاليت‌هاي صورت گرفته جزو جديدترين تحقيقات روز دنيا در اين حوزه بوده كه چاپ 3 مقاله ISI در سال 2009 سندي بر اين ادعاست، لذا از ديدگاه علمي نيز اين طرح از جايگاه ويژه‌اي برخوردار است.
چگونه مي‌توان از اين روش براي توسعه استفاده از انرژي خورشيدي در كشور كمك گرفت؟
يكي از مهم‌ترين موانع موجود در مسير توسعه، كاربرد سيستم‌هاي خورشيدي و هزينه نسبتا بالاي سرمايه‌گذاري آن است؛ البته با اجراي طرح هدفمند شدن يارانه‌ها در كشور و واقعي شدن قيمت انرژي، تمايل مصرف‌كنندگان به استفاده از اين سيستم‌ها كمي افزايش خواهد يافت. بسياري از مناطقي كه داراي شدت تابش مناسب خورشيد هستند و امكان استفاده از آبگرمكن‌هاي خورشيدي فراهم است، ساكنين آنها از كمبود آب شرب رنج مي‌برند. از طرفي با تحقيقات نسبتا كامل و گسترده‌اي كه در پژوهشكده توسعه صنايع شيميايي ايران روي آب‌شيرين‌كن‌هاي خورشيدي انجام شده است، تلفيق آبگرمكن‌هاي خورشيدي با اين نسل جديد آب‌شيرين‌كن‌هاي خورشيدي موسوم به آب‌شيرين‌كن‌هاي
HD موجب افزايش راندمان كل سيستم و كاهش هزينه تمام شده آب‌شيرين و آب‌گرم براي مصرف‌كننده مي‌شود، لذا در اين پروژه تحقيقاتي، 2 كاربرد مختلف و البته مورد نياز در بسياري از مناطق خشك و كويري كشور، در قالب يك دستگاه تركيبي آب‌شيرين‌كن ـ آبگرمكن خورشيدي طراحي و ساخته شده است تا با كاهش هزينه تمام شده آن، استفاده از سيستم‌هاي خورشيدي براي مصرف‌كننده جذابيت بيشتري داشته باشد.
اين طرح از چه زماني شكل گرفته و در حال حاضر در چه مرحله‌اي است؟
تحقيقات در زمينه آب‌شيرين‌كن
HD در پژوهشكده از سال 84 آغاز شده و در سال 86 نخستين دستگاه در مقياس بنچ در مجتمع تحقيقاتي جهاد دانشگاهي راه‌اندازي شد. با ادامه تحقيقات در سال‌هاي بعد دستگاه آزمايشگاهي ساخته شد كه قابليت تست در حالت‌هاي مختلف را داشت كه 2پايان‌نامه كارشناسي ارشد نيز در اين زمينه تعريف و اجرا شد. با توجه به نتايج مثبت اين طرح‌ها ما به اين نتيجه رسيديم كه اين روش قابليت تجاري‌سازي در مقياس‌هاي مختلف را دارد، لذا با مشاركت شركت آب و فاضلاب روستايي استان قم براي اولين بار در ايران آب‌شيرين‌كن ـ آبگرمكن خورشيدي در يك روستا به اجرا درآمد. پروژه آب‌شيرين‌كن قمرود در سال 1388 آغاز و در شهريور امسال مراحل ساخت آن به پايان رسيد كه پس از طي دوره تست اكنون آماده بهره‌برداري است. تحقيقات براي تجاري‌سازي اين نوع آب‌شيرين‌كن در مقياس خانگي در اين پژوهشكده ادامه دارد كه ان‌شاءالله تا چند ماه آينده نخستين نمونه خانگي اين سيستم تركيبي ساخته مي‌شود تا تست‌هاي اوليه روي آن انجام شود. گفتني است، اين پروژه در گروه پژوهشي بهينه‌سازي انرژي و فرآيند پژوهشكده توسعه صنايع شيميايي ايران وابسته به جهاددانشگاهي انجام شده است كه ساير همكاران ما در اين طرح مهندس سيدمهدي سوفاري، دكتر مجيد عميدپور، مهندس ميرعلي اصغر زينالي، مهندس سعيد عباسيان و مهندس امير اصغرپور بوده‌اند.
آيا نتايج اين طرح در نشريات بين‌المللي به چاپ رسيده است؟
با توجه به اين‌كه تست دستگاه تازه به پايان رسيده، هنوز نتايج آن در نشريات چاپ نشده است، ولي نتايج اوليه آن براي ارائه در كنفرانس Pres2011در ايتاليا پذيرش گرفته است. بزودي نتايج كامل اين طرح براي چاپ در نشريات بين‌المللي ارسال خواهد شد.
بهاره صفوي
روند تغييرات كيفي منابع آب زيرزميني در محدوده تامين دراز مدت آب شرب سبزوار - پنجشنبه پانزدهم اردیبهشت 1390
مديريت كلرزني آب آشاميدني - پنجشنبه پانزدهم اردیبهشت 1390
كيفيت و كميت روان آب - پنجشنبه پانزدهم اردیبهشت 1390
لیپیدها - پنجشنبه پانزدهم اردیبهشت 1390
هيدروليك و هيدرولوژي - پنجشنبه پانزدهم اردیبهشت 1390
جمع آوري فاضلاب - سه شنبه سیزدهم اردیبهشت 1390
فنل و تصفیه آن - سه شنبه سیزدهم اردیبهشت 1390
تأثیر پوست پرتقال در تصفیه آبهای رنگی پسماندهای صنعتی - سه شنبه سیزدهم اردیبهشت 1390
تصفيه خانه فاضلاب شير پگاه - سه شنبه سیزدهم اردیبهشت 1390
نقش گیاه تیره زنبق در دفع باکتری ها از فاضلاب در سیستم وتلند - سه شنبه سیزدهم اردیبهشت 1390
مگس فاضلاب - سه شنبه سیزدهم اردیبهشت 1390
تعیین حساسیت ضد میکروبی و تشخیص ژن هـای مقاومت به ونکومایسیـن در انتروکوک های مقاوم به ونکومایسین ج - سه شنبه سیزدهم اردیبهشت 1390
استفاده از خاک اره در حذف فلزات سنگین از فاضلابهای صنعتی - سه شنبه سیزدهم اردیبهشت 1390
بررسی اثر فیلترهای مستغرق همراه با ازن در تصفیه بیولوژیکی فاضلاب خانگی - سه شنبه سیزدهم اردیبهشت 1390
تاثیر فاضلاب بر افزایش گازهای گلخانه ای - سه شنبه سیزدهم اردیبهشت 1390
ساركوسيستيس - سه شنبه سیزدهم اردیبهشت 1390
اسپيروكت - سه شنبه سیزدهم اردیبهشت 1390
آلودگی آب و جوامع - یکشنبه یازدهم اردیبهشت 1390
آب ناسالم عامل 10 درصد بیماری ها است - یکشنبه یازدهم اردیبهشت 1390
چطور می‌توان نیترات آب آشامیدنی را کاهش داد؟ - یکشنبه یازدهم اردیبهشت 1390
بهبود کنترل PH پساب های صنعتی - یکشنبه یازدهم اردیبهشت 1390
نیازهای زیست محیطی و راه‌کارهای مؤثر - یکشنبه یازدهم اردیبهشت 1390
استفاده از بیوفیلم ها در حذف آلودگی - یکشنبه یازدهم اردیبهشت 1390
معیارها و رهنمودهای تحلیل کیفیت میکروبی آب آشامیدنی - شنبه دهم اردیبهشت 1390
بایو جاذب فلزات سنگین (جایگزین رزین کاتیونی) - جمعه نهم اردیبهشت 1390
ضربه قوچ و جلوگیری از آن - جمعه نهم اردیبهشت 1390
آهک زنی آب - جمعه نهم اردیبهشت 1390
كيفيت آب آبياري - جمعه نهم اردیبهشت 1390
کلر موجود در آب استخرها خطر ابتلا به آسم و آلرژی را تشدید می‌کند - جمعه نهم اردیبهشت 1390
پرش هیدرولیکی - پنجشنبه هشتم اردیبهشت 1390
منابع و خصوصیات آب و آلودگی آن ها - پنجشنبه هشتم اردیبهشت 1390
تکنولوژی سيستم رادار در خطوط فاضلاب - پنجشنبه هشتم اردیبهشت 1390
آشنایی با فاضلاب بیمارستانی و سیستم های تصفیه - پنجشنبه هشتم اردیبهشت 1390
ددت سمی که می بایست معدوم می شد - پنجشنبه هشتم اردیبهشت 1390
بررسی آلترناتیوهای تونل تاسیسات شهری - پنجشنبه هشتم اردیبهشت 1390
آشنايي با برخي از اصطلاحات رايج در گندزدايي و ضدعفوني - پنجشنبه هشتم اردیبهشت 1390
آب مورد استفاده در دياليز - پنجشنبه هشتم اردیبهشت 1390
اصطلاحات زیست محیطی - پنجشنبه هشتم اردیبهشت 1390
ترسيم فني و نقشه كشي - پنجشنبه هشتم اردیبهشت 1390
نقشه های توپوگرافی - پنجشنبه هشتم اردیبهشت 1390
رواناب و هیدروگراف های رواناب - پنجشنبه هشتم اردیبهشت 1390
متدهای اصطکاک - پنجشنبه هشتم اردیبهشت 1390
سال شمار آبرسانی و معادلات جریان - پنجشنبه هشتم اردیبهشت 1390
ﺗﻪ ﻧﺸﻴﻨﻲ ﺷﻴﻤﻴﺎﻳﻲ - چهارشنبه هفتم اردیبهشت 1390
چرخه فسفر - سه شنبه ششم اردیبهشت 1390
راههای ساده برای حفظ محیط زیست - سه شنبه ششم اردیبهشت 1390
آنالیز و شناسایی آمونیاک:(NH3) - سه شنبه ششم اردیبهشت 1390
رنگ آمیزی کپسول باکتری - سه شنبه ششم اردیبهشت 1390
ضرورت مديريت يکپارچه منابع آبي - سه شنبه ششم اردیبهشت 1390
روشهای کهن آبیاری بدعتی تحسین برانگیز - سه شنبه ششم اردیبهشت 1390
دستگاه هيدروکلريناتور - دوشنبه بیست و هفتم دی 1389
اثرات زیست محیطی فاضلابها - دوشنبه بیست و هفتم دی 1389
مشخصات آب جهت مصرف در صنعت و طريقه نرم كردن متداول آب - دوشنبه بیست و هفتم دی 1389
درباره نانو و تصفیه آب - دوشنبه بیست و هفتم دی 1389
معرفی مدل هیدرولوژیکی HEC-HMS - دوشنبه بیست و هفتم دی 1389
نشانه‌های آلودگی آب - یکشنبه بیست و ششم دی 1389
فيلترهاي EBS - یکشنبه بیست و ششم دی 1389
مديا و مشخصات آن - یکشنبه بیست و ششم دی 1389
آب به حساب نیامده از دیدگاه امور مشترکین - یکشنبه بیست و ششم دی 1389
بررسی پوششهای لوله های بتنی فاضلابی و انتخاب پوشش مناسب - یکشنبه بیست و ششم دی 1389
دستور العمل استفاده و نگهداری از سیستم های UV - یکشنبه بیست و ششم دی 1389